جستجوي پيشرفته | کتابخانه مجازی الفبا

جستجوي پيشرفته | کتابخانه مجازی الفبا

کتابخانه مجازی الفبا،تولید و بازنشر کتب، مقالات، پایان نامه ها و نشریات علمی و تخصصی با موضوع کلام و عقاید اسلامی کتابخانه مجازی الفبا،تولید و بازنشر کتب، مقالات، پایان نامه ها و نشریات علمی و تخصصی با موضوع کلام و عقاید اسلامی

فارسی  |   العربیه  |   English  
telegram

در تلگرام به ما بپیوندید

public

کتابخانه مجازی الفبا
کتابخانه مجازی الفبا
header
headers
پایگاه جامع و تخصصی کلام و عقاید و اندیشه دینی
جستجو بر اساس ... همه موارد عنوان موضوع پدید آور جستجو در متن
: جستجو در الفبا در گوگل
مرتب سازی بر اساس و به صورت وتعداد نمایش فرارداده در صفحه باشد جستجو
  • تعداد رکورد ها : 7
«مایه های عرفانی در قصاید سعدی و مقایسۀ آن با مصیبت نامۀ عطّار»
نویسنده:
احمد غنی پور ملکشاه,سبیکه اسفندیار
نوع منبع :
مقاله , کتابخانه عمومی
منابع دیجیتالی :
چکیده :
یکی از عرصه های شعری که شیخ سعدی در آن همچون بوستان، اثری ادبی تعلیمی خلق کرده، قصیده است. اگرچه قصاید سعدی چونان غزلیات او گسترده نیست و با ستایش شاهان زمانه آمیخته است، می توان روح تعالیم و آموزه های اخلاقی را در آن دید و با تأمل در بیت ها، حتی به مفاهیمی عرفانی دست یافت که اتفاقاً مورد ستایش و تأکید خود شاعر هم است. سعدی در ضمن مدح، گاه مستقیم و گاه غیرمستقیم، به مضامین و لوازم عرفان اشاره می کند و در بیشتر قصایدش، یک یا چند مفهوم عرفانی را بیان می دارد. او همانند شاعران عارف مَسلک، اصالت حقیقی را از آنِ معنی، و عزت را «در طریق حق بودن» می خواند. نیز، به مضامین و مفاهیمی توجه کرده است که در اثر عرفانی مصیبت نامه جزء عوامل محوری طریقت محسوب می شوند، مانند: جهد و عنایت، اصالت معنا دربرابر صورت، لزوم دردمندی کل کائنات در طلب معشوق الهی، پایداری بر سختی های راه عشق در مقام صبر، بی قراری در فراق معشوق در مقام بی صبری، تقابل عقل و دل، و نیز توجه به بار معنایی واژۀ «جان» به عنوان کلمه ای کلیدی در آثار عرفانی. در این مقاله، سعی شده است که جنبه های عرفانی قصاید سعدی در نگاهی تطبیقی با مصیبت نامه، به عنوان اثری سترگ در ادبیات عرفانی، تبیین و بررسی شود.
