جستجوي پيشرفته | کتابخانه مجازی الفبا

وجه تمایز ایده‌آلیسم کانت با ایده‌آلیسم جزمی ‌و مادی در نقد اول بطور کامل مشخص است. یک نوع ایده‌آلسیم دیگر که کانت به انکار آن میپردازد؛ ایده‌آلیسم اِشکالی (problematic)(صوری)‌ است که علم انسان به جهان خارج را به واسطه‌ی همین تجربه درونی و مفاهیم می‌داند که آنهم نیازمند استدلال به شیوه تحلیلی است. کانت در مقابل این ایده‌آلیسم، بحثِ ایده‌آلیسم استعلایی را پیش می‌کشد، هر چند بطور کلی با ایده آلیسم صوری یا اِشکالی و روش آن موافقت کامل دارد. سوال اساسی در اینجاست که وجه تمایز انواع ایده آلیسم های مختلف در چه موردی است؟ و وجه برتری از آن کدام نوع است؟ و دلایل این برتری در چه جنبه های است؟ در این مقاله به جنبه های برتری ایده آلیسم استعلایی بر ایده آلیسم مطلق می پردازیم، در عین حال مشکلات جدیدی که دراین باب بوجود می آید را بیان نموده ایم؛ همچنین شوپنهاور و نیچه نقدهای برنده‌ای در بحثِ فی نفسه دارند که در این پژوهش به آنها پرداخته شده است، بخصوص نیچه که معتقدست کانت یک نوع بازی در این مطلب انجام داده است. در تحلیل نهایی به نتیجه رسیدم که کانت علی رغم همه موضوعاتی که برای وجه تمایز خود با ایده‌آلسیم جزمی و اِشکالی ارائه می دهد؛ در باب اعتبار شناخت و تبین وجودات خاص خارجی با مشکلات جدی مواجه میشود.

آیا انسان در عین حال که می‌داند عملی نادرست است به انجام آن مبادرت می‌ورزد؟ پاسخ سقراطی ـ افلاطونی به این سوال منفی است. به نظر ایشان شرط لازم و کافی برای عمل درست و فضیلتمندانه علم به درستی آن است. مفهوم مخالف این آموزه، هم از طرف فلاسفه و هم از دید مردم عادی مورد تردید واقع شده است. افراد بسیاری را می‌بینیم که در حالی که می‌دانند عملی اخلاقا نادرست است، به انجام آن مبادرت می‌کنند. این پدیده متداول را چگونه می‌توان تبیین کرد؟ در این مقاله به تبیین کانت در این خصوص پرداخته شده است. این بررسی عمدتا با محوریت کتاب دین در محدوده عقل تنها، با نگاهی گذرا به بنیادگذاری و در مواضعی مقایسه با آراء افلاطون و ارسطو صورت گرفته است. ترتیب مطالب به این صورت است که پس از تعریف عمل اخلاقا نادرست (شر بنیادی) و به زمینه‌های خیر و شر در انسان پرداخته شده و پس از آن به تبیین کانت از انتخاب شر و نسبت این انتخاب با علم به نادرستی آن بررسی شده و سرانجام نسبت آن با آراء دو فیلسوف بررسی و نتیجه‌گیری شده است.

کانت، در مقدمۀ دوم نقد عقل محض، یکی از اهداف خود از نوشتن این کتاب را بازکردن جایی برای ایمان مطرح می‌کند و در بند A822/B850 به طرح سه‌گانۀ «معرفت»، «ایمان» و «عقیده» می‌پردازد و می‌گوید معرفت آن چیزی است که به‌صورت ابژکتیو و سوبژکتیو بسنده است؛ ایمان چیزی است که ازجهت سوبژکتیو بسنده و ازجهت ابژکتیو نابسنده است و عقیده چیزی است که ازجهت سوبژکتیو و ابژکتیو نابسنده است. در این میان، وضیعت متناقض‌نمای ایمان، توجه کانت‌پژوهان را به خود جلب کرده است. در این پژوهش توضیح داده می‌شود که: نخست، ایمان در اندیشۀ کانت چیست و چگونه توجیه می‌شود؟ دوم اینکه نسبت ایمان و معرفت در اندیشۀ کانت چیست؟ و درنهایت توضیح داده می‌شود که فهمِ کانت از ایمان که از آن با عنوان ایمان عقلی محض یاد می‌کند، اگرچه با تعریف ایمان در مسیحیت دارای اشتراکاتی است، بنیان و شالوده‌ای کاملاً متمایز دارد. به‌عبارت دقیق‌تر، کانت معنایی بشری و زمینی (سکولار) از ایمان و دین ارائه می‌دهد که با مضامین اصلی ایمان در ادیان ابراهیمی مانند ایمان به غیب کاملاً متعارض و متضاد است. این نکتۀ مهمی است که برخی از کانت‌پژوهان معاصر به آن توجه نکرده‌اند.

