جستجوي پيشرفته | کتابخانه مجازی الفبا

یافتن پاسخی برای چیستی غایت (ما الیه الفعل و ما لاجله الفعل) عالم و بویژه انسان برای شخص، اهمیت دارد و از آن مهمتر یافتن (تعیین) هدف و خواسته نهایی ثمربخش و پایدار برای زندگی است؛ چرا که یک انسان در این زمینه احساس خلأ و کمبود می نماید و سرنوشتش وابسته به آن است. معرفت و میزان قانع شدن و انگیزه بخشی نسبت به چنین پاسخی مراتب دارد. حکما نیز کم و بیش به این مهم پرداخته اند. به نظر می رسد که با توجه به منابع معرفتی حکمت متعالیه (عرفان، قرآن و برهان) بتوان پاسخ مناسب و قانع کننده را یافت، اما برای قانع سازی و پرنمودن خلأ، به کاوش زیاد و ژرفی در منابع معرفتی نیازمندیم؛ لازمه کاوش بیشتر، در دسترس بودن و کاربردی بودن آن منابع است؛ لذا فطرت الهی انسان را جایگزین عرفان نموده و از احادیث معصومین علیهم السلام برای تبیین و تفسیر قرآن بهره بردیم. با بهره گیری از آن منابع و مبانی فلسفی صدرا همچون اصالت وجود، تشکیک در وجود، امکان فقری، حرکت جوهری و نحوه فاعلیت الاهی بدین نتیجه رسیدیم که جهان غایتمند بوده و خدای تعالی هم مبدأ المبادی است و هم غایت الغایات و غایت بالذات انسان خداست و شخص باید بدست آوری معرفت خدا را به عنوان هدف و خواسته، نهایی در زندگی برگزیند. لازمه کاوش عمیق، بررسی دقیق و موشکافی داده های بدست آمده از این منابع معرفتی می باشد، این نوع بررسی دقیق را در بستر «چگونگی هماهنگی آن منابع» محقق ساختیم، هماهنگی را به مؤلفه های سازگاری، همسویی، روشنگری، رهنمایی و غیات انسان، رهنمایی به هدف (آنچه باید به عنوان هدف نهایی زندگی برگزینیم)، همورزی عاریتی و همورزی تلفیقی تجزیه نموده و مصادیق این مؤلفه ها را داده های بدست آمده یافتیم و اطلاعات جالب و مفیدی را بدست آوردیم.

از آنجا که اذهان به طور عادی ماهیات را می‎شناسند نه وجودات را، لذا غالب بحثهای فلسفی از ابتدا به سبک اصالت ماهیت مطرح شده است، هر چند به حکم برهان در بعضی موارد از آن شیوه عدول کرده و سخنانی گفته‎اند که با اصالت وجود سازگارتر است. دلائل بوعلی و شیخ اشراق درباره ماهیت نداشتن واجب الوجود از این قبیل است؛ بنابراین بعد از هزارها موشکافی فلسفی است که اصالت وجود و اعتبار ماهیت ثابت می‎شود. صدرالمتألهین که بیش از هر فیلسوف دیگری در این باب سخن گفته و دراثبات آن کوشیده است خود روزگاری طرفدار اصالت ماهیت بود تا این که بنا به قول خود از جانب حقتعالی هدایت یافت و به اصالت وجود گرایید. اصالت وجود تأثیرات فراوان در سایر مسائل فلسفه دارد. به طوری که مبنای اصالت وجود، پایه و اساس اغلب تحلیل‎های فلسفی ملاصدرا است؛ بدین معنی که برخی ازمباحث فلسفی صدرالمتألهین تنها بر منبای اصالت وجود قابل طرح‎اند و اگر اصالت وجود را کنار بگذاریم این مباحث دیگر قابل طرح نخواهند بود و همچنین قائل شدن به اصالت وجود لوازم و نتایج معنایی وسیعی به دنبال دارد؛ یعنی بسیاری از مسائل فلسفی اگر بر مبنای اصالت ماهیت لحاظ شوند، یک معنا دارند و اگر بر مبنای اصالت وجود لحاظ شوند، معنای تازه ومتفاوتی پیدا می‎کنند.