معنای زندگی در مصیبت نامه عطار نیشابوری
نویسنده:
حامد موسوی جروکانی ، حسین مسجدی ، مصطفی گرجی ، مهدی زمانی
نوع منبع :
مقاله , کتابخانه عمومی
منابع دیجیتالی :
کلیدواژه‌های اصلی :
چکیده :
معنای زندگی یکی از مسائل مشترک میان انسان گذشته و معاصر است و هر یک با نگاه خاص خود به این مقوله نگریسته‌اند. تحلیل نوع بینش انسان گذشته در این خصوص ـ به ویژه که بهره‌ور از جهان‌نگری عرفانی باشد ـ برای انسان معاصر قابل تأمل است. شاید چنین به نظر آید که این نوع نگرش، توجه چندانی به زندگیِ این‌جهانی نداشته باشد، اما این پژوهش با تکیه بر مصیبت نامه نشان خواهد داد که عطار، معنایابی را جزء سرشت آدمی می‌داند. او زندگیِ معنادار را با دردمندی، جستجوگری، خدا، عشق و توجه به کیفیت زندگی و نه کمیت آن، درپیوند می‌داند. از آن‌جا که این امور، به نوعی از زمینه و نتیجة معنوی و روحانی برخوردار است، دیدگاه عطار را به نظریة فراطبیعت‌گرایان نزدیک می‌نماید. وی ماهیت/کارکرد زندگی و نوع رویارویی آدمی را با آن، در قالب ایماژهایی چون بازی، دوزخ، زندان، شورستان، بیغولة دیوان، بازار/پل/کشتزار، باد/برق و سرمایه نشان می‌دهد و از خلال آن‌ها بیان می‌کند که زندگیِ این‌جهانی، هدف نهایی و اصلی نیست، بلکه ابزاری است برای رسیدن به زندگی آن‌جهانی.
صفحات :
از صفحه 65 تا 90
کارکرد راوی و عمل روایت در مصیبت نامه عطّار
نویسنده:
سونا سلیمیان ، احمد گلی
نوع منبع :
مقاله
منابع دیجیتالی :
کلیدواژه‌های اصلی :
چکیده :
روایت در همۀ داستان‌های ادب فارسی حضور دارد؛ از این‌رو، مطالعه و بررسی آثار داستانی از منظر شکل خاص روایی آن‌ها، ارزش‌ها و هنرهای نهفته در این آثار را بهتر نمایان می‌سازد و براساس آن می‌توان توانمندی‌های داستان‌پرداز را در شکل‌دهی به نظام روایی اثر در راستای محتوای آن سنجید. مصیبت‌نامه آخرین مثنوی از مثنوی‌های سه‌گانه‌ی داستانی عطّار است. روایت لحظه‌های سلوک سالک فکرت در این مثنوی با داشتن شگردهای خاص روایی و ژرف‌ساختی که از عرفان و آموزه‌های عرفانی نشأت گرفته است، قابلیت مطالعه از نظر نقش «راوی» و چگونگی پیوند آن با مفاهیم عرفانی را داراست. در این مقاله نقش راوی در مصیبت‌نامه از سه منظر دامنۀ مشارکت راوی، پنهان یا آشکار بودن او و قابل اعتماد بودن یا نبودن وی به همراه تعیین شکل‌های جهت‌گیری ادراکی و ایدئولوژیک راوی، مورد مطالعه و بررسی قرار می‌گیرد. آنگاه چرایی و چگونگی پیوند این ویژگی‌های روایی با مفاهیم و درونمایۀ عرفانی اثر تبیین می‌گردد. این بررسی‌ها نشان‌دهندۀ آن است که عطّار در پردازش مصیبت‌نامه گذشته از آنکه ناخودآگاه از ویژگی‌های یک روایت مدرن بهره برده است، از نقش راوی و جهت‌گیری‌های او نیز در راستای جهان‌بینی و اهداف عرفانی خود استفاده‌های هدف‌مندی نموده است. استفاده از سه راوی در دو سطح متفاوت داستانی برای انتقال حس حیرت و سرگردانی که غایت سلوک عرفانی است به روایت-شنو، تأکید بر شهودی بودن قلمرو معرفت عرفانی، نمایش فاصلۀ میان حقیقت‌نمایی (جستجوی حقیقت در عالم) و حقیقت (جست‌وجوی حقیقت در جان خود)، تأکید بر اهمیّت چشم‌انداز در نگاه عرفانی عطار، جهت‌گیری درزمانی راوی ـ سالک در تناسب با مفهوم وقت صوفیانه، بخشی از مهمترین دستاوردهای پژوهش حاضر است.