نسبت میان مبانی ریاضی و خلّاقیت در طراحی معماری اهمیت فراوانی دارد. براساس دیدگاه معمارانی چون سالینگاروس صرفاً با رجوع به ریاضیات، می‌توان طرحی را ارائه و حتی شهری را بنا کرد؛ اما کانت در کتاب نقد قوۀ حکم، بر آن است که در خلق یک شیء، که بتواند ابژۀ زیبایی‌شناختی باشد، نیازمند یک نابغه هستیم؛ یعنی کسی که براساس ایده‌های نو و نه صرفاً قوانین ازپیش‌موجود، مانند قواعد ریاضی به خلق شیء اقدام می‌کند. در غیر این صورت، سازۀ مذکور نه‌تنها اثر هنری نیست، بلکه ابژۀ زیبایی‌شناختی نیز نیست. به‌این‌معنا که ما نمی‌توانیم حکم خود را دارایِ چنان کلیتی بدانیم که دیگران را نیز دربرگیرد. یعنی نمی‌توانیم انتظار داشته باشیم که دیگران نیز آن لذت را دریافته باشند؛ بنابراین، این سازه‌ها به‌عنوان اموری مطبوع در نظر گرفته خواهند شد؛ نه اموری زیبا. پژوهش حاضر، در پی ارزش‌گذاری میان سبک‌های مختلف معماری نیست و صرفاً خوانشی کانتی از دیدگاهِ سالینگاروس و امثالِ وی در حوزۀ معماری ارائه می‌دهد.

هوسرل در خلال سال 1906 دربارۀ وضعیت فلسفی خویش دچار بحران و در پی آن، تحولی در افکار خود شد. او علاوه بر آشنایی غیرمستقیم با کانت به‌واسطۀ حضور در فضای نوکانتی دانشگاه‌های آلمان، مستقیماً به مطالعۀ آثار کانت پرداخت و این امر زمینه‌ای را برای او فراهم کرد تا از بحران پیش‌آمده عبور کند. هوسرل به‌واسطۀ آشنایی با کانت، دچار گشت استعلایی شد و پدیدارشناسی او در ایده‌ها رنگ‌وبوی دیگری یافت. وی در موضوعاتی همچون «تحویل استعلایی»، «تقویم اشیا» و «ابژۀ قصدی» از کانت تأثیر پذیرفت؛ اما با وجودِ این تأثیرپذیری‌ها و وجود برخی مسائل و خاستگاه‌های مشترک، درنهایت، پدیدارشناسی استعلایی او مسیری متفاوت با فلسفۀ استعلایی کانت پیمود. اختلاف‌های میان کانت و هوسرل، ریشه در دیدگاه متفاوت آنها دربارۀ «رابطۀ میان معرفت و واقعیت» دارد. در کانت از سویی همچنان رابطۀ ما با واقعیت به‌نوعی حفظ می‌شود؛ اما از سوی دیگر، معرفت دچار محدودیت خواهد شد. در مقابل، در پدیدارشناسی هوسرل، معرفت توسعۀ بیشتری پیدا می‌کند و از محدودیت‌های کانتی رها می‌شود؛ هرچند که مبنای خود را در واقعیت از دست می‌دهد و به جانب ایدئالیسم مطلق کشیده می‌شود.

