جستجوي پيشرفته | کتابخانه مجازی الفبا

یکی از مباحث مهم پیرامون ماهیت ایمان، مسأله‌ی نسبت دین و عقل یا نسبت ایمان با تصدیق عقلی است. براین اساس، همواره در میان فلاسفه و متکلمان مسلمان و مسیحی دیدگاه‌های متعددی درباره ماهیت ایمان و اینکه آیا ایمان همان تصدیق عقلی به وجود خداست یا ماهیتی متفاوت دارد، مطرح بوده است. مسأله‌ایی که بدین منظور مطرح است این است که میان یقین عقلی و ایمانی چه نوع رابطه‌ایی قابل تصور است و آیا می‌توان به نوعی تعامل و رابطه‌ی متقابل بین یقین ایمانی و یقین عقلی برقرار کرد؟ در این مقاله سعی بر این است که به دیدگاه دو متفکر اسلام و غرب یعنی ملاصدرا و دکارت پیرامون ماهیت ایمان و اینکه مهم‌ترین عنصر آن چیست و چه نسبتی میان ایمان و تصدیق عقلی وجود دارد، پرداخته شود. شایان یاد است که ملاصدرا ایمان را تصدیق معرفتی به وجود خدا می‌شمارد؛ از طرفی نیز چگونگی ارتباط بین یقین ناشی از ایمان با یقین ناشی از شهود آشکار عقلی در اندیشه دکارت یک مسأله است و باید به آن پرداخت.

انتخاب :

صفحات :

از صفحه 79 تا 90

مشخصات اثر

ثبت نظر

عنوان :

مقایسه و بررسی دیدگاه حکمت متعالیه و عرفان نظری در کیفیت رابطه ذات و صفات الهی

نویسنده:

کمالی محمدمهدی

نوع منبع :

مقاله

منابع دیجیتالی :

نسخه PDF

کلیدواژه‌های اصلی :

حکمت متعالیه , غیب الغیوب , مرتبه احدیت , مرتبه واحدیت , صفات خدا , عرفان نظری

چکیده :

ملاصدرا در مساله اسما و صفات الهی با تکیه بر قواعدی همچون اصالت وجود و قاعده بسیط الحقیقه، اتصاف ذات خداوند به همه صفات کمالی را اثبات کرده و کثرت مفهومی اسما و صفات را همچون کثرت ماهیات، اعتباری و غیرمخل به وحدت و بساطت خدا می داند. عرفا نیز معتقد به عینیت ذات و صفات بوده و اسمای زائد بر ذات الهی را نفی می کنند. اما از سویی دیگر ظهور اسما و صفات را در مراتب تعینات حق تعالی و مادون مرتبه ذات می دانند؛ به گونه ای که مقام ذات از دیدگاه آنها غیرقابل شناخت و خالی از هر اسم و صفتی است. در نگاه نخست جمع بین عینیت ذات و صفات و نفی اسما و صفات از مقام ذات متناقض و غیرقابل جمع به نظر می رسد. در این مقاله سعی شده با جمع بین این دو سخن، تبیین صحیحی از دیدگاه عرفا درباره رابطه ذات و صفات ارائه گردد. پس از آن مقایسه ای بین دیدگاه حکمت متعالیه و عرفان در این مساله انجام شده است.

انتخاب :

صفحات :

از صفحه 111 تا 136

مشخصات اثر

ثبت نظر

عنوان :

مقایسه حکمت بحثی و ذوقی نزد ملاصدرا

نویسنده:

راحله درزی، فرامرز قراملکی احد

نوع منبع :

مقاله , کتابخانه عمومی , مطالعه تطبیقی

کلیدواژه‌های اصلی :

حکمت متعالیه , ملاصدرا , مطالعه میان رشته ای , حکمت ذوقی , حکمت بحثی

فهرست گزیده متکلمان،فیلسوفان و عالمان شیعی :

ملاصدرا شیرازی: صدرالمتألهین

چکیده :

