جستجوي پيشرفته | کتابخانه مجازی الفبا

جستجوي پيشرفته | کتابخانه مجازی الفبا

کتابخانه مجازی الفبا،تولید و بازنشر کتب، مقالات، پایان نامه ها و نشریات علمی و تخصصی با موضوع کلام و عقاید اسلامی کتابخانه مجازی الفبا،تولید و بازنشر کتب، مقالات، پایان نامه ها و نشریات علمی و تخصصی با موضوع کلام و عقاید اسلامی

فارسی  |   العربیه  |   English  
telegram

در تلگرام به ما بپیوندید

public

کتابخانه مجازی الفبا
کتابخانه مجازی الفبا
header
headers
پایگاه جامع و تخصصی کلام و عقاید و اندیشه دینی
جستجو بر اساس ... همه موارد عنوان موضوع پدید آور جستجو در متن
: جستجو در الفبا در گوگل
مرتب سازی بر اساس و به صورت وتعداد نمایش فرارداده در صفحه باشد جستجو
  • تعداد رکورد ها : 1247
بررسی تطبیقی آموزه های همگون و ناهمگون مولانا در مثنوی و اشو در آثارش در زمینه ی عشق و شادی
نویسنده:
مژده وسینه
نوع منبع :
رساله تحصیلی
منابع دیجیتالی :
وضعیت نشر :
ایرانداک,
چکیده :
بررسی مبانی مشترک ادب عرفانی هند و ایران و واکاوی عشق و شادی و بازتاب آن در مثنوی مولانا و آثار اشو، موضوع اصلی این پژوهش بوده است. این پایان‌نامه در چهار فصل به سامان رسیده است. در فصل نخست مقدمه، کلیات، پیشینه، ارزش و اهداف پژوهش آمده است.در فصل دوم به معرفی ادبیات و عرفان تطبیقی و برخی عوامل موثر در اثرگذاری و اثرپذیری متقابل دو تمدن ایران و هند و همچنین بررسی شباهت‌ها و تفاوت‌های عرفان این دو کشور در برخی مفاهیم چون معرفت، ریاضت، وحدت وجود و تناسخ پرداخته شده است. در فصل سوم نیز مباحث انسان، خودشناسی، ضرورت نیاز به پیر و فنا در عرفان و تصوف ایران و هند و سپس در بینش عرفانی مولانا و اشو مورد توجه قرار گرفته و در فصل چهارم پایان‌نامه هم به پیشینه‌ی عشق، تعاریف، انواع، درجات و مراحل آن در ادب عرفانی ایران و ادب صوفیانه و نیز در عرفان هند و به‌دنبال آن نگرش عرفانی مولانا و اشو به عشق توجه شده است، همچنین در ادامه موضوعاتی در پیوند با عشق از جمله قدرت عشق، عشق و طلب، عشق و کمال، عشق و دیوانگی، عشق و عقل و عشق و فنا آمده و سپس شادی از منظر روان‌شناسی، جامعه‌شناسی، دین و مباحثی در ارتباط با آن از جمله شادی و فنا، شادی و غم و شادی عشق و معشوق به‌صورت مقایسه‌ای تطبیقی میان دیدگاه‌های مولانا و اشو مورد بررسی قرار گرفته است.
