جستجوي پيشرفته | کتابخانه مجازی الفبا

رآن کتابی است کامل، که هیچکس در حقانیت آن شک ندارد. هر کس عامل به احکام و دستورات آن بوده، راه رشد و هدایت و کمال را یافته و هر کس از آن اعراض کرده است ظلمات و پلیدی ها بر روح او مستولی گشته است، طوری که سرگردان شده و نتوانسته به سر منزل مقصود برسد. لذا بر هر فردی که طالب زندگی طیب و طاهری است لازم است زیرا لوای دین اسلام و در سایۀ دستورات کتاب قرآن، روح و جان خود را صیقل داده، رنگ و صبغۀ الهی به زندگی خود ببخشد و سعادت دنیا و آخرت خود را تأمین کند و در این مسیر، چشم عبرت بین خود را گشوده و به سرانجام افراد و جوامعی که به زعم خود «سبک زندگی مدرن» دارند یا ملل و اقوامی که در طول تاریخ خود را بی نیاز دستورات وحیانی و الهی می دانستند اما هرگز به آرامش و اسایش حقیقی دست نیافته و از پلیدی ها و فسق و فجور که هر روز بیش از پیش، پیرامونشان را فرا می گیرد بنگرد تا درس عبرتی بر او شود.به لطف خداوند منان، پژوهش حاضر، در تبیین مفصل این مسأله برآمده و درصدد است که «سبک زندگی قرآنی (در ابعاد فردی و اجتماعی) را در حد توان و بضاعت علمی خویش به رشته تحریر درآورد.آب دریا را اگر نتوان کشید

سبک زندگی از مباحث مطرح و با اهمیتبه شمار می‌رود که ادیان آسمانی و علوم انسانی از جمله روانشناسی و جامعه شناسی، از جهات گوناگون به آن پرداخته‌‌‌‌اند. سبک زندگی رهبرالهی بهترین الگو برای دستیابی به یک زندگی سعادتمندانه فردی و اجتماعی می‌باشد؛ چون آنها در ابعاد مختلف زندگی فردی، اجتماعی و .. به هدایت جامعه پرداخته‌‌‌‌اند و زندگی آنها ظرفیت بالاتری برای الگوبرداری دارد. رهبران الهی دارای مبانی هستی شناسی بودند و همه موجودات را به خداوند وابسته می‏دیدند، از این جهت دنیا را اصل نمی‌پنداشتند. نگاه رهبران الهی به انسان نیز از وحی الهی نشأت می‏گرفت؛ و همه اینها سبب می‏شود تا رفتار آنان همسو با آموزه‌های الهی باشد. در میان رهبران الهی، سبک زندگی رسول خدا(ص) در ابعاد مختلف از اهمیت خاصی برخوردار است؛ یکی از این ابعاد، عبادت و ارتباط با خداوند است که در توجه ویژه به نماز، نماز شب، قرائت قرآن و ... نمود یافته و دارای شاخصه‏هایی همچون اعتدال، برنامه محوری و.. می‏باشد. علاوه بر این، ارتباط رهبرالهی با خویشتن، حاکی از مدیریت کامل ایشان بر جسم و روح خود بوده است؛ محبت به همسران، همراهی و همدلی، عدالت ورزی، توجه به تعلیم و تهذیب همسران، از نمونه‏های بارز سبک زندگی ایشان در تعامل با همسرانشان بوده است. همچنین مشاهده می‏شود که تعامل ایشان با فرزندانشان نیز، با محبت و تکریم، و تعلیم و تربیت آنان همراه بوده است. یکی از موارد مهم سبک زندگی رهبرالهی در تعاملات اجتماعی است. ایشان در ارتباط با همسایگان، بانوان، اصحاب، ایثارگران و دیگران دارای رفتاری بر اساس دستورات الهی بودند. در کنار این موارد، رهبرالهی در تعاملات اقتصادی و حکومتی نیز سبک معقولی در پیش گرفته بودند. به عنوان مثال با بیکاری و تنبلی مبارزه می‌کردند، کارها را به اهل آن می‏سپردند، و در امور نظامی و سیاسی مشورت می‏کردند و از اقتدار لازم برخوردار بودند.