تامل در نحوه مواجهه ملاصدرا با طریق بخشی فیلسوفان و متکلمان و سلوک ذوقی عرفا در حل مسائل الهیاتی، روش شناسی حکمت متعالیه رامورد چالش قرار می دهد و بحث وذوق از نظر ملاصدرا ،دو رهیافت کسب معرفتند و اخذ هر یک از آنها مشروط به شرایط خاص است . هر دو‌، فرآیند دارای مراتب و نیز دارای نتایج واحدند و آنها را باید به عنوان گرایش فطری در حقیقت جویی به کار بست، دامنه و گستره هر یک و نیز شرایط خاص آن دومتفاوتند : نقد پذیری و ضابطه پذیری از دیگر مواضع خلاف و تمایز و تشابه آن دو روی آورد است . تحلیل دیدگاه ملاصدرا در ماهیت بحث و ذوق و نیز تمایز و تشابه آن دو نشان می دهد که وی هر دو را مراحلی از یک سلوک علمی می داند به گونه ای که یکی را باید مکمل دیگری دانست . الگوی وی برای این تلفیق مطالعه میان رشته ای است.

انتخاب :

صفحات :

از صفحه 123 تا 139

مشخصات اثر

ثبت نظر

عنوان :

مقایسه دیدگاه اصالت وجودی صدرا و دیدگاه اگزیستانسیالیستی یاسپرس در باب خدا

نویسنده:

لاله حقیقت، الهه زارع

نوع منبع :

مقاله , مطالعه تطبیقی

منابع دیجیتالی :

نسخه PDF

وضعیت نشر :

شیراز: دانشگاه شیراز,

زبان :

فارسی

کلیدواژه‌های اصلی :

ملاصدرا , الله , اصالت وجود , متعالی , 01. خداشناسی (کلام) , یاسپرس , براهین خداشناسی , اصطلاحنامه فلسفه , اصالت وجود

کلیدواژه‌های فرعی :

حکمت متعالیه , وجود , خداشناسی , اثبات وجود خدا , اگزیستانس , وجود فراگیرنده , ایمان مذهبی , ایمان فلسفی , ادراک حضوری خداوند , خدای دینی , امکان معرفت خداوند , زبان رمزی , صفات خدا , اثبات وجود خدا , هستی‌گرایی = اگزیستانسیالیسم (مکتب فلسفی) ,

فهرست گزیده متکلمان،فیلسوفان و عالمان شیعی :

ملاصدرا شیرازی: صدرالمتألهین

شاپا (issn):

2251-6123

چکیده :

در طول تاریخ فلسفه اسلام و غرب تقریبا هیچ فیلسوف بزرگی را نمی یابیم که درباره موضوع خدا نیندیشیده باشد؛ چه آنانی که درصدد اثبات و چه آنانی که درصدد رد آن بوده اند. در مقاله حاضر به مقایسه و تطبیق نظریات صدرا و یاسپرس با محوریت موضوع خدا پرداخته شده است و از جمله نتایجی که در این بررسی معلوم شد عبارت اند از: 1. با وجود این که هر دو از فیلسوفان اصالت وجودی هستند اصالت وجود مدنظر هر یک با دیگری متفاوت است؛ 2. خدای صدرا خدای دینی است اما خدای یاسپرس چنین نیست؛ 3. هر دو در ادراک خداوند از نوعی ادراک حضوری سود جسته اند؛ 4. در بحث شناخت خدا و صفات او صدرا دارای دیدگاهی ایجابی و یاسپرس معتقد به الاهیات سلبی است.

انتخاب :

صفحات :

از صفحه 69 تا 90

مشخصات اثر

ثبت نظر

عنوان :

منطق تکوین و صورت بندی «فلسفه سیاسی متعالی»

نویسنده:

ذبیح الله نعیمیان

نوع منبع :

مقاله

منابع دیجیتالی :

نسخه PDF

کلیدواژه‌های اصلی :

حکمت متعالیه , فلسفه سیاسی متعالی , منظومه معرفتی , اصطلاحنامه فلسفه سیاسی (در اندیشه اسلامی)

چکیده :