بررسی تطبیقی اندیشه های عرفانی هرمان هسه و اقبال لاهوری با تکیه بر مقوله ابلیس
نویسنده:
سکینه ابراهیمی خوسفی
نوع منبع :
رساله تحصیلی
منابع دیجیتالی :
وضعیت نشر :
ایرانداک,
چکیده :
در میان نویسندگان ، مولّفان و شعرا کسانی هستند که در آثارشان به عرفان توجّه کرده و محتویات تألیفات آنان مشحون از رگه ها و اندیشه های عرفانی است . از جمله آنها اقبال لاهوری و هرمان هسه هستند که در این پژوهش با توجّه به مناطق جغرافیایی متفاوت، اندیشه های عرفانی آنان بررسی می شود . در آثار عرفانی به طور معمول به موضوع شیطان و جایگاه او نگاه ویژه ای شده است . با توجّه به این که دو متفکّر یاد شده تقریباً نگاه یکسانی به مقوله شیطان دارند، در این پژوهش، با بررسی نظریات عرفا در خصوص شیطان به مقایسه تطبیقی نظریات اقبال لاهوری و هرمان هسه پرداخته می شود .هدف از این جستار نشان دادن وجوه اشتراک و افتراق نظریات دو نویسنده در خصوص شیطان است . حاصل پژوهش نشان می دهد که از نظر هر دو نویسنده، شیطان نیرویی مستقل در جهان است و بر پایه این بینش، شیطان جلوه و ظهور چهره خداوند است که یادآور نظریه های گنوستی است، ولی در نظر اقبال لاهوری، تجسّم شیطان یه عنوان یک سیاست باز است که بر امتیازات محرز و بی چون و چرای خود بر آدمی پای می فشرد و شوربختی خود را به سرنوشت و تقدیر گره می زند.
بررسی تطبیقی اصطلاحات  عرفانی و صوفیانه در شرح التعرف  المذهب  التصوف ، ترجمه رساله قشیریه، کشف  المحجوب
نویسنده:
علیرضا وفایی سورکی
نوع منبع :
رساله تحصیلی
منابع دیجیتالی :
وضعیت نشر :
ایرانداک,
چکیده :
عرفان و تصوفبه عنوان یکی از شاخه‌های معرفتبشری، هماره عرصه تعارضها و اختلافهایی بوده استکه محصول زمینه‌های فرهنگی، عقیدتی و فکری عرفا می‌باشد. این اختلافها در تعابیر و تعاریفآنان متجلی شده است . زمینه‌های فرهنگی، عقیدتی، مشربعرفانی، حتی مرتبه "مقامی" و وضعیت"حالی" هستند که تجربیاتنابعرفا را به رنگخود در می‌آورند و باعثتعابیر مختلفی از حانبآنان می‌شود. به این سبباستکه تعاریفمختلفو متعددی از عرفا حتی از یکشخص ، راجع به اصطلاحی رخ می‌نماید، و از این نظر گاه آنهاست . مولوی می‌گوید: "از نظرگه گفتشان شد مختلف- آن یکی دالشلقبداد این الف " (مثنوی ˆ دفتر سوم). کتابهای "شرح التعرفلمذهبالتصوف ، ترجمه رساله قشیریه و کشفالمحجوب " از مهمترین کتبصوفیانه به زبان فارسی استکه در آن به شرح اصول و مبانی و مسائل عرفان و تصوفپرداخته شده استکه در عصر خود بی‌نظیرند. در این پایان‌نامه پساز استخراج یکیکاصطلاحاتعرفانی و صوفیانه از سه کتابمذکور، به مقایسه و بررسی تطبیقی آنها پرداخته شده است .
مقایسه تحلیلی ـ تطبیقی دوزخ دانته با مبانی عرفان اسلامی با نگاهی به اشعار عراقی، مولانا، شاه نعمت‌الله ولی و حافظ
نویسنده:
سودابه فرهادی
نوع منبع :
رساله تحصیلی , مطالعه تطبیقی
منابع دیجیتالی :
وضعیت نشر :
ایرانداک,
چکیده :
مقایسه تحلیلی _ تطبیقی آثار بزرگ ادبیات جهان که با عنوان ادبیات تطبیقی و تحقیقات بین متنی شناخته شده، موضوعی است درخور که سبب ایجاد آثاری در قالب طرح پژوهشی، پایان نامه، رساله و کتاب شده است. بر همین اساس پایان نامه پیش رو به مقایسه تحلیلی_ تطبیقی مبانی دوزخ در کمدی الهی دانته و عرفان اسلامی و کیفیت انعکاس این مبانی مشترک و احیاناً متفاوت در آیینه ادبیات عرفانی می پردازد. با این هدف که میزان افتراق و اتفاق مبانی اثر مذکور با آموزه های اسلامی و به تبعِ آن ادبیات عرفانی را با نگاهی به اشعار عراقی، مولوی، شاه نعمت الله ولی و حافظ مشخص کند. روش مورد استفاده در این پایان نامه کتابخانه ای است که بر پایه تحلیل محتوا و هرمونتیک انجام گرفته و با مقایسه میان سروده های دوزخ دانته و مبانی قرآنی، عرفانی، برهانی و ادبی، پرده از زبان تأویلی و راز آلود متون مذکور برداشته است و در پایان نتیجه می گیرد که میان مبانی معرفت شناسانه دوزخ دانته و عرفان اسلامی اشتراکات بسیاری به چشم می خورد. نمادهای تأویلی و هرمونتیکی دوزخ کمدی الهی با رمزها و سمبل های ادبیات عرفانی فارسی تشابهات قابل ذکری دارد. البته موارد افتراق مبانی عقیدتی و ایمانی کمدی الهی و آموزه های اسلامینیز چشمگیر و قابل توجه است.