کتابنامه // امامت مفهومی است که در اسلام از جایگاه ویژه ای بخوردار است و در مکتب تشیع، محوریت این مذهب را به عهده دارد به صورتی که این مذهب با مذاهب دیگر اسلامی در شئونی است که برای امام قائل است. خاتمیت به عنوان یکی از آموزه های مسلم اسلام ک مورد قبول قاطع تمام مسلمانا می باشد ارتباط تنگاتنگی با مفهوم امامت دارد با توجه به متون اسلامی و اهداف دین جاودانی اسلام خاتمیت به معنی ختم نبوت و قطع و وحی تشریعی است و نمی تواند به معنی قطع ارتباط با عالم بالا و واگذاری انسان به عقل خود باشد به عبارتی آنچه پایان یافته است معارف و نیازمندی بشر به هدایت تشریعی نیست بلکه نیازمندی شریعت به تجدید پایان یافته است. معارف و احکام اسلامی به گونه ای تشریع شده است که توانایی پاسخگویی به نیازهای هدایتی و وحیانی بشر را در همه امور زندگی اش دارد، بنابراین بشر عصر جدید نیز مانند بشر عهد قدیم برای رسیدن به سعادت اخروی و دنیوی علاوه بر بهره مندی از معرفت های حسی و تجربی و عقلی به معرفت های وحیانی نیازمند است. در مقابل این تفسیر رسمی و عومی از خاتمیت، تفسیر دیگری مطرح است که معتقد است بشر امروزی بدلیل رشد علمی و عقلی، خود توانایی تشخیص و تعیین راه درست زندگی را دارد و نیازی به رهنمودهای وحیانی نیست. اساسا دلیل خاتمیت نیز همین امر می باشد اقبال لاهوری و دکتر سروش از جمله این افراد می باشند. این گونه برداشتهای از خاتمیت به دلیل ارائه تفاسیر خاصی است که از وحی اسلامی می شود که ریشه این تفاسیر نیز به نشناختن ویژگی های وحی اسلامی یا نادیده گرفتن آن ا بر می گردد. از نظر این تلقی جدید از خاتمیت، ضرورتی برای وجود امامانی بعد از پیامبر نیست و اعتقاد به امامی با خصوصیات الاهی ناقض خاتمیت است. همان طور که گفته شد اساس این تفکر به تفسیری که از وحی دارد بر می گردد. با شناخت وحی اسلامی با توجه به کتاب و سنت باطل بودن این تلقی واضح است، درست است که اسلام دین خاتم و پیامبر اسلام، پیامبر خاتم است اما با اندک تاملی در وحی اسلامی و سیره پیامبر گرامی اسلام مشخص می شود اصل امامت برای تحقق مفهوم خاتمیت امری لازم و ضروری است. زیرا اسلام برای جاودانه بودن لاید احکام و معارفش بصورت کامل در اختیار مردم قرار گیرد و این اکمال تنها از طریق ائمه معصومین امکان پذیر است. بنابراین امامت نتنها با خاتمیت ناسازگار نیست بلکه بدون وجود اصل امامت، خاتمیت ادعای نامفهوم از جانب دین اسلام خواهد بود. با تکیه بر این مساله خصوصیات ویژه ای برا یشخص امام ثابت می گردد به این صورت که جانشینان پیامبر خاتم باید دارای صفات الاهی مانند عصمت و ارتباط با عالم غیب باشند تا به خوبی بتوانند از عهده تبیین دین و اداره امور مسلمین برآیند و به خاتمیت دین اسلام جامعه عمل بپوشانند.

هدف پژوهش : جستجوی کیفیت فرشتگان در ادیان زرتشت و اسلام روش پژوهش : کتابخانه ای طرح پژوهش : استفاده از کتابها و متون موجود مربوط به موضوع در زبان های فارسی ، عربی و انگلیسی نتیجه کلی : موضوع فرشتگان که در ادیان قدیم و جدید به چشم می خورد، بیشتر در دین زرتشت مشهود است و به نظر نگارنده ادیان دیگر فرشتگان را از دین زرتشت اخذ کرده اند