ترجمه ماشینی: کنت آر. وستفال تفسیری اصیل از فلسفه‌های اخلاقی هیوم و کانت ارائه می‌کند که تفاوت‌های بین آن‌ها در گزارش‌های فلسفی جاری برجسته است. وستفال استدلال می کند که تمرکز بر این تفاوت ها، با این حال، یک دستاورد قطعی و مشترک را مسدود می کند: یک روش سازنده متمایز برای شناسایی اصول اخلاقی اساسی و توجیه عینیت دقیق آنها، بدون استناد به رئالیسم اخلاقی یا ضد واقع گرایی یا غیرواقع گرایی اخلاقی. برساخت گرایی آنها مبتنی بر بینش کلیدی هیوم است که «اگرچه قوانین عدالت مصنوعی هستند، اما خودسرانه نیستند». از خودسری در اصول اولیه اخلاقی با شروع با مشکلات اساسی هماهنگی اجتماعی که مربوط به رفتار بیرونی و نیازهای فیزیولوژیکی است، اجتناب می شود. اصول اساسی عدالت تصنعی هستند، زیرا حل آن مشکلات مستلزم توسل به رئالیسم اخلاقی (و نه ضد رئالیسم اخلاقی) نیست. درعوض، شناخت گرایی اخلاقی با شناسایی دلایل توجیهی کافی، که می تواند به همه طرف ها خطاب شود، برای حداقل اصول و نهادهای مشروع کافی که برای ارائه و محافظت از اشکال اساسی هماهنگی اجتماعی (از جمله رفتار کلامی) لازم است، حفظ می شود. هیوم ابتدا این نوع سازندگی را برای حقوق اولیه مالکیت و برای دولت توسعه داد. کانت ساختار عدالت هیوم را در «اصول متافیزیکی عدالت» خود به شدت اصلاح می کند، در حالی که مدل اصلی ساخت گرایی نوآورانه هیوم را حفظ می کند. ساخت‌گرایی هیوم و کانت از گرایش‌های قراردادی و نسبی‌گرایانه نهفته، اگر نه صریح در اشکال معاصر ساخت‌گرایی اخلاقی، اجتناب می‌کند.

ترجمه ماشینی: برنده: 2012 جایزه ناشران آمریکایی برای برتری حرفه ای و علمی در الهیات و مطالعات دینی، جایزه PROSE. در این اثر تامل برانگیز جدید، متکلم مشهور جهان، گری دورین، نشان می دهد که چگونه ایده آلیسم کانتی و پساکانتی در پایه گذاری و توسعه الهیات مسیحی مدرن مؤثر بوده است. بازاندیشی ریشه‌ای در ریشه‌های الهیات مدرن نشان می‌دهد که چگونه ایده‌آلیسم کانتی و پساکانتی در پایه‌گذاری و توسعه الهیات مسیحی مدرن مؤثر بوده‌اند نشان می‌دهد که چگونه نوشته‌های کانت در مورد اخلاق و دین شروع به حرکت کاملاً مدرن در اندیشه دینی کرد. سه نقد کانت از عقل و برداشت اخلاقی او از دین استدلال های جایگزین ارائه شده توسط شلایرماخر، شلینگ، هگل و دیگران را تجزیه و تحلیل می کند - حرکت به لحاظ تاریخی و زمانی در میان شخصیت های کلیدی در فلسفه و الهیات اروپایی، استدلال های دشوار و روشنفکرانه را به شیوه ای شفاف و قابل دسترس ارائه می کند. –22): فصل 2 ذهنیت در سؤال (صفحه های 23-83): فصل 3 ایجاد حس دین (صفحه های 84-158): فصل 4 دیالکتیک روح (صفحه های 159-242): فصل 5 روح هگلی در سؤال (صفحه 243) –314): فصل 6 تاریخ گرایی نئوکانتی (صفحه های 315-377): فصل 7 نظم آرمانی (صفحه های 378-453): ج فصل 8 شورش بارتیان (صفحات 454-529): فصل 9 کنایه های آرمانی (صفحات 530-573):