مرور درختی موضوعات | کتابخانه مجازی الفبا

‫قصه‌هاي قرآن بخش بزرگی از قرآن را تشکیل می‌دهد که دارای اهدافی چند از جمله تثبیت قلب،‌ پیامبر، تربیت، عبرت‌گیری، وحدت ادیان در اصول و ... می‌باشد. در این میان این داستان‌ها علی‌رغم بیان حقایق تاریخی و داشتن بیان هنری، هیچ‌گاه با معیار تاریخ و هنر قابل سنجش نیست؛ چون هدفی والاتر از بیان تاریخ صرف و نقل داستان داشته که همانا هدایت انسان‌ها به شاهراه عبودیت است. اما عدّه‌ای که عمدتاً از میان مستشرقین برخاسته اند به این راه رفته‌اند که بعضی قصه‌های قرآن با تاریخ متناقض وناسازگار است وعمده استناد آن ها نیز به کتاب مقدس ( عهدین) بوده است.عده ای مسلمانان نو اندیش با انگیزه مقدس دفاع از قرآن به این راه رفته اند که قرآن در بیان قصه ها در پی نقل تاریخ نیست ؛بلکه آن چه مد نظر قرآن است هدایت وعبرت گرفتن مردم است .که در این راه قرآن هم ،از رویدادهای تاریخی که در ذهن مردم به عنوان تاریخ شمرده می شده وهم از افسانه ها ودیگر داستان ها استفاده کرده وبا پرداختی هنری به مردم عرضه کرده تا مردم هدایت شوند وعبرت گیرند؛در این میان اگر احیاناً این قصه ها با کتاب مقدس ویا تاریخ ناسازگار است بر قرآن خرده نمی توان گرفت چون قرآن در پی نقل تاریخ نبوده است تا بتوان بر ان اشکال کرد.ما دراین مقال برای پاسخ به هر دو گروه ابتدا ابتدا به اعتبار تاریخی عهدین می پردازیم وسپس رابطه داستان های قرآن را با هنر و واقعیت باز گو می نماییم .در پایان نیز مواردی از تناقضات ادعایی را با استناد به بعض نقل های تاریخی وگاه به استدلالهای عقلی پاسخ می دهیم. ‌ واژگان کلیدی: قصص، تاریخ ، تناقض، عهدین، قرآن، مستشرقین، پیامبران

---

‫هدف اصلي اين تحقيق، شناخت قرآن از منظر کليني و بخاري است، که با هدف تبيين نقش قرآن در کافي و صحيح مسلم، و همچنين کشف تفاوت‌هاي آن‌ها صورت مي‌گيرد. حجيت سنت پيامبر اسلام( از مشترکات شيعيان و اهل سنت بوده، و حجيت سنت ائمه اطهار( نزد شيعيان، و اعتبار سنت صحابه نزد اهل سنت، از مختصات اين دو فرقه است. کتاب‌هاي کافي و صحيح بخاري، فصل مستقلي را به جايگاه و اهميت قرآن اختصاص داده‌اند که حاوي روايات زيادي در باب اهميت حفظ، تلاوت و عمل به قرآن است. در مقدمه کافي و برخي ابواب‌آن، رواياتي مانند روايات "عرضه"، مطرح شده که مرجعيت کتاب خدا را به اثبات مي‌رساند؛ اما در صحيح بخاري که از آيات زيادي استفاده نموده، اين‌گونه روايات ديده نمي‌شود. روايات معرف جايگاه قرآن در هر دو کتاب چهار دسته است، که کافي در اين زمينه از لحاظ محتوا و تعداد برتري دارد. همچنين روايات علوم قرآني فراواني در هر دو کتاب وجود دارد، اما در موضوعاتي چون نزول وحي، جمع و تدوين قرآن تفاوت آشکاري ميان اين دو کتاب مشاهده مي‌شود، و کليني با نياوردن برخي از روايات، رأي منفي خود را در قبال آن‌ها نشان مي‌دهد. تعداد روايات هر دو کتاب در بحث ناسخ و منسوخ، محکم و متشابه، و اختلاف قرائت، به يکديگر نزديک است، اما از جهت محتوا تفاوت‌دارند. درباره روايات موهم تحريف در کافي، قراين متعددي مانند عدم تعهد مؤلف به درستي همه روايات کتابش، قابل تأويل و تفسير بودن روايات مورد بحث، و روايات عرضه به قرآن، وجود دارد که نسبت تحريف را دفع مي‌کند؛ به‌علاوه، روايات مشعر به تحريف توسط بخاري نيز آورده شده، اما اعتقاد وي به تحريف را نمي‌توان با اين روايات اثبات نمود. همچنين، بخش مهمي از دو کتاب، به روايات تفسيري اختصاص يافته که البته تفاوت‌هاي متعددي نيز در اين زمينه بين دو کتاب وجود دارد.

‫در اين پايان نامه پس از بحثهاى مقدماتى، روش تبليغ اسوه نمايى و ارائه نمونه ها به ويژه در عرصه قرآن مورد بررسى قرار گرفته، سپس پيامبران اسوه و شيوه تبليغى هر يك معرفى شده اند؛ آنگاه به بررسى شيوه هاى تبليغى ديگر شخصيتهاى برتر قرآن پرداخته شده است. در پايان طى پژوهشى تطبيقى شيوه هاى تبليغى اسوه هاى قرآنى با شيوه هاى شناخته شده تبليغ در جهان امروز مقايسه شده و مزاياى تبليغ اسوه هاى قرآنى نظير تأثير تعميق و پايدار و پايبندى به حقيقت از اين رهگذر آشكار گرديده است.'