جستجوي پيشرفته | کتابخانه مجازی الفبا

بسیاری چنین تصور می کنند که ماکیاولی به ویژه در آثار مشهورش، شهریار و گفتارها، وارث نوعی اندیشه ی محافظه کار و حافظ نظم موجود است شبیه آنچه معمولا در اندیشه های نمودیافته در اندرزنامه ها و سیاست نامه ها با آن مواجه می شویم. در این دوره با مراجعه ی مکرر به دو اثر مشهور او نشان خواهم داد- همانگونه که طرفداران «مطالعات انتقادی مدرن» در زمانه ی ما نشان داده اند- او نه تنها وارث اندیشه های محافظه کار نیست بلکه واضع چیزی است که می توان از آن به «مطالعات انتقادی مدرن» یاد کرد. برای من «مطالعات انتقادی مدرن» حوزه ای مطالعاتی است که تنها یک هدف دارد: برملاساختن ساز و کارهایی که در آن امتیازها به نحوی نابرابر تولید و توزیع می شوند. ساز و کارهایی که به کمک آن «همه» می توانند «وضعیتی» (Position) بیابند که در آن بخشی از این امتیازها را از آن خود کنند. در «مطالعات انتقادی مدرن» هیچکس نه بهره مندان از قدرت و نه نابهره مندان از آن مصون از نقد باقی نمی مانند. «مطالعات انتقادی مدرن» برای هیچ قشر و طبقه ای حاشیه ی امن ایجاد نمی کند. هیچ قشر و طبقه ای را نیز معصوم و قربانی جلوه نمی دهد. همه به یک میزان در ایجاد ساز و کارهایی که بعدها طرفداران «مطالعات انتقادی پست مدرن» از آن به ساز و کارهای تولید و بازتولید سلطه یاد کردند مسئولند. در این دوره تلاش من نشان دادن محورهای اصلی پروژه ی «مطالعات انتقادی مدرن» از طریق خوانش دو اثر مشهور ماکیاولی شهریار و گفتارهاست. باید امروزه از «مطالعات انتقادی مدرن» به مثابه رویکردی بدیل سخن گفت چرا که فضای نقد در تصرف «مطالعات انتقادی پست مدرن» است. خوانش شهریار و گفتارها با هدف استخراج اصولی برای ممکن کردن این رویکرد بدیل در زمانه ی حاضر به ویژه در زمینه اجتماعی و فرهنگی ایران صورت می گیرد. به نظر من با ماکیاولی می توان ضعف های «مطالعات انتقادی پست مدرن» را برملا کرد و نشان داد که به کارگیری رویکرد پست مدرن هیچ کمکی به فرارفتن از موقعیت انقیاد و رهایی از آن نمی کند. «مطالعات انتقادی مدرن» بر عکس «مطالعات انتقادی پست مدرن»، هدفش تفسیر موقعیت انقیاد به قصد چیرگی بر آن است. به همین دلیل بیش از آنکه بر یک نظریه ی توضیح دهنده ی وضع موجود مبتنی باشد چهارچوبی برای عمل است. «مطالعات انتقادی مدرن» به تغییر و امکان احیای سوژگی انسان به عنوان تنها کارگزار این تغییر معتقد است. تنها راه ممکن کردن چنین احیایی، نقد رادیکال «همه» به همان شیوه ای است که ماکیاولی در شهریار و گفتارها انجام داده است.

لئو اشتراوس به عنوان یکی از متفکران مهم و تأثیرگذار در قرن بیستم به حساب می‌آید که در زمینه‌های مختلف اعم از علوم اجتماعی، فلسفه، تاریخ و علوم سیاسی تحقیقات قابل تأملی از خود به جا گذاشته است. بر همین اساس تاکنون تلاشهای زیادی برای نقد و بررسی و فهم اندیشه‌های وی، خصوصاٌ در حوزه علوم سیاسی صورت گرفته است. از طرفی به نظر میرسد وی نگاه ویژه‌ای نسبت به موضوع اندیشه سیاسی مدرن و بحران حاصل از آن داشته است. هدف این پژوهش آشنایی با نقد لئو اشتراوس بر اندیشه سیاسی مدرن با نگاهی به اندیشه سیاسی ماکیاولی، روسو و نیچه میباشد. چنانکه به نظر میرسد اشتراوس بحران به وجود آمده در غرب را محصول اندیشه سیاسی مدرن، به خصوص حاصل اندیشه‌های سه اندیشمند تأثیرگذار، یعنی ماکیاولی، روسو و نیچه میداند. در همین راستا پرسش اصلی پژوهش حاضر این است که «مؤلفه‌های اصلی حقوق طبیعی و فلسفه سیاسی کلاسیک از نظر اشتراوس چیست و بر اساس آن چه نقدهایی بر اندیشه سیاسی مدرن وارد میداند؟». در این پژوهش فرض بر این است که اندیشه سیاسی مدرن تأثیرات قابل توجهی بر مبانی حقوق طبیعی و فلسفه سیاسی کلاسیک داشته است. به نظر میرسد با شیوه‌ای که اشتراوس در رابطه با نقد اندیشه سیاسی مدرن در پیش گرفته، توانسته است تا حدودی تأثیر بحران اندیشه سیاسی مدرن را بر این مبانی نشان داده و تبعات حاصل از این بحران را توضیح دهد. روش به کار رفته در این پژوهش، روش توصیفی/ تحلیلی است.

کتابچه مختص حاضر از شهید بهشتی ره درباره حکومت در اسلام و بحث هدف حکومت می باشد. اهداف حکومت را می توان سه دسته کرد: 1. هدف، تامین خواسته های حاکم 2. هدف، تامین نیازهای مردم 3. هدف، تامین مصالح مردم

در میانه قرن شانزدهم، کتاب درباره چرخش افلاک آسمانی کپرنیک منتشر شد و این حادثه به انقلاب کپرنیکی علم مشهور شد. این حرکت با چاپ کتاب های کپلر و گالیله در حوالی تغییر قرن ادامه یافت. بنابر قول مشهور، در این انقلاب روشی جزء و کل یا استقراء و قیاس جای خود را عوض کردند. در علم قدیم، اعتبار اصلی از آن معدود گزاره های کلی ای بود که انبوه گزاره های جزئی از آن کسب ارزش می کردند. این روش برعکس شد و در علم جدید، قوانین کلی و کلان معدود، اعتبار خود را از انبوه گزاره های جزئی و خاص می گرفتند. به عبارتی، اعتبار ذاتی از آن گزاره های خاص و جزئی (تجربی) بود و بالعرض به قوانین عام و کلی می رسید. متعاقب این انقلاب روشی در علم، تحولات بزرگی هم در فلسفه سیاسی رخ داد. فرضیه مقاله حاضر این است که این تحول در فلسفه سیاسی از تحول مذکور در فلسفه علم تاثیر پذیرفته است.