جستجوي پيشرفته | کتابخانه مجازی الفبا

در این كتاب مطالبی درباره شخصیت «عبدالله بن سبا» و روایاتی كه از تاریخ اسلام و ائمه معصومان (ع) از وی نقل شده، آمده است. نگارنده در این كتاب به زبان عربی، نوشته‌ ها و آثار مكتوب «عبدالله بن سبا» را از منظر سایر تاریخ‌ نویسان اسلامی بررسی كرده، سپس نقش وی را در تاریخ اسلام ارزیابی نموده است. ابن سباء موسس غلات شیعه بوده وی اصلا از یهودیان یمن و مخالفان جدی عثمان و مبلغ خلافت و امامت و وصایت علی در بلاد اسلامی بوده است. مدتی در بصره و چندی در كوفه مشغول تبلیغ بود و سپس به مصر رفت. مهم‌ ترین اصول تعالیم وی وصایت و رجعت بود. وی پس از مرگ پیامبر اكرم (ص) بر رجعت علی (ع) قایل گردید. و چون علی (ع) شربت شهادت چشید و خبر به عبدالله بردند، گفت: اگر هزار بار خبر قتل او را بیاورند، باور نمی‌ دارم و او نمی‌ میرد تا آنگاه كه جهان را پر از عدل و داد كند.

«اسطورة السبئیة کما تخیلها و اختلقها سیف بن عمر» اثری گرانبها از علامه سید مرتضی عسکری به زبان عربی می باشد که در آن به بررسی افسانه عبدالله بن سبأ و جاعل آن که فردی به نام سیف بن عمر است می پردازد. در مورد منشأ پیدایش شیعه عده ای از فردی به نام عبدالله بن سبأ یاد کرده اند. نویسنده در این کتاب به بررسی وجود یا عدم فردی به نام عبدالله بن سبأ می پردازد و از این رهگذر به بررسی راوی اصلی این افسانه که سیف بن عمر باشد پرداخته است. در شرح حال سیف آورده اند که او بغدادی و در اصل کوفی بوده و گفته اند که سیف در سال 71 ق در زمان خلافت هارون الرشید از دنیا رفته است. او دارای دو کتاب به نام های «الرده الکبیر و الفتوح» و «الجمل و مسیر عائشه و علی» است که در کتاب اول حوادث تاریخی نزدیک به رحلت تا زمان خلافت عثمان و در کتاب دوم از شورش علیه عثمان، کشته شدن او و جنگ جمل سخن به میان آورده است. علامه عسکری در مورد چگونگی انتشار این افسانه در کتب تاریخی اینگونه می فرمایند که این مطلب در کتاب سیف بن عمر به نام «الجمل و مسیر عایشه و علی» آمده است و طبری، ابن عساکر، ابن ابی بکر و ذهبی به صورت مستقیم از این کتاب مطلب را نقل کرده اند و ابن اثیر و ابن کثیر و ابن خلدون از طبری اخذ کرده اند و مورخان و مستشرقان بعدی به آنها اعتماد کرده و آن را پذیرفته اند. مؤلف علاوه بر این کتاب در کتاب های دیگر خودش مثل «عبدالله بن سبأ و اساطیر اخری» و «خمسون و مائه صحابی مختلق» نیز به عدم وثاقت سیف بن عمر اشاره کرده است. ایشان در این کتاب از طریق مقایسه بین روایت سیف بن عمر و روایات دیگران از حوادث تاریخی و مشاهده تفاوت های فاحش بین آنها به این نتیجه رسیده است که سیف بن عمر کذاب و دروغگو است و بسیاری از حوادث و شخصیت ها را جعل می کند. البته فقط شیعیان نیستند که وی را از درجه اعتبار ساقط می دانند بلکه علمایی از اهل سنت مانند یحیی بن معین، نسایی، ابن حماد عقیلی، ابن ابی حاتم، ابن حبان و دارقطنی او را ثقه نمی دانند و به احادیث او توجهی روا نمی دارند. در بخشی از این کتاب سه روایت اصلی از سیف بن عمر که در آن به وجود عبدالله بن سبأ اشاره شده است بیان و نقد می شود. نویسنده در نقد سندی روایات به این مطلب اشاره می کند که می توان سند این افسانه را به دو قسم تقسیم کرد: 1) سند کسانی که سیف از آنها این روایت را نقل کرده است مانند عطیه و یزید الفقعسی که مؤلف هر دوی آنها را جعلی می داند؛ چرا که در کتب تراجم و انساب از آنها ذکری به میان نیامده است. 2) سند کسانی که آنها از سیف این روایت را نقل کرده اند مانند السری که دروغگو است و شعیب که مجهول است. علامه سپس به وجود این افسانه در کتب مرجع تاریخ اسلامی می پردازد و راویان آن را مورد بررسی قرار می دهد و مشخص می کند که همه آنها یا دروغگو هستند یا نمی توان به وثاقت آنها پی برد و مجهول هستند. مؤلف با تحلیل این منابع به بررسی تمام راویان موجود در اسناد سیف بن عمر پرداخته و نشان داده است که سیف چگونه در اسناد و به وسیله راویانی که وجود خارجی ندارند این موضوع را ساخته و پرداخته است. همچنین در این کتاب تمام روایات منقول از ابن سبأ نقد و بررسی شده است. نویسنده در نهایت به این نتیجه رسیده که شخصیت عبدالله بن سبأ ساختگی و توسط سیف بن عمر از مورخان و راویان هم عصر بنی امیه ساخته شده است.

