جستجوي پيشرفته | کتابخانه مجازی الفبا

کتاب الوهابیة توسط حامد الگار به رشته تحریر در آمده و توسط عباس خضیر کاظم به عربی ترجمه گردیده است. در حدود دو سده پیش شخصی از سرزمین مسیلمه و از قبیله سجاح بدعتی تازه نهاد و به مبارزه با امت رسول خدا (ص) پرداخت. او وطرفدارانش با استناد به روایاتی که ربطی به ادعاهایش هم نداشت سایر مسلمانان را کافر و بدعت گذار نام نهاد. نویسنده در این کتاب درصدد آنست تا فلسفه وجودی دولت وهابی – سعودی را برررسی کند همچنین آموزه ها و علت توسعه و دوام آن را بیان نماید. این کتاب شامل معرفی و بررسی مختصری است از تاریخ آموزه ها ومفهوم امروزی هابیگری ، مردم وفادار به این تعالیم که در اینجا آنان را «وهابی» می نامیم ممکن است این عنوان را نپذیرند و خود را اهل توحید بنامند اما واقعیت اینست که انتخاب این نام برخاسته از آن گرایش است که اصل توحید که پایه اسلام است به صورت انحصاری در آوردند و به طور ضمنی تمام مسلمانان را با آ الودن به شرک، برکنار از اسلام بشمارند .در این نوشتار به دو نکته مقدماتی نیز اشاره شده است : اول اینکه وهابیگری از آنجاییکه از اصالت عقلائی بی بهره بوده جایگاه ویژه ای نداشته است اما این نیک بختی را داشت تا در شبه جزیره عریستان در نزدیکی حرمین شریفین و نیز با دسترسی کامل به ذخایر نفتی گیشرفت داشته باشد ، نکته دوم آنکه ضروری است تا وهابیگری را به عنوان فرقه ای جدا بشناسیم همانطور که غیر مسلمان آن را به گروه افراطی و خیلی خشن می شناسند. نویسنده در این کتاب توانسته اطلاعات خوب و کاملی را در مورد وهابیت به مخاطب خود ارائه نماید.

کتاب دفع شْبه من شّبه و تمرد توسط تقی الدین ابی بکر الحصنی الدمشقی به رشته تحریر درآمده است. فرقه‌­ وهابیت که خود را پرچمدار اسلام در دنیای امروز معرفی می‌کند نگاه‌های مختلف جهانیان را به خود جلب کرده است. این فرقه که در حقیقت برای محو آثار اسلام طراحی شده است با شعار سلفی‌گری و نزدیک کردن خود به اهل تسنن مخصوصا مکتب حنابله ، افرادی را زیر پرچم خویش جمع و اسلام راستین را وارونه جلوه می‌دهد. در این مسئله ابن‌تیمیه نقش مهمی در رشد تفکر وهابی‌گری دارد به ‌گونه‌ای که کتاب‌ های او را می‌توان اساس فکری وهابیت معرفی کرد. نویسنده این کتاب در صدد بیان تفاوت خط مشی فکری وهابیت با حنابله است. مطالب این کتاب شامل شبهات و جواب آنها است که وهابیت و ابن تیمیه مطرح کرده اند مانند: قول ابن تیمیه در قدیم بودن عالم، تکذیب ابن تیمیه در مورد نبوت پیامبر، مسئله افضلیت بین مکه و مدینه، منع زیارت قبور و حدیث شد رحال و .... نویسنده در پایان اینطور نتیجه می گیرد که بسیاری از شبهاتی که ابن تیمیه وارد کرده را اهل سنت قبول نداشته و حتی به آن پاسخ داده اند.