خواهی آمد روزی از راه دور چون مهی از پشت پرچین های نور قامت تو پرشکوه و با وقار در نیامت می درخشد ذوالفقار خواهی آمد مهر من از پشت ابر لیک هجران برده از من تاب و صبر خواهی آمد ای نگار نازنین ای ز زهرا یادگار آفرین این پایان نامه شامل 9 فصل است که به ترتیب چکیده ای از مطالب هر فصل آن را ذکر می کنیم. فصل اول: بشارت و اثبات وجود مهدی ( عج) می باشد که شامل بشارتها و نویدهایی از قرآن و احدیث درباره وجودمبارک آن حضرت است که در حدود 5 آیه از آیات قرآن کریم استفاده شده و به تفسیر اجمالی هر کدام از آیات با استفاده از تفاسیر نمونه و المیزان پرداخته است و همچنین از چند حدیث قدسی درباره وجود مبارک آن حضرت استفاده شده است در این فصل سعی بر این بوده که با ستفاده از این مطالب سؤالات و شبهاتی را که ممکن است در رد یا انکار آن حضرت وجود دارد به اندازه ای ناچیز رفع کنیم. با وجود تمام تلاشها و کوششهای حکومت عباسی نسبت به جلوگیری از تولد فرزندی که منجمان پیش بینی کرده بودند که خواهد آمد و بساط حکومت عباسی را بر خواهد چید، این مولود عزیز یعنی فرزند امام حسن عسکری به اذن و خواست خداوند در نیمه شعبان سال 255 ه در شهر سامراء به دنیا آمد و در این راستا حوادث و وقایع بسیاری پیش آمد. خبرهایی از برگزاری مراسم مختلف به میمنت و مبارکی تولد آن حضرت، ماجرایهایی که در روز سوم و هفتم بعد از میلاد آن حضرت رخ داد و خصوصیات و شمایل و سیرت و ویژگیهای مختلف که از سایر امامان به حضرت مهدی رسیده است همه و همه در فصل دوم شرح داده شده است. فصل سوم غیبت: پس از سپری شدن دوران طفولیت که در این دوران امام حسن عسکری فرزند خود را برای تثبیت و جانشینی بعد از خود گاه گاهی به یاران و دوستان خویش معرفی می کردند – حال زمان آن بوده که امام دوازدهم به خاطر اینکه می باید حفظ شود و ارد دوره ای به نام دوره غیبت شد. غیبت امام زمان به 2 دسته تقسیم می شود. یک غیبت صغری که 69 سال طول کشید و لین غیبت از زمان شهادت امام حسن عسکری تا سال 329 ه هنگام فوت آخرین نائب از نواب اربعه طول کشید. در این دوره شیعیان کمتر با امام ارتباط داشتند و مسائل و مشکلات خود را از طریق همین نواب اربعه که به نواب خاص نیز معروف بودند حل و فصل می کردند. و اما غیبت دوم که غیبت کبری نامیده می شود از روزهای آغازین سال 329 ه شروع شده و تاکنون و تا هر زمان که خداوند بخواهد و اراده کند و تا زمانی که مقدمات رهبری و ظهور ایشان فراهم شود ادامه خواهد داشت. و اما نیابت در این د وره بر عهده افرادی است که دارای شرایط و ضوابط خاص باشند، شرایط و ضوابطی که از طرف خود آن عزیز تعیین شده است و بدون شک این نیابت نیز از طرف خود حضرت تفویض می شود. از آنجایی که هر چیزی یک علت و دلیلی دارد غیبت امام زمان نیز بی حکمت و بی علت نیست و ما در این فصل به برخی از علل آن اشاره کرده ایم. فصل چهارم: اثبات طول عمر و علل آن یکی از مهمترین پرسشهایی که ممکن است به ذهن هر کسی خطور کند، شاید این باشد که از آنجایی که غیبت امام زمان ( عج) این همه طول کشیده است و ایشان زنده هستند وزندگی می کنند، چطوراین همه عمر برای یک نفر امکان دارد و امام زمان بیش ازیازده قرن عمر کرده است و آیا اصلا چنین چیزی امکان دارد یا نه؟ در پاسخ به این سؤال می توان گفت که طبق دلایل علمی و تاریخی و آزمایشات انجام شده چنین امری علاوه بر این اکه امکان دارد و هیچ وقت بعنوان یک امر غیرطبیعی مطرح نیست، بلکه به صورت نمونه هایی بسیار روشن به اثبات رسیده است. و ما در این فصل با آوردن دلایل علمی و عقلی و منطقی و شواهد و نمونه هایی از این عمرهای طولانی این امر را توضیح داده ایم. فصل پنجم: انتظار انتظار یعنی چشم به راه بودن، چشم انتظار چیزی یا کسی بودن، یعنی اینکه فرد منتظر همیشه و در همه حال به تعالیم الهی عمل کند از دستورات دین خدا اطاعت نماید و در این راه در مقابل مشکلات و سختی ها صبر کند تا با این کار به مطلوب خود دست یابد و بی شک در این را ه پرفراز و نشیب احتیاج به یک راهبر دارد تا او را یاری کند. در ان فصل انتظار از