بررسی تطبیقی مظمون زهد در اشعار ابوالعتاهیه و عطار نیشابوری
نویسنده:
شهزاد قیطاسی
نوع منبع :
رساله تحصیلی
وضعیت نشر :
ایرانداک,
چکیده :
شعر زهد به معنای خاص، بسی پیش تر از آن که در ادبیات فارسی پدید آید ،در ادب عربی ظهور یافته است.بدون تردید بر جسته ترین شاعر عرب در زمینه ی زهد ابوالعتاهیه است. شعرهایی که او درباره ی زهد و مناسبات متنوع آن سروده منحصر به فرد است.با توجه به پیوندهای شعر فارسی با ادب عربی و نمونه های ابتکاری در سروده های ابوالعتاهیه،باید او را در تکوین زهدیات فارسی سهیم دانست. در ادبیات فارسی نیز عطار نیشابوری از شاخص ترین چهره های زهد و عرفان است که حتی یک بیت از دیوان و مثنوی های او را در مفهومی جز زهد و عرفان نمی توان یافت.این پژوهش بر آن است تا با واکاوی زیست نامه های این دو شاعر، علل گرایش به زهد و سبک و اسلوب شعری آنان و نیزمیزان تأثیر و تأثر احتمالی از یکدیگر را مورد بررسی قرارداده و سپس با مروریبر تاریخچه ی پیدایش ومنابع زهد اسلامی ، تغییر ماهیت زهد به عرفان و نحوه ی دگردیسی این پدیده و ظهور آن در ادبیات ،وجوه مشابهت و اختلاف بین مفاهیم وموضوعات زهدی این دو شاعر را مورد بررسی تطبیقی قرار دهد
تجلی مفاهیم عرفانی در قصاید و غزلیات خاقانی
نویسنده:
بهنوش رحیمی هرسینی
نوع منبع :
رساله تحصیلی
منابع دیجیتالی :
وضعیت نشر :
ایرانداک,
چکیده :
خاقانی از جمله شاعران عارف ادبیات فارسی است. اما از آن جایی که هنر غالب او در قصاید به ویژه قصاید مدحی، وصفی و زاهدان? اوست این جنبه از شخصیت او تا حدی مغفول مانده است.از طرف دیگر زبان فخیم و مطنطنو ناهموار او در قصاید نیز با موضوع عرفان و زهد، که زبانی نرم و هموار می خواهد همگون نیفتاده است. نگاهی عمیق یا حتی گذرا به سراسر دیوان خاقانی موید این سخن است. اگر چه عرفان زهد آمیز او در مقایسه با شاعرانی مانند سنایی، عطار و مولوی فروغی ندارد، اطلاع دقیق او از عرفان نظری و عملی و کاربرد گسترد? آنها در غزلیات و قصاید هر خواننده ایرا متقاعد خواهد کرد و به سادگی نمی توان از تلاش او در روند پیشرفت غزل عارفانه چشم پوشی کرد. هر چند گاهی اوقات به ویژه در قصاید خیلی از اصطلاحات عرفانی را در معنی غیر مصطلح به کار برده است که مد نظر ما در این پژوهش نبوده است. عرفان و مفاهیم عرفانی در سراسر غزلیات و بخش قابل توجهی از قصاید او منعکس شده است.خاقانی در غزلیات و قصاید برای بیان این مفاهیم، زبانی دوگانه دارد، در قصاید بیشتر زاهدانه می گوید و مفاهیمی مانند زهد، عزلت، قناعت و... کاربرد بیشتری دارند اما در غزلیات، عرفان او بیشتر قلندرانه است که با بیانی معمولاً رمزی ارائه شده است که سلوک عاشقانه‌ی سالک را ترسیم می‌کند. لذا مفاهیمی چون زلف و خط و خال و... بسامد بیشتری دارند.در عرفان عاشقانه خاقانی، گوشه‌هایی از عرفان شرقی سهروردی مقتول جلوه می‌کند