کتاب کلمات فی کشف اباطیل و افتراءات توسط عبدالفتاح أبوغُدۀ به رشته تحریر در آمده است. محمد ناصر الدین الباني از علماي وهابيٌت است كه بدعت ها و اتهامات ناروا و افتراهای فراوانی را مطرح کرده است. وی در علم حديث بين وهابيٌان داراي شهرت بسزايي است و مورد احترام آن‌ها می باشد. موضوع اصلی این کتاب، ردّیه نویسنده بر گفته های البانی و زهیر الشاویش و تهمت های آنها است که در یک نامه گنجانده شده است و در ادامه نویسنده به نقد نظرات دیگر وهابیون نیز می پردازد. این کتاب شامل مقدمه و چهل و یک قسمت می باشد. عناوینی مانند شروع و آغاز افتراها، تأثیر موقت افترها، مرتد دانستن گویندگان این افتراها، نمونه هایی از افتراها، سقوط بهتان، افترا ساخته شده از افتراست، افترا خطرناک، انقلاب عجیب، حق مخفی نیست، بگو بیاورید دلایل و براهنتان را، کشف اباطیل و ... نویسنده در این کتابچه پس از ردّ نظرات البانی و زهیر الشاویش، به بیان اعتقادات خود درباره دیگر علمای وهابی مانند ابن تیمیه، ابن قیم جوزی و ... نیز می پردازد و نظرات آنها را به طور اختصار نقد و ردّ می نماید.

إقناع اللائم علی إقامة المآتم کتابی است از سید محسن امین درباره ضرورت سوگواری بر سیدالشهداء و شیوه صحیح آن. این کتاب در راستای تلاش سید محسن امین برای اصلاح شعائر حسینی نوشته شده است. نویسنده در این کتاب به پرسش‎ها و اشکالات بر اصل سوگواری پاسخ داده، نمونه‎های تاریخی و روایی فراوانی را در تأیید و نیکویی سوگواری ذکر می‎کند. هم‎چنین فوائد فراوان سوگواری سیدالشهداء را ذکر می‎کند. سید محسن امین، در این کتاب ضرورت سوگواری سید الشهداء و شیوه صحیح آن را بیان می‌کند. او انگیزه‌اش از تألیف کتاب را پاسخگویی به برخی پرسش‌ها و خرده‌ها درباره اقامه عزای امام حسین شمرده است. اقناع اللائم ردیه ای است بر مقاله ای در مجله الذخیرة الاسلامیة نوشته احمد سورکتی انصاری سودانی. امین، پس از آنکه درباره نیکویی اقامه عزای سیدالشهدا می‌نویسد، در فصل‌هایی به ادعاهای طرح شده پاسخ می‌گوید. - فصل اول: اندوه و گریه بر شهادت امام حسین در این فصل ادله جواز و رجحان گریه در عزای سیدالشهداء بیان می‌شود. امین نخست به اصل اباحه استناد می‌کند و می‌گوید مادام که سوگواری مشتمل بر حرام نباشد، این فعل مباح است. سپس به اتفاقات طبیعی پس از عاشورا که دلالت بر غضب خداوند داشت همانند سرخی آسمان و گریه سنگریزه‌ها و...، استناد می‌کند. سپس مثال‌های فراوانی از گریه پیامبران و نبی اسلام و امامان را ذکر می‌کند. همچنین به روایاتی که امامان سوگواری و گریه در روز عاشورا را توصیه کردند. - فصل دوم: سرودن شعر و مرثیه خوانی بر مردگان؛ در این فصل مراثی فراوانی که در زمان حیات پیامبر و پس از وفات او سروده شده بود، ذکر شده است. همچنین سروده‌های صحابه و تابعین و مسلمانان پس از آن در مصیبت‌هایشان، به عنوان دلیلی بر جواز و رجحان مرثیه سرایی آمده است. مرثیه‌های از صحابه و نیز سروده‌هایی در رثاء سید الشهداء و اصحابش در این فصل ذکر شده است. - فصل سوم: بزرگداشت درگذشتگان؛ سید محسن امین بزرگداشت اموات را سیره عقلا می‌داند و مثال‌هایی از فرهنگ‌های دیگر