مرور درختی موضوعات | کتابخانه مجازی الفبا

این کتاب ، با هدف پاسخگویی به مسائل وحی ، به ویژه تحلیل آن و نقش فرشته و پیامبر در این زمینه ، با نگاهی نو ، جامع و دقیق تدوین یافته است . متن حاضر ، در شانزده درس فراهم آمده است . در هر درس اهداف ، پیش سازمان دهنده ، فعالیت ضمن درس ، چکیده ، پرسش ، منابع برای مطالعه بیشتر و موضوع تحقیق طراحی و ارائه شده است . مفهوم و کاربردهای لغوی و قرآنی وحی و مفهوم اصطلاحی آن ، نقد دلایل منکران ، پاسخ به دلایل عدم ضرورت وحی و بررسی دلایل حکما و متکلمان در اثبات ضرورت آن ، دیدگاه های مادی گرایان و منکران وحی ، بررسی عوامل و آثار تحلیل وحی به تجربه پیامبران ، بیان تحلیل عقلی حکما از وحی ، حضوری بودن وحی اقسام وحی وحی الهی به پیامبران ، دلایل عقلی و نقلی سلامت وحی ، اصناف فرشتگان وحی ، آغاز نزول وحی ، فرق وحی با مفاهیمی همچون حدیث قدسی ، تجربه نبوی ، تحديث ، الهام ، حدیث نبوی ، عرفان و القائات شیطانی و وحی در دین یهود و مسیحیت ، از موضوعات مورد بحث در این کتاب است . دومین چاپ وحی شناسی در سال ۱۳۸۷ توسط موسسه آموزشی و پژوهشی امام خمینی ( ره ) در ۴۲۴ صفحه وزیری منتشر شده است .

در این کتاب ، ابعاد گوناگون انسان شناسی ، اعم از مقوله شناخت انسان و جایگاه و نقش وی در عالم هستی مورد بررسی قرار گرفته است . نویسنده ، دیدگاه عمیق و روشن قرآن را درباره انسان به شیوه های گویا تبیین کرده است . کتاب در پانزده بخش و با این عناوین تنظیم گردیده است . انسان معمای قرون و اعصار ، انسان و مسئله شناخت ، آفرینش انسان ؛ معماهای وجود انسان ، ابعاد وجودی انسان و نیازهای او ، طبیعت و فطرت انسان ، ارزش ها و مقام انسان ؛، عوامل و موانع رشد انسان و انسان و آزادی . مؤلف در بخش آفرینش انسان ، دو نظریه ثبوت انواع و تحول انواع را مورد بررسی قرار داده است . براساس نظریه ثبوت انواع همه موجودات از آغاز مستقل بوده اند و نظریه تحول انواع بیان می کند که هرگیاه یا جانوری از گیاه یا جانوران دیگر به دست آمده است . نگارنده در قسمت دیگری از کتاب به بررسی ارزش و مقام انسان پرداخته ، به مقام خليفة اللهی انسان و کرامت ذاتی او اشاره میکند . در بخشی از این اثر عوامل رشد انسان از نگاه قرآن علم و تفکر ، ایمان و عمل صالح دانسته شده است . مؤلف در این کتاب به بیماری های انسان از دیدگاه قرآن نیز پرداخته و سه نظریه معتزله ، اشاعرہ و امر بين الأمرين درباره آزادی انسان را مورد بررسی قرار داده است