کتاب «پاسخ به پرسش‌ ها و شبهه‌ های وهابیت» از پنج فصل اصلی مانند تاریخچه، خاستگاه و دیدگاه وهابیت، شبهه‌ های کلامی، شبهه‌ های عقیدتی، شبهه‌ های تاریخی و شبهه‌ های فقهی تشکیل شده که از جمله پیوست‌ های این کتاب می‌ توان به کتاب‌ شناسی رد وهابیت و پایگاه‌ های ضد وهابیت اشاره کرد. کتاب «پاسخ به پرسش‌ ها و شبهه‌ های وهابیت» توسط حجج ‌اسلام سید حسین اسحاقی و علی باقر شیخانی تالیف شده است. «معنای کفر، شرک و بدعت از نظر وهابیت»، «شرک از نظر وهابیت»، «توحید از نظر وهابیت»، «نقد دیدگاه سلفیان»، «شریعت از نظر وهابیت»، «ضرورت پرداختن به بحث وهابیت»، «آیا طلب شفا از قبور انبیا و صالحان، شرک است؟»، «آیا نام‌ گذاری به عبدالنبی و عبدالحسین شرک است؟»، «شریعت از نظر وهابیت»، «آیا طلب شفاعت از پیامبر اسلام (ص) و صالحان شرک است؟»، «آیا ساختن بنا روی قبور و مسجد در کنار آنها بدعت و شرک است؟»، «آیا نذر و قربانی کردن برای صالحان و مؤمنان، شرک و حرام است؟»، «آیا پیروی از اکثریت معیار حق و حق‌ گرایی است؟» و «آیا عقیده به عصمت اهل‌ بیت (ع) غلو است؟» از جمله موضوعاتی که زیر مجموعه فصل‌ های اصلی این کتاب به آن پرداخته شده است.

«آیین وهابیت» کتابی کلامی و به زبان فارسی تألیف آیت الله جعفر سبحانی از عالمان معاصر شیعه در قم است. او در این اثر که در ۲۰ فصل گردآوری کرده به مباحث اختلافی بین شیعیان و وهابیت پرداخته و سپس به نقد و بررسی عقائد وهابیان می‌ پردازد. این اثر در مؤسسه امام صادق (ع) به چاپ رسیده و ترجمه عربی آن با عنوان «الوهابیة فی المیزان» منتشر شده است. مؤلف در مقدمه کتاب، اساس اسلام را بر پایه توحید و وحدت کلمه دانسته و این دو را مورد تأکید پیامبر (ص) معرفی می‌ کند. وی سپس به پایه گذاری فرقه وهابیت می‌ پردازد که بر اساس عقائد انحرافی و افراطی ابن تیمیه حرانی شکل گرفت و بعدها توسط محمد بن عبدالوهاب پایه گذاری گردید. وهابیان به تکفیر مخالفین پرداختند و تفرقه و جدایی را میان مسلمانان نهادینه ساختند. وی سپس به معرفی ابن تیمیه از دیدگاه عالمان معاصر پرداخته که هر کدام به گونه‌ ای او را مورد نکوهش و مذمت قرار داده‌ اند. آیت الله سبحانی در ۲۰ فصل و یک خاتمه، ضمن زندگانی محمد بن عبدالوهاب به نقد و بررسی عقائد وهابیان می‌ پردازد.