ذکر می‌کند. سپس به فعل رسول خدا در بزرگداشت حمزه سید الشهدا و رثاء حضرت زهرا در وفات پیامبر و رفتار مشابه دیگر صحابه مثال می‌آورد. - فصل چهارم: شرکت در مجالس سوگواری و اظهار حزن؛ در فصلی کوتاه به چندین روایت از فعل پیامبر اسلام پس از شنیدن خبر شهادت جعفر و ابن رواحه و نیز قراء، استناد می‌کند. - فصل پنجم: انفاق برای مردگان و اهدای ثواب آن به آن‌ها؛ در این فصل نیز مانند فصل‌های گذشته به روایاتی که عمدتاً از منابع عامه است برای اثبات مدعا استناد می‌شود. - فصل ششم: فواید دینی و دنیوی برپایی مجالس امام حسین؛ امین نخست به سیره عقلاء در یادبود سالیانه بزرگان اشاره می‌کند. سپس فواید برگزاری سالیانه مجالس سوگواری را بیان می‌کند. همدردی و مواسات با پیامبر و اهل بیت او، یاری حق و زنده نگه داشتن آن و خوار کردن باطل و از بین بردن آن، شناخت فضائل اخلاقی و صفات پسندیده و تشویق بر آن و نیز آشنایی با قرآن، تاریخ و دیگر معارف در این مجالس، ذکر اخبار و حفظ و ضبط تاریخ عاشورا، فراموش نشدن این واقعه، ترقیق قلب و تقویت حس همدردی و شفقت، شنیدن موعظه و ارشاد و ترغیب به امر به معروف و نهی از منکر، گردآمدن مؤمنان و فواید اجتماعی این گردهمایی، ایجاد پایگاه تبلیغی و تبشیری دین و معرفی آن به دیگران، تسلی دهی به مؤمنان در مصیبت‌هایشان و... از فوایدی است که سید محسن امین برای برپایی عزای سیدالشهداء ذکر می‌کند. - فصل هفتم: اسرار شهادت امام حسین در گفتار موسیو ماربین آلمانی و دکتر جوزف فرانسوی؛ سید محسن امین در این فصل دو رساله کوتاه از دو پژوهشگر اروپایی نقل می‌کند. - فصل هشتم: چکیده کتاب؛ در این فصل به اجمال نتیجه مباحث پیشین را ذکر می‌کند و به صورت گذرا اشکالات سودانی را طرح و رد می‌کند.

سالها قبل کتابى با عنوان «لله ثم للتاريخ: كشف الاسرار و تبرئة الائمة الطهار» از نويسنده‌اى با عنوان مستعار سيد‌‎حسين موسوى مشتمل بر شبهات و دروغهايى نسبت به اهل‌بيت عليهم‌السلام و مذهب اماميه انتشار يافت. در پاسخ به آن، على آل محسن کتاب «لله و للحقيقه» را نوشت كه به علت گستردگى مطالب، خلاصه آن را در «الرد الوجيز» ارائه نمود. آل محسن درابتدا پرده از مذهب نويسنده برداشته و با دلائل و شواهدى از كلام خود او اثبات مى‌كند كه او قطعاً سنى است و نه تنها از علماى نجف نيست بلكه از پيش پا افتاده ترين اصطلاحات رايج در مدارس علميه تشيع نيز بى اطلاع است بنابراین او دروغگو و كذاب است. همانگونه كه اشاره شد برخى از شبهات صرف اتهام بوده و ارزش علمى ندارد.در ادامه به برخى از مهمترين شبهات اشاره مى شود: - عبدالله بن سبا از شخصيتهايى است كه همانند ديگر كتب اهل سنت به آن پرداخته شده و او را اولين فردى دانسته كه امامت اميرالمؤمنين‌ عليه‌السلام را آشكار كرد. اين انتساب پس از بررسى منابع شيعى رد شده است و لذاست كه شیعیان از او تبرى جسته ودر كتب شيعه هيچ روايتى از او نقل نشده است. - نويسنده سنى با نقل احاديث ضعيف و مرسل، ناخوشنودى اهل‌بيت عليهم‌السلام را نتيجه مى گيرد. پس از بررسى سندى اين احاديث، با شيوه‌اى منطقى به برداشت نا صواب از اين روايات پاسخ داده شده است. - شبهه ديگرى