جستجوي پيشرفته | کتابخانه مجازی الفبا

جستجوي پيشرفته | کتابخانه مجازی الفبا

کتابخانه مجازی الفبا،تولید و بازنشر کتب، مقالات، پایان نامه ها و نشریات علمی و تخصصی با موضوع کلام و عقاید اسلامی کتابخانه مجازی الفبا،تولید و بازنشر کتب، مقالات، پایان نامه ها و نشریات علمی و تخصصی با موضوع کلام و عقاید اسلامی

فارسی  |   العربیه  |   English  
telegram

در تلگرام به ما بپیوندید

public

کتابخانه مجازی الفبا
کتابخانه مجازی الفبا
header
headers
پایگاه جامع و تخصصی کلام و عقاید و اندیشه دینی
جستجو بر اساس ... همه موارد عنوان موضوع پدید آور جستجو در متن
: جستجو در الفبا در گوگل
مرتب سازی بر اساس و به صورت وتعداد نمایش فرارداده در صفحه باشد جستجو
  • تعداد رکورد ها : 188
عرفان و معنویت دکتر نصر در مقایسه با عرفان و معنویت شیعی
نویسنده:
عبدالله محمدی
نوع منبع :
مقاله , مطالعه تطبیقی
منابع دیجیتالی :
چکیده :
گفتمان سنت گرایی که دکتر نصر یکی از مروجان آن است، به مقوله معنویت به ویژه معنویت دینی اهتمام دارد. این امر پرسش از میزان ارتباط معنویت سنّت گرایان با عرفان و معنویت شیعی را در ذهن پدید میآورد که پاسخ به آن، مسئله اصلی این مقاله است. در این تحقیق، ابتدا با مراجعه به آثار دکتر نصر، مؤلفه های معنویت و عرفان در منظر وی استخراج شده و سپس با بررسی ویژگیهای عرفان و معنویت، نسبت میان این دو سنجیده شده است. در این مقاله، که رویکردی تحلیلی ـ اسنادی دارد، نشان داده خواهد شد که دکتر نصر از طرف داران ترویج معنویت با رویکرد صوفیانه است. نصر با تأکید بر معنویت صوفیانه، تصوف را قلب و مغز اسلام میخواند. عرفان بدون شریعت در این دیدگاه امکان تحقق نداشته و خاستگاه تصوف را باید در تفکر شیعی جست وجو نمود. نصر تصوف را راه حل تمام مشکلات بشر معاصر دانسته و بر بیهوده بودن عرفان های بشری انگشت تأکید مینهد. نصر با پیش فرض های سنت گرایانه به سراغ عرفان اسلامی رفته و با گزینش جهت مند سعی در یکسان دانستن تصوف و عرفان اسلامی دارد.
کرامت انسان و آزادی در قرآن
نویسنده:
محمدعلی ایازی
نوع منبع :
مقاله
منابع دیجیتالی :
چکیده :
در توصیف شخصیت و کرامت انسان از دو جهت می‌توان سخن گفت،یکی درباره داشته‌ها و ظرفیت وجودی که از آن تعبیر به کرامت ذاتی می‌شود و یکی از بایدها و نبایدهایی که آن داشته‌ها را تقویت می‌کند و به کمال می‌رساند. بیشترین سخن پیشینیان درباره کرامت، درباره بایدهای اخلاقی بوده، در حالی که باید انسان را شناخت و ساختار هستی‌شناسانه او را کاوید و براساس آن نتیجه‌گیری کرد،از اینرو مهم‌ترین مباحث این نوشته به مبانی کرامت انسان در قرآن و پیامدهای توجه به کرامت می‌پردازد و آنگاه نسبت آزادی با کرامت مورد توجه قرار می‌گیرد و مبانی این نسبت را در فرهنگ قرآنی می‌کاود و در نهایت به عامل بی‌توجهی به کرامت و دغدغه‌های آینده بشریت بویژه بحران معنویت،که خطر جدی بشریت محسوب می‌شود و کرامت انسان را تهدید می‌کند مورد بحث قرار می‌دهد یادآور می‌شود و راه حل بشریت را آزادی و معنویت می‌داند.