معارف قرآن مجموعه کتاب هایی است که در آن ، علامه مصباح یزدی به دسته بندی موضوعی آیات قرآن کریم پرداخته اند و از جمله آثار ابتکاری و بدیع ایشان محسوب می شود . این کتاب که جلد چهارم و پنجم از مجموعه معارف قرآن است ، پژوهشی است در قلمرو مسایل نبوت شناسی که پس از بازنگری و تحقیق مجدد ، در قالب متن درسی برای ۴ واحد آموزشی تدوین شده است . هدف اصلی کتاب ارائه دیدگاه قرآن کریم درباره مسائل مربوط به وحی ونبوت ، ونیز اوصاف ، وظایف و رسالت پیامبران ، و خاتمیت و امامت است . در بحث انسان شناسی به این نکته اشاره شده که شناخت حسی و شناخت عقلانی برای همه انسان ها عمومیت دارد . اما آیا این دوگونه شناخت برای تشخیص راه صحیح در مسیر سعادت ابدی و رسیدن به کمال نهایی ، کافی است ؟ اگر این آگاهیها بسنده نیست ، آیا خداوند انسان را در گمراهی و سرگردانی به خود واگذاشته یا به طریقی خاص ، خلأ این شناخت را پر کرده است ؟ اگر پاسخ مثبت است ، آن آگاهی چیست ؟ چه کسانی توان دریافت آن را دارند ؟ آیا این شناخت به دور از هرخطایی به مردم می رسد ؟ مردم چگونه می توانند صاحبان این آگاهی ، و ارتباط آنان با خدا را بشناسند ؟ با توجه به ختم نبوت وقطع این ارتباط ویژه ، هدایت مردم را چه کسانی برعهده دارند ؟ کتاب پیش رو که برای پاسخ به این پرسش های اساسی تدوین شده ، مباحث ذیل را در بردارد : مفهوم ، امکان و ضرورت وحی و نبوت ، اهدف و آثار نبوت و راه های اثبات آن ، مصونیت وحی و عصمت پیامبران ، وحدت دین الهی و لزوم ایمان به تمام پیامبران ، شرايع الهی و مشترکات و تمایزات آنها ، کثرت پیامبران و تفاوت مراتب آنان ، وظایف و مقامات پیامبران و اوصاف عمومی ایشان ، رفتار مردم با پیامبران ، سنت الهی در برخورد با اقوام پیامبران ، خاتمیت ، ضرورت ها و ویژگی های اسلام ، و امامت این کتاب از سوی انتشارات موسسه آموزشی و پژوهشی امام خمینی ( ره ) در ۶۹۶ صفحه در سال ۱۳۹۳ منتشر شده است .

معارف قرآن مجموعه کتاب هایی است که در آن ، علامه مصباح یزدی به دسته بندی موضوعی آیات قرآن کریم پرداخته اند و از جمله آثار ابتکاری و بدیع ایشان محسوب می شود . این کتاب بخش اول از مجموعه مباحث معارف قرآن است که پس از بازنگری و تحقیق مجدد ، به صورت متن درسی و برای ۳ واحد درسی تدوین شده است . در بخش خداشناسی که اولین بخش از درس های تفسیر موضوعی قرآن کریم است ، مباحث مهمی از این دست مورد بررسی قرار گرفته است . روش ارایه بحث در این کتاب که در ۳ فصل و نوزده درس تنظیم شده ، بر شیوه تفسیر موضوعی استوار است و در هریک از مسایل و موضوعات ، آیات قرآنی مربوط استخراج ، دسته بندی ، بررسی و تفسیر شده است . فصل اول این کتاب با عنوان « شناخت خدا » ، به مفهوم شناسی و اهمیت شناخت خدا ، شناخت خداوند در قرآن ، انواع معرفت و گرایش به خدا ، اقسام و مراتب خداشناسی ، حد شناخت حضوری و حصولی خداوند اختصاص یافته است . در فصل دوم کتاب با عنوان « توحید » به بیان مفهوم ، مراتب توحید ، ارزش مراتب توحید ، قرآن و استدلال بر توحید و اقسام توحید در اصطلاح فيلسوفان و متکلمان پرداخته شده است . در فصل سوم که به « افعال خداوند » اختصاص یافته موضوعاتی از قبیل خلق و تدبیر و رابطه آنها ، قلمرو خالقیت و تدبير الهی ، توحید افعال و اصل علیت ، فاعلیت خدا و سایر موجودات ، گستره قدرت ، مشیت و اراده خداوند ، قلمرو قدرت خداوند و امور محال ، قدرت خدا وافعال قبيح ، مراد از حسن و قبح و معیارآن ، بازخواست نشدن خداوند و راز آن ، هدف افعال الهی ، هدف از آفرینش جهان و انسان ، مراتب الهی با اشاره به علم ، کتاب ، اذن ، مشیت و اراده الهی ، مفهوم قضا و قدر و رابطه آنها ، انواع و گستره تقدیر و قضای الهی و جایگاه قضا در افعال الهی و اراده و اختیار انسان مورد بحث قرار میگیرد . چاپ دوم این کتاب به همت انتشارات موسسه آموزشی و پژوهشی امام خمینی ( ره ) در ۶۰۸ صفحه درسال ۱۳۹۴ منتشر شده است .

در این پایان نامه کتاب آراءالمستشرقین حول القرآن الکریم ترجمه و مورد تحقیق و بررسی قرارگرفته و مباحث زیر در آن مطرح شده است: برخی ازصحابه و تابعین که تفسیر قرآن کریم را منع کرده اند،وجود جعلیات و اسرائیلیات در تفسیر، اختلاف درروایات و خرده گیری از رجال تفسیر روایی، رد تفسیرروایی توسط مستشرقان، تفسیر به رأی و رد شبهات مستشرقین پیرامون آن، تفسیر در پرتو عقیده، مذهب اهل رأی، و شبهاتی که در مورد تفسیر به رأی وجوددارد