صفحات :
از صفحه 81 تا 122
ترکیب ساختاری و درون‌ مایه‌های عرفانیِ مثنوی مصیبت‌ نامه عطار
نویسنده:
بهمن نزهت
نوع منبع :
مقاله
منابع دیجیتالی :
چکیده :
مثنوی مصیبت‌‌نامه در چهل مقاله و در ساختاری منسجم و سامانمند دیدگاه‌ها و تجارب عرفانی عطار را به وضوح نمایان می‌سازد.اصالت مصیبت‌نامه عطار به سبب تجارب جدید و پویایی‌ است که عطار به واسطه آن، هم حرکت صعودی و تدریجی مراحل سلوک را بیان کرده و هم رشته و پیوند دیالکتیکی این مراحل را بازگو نموده است.آن‌چه در کل ساختار این مثنوی اهمیت دارد، ترکیب جریان‌های فکری متعدد در اندیشه عطار و تأویل ادراکات عرفانی او از این جریان‌هاست.عطار خط سیر این اندیشه‌ها را در عرفان و ادب فارسی که مبانی آن پیش‌تر توسط سنایی پی‌ریزی شده بود، بر مبنای سفرهای روحانی در عالم جان تبیین می‌کند.ما در توصیفی که درباره طرح کلی و تأویل ادراکات عرفانی عطار در این منظومه به دست می‌دهیم، نشان داده‌ایم که شیوه تأویل او در این منظومه به او امکان می‌دهد که در حین ترکیب منسجم و سامانمند عناصر دینی و عرفانی و فلسفی، متوجه مفاهیم باطنی و تسلسل و توالی منطقی آن‌ها نیز هست.
رویکرد وصل در تذکره الاولیا، منطق الطیر و مصیبت نامه عطار نیشابوری
نویسنده:
سعیده دلیریان
نوع منبع :
رساله تحصیلی
منابع دیجیتالی :
وضعیت نشر :
ایرانداک,
چکیده :
قرب و وصال الهی جزء مهمترین مباحث عرفان و تصوف اسلامی به شمار می آیند. قرب در لغت به معنای نزدیکی و وصل به معنای رسیدن و اتصال به محبوب است.عطار معتقد است که تنها راه وصال به مبدا وجود ،انقطاع از ماسوی الله و ترک تعلقات و فراموش کردن خود است.نائل شدن به وصال حق تعالی به تمهیداتی در جهت تعالی روح آدمی نیازمند است. عرفا برای سالکان این راه مقدمات و شرایطی مطرح کرده اند. سالک در مسیر سلوک خود برای قرب حق تعالی ، باید نفس را از هواهای نفسانی پاک کند. بدین منظور کسب مقامات عرفانی باعث صاف شدن درون سالک    می گردد  و در نتیجه او آمادگی و شایستگی کامل پیدا می کند تا به وصال الهی نائل شود. درون مایه اصلی تفکر عطار در بیشتر اشعارش، بحث در باره ارتباط انسان با خداوند و چگونگی قرب بنده برای وصال به پروردگار می باشد. این ارتباط پس از به فنا رسیدن سالک  منجر به ادراک حقیقت وحدت وجود می شود. از آنجا که عطار، عارف مسلک بوده و علاقه ای به طرح مباحث فلسفی و عقل گرا نداشته، این ارتباط انسان با خداوند را با ذوق و مشرب عرفانی و از راه محبت و عشق و نه از راه فلسفی بیان می کند که منجر به اتحاد عاشق و معشوق و یا وحدت شهود می شود. این پژوهش رویکردی است که عمدتاً با بیان مضامین عرفانی همراه است و در پی تبیین نگاه عطار به مباحث وصال است.حاصل این جستجو آن است که عطار مفهوم حقیقی وصال الهی را در رسیدن به مقام فناء فی الله می داند.او معتقد است که فنا در نهایت به وحدت می انجامد و وحدت را در فناء فی الله می جوید.برای رسیدن به وحدت سالک در ابتدا از هستی ظاهری خود جدا می شود سپس در معشوق چنان غرق می شود که خودی از او باقی نمی ماند.با گذشتن از این مرحله عارف در وحدتی عاشقانه محبوب ازلی خود را در می یابد.
