جستجوي پيشرفته | کتابخانه مجازی الفبا

عنوان :

جایگاه هستی شناختی فیض منبسط در حکمت متعالیه : دوره ۳، شماره ۱ : حکمت صدرایی

نویسنده:

سید مرتضی حسینی شاهرودی,فاطمه استثنایی

نوع منبع :

مقاله

منابع دیجیتالی :

نسخه PDF

وضعیت نشر :

تهران: دانشگاه پیام نور,

کلیدواژه‌های اصلی :

وحدت شخصی وجود , فیض منبسط , وجود لابشرط مقسمی , تجلی , سریان وجود , کثرت(احکام ظهورات ذات عرفان نظری) , وحدت در عین کثرت

کلیدواژه‌های فرعی :

وحدت , وجود مطلق , انسان کامل (کلام) , بشرط لا , بشرط شی , لا بشرط قسمی , حکمت متعالیه , علیت , اصطلاحنامه عرفان , نفس رحمانی(عرفان نظری) , بساطت (احکام هویت غیبی عرفان نظری) , ظل الهی ,

فهرست گزیده متکلمان،فیلسوفان و عالمان شیعی :

ملاصدرا شیرازی: صدرالمتألهین

چکیده :

در نظر نهایی حکمت متعالیه ذات خدای متعال حقیقت لابشرط مقسمی و وجود و موجود منحصر در همان مصداق است. در این نگاه، علیت به معنای تجلی و تطور یک حقیقت در ذات خویش است و ثمره آن، ظهور تفصیلی کمالات بی نهایت مبدأ است و کثرات جز جلوات و شئونات ذات حق نیستند. ملاصدرا برای ربط میان کثرت و وحدت، بحث فیض منبسط را مطرح می کند. از نظر وی ظهور کثرت از وحدت به گونه ظهور یک وجه واحد از حق تعالی است که وحدتش عین کثرت و کثرتش عین وحدت است و کثرات تشکیکی در واقع مراتب و تعینات آن فیض واحدند که با ویژگی هایی چون اطلاق، وحدت، بساطت و سریان موید تحقق کثرات است. جایگاه این فیض در حکمت متعالیه، هماهنگ با دیدگاه عرفای متقدم در باب فیض منبسط است. به عقیده وی تمام مراتبی که به عنوان تجلی حق مطرح است، اعم از تعین اول (احدیت) و ثانی، در حیطه فراگیری نفس رحمانی قرار می گیرند. به عبارت دیگر، فیض منبسط ظهور واحدی است به صورت مندمج در تعین اول تحقق دارد و پس از آن، این ظهور مندمج مراتب دیگر نظام هستی تا عالم ماده را به اقتضائات هر مرحله شکل می دهد و در هر مرحله به حسب همان مرتبه ظهور می یابد.

صفحات :

از صفحه 69 تا 83

مشخصات اثر

عنوان :

راهکارهای قرآنی وحدت و تقریب : دوره دوم، شماره 3 و 4 : حبل المتین

نویسنده:

عبدالصمد مرتضوی

نوع منبع :

مقاله

منابع دیجیتالی :

نسخه PDF

مشخصات اثر

عنوان :

مقارنه و تطبیق برهان صدیقین سینا و عرشی صدرا در وحدت واجب تعالی

نویسنده:

محمود قیوم زاده

نوع منبع :

مقاله , مطالعه تطبیقی

منابع دیجیتالی :

نسخه PDF

کلیدواژه‌های اصلی :

وحدت , وجوب , بساطت , عرشی , وجوب , وحدت , صرافت , وحدت , بساطت , وجوب , بساطت (احکام هویت غیبی عرفان نظری) , وحدت

چکیده :

صدرالمتألّهین از برهان خاصّ خود دراثبات توحید واجب تعالی به عنوان برهان عرشی یاد کرده وبرتری آن را بر دیگر براهینی که از سوی حکمای پیشین از جمله ابن سینا، اقامه شده یاد آور شده است. وی ضمن دقّت قابل ملاحظه در آن براهین، هیچ یک از آن ها را به عنوان برهان تامّ و بدون نقص قلمداد نمی کند و بر این عقیده است که اگر بخواهیم آن براهین را به عنوان برهان کامل تلقی کنیم باید در رفع نقص آن ها بکوشیم؛ از این رو جهت تتمیم آن دلایل وجه تصحیحی را پیشنهاد می کند. او حتّی برهان اقامه شده از سوی ابن سینا را نیز بی نیاز از این تصحیح نمی داند، اما با دقّتی که در این مقاله به عمل آمده نشان داده شده است که بر خلاف براهین حکمای دیگر، برهان ابن سینا با تقریرهای مختلفی که دارد به ترمیم و تصحیح وی نیاز نداشته و در حد خود قابلیّت لازم را جهت اثبات وحدت واجب تعالی دارد.

مشخصات اثر