جستجوي پيشرفته | کتابخانه مجازی الفبا

از جمله مباحث بسیار مهم در حوزه علوم قرآنی مسئله آیات متشابه ومحکم، چگونگی فهم وتأویل آنها و نیر اینکه علم تأویل در اختیار چه کسی وبا چه شرایطی است می‌باشد. در مورد این که اصولا چرا در قران این گونه آیات وجود دارد دلایل متفاوتی ارائه شده است همچنین روشهای متفاوتی از سوی مفسران قران برای فهم این گونه آیات ارائه شده است. ملاصدرا به عنوان یک حکیم و مفسر عالی مقام که زیر بنای رفیع فلسفه خود را قران می‌داند علاوه بر دسته بندی ونقد رویکرد قران پژوهان در این خصوص، روشی ویژه در برخورد با این آیات ارائه می‌کندکه بی شباهت به راه روش عرفا نیست. وی معتقد است خداوند هیچ شیء در عالم ماده خلق نکرده است مگر آنکه قبل از آن در عالم معنی نظیری از آن را آفریده است وهیچ چیزی در عالم معنا آفریده نشده است مگر اینکه درعالم بالاتر نظیری دارد. آیات متشابه قران مربوط به اموری است که ریشه درعالم معنا دارد وتأویل آن با ایجاد ارتباط بین الفاظ آیه ومثالهای عالم معنا شکل خواهد یافت. ملاصدرا رسوخ به معانی باطنی وتأویل آیات را محتاج مقدمات علمی و روحی خاصی می‌داند که در سایه سلوک علمی وتزکیه باطن حاصل می‌گردد.

قرآن کتابی برای هدایت تمامی انسان است بنابر این متن آن باید قابل استفاده در همه زمانها و مکان ها باشد. همواره ایرادات متعددی از جمله اشکال به تایید نظام برده داری به قرآن وارد شده است. حال آن که مقابله اسلام با برخی صور انحراف از جمله برده داری متفاوت و بطور غیر مستقیم بوده است. ازجمله روشهای غیر مستقیم حذف، تغییر در نگرش، تغییر در رفتار و تغییر در عاطفه بوده است. این نظر که اسلام برده داری را پذیرفته است و آن را قانونمند کرده درست نیست. قوانین موجود در قرآن درباره اسیران است و بیانگر قوانین مربوط به آنان می باشد و این استراتژی خاص اسلام برای تبلیغ از یک سو و برای برحذر داشتن از مقابله علیه مسلمین از سوی دیگر بوده است. دلیل عدم مقابله مستقیم به شکل بیان حرمت شاید به علت عدم نیاز به شیوه قهری و استفاده حداکثری برای تبلیغ و خشکانیده شدن قطعی امر با راهکارهای غیر مستقیم بوده است.