كه همواره در مناظرات علماى شيعه و سنى در طول تاريخ مطرح بوده، «متعه نساء» است. در اين بحث او به علمايى غير واقعى از نجف اشرف كه بر آن مداومت دارند، اشاره مى‌كند. - مطلب ديگرى كه هشت روايت بر آن اقامه كرده است، معافيت شیعیان از پرداخت «خمس» است كه نويسنده يك به يك آنها را بررسى كرده و بر اعتقاد شيعه صحه مى گزارد. - اعتقاد شيعه به «تحريف قرآن كريم» از ديگر شبهاتى است كه با استناد به روايات ضعيف به آن تكيه شده است. نويسنده صرف نظر از اشكالات سندى، به تبيين معناى روايات می‌پردازد. - منفى جلوه دادن نگاه شیعیان به اهل سنت و تنفر عميق از آنها با استناد به رواياتى كه به ذمّ نواصب پرداخته‌اند از ديگر اتهامات بى اساس اين کتاب است كه به آن پاسخ داده شده است. - از ديگر ادعاهاى موهومى كه بخشى از کتاب را به خود اختصاص داده است طعن رواتى مانند: هشام بن حكم، زرارة بن اعين و ابوبصير است كه آنها را عناصر بيگانه مى نامد. در ادامه تعدادى از عالمان شيعى و آثار آنها را نيز مورد شبهه قرار مى دهد كه كه آل محسن با ردّ اين اتهامات حقيقت را آشكار مى سازد.

عبدالله بن سبأ دراسة و تحلیل یکی از آثار علی آل محسن، از علمای شیعه عربستان می باشد. وی در این کتاب به صورت زیبایی به بررسی موضوع عبدالله بن سبأ پرداخته است. همانطور که می‌دانید سلفیت و وهابیت بلکه به تعبیر بهتر، معاندین شیعه، تشیّع را زاییده افکار عبدالله بن سبأ می‌دانند. آنان با استناد به روایت طبری شیعه را متهم می‌کنند که شیعیان پیرو افکار عبدالله بن سبأ هستند. هر چند عالمان بزرگ اهل سنت این نظریه را هرگز نپذیرفته‌اند. شیخ علی آل محسن، در بررسی موضوع عبدالله بن سبأ، ابتدا به سراغ منابع اهل سنت رفته و ثابت کرده است، مهمترین منبعی که داستان ساختگی انتساب شیعه به عبدالله بن سبأ در آن نقل شده است، کتاب تاریخ طبری است. طبری این روایت را به نقل از «سیف بن عمر» آورده است. شیخ آل محسن، ثابت کرده است که راوی این روایت، یعنی «سیف بن عمر» فردی ضعیف است که همه علمای بزرگ اهل سنت، او را متهم به کذب و ضعف کرده‌اند. بنابراین نمی‌توان به این روایت ضعیف، استناد کرد. شیخ آل محسن، همچنین به بررسی عبدالله بن سبأ در منابع شیعه پرداخته است و به این نتیجه رسیده است که در رجال کشی روایاتی در رابطه با عبدالله بن سبأ وجود دارد. وی با بررسی سندی این روایات به این نتیجه رسیده است، به جز سه روایت که در کشی آمده است همگی ضعیف هستند. فقط سه روایت است که کشی نقل کرده است که صحیح السند هستند و نام عبدالله بن سبأ در آن روایات وجود دارد. در این روایات تصریح شده است که مردی به نام عبدالله بن سبأ وجود داشته و در رابطه با حضرت امیر غلو کرده است و حضرت از او خواسته که توبه کند ولی توبه نکرده و در نتیجه حضرت او را سوزانده است. شیخ آل محسن در نهایت نتیجه گرفته است، حداکثر چیزی که از این روایات می‌توان استفاده کرد، اینکه شخصی به نام عبدالله بن سبا وجود داشته است و توسط حضرت علی (علیه السلام) سوزانده شده است. اما هیچ ارتباطی بین عبدالله بن سبأ و شیعه وجود ندارد. زیرا هیچ روایتی از منابع روایی شیعه بر چنین چیزی دلالت ندارد.