مقایسه تحلیلی و تطبیقی تاویلات عرفانی از مبانی اعتقادی و عملی شریعت در ادب فارسی از دوره مغول تا عهد صفویه (جلد 1 و 2)
نویسنده:
محمدابراهیم مالمیر
نوع منبع :
رساله تحصیلی , مطالعه تطبیقی
منابع دیجیتالی :
وضعیت نشر :
ایرانداک,
چکیده :
عرفا و متصوفه نیز مانند همه پیروان مکاتب و مشارب دیگر در تبیین مبانی اعتقادی و عملی شریعت ، معتقدانی دارند که نزد آنان بیشتر این تبیینها بر پایه تاویل استوار است . و بدیهی است که مقایسه تحلیلی تطبیقی این تاویلات ، در فهم معتقدات آنها و در نتیجه قضاوت در مورد آنها موثر خواهد بود و لذا در این رساله تاویلات عرفا و متصوفه از مبانی اعتقادی و عملی شریعت ، مورد مقایسه تحلیلی تطبیقی قرار گرفته است به طریقی که اولا، سعی شده است مبانی معناشناسی و روش‌شناسی تاویل را در حوزه گزاره‌های کلامی و اخلاقی و فقهی به طور مفصل تبیین کرده و به معنای استوار و مقبولی از تاویل دست یابیم و ثانیا، ضمن بیان مخالفت عرفا و متصوفه با تاویل در اصطلاح مرسوم و معهود، کوشش شده است مبانی معناشناسی تاویل در اصطلاح عرفا و متصوفه و بر پایه معرفت‌شناسی عرفانی تبیین شود و بدیهی است که باید مبانی معرفت‌شناسی و طرق حصول معارف را در عرفان و تصوف تحلیل می‌کردیم که در این رساله جامعترین تبیین در مبحث معرفت‌شناسی عرفانی ارائه شده است که تقریبا بی‌سابقه است . و بر مبنای همین معرفت‌شناسی است که تاویلات عرفا و متصوفه اعم از مستبنطات و اشارات و رموز و کنایات و لطائف و حقائق از مبانی نظری شریعت (اصول دین) یعنی توحید، نبوت و رسالت و ولایت و امامت و معاد، با مضافات هر یک مورد مقایسه تحلیلی قرار گرفته و نیز تاویلات آنها از مبانی عملی شریعت (فروع دین) اعم از نماز و روزه و حج و جهاد و زکات و خمس ، تحلیل مقایسه‌ای شده‌اند. و با تحلیل تطابقی چهار زبان ظاهر و باطن و حد و مطلع عرفانی در این تاویلات ، ملاحظه میکنیم که در عرفان و تصوف از عهد مغول تا دوره صفویه، اندیشه مکتب وحدت وجود بر اغلب تاویلات عرفانی حاکم است . به گونه‌ای که در همه این مبانی در نهایت به یک تثلیث توحیدی و توحید تثلیثی در شریعت و طریقت و حقیقت بر مبنای اسلام و ایمان و احسان می‌رسیم. اگر چه سابقه این تاویلات از آغاز عرفان و تصوف ملاحظه می‌شود و در این رساله سعی شده است همه سوابق و لواحق آنها مورد بررسی قرار گیرند. همچنین در این رساله نقش مکاتب کلامی اعم از معتزله، اشاعره، ماتریدیه، امامیه و نیز اقل حدیث و اخباریون در تاویلات عرفانی مورد مقایسه تحلیلی قرار گرفته سات . و ملاحظه می‌شود که غالب تاویلات عرفا و متصوفه موید و مستند به آیات و روایات است و اثبات می‌شود که قرآن و برهان و عرفان از یکدیگر جدا نیستند.