یکی از مباحث بسیار مهم سبک زندگی اسلامی، بحث در مورد مبانی نظری سبک زندگی خانواده می‌باشد که مهمترین آنها عبارت‌اند از: خداشناسی، هستی شناسی، فرجام شناسی و انسان شناسی. نگارنده در این پژوهش با هدف آشنایی با مبانی نظری سبک زندگی در خانواده، با مطالعات کتابخانه‌ای، تحلیلی و با استفاده از کتب تفسیری و روایی و روان‌شناسی، به اثبات فرضیه تحقیق و بیان آثار مبانی نظری در سبک زندگی پرداخته و به نتایج زیر دست یافته است. خدا‌شناسی به عنوان اولین باور دینی، مسیر زندگی را برای خانواده‌ها روشن می‌کند و آثار زیادی در زندگی خانواده‌ها دارد: تقویت ایمان، سلامت جسم و روان، آرامش روحی، وحدت و همبستگی، خوش بینی و معنایابی زندگی، تقویت روحیه رضا و تسلیم، تقوا، آسان شدن مشکلات و ایجاد روحیه صبر و بردباری، از جمله آثار این مبنا می‌باشد. شناخت عالم هستی و نوع نگرش به آن، آثاری از قبیل: رعایت اعتدال بین دنیا و آخرت، استحکام خانواده در برابر مشکلات، احساس مسولیت در خانواده و امیدواری را در زندگی خانواده به ارمغان می‌آورد. فرجام شناسی، زندگی را از روزمره‌گی و تکراری بودن در می‌آورد و آثاری همچون: ایجاد انگیزه و اصلاح نگرش، آسان شدن مشکلات، خوش اخلاقی و احساس مسولیت اعضای خانواده، تعدیل و رهبری غرائز، معنابخشی به زندگی خانواده، جهت‌دهی به اقتصاد خانواده، در زندگی خانوادگی دارد. انسان‌شناسی و آگاهی از ابعاد وجودی انسان، هدفمندی و خلیفه خدا بودنش، خانواده‌ها را به سوی زندگی برتر سوق می‌دهد و آثاری همچون: گرایش به معنویات، نگرش مثبت به زندگی، ایجاد انگیزه و رعایت حقوق متقابل و وظایف خانوادگی، مهار کردن غرائز، رهایی از بی بندوباری، روشن شدن مسیر زندگی، پایبندی به ارزش‌های اخلاقی، برنامه ریزی در تربیت فرزندان و وفاداریرا در زندگی خانواده دارد.

شیوه زیستن و نحوه‌ی تعامل با محیط اطراف، یکی از مطالب مهم مورد بحث در بین محققین می‌باشد. سبک زندگی انسان با توجه به اعتقادات و نوع نگرش او به جهان هستی، دستخوش تغییرات و تحولات فراوانی گردیده است. اساساًفایده باور به گزاره‌های دینی در زندگی انسان، یکی از مسایل اصلی است که هر فرد دینداری در پی یافتن آن است. با این وجود انسان، همواره به دنبال زندگی همراه با تعالی و پیشرفت بوده است اما چون غالباً مبانی فکری غیرصحیحی داشته، نتوانسته است به هدف خود در زندگی همراه با متعالی شدن دست یابد. ما در این تحقیق اثرات اعتقاد به توحید افعالی الهی را در روش و سبک زندگی انسان‌ها از منظر آیات الهی مورد بررسی قرار دادیم. به نظر می‌رسد بهره‌گیری از دیدگاه موحدانه در نحوه زیستن و سبک زندگی اسلامی از نظر بشر امروزی ـ حتی در بسیاری از جوامع اسلامی ـ مورد غفلت قرار گرفته است. از سوی دیگر چون خداوند متعال خالق و مالک و آگاه به زوایای وجودی مخلوقین خود است ما رابطه بین اعتقاد به توحید افعالی و سبک زندگی را از منظر قرآن کریم که کلام الهی است مورد کنکاش قرار داده‌ایم. این پژوهش که از نوع تحقیقات توصیفی و همچنین میان رشته‌ای و تطبیقی است، هدفش ایجاد معرفت دقیقی از توحید افعالی الهی همراه با عمق بخشیدن به این معرفت در وجود خود و عمل بر طبق تعالیم الهی است تا بتوان با بوجود آمدن شناخت و طرز تفکری صحیح و ایجاد افق فکری وسیع‌تر نسبت به مسائل دنیوی، جریان زندگی را در مسیر صحیحی قرار داد. نتایج این تحقیق و پیاده نمودن آن در درون خود آثار فراوانی در تعالی بخشی به شیوه‌ی زندگی انسان خواهد داشت. نتایج و یافته‌هایی مانند اینکه اعتقاد و باور به مفهوم توحید افعالی می‌تواند انسان را در ایجاد بینش صحیح از زندگی و عمق بخشیدن به آن و ایجاد مفاهیمی همچون صبر، توکل، عدم ترس از فقر و مرگ و... یاری دهد.