کتاب تبرک الصحابة بآثار رسول الله (ص) و بیان فضله العظیم توسط شیخ محمد طاهر بن عبدالقادر بن محمود الکردی به رشته تحریر در آمده است. کشور عربستان سعودی با وجود تفکر وهابی کتابی درباره تبرک صحابه به آثار رسول الله (ص) نوشته و آنرا به چاپ رسانده اند. نویسنده، سال ها پیش این کتاب را صورت غیر رسمی و مخفیانه چاپ می نمود و هم اکنون انتشارات دارالمنهاج در جده این کتاب را منتشر کرده است و طبیعی است که این اقدام دلیل بر آن است که در اینجا نزاعی بین وهابیون افراطی با نخبگان متدین به وجود آورده است. نخبگانی که تاریخ خوانده اند و می دانند که سلف صالح، یعنی نسل صحابه و تابعین، نسبت به آنچه منسوب به پیامبر (ص) بوده حساسیت داشتند و به آنها تبرک می جستند. این اثر، رنگی و با تصاویر بسیار زیبایی از برخی از آثار منتسب به رسول الله (ص) چاپ شده است . این کتاب شامل مقدمه و شش فصل می باشد: در فصل اول تبرک به آثار صحابه مانند آب وضوی آن حضرت، لباس و دیگر اشیاء منتسب به آن حضرت است. فصول بعدی مربوط به تلاش سلف برای حراست از آثار منسوب به آن حضرت و اشیائی است که در شهرها و موزه‌ های مختلف نگه داری می ‌شود. بوسیدن دست آن حضرت توسط صحابه در روایات مختلف آمده که ضمن فصل خاصی گردآوری شده است. بخش پایانی شواهدی را از آنها برای توجه مسلمانان به آن حضرت و احترامی که برای شخصیت ایشان قائلند ارائه کرده است. نویسنده پس از بررسی به این نتیجه رسیده این مطالب توسط بزرگان و محدثان برجسته گفته شده و اگر در این مطالب تشکیک کنیم باید در مطالب دینی مان هم که توسط آنها نقل شده تشکیک کنیم.

کتاب «مَحْقُ التّقَوّل فی مسألة التوسّل» به معنای از بین‌برنده پندارها در موضوع توسل تأليف محمد زاهد کوثری، وکیل مشیخة عثمانیه، آخرین شیخ الاسلام امپراتوری عثمانی است که از نظر فقهی، حنفی-مذهب و از نظر کلامی، ماتریدی است. اين كتاب در سه فصل تنظیم شده و نویسنده ادله قرآنی، روایی و برداشت علمای اسلام از روایات توسل را بیان کرده و به تفصیل به بحث پرداخته است و نیم‌نگاهی نیز به نقدهای وهابیان به موضوع توسل دارد. نکته اساسی این کتاب این است که محمد زاهد کوثری به خوبی با انتقادات وهابیت به توسل آشناست و می‌داند که وهابیان توسل به دعا در زمان حیات را قبول دارند و توسل به ذات و مقام در حیات و ممات را منکرند. بر همین اساس در تک­تک روایات، با توجه به همین شبهه به نقد شبهات وهابیت پرداخته و ثابت کرده است که توسل به ذات، چه در زمان ممات و چه در زمان حیات، از ادله فهمیده می‌شود و توسل به دعا به ندرت در روایات یافت می‌شود. بنابراین دلایل وهابیان ناقص و دلایل مخالفان وهابیت کامل است. کتاب با مقدمه طولانی درباره بدعت و احکامش و معرفی مبسوط زندگانی و آثار علامه محمد زاهد کوثری شروع می‌شود. از صفحه 97 تا 162 کتاب محق التقول آمده است. رساله کوثری کوتاه است، اما با پاورقی‌های مفصل مصحح کتاب حجیم‌تر شده است. مباحث کتاب: فصل اول: ادله توسل فصل دوم: روایات جواز توسل فصل سوم: جواز استغاثه به ارواح اولیای الهی خاتمه