نقد و بررسی معنویت گرایی
نویسنده:
محمد عرب صالحی,محمد کاشی زاده
نوع منبع :
مقاله , نقد دیدگاه و آثار(دفاعیه، ردیه و پاسخ به شبهات) , کتابخانه عمومی
منابع دیجیتالی :
وضعیت نشر :
قم: پژوهشگاه فرهنگ و انديشه اسلامی,
چکیده :
رویکرد معنویت گرا به دین که برخی از روشنفکران ایران با عنوان «پروژه عقلانیت و معنویت» مطرح کرده اند، با گوهر دين دانستن معنويت قصد دارد تعامل دين با دنيای مدرن را سامان بخشد و بين اين دو مهربانی ايجاد کند. تلقی مذکور با اصيل دانستن بعد معنوی دين و تعريفی فرادينی از معنويت در ايجاد همزيستی مسالمت آميز ميان افراد معنوی جهان از هر دين و آيينی می کوشد و از سوی ديگر دين و دينداران را از به اصطلاح تنگناهای قالبی که به زعم ايشان، شريعت به آنان تحميل کرده ، رها کند. اين رويکرد مبتنی بر نگاه کارکردگرا، با مغفول نهادن پشتوانه های نظری دين، خواستار تبيين نوعی معنویت سازگار با مبانی فکری جديد در دنيای مدرن است. به نظر می رسد به رغم آنکه مهم ترين مؤلفه ادعايی اين رويکرد ، تعامل معنويت و عقلانيت بيان شده است ، نمی توان آن را رويکردی عقلانی خواند؛ زيرا بر گزاره هايی مبتنی است که از راه تجربی اثبات پذير نيست و انسان مدرن را در تضاد با اصل عقل خودبنياد به تقليد و تعبد در اين حوزه فرا می خواند. افزون بر آن ، در اين رويکرد، مؤلفه ها سازگاری و يکپارچگی لازم را ندارند و کل ادعا را دچار خودويرانگی می کنند. بعد ديگری که سبب ايجاد چالش در اين رويکرد می شود ، ناکارآمدی نظريه در مقام عمل است. رنج خودفريبی و اضطراب ناشی از ناآگاهی از شرايط آينده، از معضلاتی است که رويکرد معنوی گرا به آن دامن می زند. مقاله حاضر بر اساس رويکردی تحليلی - انتقادی برای بررسی محتوايی و ميزان کارآمدی، رويکرد مذکور را در حوزه معنايی، کارکردها، مولفه های ساختاری و غايات، تحليل و بررسی می کند.
صفحات :
از صفحه 49 تا 76
صعود و سقوط انسان از منظر قرآن کریم
نویسنده:
خداداد محمدی
نوع منبع :
رساله تحصیلی
وضعیت نشر :
ایرانداک,
چکیده :
موضوع انسان شناسى ، یکى از اصلى ترین مسائل اسلامى است که در قرآن و روایات از زاویه هاى مختلف، مورد توجّه قرار گرفته است . توجه فزاینده‌ی مکتب های فلسفی و حتی سیاسی معاصر به مسأله‌ی شناخت ماهیت انسان ،نیازها،عوامل سلامت و راههای تربیت ورشد انسان ،از عمده ترین عواملی است که محققان مسلمان را برمی‌انگیزاند تا در این باره پژوهش کنند ،به ویژه که فرهنگ اسلام در این زمینه بسیار پربار و غنی است . انسان موجودی است دو بعدی که قابلیت‌های متفاوت دارد؛ از یک سو استعدادهای ترقی و صعود و از سوی دیگر قابلیت‌ سقوط تا مرحله حیوانیت را داراست. در قرآن امورى به عنوان امور مشترک در بین انسان ها ذکر مى شود، گاه در مقام فضیلت و گاه رذیلت. البته هیچ یک از اینها به این معنا نیست که انسان ها بالفعل داراى تمام این فضایل یا رذایل هستند، بلکه مقصود این است که در انسان هم زمینه نیل به ارزش ها و هم ضدارزش ها وجوددارد. درواقع، قابلیت صعود وسقوط انسان درسایه‌ی دوبعدحیوانی وغیرحیوانی ویامادی وغیرمادی اومتصوراست که درآیات قرآن به آن اشاره شده است. انسان با ایمان به خداوند و با کسب علم و معرفت و انجام اعمال شایسته می‌تواند به درجات عالی کمال برسد و همو می‌تواند با استفاده نادرست از علم و دانش و استعدادهای درونی خود به بدترین موجود تبدیل شده و راه سقوط و تباهی را طی نماید.
هوش معنوی و بهداشت روانی
نویسنده:
حسین خزائی
نوع منبع :
مقاله , کتابخانه عمومی
منابع دیجیتالی :
وضعیت نشر :
تهران: پژوهشگاه علوم انسانی و مطالعات فرهنگی,
چکیده :
در این مقاله ضمن بررسی اجمالی نظرات مختلفی که در مورد هوش، معنویت و هوش معنوی وجود دارد، به ابعاد و ویژگی های هر یک از آنها و همچنین به اثرات مثبت هوش معنوی بر سلامت روانی اشاره شده و سپس این مفهوم از دیدگاه دینی و پژوهش های آماری مورد بررسی قرار گرفته است. حاصل بررسی ها نشان می دهد که بین گزینه های حل مسئله، تحمل فشار روانی، خوش بینی، کنترل تکانه ها، مسئولیت پذیری، هم دلی و خودابرازی با اعتقادات مذهبی، رابطه ی مستقیم و معنادار وجود دارد، به طوری که افراد بهره مند از اعتقادات مذهبی بالا، در مواجهه با مسائل و مشکلات زندگی و در قدرت تحلیل و حل آنها توان بیشتری دارند و می توانند فشار روانی بیشتری تحمل کنند.