از «نی نامه» مولوی تا «شوق نامه» طالبی (بررسی مناسبت های بینامتنی شوق نامه با مثنوی های عارفانه پیش از آن)
نویسنده:
مریم امیرارجمند
نوع منبع :
مقاله
منابع دیجیتالی :
وضعیت نشر :
زنجان: دانشگاه آزاد اسلامی واحد زنجان,
چکیده :
مردی ناشناخته، با تخلص «طالبی» که پارسی و تازی، نیک می دانسته و از آیات و احادیث، قصص انبیا و اصول عرفانی بهره بسیار داشته، در تاریخ 947 هـ. ق، به نظم «شوق نامه احمدی» در قالب مثنوی مبادرت ورزیده و در سال 949 هـ. ق آن را در مکه معظمه به پایان رسانده است. «طالبی» در «شوق نامه»، داستان سفر روحانی بلوقیا- پادشاه مصر- را به قصد زیارت حضرت ختمی مرتبت (ص) در 4941 بیت سروده است. از این رو بن مایه این داستان، حدیث «اشتیاق» است و «آرزومندی». «شوق نامه» ضمن تاثیر بسیار از مثنوی مولانا و گلشن توحید شاهدی، از نظر ساختار، شباهت زیادی به مصیبت نامه عطار دارد، هر چند در بیان مسایلِ دینی و اخلاقی، لحن او همانند سنایی غزنوی، لحنی آموزنده و تحکمی است.
صفحات :
از صفحه 193 تا 219
اخلاق و تربیت در مثنویهای عطار (منطق‌الطیر، مصیبت‌نامه، الهی‌نامه)
نویسنده:
حمایت محرمی نمرداشی
نوع منبع :
رساله تحصیلی
منابع دیجیتالی :
وضعیت نشر :
ایرانداک,
چکیده :
اخلاق از موضوعات مهمی است که فلاسفه، متکلمین و به خصوص عرفا آثار گرانقدری از خود برای سعادت انسانها در این زمینه به یادگار گذاشته‌اند که در این میان آثار عطار از ارزش والایی برخوردار است . او قالب داستان را برای طرح مسایل اخلاقی انتخاب کرده، و با زبان ساده و سمبلیک ، فضایل و رذایل اخلاقی را که سعادت و شقاوت انسان در گرو عمل به آنهاست بیان کرده است . حکایت‌های کوتاه و آموزنده اخلاقی که چاشنی بخش اشعار اوست خواننده را سخت تحت تاثیر قرار می‌دهد و او را از سرزمین تاریکی‌ها به سوی روشنایی‌ها هدایت می‌کند. عطار اعتقاد دارد که با دو بال شرع و عشق می‌توان به قله سعادت و کمال دست یافت . سالک با عشق‌ورزی به جمال حق، که روزگاری خلوت‌نشین حرم خاص او بوده است می‌تواند به پاک ساختن وجود خود از سیاهی بدیها و روشن ساختن آن به نور نیکی‌ها نایل آید. چند صباحی که انسانی از وطن اصلی خود دور شده و گرفتار قفس تنگ دنیا گشته است باید حقیقت وجود خود را که لطیفه ربانی است ، از آلوده شدن به صفات بد دور نگه دارد تا دوباره صدرنشین حرم کبریا گردد. او از هر فرصتی برای نکوهش صفات بد و تشویق انسانها برای آراسته‌شدن به صفات نیک استفاده می‌کند و با بیان حکایت‌های مختلف که شخصیتهای آن سمبلیک و بیشتر از افراد نامدار است ، نیکوکاران و بدکاران را در معرض قضاوت خوانندگان قرار می‌دهد تا از سرنوشت آنها عبرت گیرند و راهی که منجر به سعادت می‌شود انتخاب نمایند.
  • تعداد رکورد ها : 7