کتاب تحفة الزوار الی قبر النبی المختار توسط ابن حجر الهیثمی به رشته تحریر در آمده است. وهابیون با زیارت قبور به شدت مخالف کرده و آن را شرک، بدعت و حرام می دانند. موضوع این کتاب آداب زیارت قبر پیامبر (ص) در سفر است. نویسنده در صدد است آداب زیارت و مساله توسل به پیامبر (ص) چه در زمان حیات و چه بعد از حیات ایشان و توسل کردن حضرت آدم و انبیا (ع) را به پیامبر (ص) قبل از خلقت ایشان را بیان کند و همچنین نویسنده استحباب زیارت قبر پیامبر(ص) را با ارائه مساله شدالرحال می پردازد. این کتاب شامل مقدمه، چهار باب و خاتمه می باشد. ابواب آن به ترتیب عبارتند از: در باب اول آداب سفر زائر و آداب زیارت بیان گردیده است. باب دوم به تاکید در مشروعیت زیارت پرداخته و زیارت را قربت و نزدیکی به قرآن و سنت نبوی و اجماع می داند. باب سوم در رابطه با توسل کردن زائر به پیامبر (ص) و درخواست و طلب شفاعت از ایشان در جمیع احوال می پردازد. باب چهارم مطالبی در آداب مقام مدینه مشرفه می باشد. نویسنده پس از بررسی زیارت قبر پیامبر (ص) و آداب آن، همچنین توسل به ایشان چه در حال حیات و چه بعد از حیاتشان و بیان استحباب زیارت قبر پیامبر (ص) به این نتیجه رسیده که زیارت قبر پیامبر (ص) حرمت ندارد بلکه استحباب زیادی دارد و می توان به پیامبر در حال حیات و بعد از حیات ایشان متوسل گردید که این خود نقد و ردیه ای بر اعتقادات وهابیون در مساله حرمت زیارت قبر پیامبر (ص) و توسل به ایشان است.

کتاب مسألة الرؤیة (رؤیة الله تعالی فی الدنیا و الآخرة تخریج احادیث الرؤیة) توسط حسن بن علی السقاف به رشته تحریر درآمده است. ابن قیم جوزی و برخی از مجسمه احادیثی را در باب روئیت خدا می آورند و قائل به تواتر آن روایات هستند. نویسنده هدف خود از نگارش را این مطلب ذکر کرده است که برخی از اهل علم و دوستانش از وی درخواست کردند که به این ادعای مجسمه پاسخ گوید. نویسنده این کتاب در صدد جمع آوری احادیث رؤیت پرداخته است و به ادعای ابن قیم و مجسمه پاسخ گفته است. این کتاب از مقدمه و سه قسمت تشکیل شده است. در این کتاب پس از ذکر مقدمه 36 حدیث بنابر ادعای ابن قیم و دیگران که دالّ بر رؤیت می کند، را آورده و سپس آن را نقد می کند. در بخش دوم 10 آیه را به نظر مجسمه دلالت بر رؤیت خداوند در قیامت می کند، را ذکر می کند و آنها را مورد بررسی قرار می دهد. در قسمت سوم نویسنده به دلایل عقلی قائلین به تجسیم خداوند در روز قیامت پرداخته و آنها را نقد می کند. نویسنده پس از ذکر آیات و روایات مربوط به تجسیم خداوند و بررسی آنها، به این نکته تصریح دارد که ادله قائلین به تجسیم خداوند از آیات و روایات و ادله عقلی برای اثبات رؤیت خداوند در قیامت وافی و کافی نیست.