چند دیدگاه مورد بررسی قرار گرفته، انتظار فرج در قرآن، انتظار فرج از نظر روایات اسلامی که این دو نوع انتظار از زیرمجموعه های انتظار از نظر اسلام است و اما اقسام مختلف انتظار و آثار و ابعاد انتظار نیزمطالی هستند که در این فصل درباره آنهامطالبی بازگو شده است. فتوریسم یعنی اعتقاد به دوره آخرالزمان و انتظار ظهور منجی، عقیده ای که در کیشها و آئین آسمانی نظیر یهودیت، زردتشتی و مسیحیت و هندی وغیره آمده که در هر یک از اینها نجات دهنده و موعود به معانی ومصادیق گوناگون آمده است و همه این ادیان اعتقاد بهیک منجی دارند که سرانجام خواهد آمد و جهان را نجات خواهد داد. موعودی که آئین بودائی به آن اعتقاد دارند بودای پنجم است و این بشارتها و اشارتها و انتظارها و موعودها و تعبیرها همیشه متناسب با فرهنگ خود آن ادیان و اقوام آنها است مثلا سوشیانت پیروزگر و آواتا را نیز به ترتیب موعود آیین زردتشتی و هندو می باشد. اینها مطالبی است که آنها را درفصل ششم مورد بررسی قرار داده ایم. فصل هفتم: علائم ظهور در رابطه علائم ظهور آیات و روایاتی وجود دارد که انسان با تمسک جستن به این آیات می تواند به مطالب زیادی در این باره دست یابد. به طور کلی علائم و نشانه های ظهور به 3 دسته تقسیم شده: 1-علائم حتمی 2- علائم غیر حتمی که از علائم حتمی می توان به قیام سفیانی و خروج دجّال و غیره اشاره کرد و از علائم غیرحتمی می توان به ساختن شهر تهران – پیدا شدن زنان پوشیده برهنه اشاره کرد – و اما علائمی نیز علائم مخصوصه اند که مخصوص خود آن حضرت است مثل بیرون آ»دن شمشیر از غلا و ندا دادن آن. قابل ذکر است که نشانه هایی که در احادیث ما برای ظهور امام عصر آمده هیچکدام قطعی الوقوع نیستند یعنی ممکن است ظهور آن حضرت بدون واقع شدن هیچکداماز این علائم واقع شود و در واقع هر گاه تقدیر الهی باشد و خداوند حکم کند این رویداد مهم رخ داد. ما در مطالع این علائم باید به 2 نکته مهم توجه کنیم. یکی اینکه با پرداختن به غیبت، علائم ظهور و وظایف ما را در دوران غیبت به امام زمان تحت شعاع قرار ندهد و دیگر اینکه با سرگرم شدن به اینمسائل از تکالیفی که وظیفه ما است غافل نشویم. فصل هشتم: وظایف ما شیعیان در عصر غیبت از مهمترین بحثهایی که مطرح شده بحث وظایف است که ما علاوه بر شناخت این وظایف باید آنها را نیز به مرحله عمل بگذاریم. در این فصل ابتدا به وظایف کلی پرداخته از جمله اصلاح نفوس، عمل به قرآن و .. در دوره غیبت امام ( عج) مردم به اصناف و دسته های مختلف تقسیم می شوند که هر کدام وظایف خاصی دارند. دسته ای از مردم از خواصّند و دسته ای نیز از عوامند و دسته عوام به چند دسته تقسیم می شود یک دسته دائم الحضورند و یک دسته محرم اسرار و دسته ای نیز اهل و عیال هستند. اعمالی که در دوران انتظار می توان انجام داد یکی تقوای الهی، صبر و بردباری و تقویت متنظران واقعی و غیره می باشد که جدای از این وظایف، وظایف دیگری نیز بر عهده ما شیعیان قرار داده شده که با انجام هر یک از آنها گامی در جهت زمینه سازی ظهور آن حضرت فراهم می کنیم. فصل نهم: پاسخ به چند سؤال دربار ه حضرت مهدی ( عج) در این دوران غیبت طولانی که مردم از ملاقات آن حضرت محروم هستند به خاطر ندیدن امام همیشه شک و شبهه و سؤالات مختلفی در امور مختلف چون غیبت ایشان پیش می آید مثلا اینکه چرا امام باید غائب باشد، و یا اینکه چرا امام عمر طولانی دارند. برای آگاهی بیشتر و حل مسائل بر آن شدیم که به تعدادی از سؤالات در این مورد پاسخ دهیم و امیدواریم که حتی تا حد کمی هم که شده این امر مؤثر واقع شود و سوال کنندگان بتوانند جواب خود را دریافت کنند.

