مرور درختی موضوعات | کتابخانه مجازی الفبا

تصوف در نگاهی کلی و از دیدگاه بسیاری از دانشمندان، ژرفکاری در دین و توجه به باطن شریعت را مدّنظر دارد. در واقع با این دیدگاه، تصوف نه تنها از بدنه ی دین بیرون نیست که جوهرهی اصلی دین محسوب میشود، اگر چه عالمان علوم ظاهری از دیرباز با این ادعا مخالفت داشته اند.اشرف علی تهانوی، از دانشمندان معاصر، شخصیتی است که همه به علوم ظاهری شریعت تسلط داشته و هم نظر مساعدی نسبت به گرایشهای اصیل و راستین عرفانی داشته است، دیدگاه این عالم بزرگ هندی و پیروان او بسیار قابل تأمل است. اندیشههای او که متأسفانه، کمتر در میان دانشوران ایرانی شناخته شده، برای فرهیختگان عرب و هند - با توجّه به ترجمه و نشر آثار او به این دو زبان - کاملاً شناخته شده است.از این رو ترجمه، نقد و معرفی یکی از مهمترین آثار در این زمینه یعنی کتاب «بین التصوف و الحیاه» هر چه بیشتر ضرورت یافت. این اثر در واقع برداشتهای استاد عبدالباری الندوی- یکی از شاگردان برجستهی تهانوی- از درسها و سیرهی عملی شیخ تهانوی است که در صدد ارائهی الگویی مناسب برای بهرهمندی از مضامین عرفانی موجود در سنت اسلامی بوده است؛ بدین معنا که تهانوی، جمع میان شریعت و طریقت را در دنیای معاصر امری ممکن و بلکه لازم میشمرد و البته از نقد برخی خرافهها و گزافه های موجود در ادبیات صوفیانه نیز پروا نداشته است.

عرفان و تصوّف به عنوان یکـی از راههـای شـناخت خـدا، همواره از سوی انسانهایی که دارای روحی لطیف و منشی آزاد بوده اند، مورد توجّه بوده است. اینان همواره بـه عرفـان و تصـوّف بـه مثابهی یکی از راه های ویژه ی شناخت خدا توجّه داشتهاند. این ویژگی که با توجّه به روحیّات، محیط و جهانبینـی در آنـان متفـاوت بـوده است، به دو شیوه ی عرفان عاشقانه و عرفان زاهدانه خودنمـایی کـرد. هر کدام از این دو طریق ، اصول و ویژگیهـای خـاص و منحصـر بـه فردی دارند. در ایـن رسـاله ، نگارنده دو شـیوه ی معرفتی ، یعنی عرفان زاهدانه و عرفان عاشـقانه در آثار سنایی غزنوی نظیر دیوان اشعار، حدیقه الحقیقه و مثنوی سیرالعباد را مورد بررسی قرار داده است و ویژگی و خصایص این دو طریقه را نیز در حدّ توان مطرح ساخته است.در پایان نشان می دهد که عرفان عابدانه سنایی از لحاظ کمیّت بیشتر است؛ امّا عرفان عاشقانه او از لحاظ کیفیّت هنری تر و زیباتر می باشد.

چکیده ندارد.

این رساله مشتمل بر دو بخش است: بخش تحقیق و بخش ترجمه. بخش تحقیق در سه فصل سیری اجمالی در کتاب ، نگاهی گذرا به کارنامه علمی ویلیام چیتک و حقیقت تصوف فراهم آمده است. در فصل حقیقت تصوف براساس برخی نکات کلیدی کتاب که تقریبا بر تمام فصول کتاب سایه افکنده است، مطالبی درخور ارائه شده و با آرا امام دراین زمینه ها مقایسه شده است . عناوین کلی این فصل عبارتند از: حقیقت تصوف، مقام احسان، عشق و صوفی نمایان و صوفیان راستین.