دنیای مدرن دارای متنی فرهنگی است که در آن عناصر فرهنگی به منصه ظهور می رسند و تمام تعاملات اجتماعی و کنشهای افراد در این بستر فرهنگی شکل می گیرند، و معنا می شوند. این مقاله به تبیین این تعاملات که خود موجب پدیداری سلایق فردی و سبک زندگی افراد می شود با دو رویکرد دینی و جامعه شناختی می پردازد. همچنین با در نظر گرفتن اینکه در جامعه ایران که فرهنگ غالب مذهبی است، در اکثر موارد ما شاهد سبک زندگی مدرن مصرفی هستیم، که چالشهایی را بوجود آورده، و در این مقاله به اختصار به آن پرداخته می شود. ادبیات نظری این مقاله برگرفته از نظرات جامعه شناسان و الهیون است. روش تحقیق حاضر تحلیلی - تبیینی است. ابزار جمع آوری اطلاعات اسناد و مدارک موجود از طریق تحلیل محتوای (تعریف درون متنی) می باشد. بررسی ها نشان می دهد، به تدریج که محیط و تعاملات اجتماعی انسان از جامعه سنتی فاصله می گیرد، سبک زندگی مدرن بیشتر متجلی می شود و در جامعه ایران که فرهنگ مذهبی غالب است، الگوی سبک زندگی مدرن و مصرفی موجب تقابل گردیده است و پیامدهایی را به همراه داشته است. در صورتی که با ایجاد تلاش در جهت سبک زندگی دینی و تقویت ایمان مذهبی می توان چالشها را تقلیل داد و با رهایی افراد از خودبیگانگی آنها را به هویت دینی خود رهنمون کرد. نگارندگان مقاله معتقدند که سبک زندگی دینی خود یکی از راهکارهای اقتصاد مقاومتی است.

آنچه که باعث تمایز مفهوم سبک زندگی از مفاهیم مشابه، مانند فرهنگ یا پاره فرهنگ، هویت، شخصیت و محدودسازی آن می شود؛ خلاقانه و گزینشی بودن اجزا و عناصر سبک زندگی است. سبک زندگی اسلامی، سبکی راکد، تکراری و ثابت نیست، بلکه سبکی است که در آن پویش و حرکت جریان دارد، که در نهایت منجر به خلاقیت و نوآوری می شود. هر کدام از افراد در سبک زندگی اسلامی حتی با نازل ترین درجه ی خلاقیت قادرند، این جرقه ی مقدس را شعله ور ساخته و خلاقیت خفته را بیدار سازند. باید پذیرفت و باور داشت که این گوهر نفیس و گران بها در وجود همه ی ما از ابتدای خلقت تعبیه گردیده، چرا که خداوند انسان را نماینده ی خود در روی زمین نامیده است. این فلسفه و ایمان، منشأ بیداری اندیشه، فکر و پیدایش خلاقیت است. خلاقیت نیاز عالیه ی بشری در تمام ابعاد سبک زندگی اسلامی و جهشی در رشد فکر و اندیشه ی انسان است. این نیاز نیز مانند دیگر نیازها و مسائل زندگی انسان در معرض تهدید موانعی است. این پژوهش با روش کتابخانه ای و اسنادی مفهوم خلاقیت و نوآوری را با استناد به قرآن کریم و احادیث معصومین(ع) بیان می کند و سپس به تحلیل و بررسی موانع بروز و شکوفایی خلاقیت (فردی) در سبک زندگی اسلامی و ارائه ی راه حل های این معضل با توجه به آموزه های دینی می پردازد.