خواهی آمد روزی از راه دور چون مهی از پشت پرچین های نور قامت تو پرشکوه و با وقار در نیامت می درخشد ذوالفقار خواهی آمد مهر من از پشت ابر لیک هجران برده از من تاب و صبر خواهی آمد ای نگار نازنین ای ز زهرا یادگار آفرین این پایان نامه شامل 9 فصل است که به ترتیب چکیده ای از مطالب هر فصل آن را ذکر می کنیم. فصل اول: بشارت و اثبات وجود مهدی ( عج) می باشد که شامل بشارتها و نویدهایی از قرآن و احدیث درباره وجودمبارک آن حضرت است که در حدود 5 آیه از آیات قرآن کریم استفاده شده و به تفسیر اجمالی هر کدام از آیات با استفاده از تفاسیر نمونه و المیزان پرداخته است و همچنین از چند حدیث قدسی درباره وجود مبارک آن حضرت استفاده شده است در این فصل سعی بر این بوده که با ستفاده از این مطالب سؤالات و شبهاتی را که ممکن است در رد یا انکار آن حضرت وجود دارد به اندازه ای ناچیز رفع کنیم. با وجود تمام تلاشها و کوششهای حکومت عباسی نسبت به جلوگیری از تولد فرزندی که منجمان پیش بینی کرده بودند که خواهد آمد و بساط حکومت عباسی را بر خواهد چید، این مولود عزیز یعنی فرزند امام حسن عسکری به اذن و خواست خداوند در نیمه شعبان سال 255 ه در شهر سامراء به دنیا آمد و در این راستا حوادث و وقایع بسیاری پیش آمد. خبرهایی از برگزاری مراسم مختلف به میمنت و مبارکی تولد آن حضرت، ماجرایهایی که در روز سوم و هفتم بعد از میلاد آن حضرت رخ داد و خصوصیات و شمایل و سیرت و ویژگیهای مختلف که از سایر امامان به حضرت مهدی رسیده است همه و همه در فصل دوم شرح داده شده است. فصل سوم غیبت: پس از سپری شدن دوران طفولیت که در این دوران امام حسن عسکری فرزند خود را برای تثبیت و جانشینی بعد از خود گاه گاهی به یاران و دوستان خویش معرفی می کردند – حال زمان آن بوده که امام دوازدهم به خاطر اینکه می باید حفظ شود و ارد دوره ای به نام دوره غیبت شد. غیبت امام زمان به 2 دسته تقسیم می شود. یک غیبت صغری که 69 سال طول کشید و لین غیبت از زمان شهادت امام حسن عسکری تا سال 329 ه هنگام فوت آخرین نائب از نواب اربعه طول کشید. در این دوره شیعیان کمتر با امام ارتباط داشتند و مسائل و مشکلات خود را از طریق همین نواب اربعه که به نواب خاص نیز معروف بودند حل و فصل می کردند. و اما غیبت دوم که غیبت کبری نامیده می شود از روزهای آغازین سال 329 ه شروع شده و تاکنون و تا هر زمان که خداوند بخواهد و اراده کند و تا زمانی که مقدمات رهبری و ظهور ایشان فراهم شود ادامه خواهد داشت. و اما نیابت در این د وره بر عهده افرادی است که دارای شرایط و ضوابط خاص باشند، شرایط و ضوابطی که از طرف خود آن عزیز تعیین شده است و بدون شک این نیابت نیز از طرف خود حضرت تفویض می شود. از آنجایی که هر چیزی یک علت و دلیلی دارد غیبت امام زمان نیز بی حکمت و بی علت نیست و ما در این فصل به برخی از علل آن اشاره کرده ایم. فصل چهارم: اثبات طول عمر و علل آن یکی از مهمترین پرسشهایی که ممکن است به ذهن هر کسی خطور کند، شاید این باشد که از آنجایی که غیبت امام زمان ( عج) این همه طول کشیده است و ایشان زنده هستند وزندگی می کنند، چطوراین همه عمر برای یک نفر امکان دارد و امام زمان بیش ازیازده قرن عمر کرده است و آیا اصلا چنین چیزی امکان دارد یا نه؟ در پاسخ به این سؤال می توان گفت که طبق دلایل علمی و تاریخی و آزمایشات انجام شده چنین امری علاوه بر این اکه امکان دارد و هیچ وقت بعنوان یک امر غیرطبیعی مطرح نیست، بلکه به صورت نمونه هایی بسیار روشن به اثبات رسیده است. و ما در این فصل با آوردن دلایل علمی و عقلی و منطقی و شواهد و نمونه هایی از این عمرهای طولانی این امر را توضیح داده ایم. فصل پنجم: انتظار انتظار یعنی چشم به راه بودن، چشم انتظار چیزی یا کسی بودن، یعنی اینکه فرد منتظر همیشه و در همه حال به تعالیم الهی عمل کند از دستورات دین خدا اطاعت