کتاب «پاسخ جوان شیعی به پرسش های وهابیان» تالیف آقای محمد طبری در سال ۱۴۲۸ ق است که شامل پاسخ‌ های شیعه به 178 پرسش متنوع است که وهابیان متوجه شیعیان می­ دانند. در واقع این کتاب پاسخی است به کتابچه­ ای با عنوان «سؤالاتی که باعث هدایت جوانان شیعه شد». وهابیان این کتابچه را با هدف هجوم به عقاید شیعیان نگاشته و منتشر کرده‌ اند. نویسنده این کتاب پیش از پاسخ دادن به سؤالات کتابچه مزبور، ابتدا با تمسک به کتب اصلی مورد قبول وهابیان به صورت علمی و مستند اثبات می­ کند که در واقع این سه اتهام به خود وهابیت و طرفداران آنها وارد است که عبارتند از: 1. ارتداد صحابه: شیعه معتقد است صحابه بعد از پیامبر (ص) مرتد شدند! 2. سبّ صحابه: شیعه به صحابه پیامبر ناسزا می­ گوید! 3. بی‌ احترامی به عایشه همسر پیامبر گرامی (ص)!

کتاب «الرّدّ علی کتاب الآیات الشّیطانیّة» نوشته هادی مدرسی، ردی بر کتابی تحت عنوان «آیات شیطانی» به قلم «سلمان رشدی» که در قالب رمان، آکنده از اهانت‏ ها و افترائات زشت و ننگین به ساحت مقدس پیامبر اعظم (ص) و خانواده و اصحاب شریف ایشان بود، و اسلام و قرآن را با تعابیر سخیف توصیف کرده بود، در لندن توسط انتشارات وایکینگ وابسته به موسسه پنگوئن انتشار یافت. رمان «آیات شیطانی»، رمانی است که به گفته خود نویسنده، «بیانگر دیدگاه انسانی ملحد» است. نویسنده که خود بالفطره مسلمان بود، با آگاهی از قدرت مفاهیم مقدس اسلام در رستگاری انسان ها با هدف از پیش تعیین شده خود مبنی بر اسلام ستیزی و اهانت به مقدسات آیین اسلام به نگارش این کتاب ضاله پرداخت. هر چند او در ابتدا تلاش نمود چنین نگرشی را انکار نماید. فهرست مطالب کتاب به این قرار است: لماذا یجل المسلمون رسول الله؟، حقائق اساسیه ینبغی تقریرها، تساؤلات لابدّ منها، محتوی کتاب رشدی، من هو سلمان رشدی؟، الکتاب فی الصحافة الدولیة، من یقف وراء الکتاب؟ و ماهی جذور التهم؟، مواقف غیر المسلمین، ردود الفعل الاسلامیة، کیف یجب التصرف امثال هذا الکتاب؟، نبذة من السیرة النبویة و من اخلاق الرسول.

«مخالفة الوهابية للقرآن و السنة» نوشته عمر عبدالسلام كه به زبان عربى درباره تبيين ضلالت ها و انحرافات وهابيت از قرآن و سنت و معارضه فتواى علماى آن با قرآن و احاديث بنوى وارده در صحاح سته تاليف شده است. ايشان در مقدمه مى نويسد: از آنجا كه وهابيت اعتقاد به كافر بودن مسلمين داشتند و آنها را مهدور الدم مى داند و خود در سفرى كه در سال 1395 ق به مدينه منوره داشتم از نزديك شاهد اين مسئله بودم كه وهابيون به مسلمانان اشاره مى كردند و مى گفتند «اتبعدوا ايها المشركون» بر آن شدم كه اين كتاب را در رد وهابيون بنويسم. اهم مطالب كتاب عبارتند از: توحيد، فضائل انبياء و اولياء در قرآن و زيارت قبور آنها، ساختن حرم براي پيامبر و ائمه توسط صحابه و خلفا، عدم مشروعيت حكومت وهابيان، مباح دانستن خون مسلمانان توسط وهابيان كه مهمترين فصل كتاب را تشكيل مي دهد.