صفحات :
از صفحه 31 تا 56
انسان و اصالت آموزه‌های عرفانی
نویسنده:
حسین شکرابی
نوع منبع :
مقاله
منابع دیجیتالی :
چکیده :
آراء متفاوتی در ادوار متأخر توسط برخی مشرق شناسان وجود دارد در این خصوص که منشاء آموزه‌های معنوی اسلام و آنچه که به عرفان اسلامی شهرت یافته، ریشه در تعالیم و نصوص اسلامی دارد، از آن جمله اینکه عرفان اسلامی نشأت گرفته از عقائد هندوان، فیلسوفان اسکندرانی یا راهبان مسیحی است. به عنوان مثال رینولد.آ. نیکلسون، مستشرق و عرفان پژوه مشهور انگلیسی نسبت به تأثیرپذیری زهد و عرفان اسلامی از فرهنگ هلنی- مسیحی تصریحاتی دارد، مقاله حاضر ضمن توجّه به این امر، به خوانش انتقادی کتاب تصوف اسلامی، رابطه انسان و خدا اثر نیکلسون میپردازد.
علم و معنويت؛ همگرايي يا واگرايي
نویسنده:
حکیمه سادات شریف‌زاده
نوع منبع :
مقاله
منابع دیجیتالی :
کلیدواژه‌های اصلی :
چکیده :
مقاله حاضر به بررسي وجوه همگرايي يا واگرايي بين علم و معنويت مي‌پردازد. موضوع ارتباط یا جدایی بین علم و معنویت از گذشته وجود داشته و در حال حاضر نیز منشأ بحث‌های فراوانی بین اندیشمندان است. این پژوهش از حيث ماهيت و روش در زمره تحقيقات توصيفي ـ تحليلي است. در جهان فراروی ما به علت داشتن روح تنازع در همه سطوح معنوی، فکری و مادی، زمینه پیوندهای مشترک علم و معنویت کم‌رنگ شده است. وجه واگرایی علم و معنویت ناشی از تفاوت در فهم واقعیت است به‌طوری که در علم محدود به امور تجربی است، اما در معنویت، واقعیت امری متعالی و فراتر از ابعاد جسمانی و نفسانی است. در وجه همگرایی بین این دو مقوله، ارائه تعریف جدید از علم و معنویت برای اثرگذاری همه جانبه بر زندگی بشر لازم و ضروری است. به‌عبارتی علم به‌وسیله تبيين عقلانی و معنویت با مفروضات قدسی، می‌توانند با رویکرد آگاهی بخشی که وجه مشترک و همگرای این دو مقوله است، زمینه بهره‌مندی انسان برای دستیابی به آرامش درونی را فراهم کند. در این راستا با استفاده از مولفه‌های هوش معنوی مانند: متعالی‌سازی و بهره‌گیری از معنویت در مسأله‌گشایی می‌توان زمینه همگرایی بین معنویت و علم را فراهم کرد. نتيجه بررسي در اين تحقيق به لزوم تعريف جديد از علم و معنويت با بهره‌گيري از هوش معنوي جهت ايجاد همگرايي بين دو مقوله پرداخته است.
ارتباط بین هوش معنوی، آگاهی و گرایش‌های عرفانی
نویسنده:
زهره لطیفی, عظیمه عبداللهی, حمیدرضا صادقی و نسیم استکی آزاد
نوع منبع :
مقاله
منابع دیجیتالی :
چکیده :
هدف پژوهش حاضر؛ بررسی ارتباط بین هوش معنوی؛ بررسی سطح آگاهی و گرایش به عرفان اسلامی و عرفان‌های کاذب در دانشجویان بوده است. روش این پژوهش توصیفی و از نوع همبستگی است. جامعه آماری در این تحقیق کلیه دانشجویان دختر و پسر مشغول به تحصیل در سال تحصیلی 1390ـ1391 در دانشگاه‌های اصفهان، صنعتی و پیام نور استان اصفهان هستند. برای انتخاب نمونه از روش نمونه‌گیری خوشه‌ای چندمرحله‌ای استفاده شده است. حجم نمونه متشکل از 200 نفر شامل 100 دختر و 100 پسر بوده است. برای جمع‌آوری اطلاعات از سه پرسشنامه: سنجش هوش معنوی، آزمون خود ساخته بررسی آگاهی و گرایش دانشجویان در مورد عرفان‌های کاذب و عرفان حقیقی و نوع مطالعات دانشجویان مربوط به عرفان استفاده شده است. تحلیل نتایج با استفاده از آزمون t و r نشان داد که بین نمره هوش معنوی و گرایش به عرفان حقیقی و همچنین بین هوش معنوی و آگاهی از عرفان، همبستگی مثبت معناداری وجود دارد. میزان گرایش دانشجویان به عرفان حقیقی بیشتر از عرفان‌های کاذب است. هرچه میزان سن شرکت‌کنندگان افزایش یافته، گرایش آنان به عرفان حقیقی بیشتر و در مقابل گرایش آنان به عرفان‌های کاذب کاسته شده است .بین میزان آگاهی و گرایش دانشجویان دختر و پسر نسبت به عرفان حقیقی (اسلامی) تفاوت معناداری وجود ندارد. میزان شناخت کتاب‌های عرفان حقیقی و عرفان کاذب در بین دانشجویان پسر بیشتر از دختر است. بنابر نتایج بدست آمده از این تحقیق کمک به دانشجویان برای بالابردن هوش معنوی موجب کاهش گرایش آنان به عرفان‌های کاذب خواهد بود.