شادی یکی از هیجانات درونی آدمی است که در زندگی او نقش مهمی دارد به علاوه اینکه می تواند به عنوان نیروی محرک و مولد اجتماع نیز در پیشرفت یک جامعه نقش بسزایی را ایفا کند. می توان چگونه شاد شدن و چگونه شادی کردن یکی از دغدغه های همیشگی بسیاری از افراد و بسیاری از دولتها بوده است.متاسفانه گاه در جامعه امروزی ما بنابه تعبیرهای غلط و بدون استدلال، تفکر شادی مطرود شده و علی رغم آنکه در فرهنگ دینی ما شادی و نشاط از آموزه های محکم و انکارناپذیر است برخی به غلط اندوه و گوشه نشینی را جایگزین شادی و نشاط نموده اند و این تصور در اذهان بسیاری شکل گرفته که دین اسلام با شادی مخالف بوده و مانع آن است. بنابراین از یک سو اهمیت شادی و نشاط در زندگی هر فرد و هرجامعه ای مطرح است و از سوی دیگر این مسئله وجود دارد که در یک جامعه ای که دینی محسوب می شود؛ شادی در زندگی افراد این جامعه چگونه معنا و تجربه می شود.مسلما رفتار هر فردی متاثر از عقاید، باورها و طرز نگرش او به زندگی می باشد و این هاست که شیوه رفتار و کردار و به طور کلی سبک زمدگی هر فردی را شکل می دهد. دین به عنوان یک نظام معنایی بر روی تمایلات و ترجیحات هر فردی اثر ویژه ای دارد لذا شادی و تجربه آن نیز از باورهای دینی شخص می تواند تاثیر بگیرد. در این پژوهش که در بین دانشجویان علوم اجتماعی دانشگاه تهران انجام شده؛ تاثیر باورها و التزامات مذهبی بر فهم و تجربه شادی در زندگی روزمره مورد بررسی قرار گرفته است.به عبارت دیگر به این مسئله پرداخته شده که چه نسبتی بین نوع و سبک دینداری فرد با شادبودن، نحوه شادی کردن و عوامل شادی آفرین برای هر شخص می توان برقرار کرد. بنابراین ماهیت مسئله تحقیق یعنی از یک سو حوزه دینداری و از سوی دیگر فهم و تجربه شادی هردو از مسائلی هستند که شناسایی آنها احتیاج به دستیابی به تجارب ذهنی و عملی افراد مورد تحقیق دارد لذا از روش تحلیل محتوای کیفی و برای گرداوری داده ها از تکنیک مصاحبه عمیق مسئله محور استفاده شده است. باتوجه به یافته های پژوهش می توان گفت با درنظر گرفتن ابعاد مختلف شناختی و عاطفی برای شادی، دین و شادی در رابطه مثبتی با یکدیگر قرار دارند به این معنا که دین می تواند بویژه در بعد شناختی که عموما به ارزیابی کلی از زندگی برمی گردد، تاثیر مثبت گذاشته و شادی آفرین باشد به علاوه میزان و چگونگی اعتقاد عملی و نظری به دین، در کمیت و کیفیت این رابطه تاثیر می گذارد. این تاثیر به دو شکل ایجابی و سلبی می باشد که هرچقدر معنای دین برای افراد عمیقتر بوده و مقش آن در زندگی روزمره بیشتر باشد؛ دین نه تنها مشخص کننده حدود است بعلاوه فی نفسه عامل شادی بخش می باشد. به همین ترتیب به هر میزان دین نقش حداقلی در زندگی ایفا نماید، تاثیر ایجابی آن کمتر گشته و صرفا خطوط قرمز را در تجربه و ابراز شادی معین می کند.

«مسند الإمام الصادق أبي‌عبدالله جعفر بن محمد عليهما السلام» تأليف شيخ عزيزالله عطاردى، هفتمين كتاب از مجموعه بزرگ «مسانيد الأئمة(ع)» است كه به زبان عربى در 22 جلد منتشر شده است. در اين كتاب اخبار و احاديث حضرت امام صادق (ع) در موضوعات مختلف گردآورى و دسته‌بندى شده است. احاديثى كه در اين مسند گرد آمده بر سه بخش است: 1- احاديثى كه مربوط به زندگى و شخصيت و روابط آن معصوم است كه در 12 باب آمده است. 2- احاديثى كه آن معصوم در موضوعات مختلف بيان كرده‌ اند كه هم چون ساير مجموعه‌ هاى حديثى در ضمن كتاب‌ هايى مشتمل بر ابواب متعدد ذكر شده است. 3- راويانى كه از آن معصوم نقل حديث كرده‌ اند، به‌ همراه ياد كرد آنها در كتب رجال. عطاردی، مباحث كتاب را از منابع معتبر شيعه و سنى گردآورى نموده است. نويسنده در مقدمه كتاب توضيحات مختصرى درباره كتاب و مباحث مطرح‌ شده در آن نوشته است. جلد هفدهم این کتاب شامل مباحث چگونگی زندگی و تجمل، دواب و غذا است.

این تحقیق با اشاره به مفهوم سبک زندگی و استخراج شاخص ها و زیر شاخص های: زندگی روزمره، مصرف، اوقات فراغت، شیوه و هویت آن، از تحقیقات مشابه و چارچوب نظری و احصاء اندیشه های مقام معظم رهبری و سه اندیشمند مطالعات فرهنگی (بوردیو،جان استوری و استوارت هال) تدوین گردیده است. وجود دیدگاه انتقادی به سبک زندگی، مهم ترین تشابه، و نگاه اسلامی به سبک زندگی در دیدگاه مقام معظم رهبری و نگاه مصرفی به سبک زندگی در میان سه اندیشمند، مهم ترین تفاوت؛ و دیدگاه غرب ستیزی در حوزه محتوای سبک زندگی غربی در آراء رهبر معظم انقلاب و فقدان چنین دیدگاهی و پذیرش آن توسط سه اندیشمند، مهم ترین تعارض می باشد که با روش تحلیل محتوای کیفی نتایج مورد اشاره به دست آمده است.