«البراهين الجلية فى رفع تشكيكات الوهابية»، به قلم سيد محمد حسن قزوينى حائرى، در پاسخ به شبهات فرقه ضاله وهابيت، به زبان عربى نوشته شده است. مقدمه علامه قزوينى بر اين كتاب مهر تأييدى بر مطالب آن مى‌ باشد. در مقدمه‌ اى كه علامه قزوينى بر كتاب نوشته است، ابتدا با اشاره به حديث 73 فرقه پيامبر اكرم (ص) وهابيت را از مصاديق فرق ضاله معرفى مى‌ كند كه كمتر از يك قرن توسط "محمد بن عبدالوهاب" ايجاد شده است و تاريخچه آن را از كتاب "تاريخ نجد ابن آلوسى" نقل مى‌ كند. سپس به اعتقادات وهابيّت؛ از جمله: تجسيم خداوند، بت بودن مشاهد مشرفه اشاره كرده و جنايات آنها در هجمه به شهر كربلا و انهدام قبور بقيع و... را بيان مى‌ كند. مؤلف در مقدمه‌ اش به دو اصل اباحه و قاعده تاويل و اجتهاد اشاره كرده و اعمال وهابيت را با كتاب و سنت منافى مى‌ داند.

«نظرة فی کتاب منهاج السنة النبویة»، اثر علامه امینی می‌ باشد. یکی از تالیفات مشهور ابن تیمیه حرانی، منهاج السنة النبویة فی نقض الشیعة القدریة، ردی است بر کتاب منهاج الکرامة فی معرفة الامامة علامه حلی. ابن تیمیه در این اثر انواع تهمت‌ ها و افتراء ها را نثار مذهب شیعه کرده و اقوالی را از قول دیگران نقل نموده که یکسره دروغ محض و خالی از هر گونه تحقیق و تامل است. از زمان در دسترس قرار گرفتن اثر ابن تیمیه علماء و متفکران اسلامی زیادی در رد اندیشه‌ ها و عقاید او رسائل مختلفی تدوین نمودند. کتاب حاضر قسمتی از نوشته‌ های علامه در کتاب الغدیر است که رد کتاب منهاج السنة است که اول اتهامات و خدشه‌ های ابن تيمیه می‌ آید و سپس پاسخ علامه که این مجموعه را آقای احمد کنانی آماده نموده است.

بحوث فی الملل و النحل تالیف فقیه محقق آیت‌ الله سبحانی است که به زبان عربی جهت بیان آراء و عقائد فرق اسلامی تالیف شده است. در تالیفات اسلامی، کتاب‌ های زیادی در این زمینه نوشته شده است من جمله الفصل فی الملل و النحل تالیف علی بن خرم مظاهری، ملل و نحل شهرستانی، الفرق الاسلامیه کرمانی و... مولف در جمع آوری عقاید، هرگونه هوا و مصالح شخصی و عواطف دینی و تعصبات باطل و هر گونه تساهل در ضبط عقاید و مذاهب را کنار گذاشته و از کتب غیر قابل اعتماد استفاده نکرده، مخصوصا کتاب‌ هایی که دشمنان یک قوم در مورد آنها نوشته‌ اند. ایشان هیچ مطلبی را در مورد مذهبی یا شخصی ننوشته‌ اند مگر اینکه با دقت کافی مصادر آن را پیدا کرده و به کتبی مراجعه کرده‌ اند که توسط بزرگان و علمای آنها نگاشته‌ اند، مؤلف با عنایت خاصی عقاید امت‌ ها را تحلیل و نقد می‌ کنند لذا این کتاب علاوه بر بیان عقاید، اثری کلامی در بیان زندگی و حالات بزرگان فرق است. ایشان پس از بیان علت تفرق امت اسلام بعد رسول اکرم صلی‌ الله‌ علیه‌ و‌ آله‌ به هفتاد و سه فرقه و علت شروع اختلاف در عصر رسالت، ده فرقه از امم اسلامی را ذکر می‌ کنند.