جنبش‏ سَنْت نيرنکاري
نویسنده:
محمد روحانی
نوع منبع :
مقاله , کتابخانه عمومی
منابع دیجیتالی :
چکیده :
سَنْت نيرنکاري، جنبشي اصلاحي است که در درون آيين سيکه به وجود آمده است. مهم‌ترين تعاليم اين جنبش عبارت است از: تأکيد بر يگانگي مطلق و بي‌شکل بودن ذات الهي، نفي برتري اديان نسبت به هم، تأکيد بر برابري انسان‌ها از هر نژاد و دين، و پيروي مطلق از رهبر معنوي (گورو) به عنوان معلّمي به اشراق رسيده و واسطة فيض الهي. اين جنبش اصلاحي تمام تشريفات و الزامات ظاهري سيکه‌هاي خالصا را رد می‌کند و آنان را بي‌ثمر می‌داند، و تنها بر ذکر هميشگي خداوند يگانة بي‌شکل و توجّه به عمق آموزه‌هاي اديان تأکيد دارد. همچنين اين جنبش بر خلاف سيکه‌هاي خالصا به گورويي زنده معتقد است و گورو بودن کتاب مقدّس سيکه‌ را نمي‌پذيرد. بنيانگذاران جنبش سَنت نيرنکاري هرچند شکل‌گيري آن را بر مبناي فرمان الهي تلقّي می‌کنند؛ ولي با اين حال، هرگز اين جنبش را به‌ عنوان ديني مستقل يا يکي از مذاهب و فرقه‌هاي آيين سيکه‌ مطرح نمي‌کنند؛ بلکه همواره خود را جنبشي اصلاحي براي دعوت تمام انسان‌ها به يگانه‌پرستي و برابري انسان‌ها و نفي تعصبات نژادي و ديني معرفي می‌کنند. به اين دليل هيچ‌گاه، پيروان اين جنبش، مسلک خود را دين يا مذهب[2] نمي‌خوانند؛ بلکه بيشتر از واژة نهضت يا جنبش معنوي[3] براي پيشوند نام سَنْت نيرنکاري استفاده می‌کنند.
اديان و مذاهب در تعاليم کريشنامورتي
نویسنده:
محمد حسين کياني
نوع منبع :
مقاله
منابع دیجیتالی :
چکیده :
کريشنامورتي، عارفي متأثر از مؤلفه‌هاي مدرنيته و يا متجددي متأثر از عرفان و معنويت است. در بازنگري تعاليم او گاهي اصالت تجددگرايي و در جاي ديگر، اصالت معنويت‌گرايي متشابه مي‌شود؛ حال آنکه راز شهرت جهاني کريشنا، تلفيق تجدد و عرفان در آموزه‌هاست؛ آن‌گاه اين ادعا بسيار با اهميت مي‌شود که اذعان کنيم «کريشنامورتي، هندو است»؛ زيرا جهش از حوزه معنويت‌گرايي هندو و تزويج تجدد با برخي از گزاره‌هاي هندوئيسم، فعاليتي کم‌نظير بوده است. نگاه کريشنامورتي به جريان اديان و مذاهب از جنبه تجددگرايي‌اش سرچشمه مي‌گيرد؛ البته آن تجددگرايي معنوي که امروزه از آن به «معنويت‌گرايي‌هاي نوين» و يا «جنبش‌هاي نوپديد ديني» ياد مي‌شود. نگارنده در اين مقاله سعي مي‌کند ابعاد مختلف عقيده کريشنامورتي، درباره اديان و مذاهب را روشن کند با بررسي و تحليل آنها، خواننده را بيشتر با عقايد او آشنا سازد و سپس کيفيت استدلال‌هايش را بررسي کند.
  • تعداد رکورد ها : 188