نماید و در این راه در مقابل مشکلات و سختی ها صبر کند تا با این کار به مطلوب خود دست یابد و بی شک در این را ه پرفراز و نشیب احتیاج به یک راهبر دارد تا او را یاری کند. در ان فصل انتظار از چند دیدگاه مورد بررسی قرار گرفته، انتظار فرج در قرآن، انتظار فرج از نظر روایات اسلامی که این دو نوع انتظار از زیرمجموعه های انتظار از نظر اسلام است و اما اقسام مختلف انتظار و آثار و ابعاد انتظار نیزمطالی هستند که در این فصل درباره آنهامطالبی بازگو شده است. فتوریسم یعنی اعتقاد به دوره آخرالزمان و انتظار ظهور منجی، عقیده ای که در کیشها و آئین آسمانی نظیر یهودیت، زردتشتی و مسیحیت و هندی وغیره آمده که در هر یک از اینها نجات دهنده و موعود به معانی ومصادیق گوناگون آمده است و همه این ادیان اعتقاد بهیک منجی دارند که سرانجام خواهد آمد و جهان را نجات خواهد داد. موعودی که آئین بودائی به آن اعتقاد دارند بودای پنجم است و این بشارتها و اشارتها و انتظارها و موعودها و تعبیرها همیشه متناسب با فرهنگ خود آن ادیان و اقوام آنها است مثلا سوشیانت پیروزگر و آواتا را نیز به ترتیب موعود آیین زردتشتی و هندو می باشد. اینها مطالبی است که آنها را درفصل ششم مورد بررسی قرار داده ایم. فصل هفتم: علائم ظهور در رابطه علائم ظهور آیات و روایاتی وجود دارد که انسان با تمسک جستن به این آیات می تواند به مطالب زیادی در این باره دست یابد. به طور کلی علائم و نشانه های ظهور به 3 دسته تقسیم شده: 1-علائم حتمی 2- علائم غیر حتمی که از علائم حتمی می توان به قیام سفیانی و خروج دجّال و غیره اشاره کرد و از علائم غیرحتمی می توان به ساختن شهر تهران – پیدا شدن زنان پوشیده برهنه اشاره کرد – و اما علائمی نیز علائم مخصوصه اند که مخصوص خود آن حضرت است مثل بیرون آ»دن شمشیر از غلا و ندا دادن آن. قابل ذکر است که نشانه هایی که در احادیث ما برای ظهور امام عصر آمده هیچکدام قطعی الوقوع نیستند یعنی ممکن است ظهور آن حضرت بدون واقع شدن هیچکداماز این علائم واقع شود و در واقع هر گاه تقدیر الهی باشد و خداوند حکم کند این رویداد مهم رخ داد. ما در مطالع این علائم باید به 2 نکته مهم توجه کنیم. یکی اینکه با پرداختن به غیبت، علائم ظهور و وظایف ما را در دوران غیبت به امام زمان تحت شعاع قرار ندهد و دیگر اینکه با سرگرم شدن به اینمسائل از تکالیفی که وظیفه ما است غافل نشویم. فصل هشتم: وظایف ما شیعیان در عصر غیبت از مهمترین بحثهایی که مطرح شده بحث وظایف است که ما علاوه بر شناخت این وظایف باید آنها را نیز به مرحله عمل بگذاریم. در این فصل ابتدا به وظایف کلی پرداخته از جمله اصلاح نفوس، عمل به قرآن و .. در دوره غیبت امام ( عج) مردم به اصناف و دسته های مختلف تقسیم می شوند که هر کدام وظایف خاصی دارند. دسته ای از مردم از خواصّند و دسته ای نیز از عوامند و دسته عوام به چند دسته تقسیم می شود یک دسته دائم الحضورند و یک دسته محرم اسرار و دسته ای نیز اهل و عیال هستند. اعمالی که در دوران انتظار می توان انجام داد یکی تقوای الهی، صبر و بردباری و تقویت متنظران واقعی و غیره می باشد که جدای از این وظایف، وظایف دیگری نیز بر عهده ما شیعیان قرار داده شده که با انجام هر یک از آنها گامی در جهت زمینه سازی ظهور آن حضرت فراهم می کنیم. فصل نهم: پاسخ به چند سؤال دربار ه حضرت مهدی ( عج) در این دوران غیبت طولانی که مردم از ملاقات آن حضرت محروم هستند به خاطر ندیدن امام همیشه شک و شبهه و سؤالات مختلفی در امور مختلف چون غیبت ایشان پیش می آید مثلا اینکه چرا امام باید غائب باشد، و یا اینکه چرا امام عمر طولانی دارند. برای آگاهی بیشتر و حل مسائل بر آن شدیم که به تعدادی از سؤالات در این مورد پاسخ دهیم و امیدواریم که حتی تا حد کمی هم که شده این امر مؤثر واقع شود و سوال کنندگان بتوانند جواب خود را دریافت کنند.