در این نوشتار نویسنده، چهار مؤلفه مبانی، اهداف، اصول و روش را برای صورت بندی مقوله های مختلف؛ جهت رسیدن به منظومه معرفتی مذکور لازم می داند که تکوین هر یک از این چهار مؤلفه، خاستگاه متفاوتی دارند. بر این اساس، مبانی فلسفه سیاسی متعالی ـ یا عمده آنها ـ می تواند از حکمت متعالیه، اقتباس شود و از این جهت، زمینه ساز امکان اطلاق عنوان «فلسفه سیاسی متعالی» می شود.رهیافت های معرفت شناسانه، هستی شناسانه و انسان شناسانه حکمت متعالیه، زمینه ساز تکوین فلسفه سیاسی متعالی است. اصالت وجود، تشکیک در وجود، اختیار آزاد انسان، عدم کفایت خودبسنده معرفت بشری، انحصار حاکمیت ذاتی به خداوند و ... ، بخشی از مقوله هایی هستند که می توانند به تکوین منظومه معرفتی خاصی تحت عنوان «فلسفه سیاسی متعالی» یاری رسانند.اساساً تعالی گرایی، مقوله ای است که می تواند عناصر خرد فراوانی را در جهت تکوین مدنیت سیاسی و سیاست مدنی، بسیج کرده و به صورت خاصی، صورت بندی نماید، چنانکه نسبت خاصی میان حکمت نظری و حکمت عملی در چهره فلسفه سیاسی متعالی قابل بازآفرینی است که می تواند بیانگر نسبت دین و سیاست نیز باشد.

انتخاب :

مشخصات اثر

ثبت نظر

عنوان :

عرفان متعالی (دیدگاه و جایگاه عرفانی ملاصدرا)

نویسنده:

محمد فنائی اشکوری

نوع منبع :

مقاله

منابع دیجیتالی :

نسخه PDF

کلیدواژه‌های اصلی :

حکمت متعالیه , وحدت وجود , ملاصدرا , عرفان عملی , شهود , عرفان‌ نظری

فهرست گزیده متکلمان،فیلسوفان و عالمان شیعی :

ملاصدرا شیرازی: صدرالمتألهین

چکیده :

موضوع این مقال دیدگاه ملاصدرا در عرفان و در نتیجه جایگاه ملاصدرا در بین فیلسوفان، متکلمان و عارفان است.حاصل این پژوهش اینست که حکمت صدرالمتألهین نه فلسفه» بحثی محض، نه کلام یا الهیات گذشتگان و نه عرفان بمعنای سنتی است و در نتیجه ملاصدرا نه یک فیلسوف بحثی محض، نه یک عارف بیاعتنا به مباحث فلسفی و نه متکلمی است که از نقل و جدل فراتر نمیرود، بلکه معرفت و حکمت کامل نزد او آنست که از همه» منابع اصیل معرفت، یعنی عقل، وحی و شهود عرفانی بهرمند باشد. عقلی که مؤید به وحی و شهود عرفانی نباشد ره بجایی نمیبرد و شهودی که بریده از وحی و تأملات عقلانی باشد مصون از شوائب نتواند بود و اتکا بنقل صرف نیز چیزی فراتر از علم تقلیدی نیست. حاصل بهرمندی از همة این منابع معرفت، حکمت متعالیه است که در بردارنده فلسفة متعالیه، الهیات متعالیه و عرفان متعالی است. او میکوشد یافته های فلسفی را شهودی و مشهودات عرفانی را برهانی کند و برای هردو، مؤید وحیانی بیابد. در این راه وی اصالت و وحدت وجود را برهانی میکند و فلسفه و عرفان را در اساسیترین مسئله مشترکشان به وحدت میرساند. غایت این حکمت نیل به سعادت است. و سعادت و کمال نهایی در تحصیل معرفة الله است که جز با تعقل، تهذیب نفس و پیروی از شریعت بدست نمیآید. بر این مبنا، وی ضمن رد مجادلات کلامی و فلسفی بیحاصل، به نقد عارف نمایانی میپردازد که یا در بُعد معرفتی و یا در بُعد سلوکی و رفتاری و یا در هر دو جهت دچار لغزشند. بدینسان او هم منتقد کلام، فلسفه و عرفان است و هم احیاگر کلام، فلسفه و عرفان و آن نقد مقدمه این احیاست.

انتخاب :

مشخصات اثر

ثبت نظر

10 11 12 13 14 15 16 17 18 19

تعداد رکورد ها : 182

درخواست مدرک

کاربر گرامی : برای در خواست مدرک ابتدا باید وارد سایت شوید

چنانچه قبلا عضو سایت شده‌اید ورود به سایت در غیر اینصورت عضویت در سایت را انتخاب نمایید

ورود به سایت

عضویت در سایت

ارسال نظر

نوع

توضیحات

آدرس پست الکترونیکی

کد امنیتی **

با موفقیت به ثبت رسید

كليه حقوق محفوظ است ، استفاده از مطالب با ذكر منبع بلامانع است.