مقایسه عشق در آثار عراقی و سنایی (حدیقه و دیوان)
نویسنده:
مریم بهمنی
نوع منبع :
رساله تحصیلی , مطالعه تطبیقی
وضعیت نشر :
ایرانداک,
چکیده :
عشق در عرفان و ادب و در اندیشه های معنوی بشر از دیرباز جایگاهی بس بلند داشته است. واژه عشق و مشتقات آن در همان نخستین متون نظم و نثر پارسی دیده می شود. در فصل اول این تحقیق عشقبه عنوان یکی از مقامات عرفانی در متون عرفانی بررسی شده است. شعر شاعران قرون چهارم و پنجم هجری نیز سرشار از مضامین عاشقانه ای است که حکایت از عشق مجازی دارد. همچنین به جایگاه عشق در ادیان الهی و فلسفه نیز اشاره شده است. از قرن ششم به بعد با ظهور عرفان و تصوف در شعر چهره عشق و احوال آن دگرگون می شود. در فصل دوم مفهوم عشق نزد سنایی که آغازگر سرودن شعر با مضامین عرفان عاشقانه است بررسی شده است. سنایی مفهوم عشق و بسیاری دیگر از اصطلاحات عرفانی را در آثار خود به وضوح بیان کرده است. عشق نزد سنایی از اصول مهم طریق تصوف اوست که با ریاضت و شرح مقامات عملی عرفان پیوند خورده است . عشق عرفانی او ، عشق جسمانی را هم تحت تأثیرقرار داد؛ به گونه ای که عشق جسمانی هم رنگ و بوی عشق عرفانی گرفت. در قرن هفتم مفهوم عشق متحول می شود. در فصل سوم این تحقیق، عشق در آثار عراقی، عارفی که پیرو نظریه وحدت وجود و تحت تأثیرابن عربی است مورد تحلیل قرار گرفته است. عشق نزد او منشأ خلقت جهان هستی است که با امر آفرینش پیوند ازلی خورده است. نتیجه این تحقیق که در فصل نهایی دسته بندی شده است بیانگر تحول مفهوم عشق به عنوان یکی از مقامات عرفانی در بستر عرفان عملی و نزد سنایی و تبدیل آن به عنوان حقیقت ساری در وجود موجودات و یکی از مظاهر وجود محض نزد عراقی عارف عرفان نظری است. عشق در عرفان نظری عراقی جایگاه ویژه ای دارد که به عنوان نیروی به وجود آورنده عالم، با سایر اجزای این نظام ارتباطی منسجم دارد.