جایگاه سور در قضایای حملیه و انحراف آن از حالت منطقی خود باعث ابهام جملات، در زبان طبیعی می گردد. در بین انواع قضایای حملیه، تنها قضیه مسوّره شایستگی پذیرایی سور را دارد، آن هم بر سر موضوع خود. موضوع در قضایای شخصیه و طبیعیه، یک شخص است، در شخصیه، شخص عینی و در طبیعیه، شخس ذهنی. آمدن سور بر سر موضوع شخصی بی معنی می نماید ولی گروهی از منطقدانان اینگونه قضایا را منحرفه می دانند و از صادق یا کاذب بودن آن صحبت کرده اند. (مانند ابن سینا). با همین تفسیر هرگاه در قضیه ای محمول نیز شخصی باشد، سورپذیری آن به بی معنایی گزاره می انجامد و بحث از صدق و کذب پذیری در اینجا نیز بیهوده است. در حالتی که مجمول یک قضیه، امری کلی است آمدن سور در کنار آن، گزاره را از حالت منطقی خود خارج نموده و تحلیل معنای آن و بیرون کشیدن گزاره اصلی از بطن این قضیه منحرفه، احتیاج به تعمق و تدبر دارد. در فضیه شرطیه، معمول بر آن است که در آن ادات انفصال یا اتصال دیده شود. ولی گاهی در بعضی گزاره ها که معنای شرطی می دهند این ادات دیده نمی شود، منطقدانان اینگونه قضایا را منحرفه می دانند. به موازات نظریات فوق عده ای از دانشمندان برآنند که بطور کلی هرگاه گزاره ای (چه حملیه و چه شرطیه) در قالب منطقی خود نباشد انحراف یافته است. واضح است که با این تعریف عام، مساله جایگاه سور در قضایای حملیه و عدم وجود ادات در قضایایی شرطیه از شقوق قضایای منحرفه خواهند بود. این نوشتار بر آنست که معمولاً انحراف یک قضیه به سه دلیل اتفاق می افتد: 1. اضافه شدن امری در اجزای قضیه 2. حذف شدن امری در اجزای آن 3. جابجایی در اجزای قضیه، معمولاً از آن جهت که در بعضی مواقع اضافه شدن اموری مانند زمان و مکان، به منحرفه شدن قضیه منجر نمی شوند. با این تعبیر بسیاری از جملات عادی و روزمره و حتی گزاره های علمی در قالب منطقی خود نیستند بنابراین در تحلیل این گزاره ها و کشف ساختار منطقی و اصلی آنها بسیار مفید و ضروری است

مهم ترین مسأله ای که ذهن شیعیان را به خود مشغول کرده است، مسأله ی فرج امام زمان(عج) می باشد و همه از خدا می خواهند تا هر چه زودتر حضرت مهدی ( عج) ظهور کنند. هدف از تحقیق حاضر بحث پیرامون فلسفه ی غیبت امام زمان ( عج) می باشد و به این منظور شناخت امام زمان ضروری به نظر می رسد زیرا کسانی که بمیرند و امام عصر خود را نشناسند به مرگ جاهلیت مرده اند. بعد از این مرحله، وضعیت احکام الهی مورد بحث قرار می گیرد؛ این تحقیق می کوشد تا مرحله ی ابلاغ و اجرای احکام را بیان کند. و مشخص کند که یکی از علت های غیبت امام زمان ( ع)؛ اجرا نشدن احکام الهی در سطح جهانی در دوران قبل از ایشان بوده و تا جامعه آمادگی پذیرش آن حضرت را نداشته باشد، ایشان ظهور نخواهند کرد. این تحقیق شامل چهار بخش است: بخش اول به حضرت مهدی ( عج) و القاب آن حضرت اختصاص یافته است و در معرفت امام زمان ( عج) مطالبی ذکر شده است، چرا که بدون شناخت آن امام، قادر به درک حکمت و فلسفه ی غیبت او نخواهیم شد. بخش دوم به اثبات غیبت و حکمت آن اشاره شده است و در ادامه علل سیاسی اجتماعی غیبت و فواید آن، آمده است. غیبت صغری آن حضرت، وظایف نواب خاص، و اینکه چرا غیبت صغری امتداد نیافت؟، مطالبی است که در بخش سوم گنجانده شده است و در بخش چهارم نیز غیبت کبری آن حضرت، مورد بررسی قرار گرفته است و داستان بعضی از آنان که امام زمان ( عج) را درغیبت کبری دیده اند، ذکر شده است. در حْسن ختام این تحقیق نیز: حکومت اسلامی در زمان غیبت، مهارتهای زندگی در آن عصر و وظایف شیعیان در زمان غیبت امام عصر(عج) در ادامه ی بخش غیبت کبری، ذکر شده است. با این امید که تحقیق حاضر بتواند ابهاماتی را که درباره ی امام زمان ( عح) و غیبت آن حضرت وجود دارند، برطرف نموده و گام مثبتی باشد برای آماده سازی شرایط لازم برای حضور آقا امام زمان ( عج)؛ انشاء ا… .

اندیشه مهدویت و انتظار از جمله بنیانهای فکری اسلام و مورد اتفاق همه ادیان الهی است عطش عدالت در نهاد بشر و سرخوردگی های او از وضعیت عمومی جهان و توجه به وعده های ادیان درباره آینده تاریخ ، جلوه ای از جایگاه و اهمیت این اعتقاد است . مکتب شیعه در این عرصه ، سخنی روشن تر دارد؛ چرا که موعود خود را زنده و ناظر می داند و در انتظار ظهور حیات بخش اوست . از دیدگاه تاریخ ؛ فلسفه امید و انتظار در مذهب شیعه ، رمز بقای این مذهب در طول تاریخ اسلام ، اتصال شیعه به امام و در واقع نوعی تکامل و راهگشایی است . و از دیدگاه عقیدتی ، انتظار دارای ابعاد توحید ، نبوت ، قرآن ، امامت ، عدل و معاد است زیرا فرج امام زمان ( عجل الله تعالی فرجه و شریف ) فقط به قدرت الهی تحقق پیدا می کند و رسالت امام مهدی ( علیه السلام) استمرار راه پیامبران و ائمه معصومین ( علیهم السلام ) در برپایی حکومت عدل الهی و مبارزه با طاغوتها است و انتظار ظهور در واقع نوعی مبارزه با مستکبران است و این ممکن نیست جز با تمسک به احکام اسلام و معارف قرآن و اجرای دستورات شرع مقدس است وبا ظهور امام ، ظالمان و ستمگران به سزای اعمال خود می رسند و از دیدگاه فلسفه عملی ، منتظران باید دیندار ، پارسا ، مقید به مکتب و خط مکتب ، آمر به معروف و ناهی از منکر و آمادگی نظامی داشته باشند و از دیدگاه فلسفه اجتماعی ، انتظار نه تنها عاملی برای رکود و واپس ماندگی نیست ، بلکه عامل اساسی در جهت تلاش و سازندگی آینده بشریت صبر و تحمل و پایداری در برابر رهبریهای فاسد و مبارزه با فساد است و از دیدگاه فلسفه تربیتی و روان شناختی با توجه به روایات اهل البیت ( علیهم السلام ) و نیز منابع غربی ، به بررسی آثار تربیتی ،اخلاقی و روان شناسی انتظار پرداخته می شود . انتظار علاوه بر رویکرد عاطفی دارای رویکردهای معرفتی ، اجتماعی ، اخلاقی و فردی است . گسترش امیدهای واقعی در بشر که انسان بر تداوم زندگی و تحمل دشواریهای آن بدان نیاز دارد ، پویایی معطوف به هدف ، استقرار وحدت و همبستگی که باعث نوعی پیوند و دلبستگی و وحدت میان معتقدان به آن هدف می شود . مراقب دایمی و احساس حضور و ناظر اعمال بودن امام ، سلامت اخلاقی جامعه را که زمینه ساز جامعه سالم می باشد از آثار بسیار مهم روان شناختی انتظار است . با توجه به اهمیت انتظار باید منتظرین به وظایف فردی و اجتماعی خود عمل کنند و وظایف فردی مانند معرفت امام و شناخت حقوق امام ، محبت ، اطاعت ، تسلیم بودن و عجله نکردن و انتظار است و وظایف اجتماعی که در دو مقوله وظایف فردی و وظایف نهادهای حکومتی است . و در آخر انتظار در آزمایش انسانهاست و باعث رشد و پویایی شیعیان ، اصلاح خود دیگران و مسئولیت شدیدتر در میان انسانها می شود . پس وظایف منتظران فقط دعا و نیایش نیست بلکه هر یک باید به وظایف فردی و اجتماعی خود آگاه بوده و به آنها عمل کنند . این پایان نامه از سه بخش تشکیل شده است بخش اول : نگاهی به زندگی امام ، بخش دوم : نگرشی بر فلسفه انتظار ، بخش سوم : وظایف مردم در زمان غیبت .