بررسی تطبیقی عشق عرفانی از دیدگاه لسان الدین بن الخطیب و فخرالدین عراقی
نویسنده:
نعیمه خبازی‌اشرف
نوع منبع :
رساله تحصیلی , مطالعه تطبیقی
منابع دیجیتالی :
وضعیت نشر :
ایرانداک,
چکیده :
در طول تاریخ بشری زبان عشق را می‌توان یگانه زبان انسانی دانست که در حوزه‌ی وحدت تمدن، فرهنگ و ادبیات اقوام مختلف به کار برده می‌شود. بدون شک در بررسی زوایای عرفان اسلامی، (به ویژه در ادبیات ایران و اندلس) مبحث عشق از اهمیت فوق العاده‌ای برخوردار بوده و می‌باشد. مقوله عشق از مهم‌ترین موضوعات در عرفان اسلامی است، چندان که بدون در نظر گرفتن آن، عرفان و حکمت متعالیه قابل فهم نیست. از مهم‌ترین کتاب هایی که در ادبیات ایران به طور مستقل به موضوع عشق می‌پردازد؛ لمعات فخرالدین عراقی است و در حوزه نظم، عشاق نامه‌ی وی عشق نامه‌ای کامل به شمار می‌آید. از آخرین رسالاتی نیز که در قرن هشتم هجری در حوزه عرفان اسلامی در اندلس، پیرامون عشق الهی نگارش یافته است، کتاب روضه التعریف بالحب الشریف لسان الدین بن الخطیب است که به شکل کنایی درخت عشق و محبت الهی را ترسیم می‌کند. لذا مبانی مکتب عرفانی این دو اثر بر پایه‌ی عشق استوار است؛ چرا که با عشق آغاز می‌شود و با عشق پایان می‌یابد. با این تفاوت که لمعات عراقی در برگیرنده‌ی مهمترین مبانی عرفان نظری است و حال آنکه روضه التعریف, علاوه برعرفان نظری مبادی عرفان عملی را نیز در بر دارد. همچنین در این میان اندیشه‌های آنها پیرامون عشق الهی, گاه با هم تطابق کامل دارند و گاه در نتیجه‌ی تفاوت در شیوه‌ی بیان این دو ادیب، باهم متفاوت می‌شود که تفاوت آن نیز بیشتر در میان مباحث علمی، فلسفی، منطقی و حکمی است که گاه با بیان علمی دقیق و گاه در قالب تعبیرهای عارفانه و شاعرانه بیان می‌شود.در این تحقیق به شکل تطبیقی اندیشه‌های عشق محورانه این دو ادیب در قلمروهایی چون: عدم تعریف به ذات عشق، سریان عشق در جهان هستی، جدایی عشق از شهوت، وحدت وجود، عشق و حیرت و.... مورد بررسی قرار گرفته است.از مهمترین یافته‌های این پژوهش آن است که این دو ادیب علت فاعلی و غایی جهان هستی را از عشق می‌دانند و بر این اعتقادند که جهان از عشق هستی گرفته و برای عشق پدید آمده است؛ لذا عشق در همه موجودات سریان دارد تا آنجا که وجود را برابر با عشق می-دانند. عقیده وحدت وجود و مبانی مربوط به آن نیز در دو کتاب نمود خاصی دارد.
جلوه‌های عرفان عابدانه و عرفان عاشقانه در اشعار سنایی
نویسنده:
مهدی یوسفی چناربو
نوع منبع :
رساله تحصیلی
منابع دیجیتالی :
وضعیت نشر :
ایرانداک,
چکیده :
عرفان و تصوّف به عنوان یکـی از راههـای شـناخت خـدا، همواره از سوی انسانهایی که دارای روحی لطیف و منشی آزاد بوده اند، مورد توجّه بوده است. اینان همواره بـه عرفـان و تصـوّف بـه مثابهی یکی از راه های ویژه ی شناخت خدا توجّه داشتهاند. این ویژگی که با توجّه به روحیّات، محیط و جهانبینـی در آنـان متفـاوت بـوده است، به دو شیوه ی عرفان عاشقانه و عرفان زاهدانه خودنمـایی کـرد. هر کدام از این دو طریق ، اصول و ویژگیهـای خـاص و منحصـر بـه فردی دارند. در ایـن رسـاله ، نگارنده دو شـیوه ی معرفتی ، یعنی عرفان زاهدانه و عرفان عاشـقانه در آثار سنایی غزنوی نظیر دیوان اشعار، حدیقه الحقیقه و مثنوی سیرالعباد را مورد بررسی قرار داده است و ویژگی و خصایص این دو طریقه را نیز در حدّ توان مطرح ساخته است.در پایان نشان می دهد که عرفان عابدانه سنایی از لحاظ کمیّت بیشتر است؛ امّا عرفان عاشقانه او از لحاظ کیفیّت هنری تر و زیباتر می باشد.
  • تعداد رکورد ها : 1247