جستجوي پيشرفته | کتابخانه مجازی الفبا

جستجوي پيشرفته | کتابخانه مجازی الفبا

کتابخانه مجازی الفبا،تولید و بازنشر کتب، مقالات، پایان نامه ها و نشریات علمی و تخصصی با موضوع کلام و عقاید اسلامی کتابخانه مجازی الفبا،تولید و بازنشر کتب، مقالات، پایان نامه ها و نشریات علمی و تخصصی با موضوع کلام و عقاید اسلامی

فارسی  |   العربیه  |   English  
telegram

در تلگرام به ما بپیوندید

public

کتابخانه مجازی الفبا
کتابخانه مجازی الفبا
header
headers
پایگاه جامع و تخصصی کلام و عقاید و اندیشه دینی
جستجو بر اساس ... همه موارد عنوان موضوع پدید آور جستجو در متن
: جستجو در الفبا در گوگل
...جستجوی هوشمند
مرور > مرور اعلام
>
سروش, عبدالکریم (Abdolkarim Soroush؛ فیلسوف ایرانی معاصر، صاحب نظریه قبض و بسط شریعت(شریعت صامت)، صراط های مستقیم(کثرت گرایی دینی)، رؤیاانگاری وحی و...، از افراد منتسب به حلقه کیان؛ از نواندیشان دینی), -1324 ش.
جستجو در برای عبارت
مرتب سازی بر اساس و به صورت وتعداد نمایش فرارداده در صفحه باشد جستجو
  • تعداد رکورد ها : 304
مقایسه تحلیلی ماهیت دعا از منظر شریعتی و سروش
نویسنده:
عبدالسمیع واژی؛ استاد راهنما: محمدرضا اسدی؛ استاد مشاور: حوران اکبرزاده
نوع منبع :
رساله تحصیلی , مطالعه تطبیقی
چکیده :
این پژوهش به بررسی تطبیقی دیدگاه‌های دو روشنفکر تأثیرگذار معاصر، علی شریعتی و عبدالکریم سروش، درباره ماهیت، کارکرد و جایگاه دعا در نظام فکری آن‌ها می‌پردازد. دعا به‌عنوان یکی از ارکان معنوی حیات بشر، همواره در ادیان و مکاتب مختلف مورد توجه بوده است، اما در عصر حاضر، تحولاتی در نگرش به آن پدید آمده که نیازمند بازخوانی است. این پژوهش با روش توصیفی ـ تحلیلی و با استفاده از منابع کتابخانه‌ای، به این پرسش اصلی پاسخ می‌دهد که دیدگاه شریعتی و سروش درباره دعا چیست و چه شباهت‌ها و تفاوت‌هایی بین آن‌ها وجود دارد؟ یافته‌های پژوهش نشان می‌دهد که شریعتی با رویکردی اجتماعی ـ سیاسی، دعا را ابزاری برای آگاهی‌بخشی و تحول فردی و جمعی می‌داند. از نگاه او، دعا باید انسان را از انفعال خارج کند و به سمت مسئولیت‌پذیری و مبارزه با ظلم سوق دهد. او دعا را تقاضای منفعلانه نمی‌داند، بلکه کنشی انقلابی معرفی می‌کند که می‌تواند زمینه‌ساز تغییرات اجتماعی باشد. در مقابل، سروش با نگاهی فلسفی ـ معرفت‌شناختی، دعا را دیالوگی بین انسان و خدا تفسیر می‌کند که بیش از آن‌که در پی تغییر اراده الهی باشد، به تحول درونی دعاکننده می‌انجامد. او دعا را وسیله‌ای برای تقرب معنوی و کشف حقیقت می‌داند. هر دو متفکر، دعا را از سطح فردی فراتر برده و به آن ابعاد اجتماعی و فلسفی بخشیده‌اند، اما در تأکیدات خود متفاوت‌اند: شریعتی بر کارکرد سیاسی دعا تمرکز دارد، در حالی که سروش به تبیین عقلانی و عرفانی آن می‌پردازد. همچنین، هر دو به نقد «ابزارانگاری دعا» در جامعه متدین معاصر پرداخته و آن را عاملی برای تقلیل معنویت می‌دانند. این پژوهش از نظر هدف، بنیادی ـ نظری است و با تحلیل مقایسه‌ای، گامی در جهت غنای مباحث فلسفه دین و خداشناسی برمی‌دارد. نوآوری آن در بررسی تطبیقی دو اندیشه کمتر مقایسه‌شده و تبیین تأثیرپذیری آن‌ها از سنت اسلامی و چالش‌های مدرنیته است. نتایج تحقیق می‌تواند به بازتعریف جایگاه دعا در زندگی فردی و اجتماعی معاصر کمک کند.
مشخصات اثر
ارزیابی و نقدِ نقدهای نظریه علم و دین (قبض و بسط) عبدالکریم ‌سروش با نظر به نقدهای مصطفی ملکیان، جعفر سبحانی، عبدالله‌جوادی آملی، سید محمد حسین حسینی طهرانی
نویسنده:
مینا ذکاوت؛ استاد راهنما: علی حسینی؛ استاد مشاور: علیرضا فاضلی
نوع منبع :
رساله تحصیلی
فهرست گزیده متکلمان،فیلسوفان و عالمان شیعی :
عبدالله جوادی آملی , جعفر سبحانی
چکیده :
همراهی علم و دین با گذر زمان و بنابه دلایلی دچار دگرگونی و تعارض گردیده‌ است یکی از روش‌هایی که برای حل تعارض میان متون دینی و علم مطرح شده تحول فهم دینی است. که بررسی و نقدهای نظریه قبض و بسط که مایه اصلی آن از این روش اخذ گردیده، بحث مورد نظر ما در این رساله می‌باشد. زمانی که تعارض میان پیشرفت‌های علمی و نتایج تحقیقات تجربی با ظواهر کتاب مقدس انجیل و تورات معلوم شد، کسانی درصدد برآمدند که راهی برای حل این تعارض پیدا کنند، برخی این دیدگاه را بیان کردند که باید فهممان را درباره دین و کتاب مقدس اصلاح کنیم، یا عالم چیزهایی را اثبات کرده است که قابل نقض نیست پس آنچه ما از کتاب مقدس می‌فهمیم درست نبوده است. این نظریه به روش‌ها و گونه‌های مختلف جلوه‌گر شد و بالاخره موج آن به سایر مناطق و ادیان از جمله کشورهای اسلامی رسید و روشنفکران مسلمان هم به تبعیت از آنان به این باور رسیدند که ما هم باید فهممان را در مورد دین عوض کنیم و نظریه قبض و بسط شریعت یکی از نظریه‌هایی است که در این زمینه بیان شده است. این نظریه توسط عبدالکریم سروش بیان شده که موج وسیعی در فضای روشنفکری ایران ایجاد کرده است، اما حاصل این مدعا این است که اساساً فهم ما نسبت به همه چیز در حال تحول و دگرگونی است و هیچ چیز از این قاعده مستثنا نیست حتی خود این مطلب، اما منتقدانی همچون آیت الله جوادی آملی و مصطفی ملکیان و آیت‌الله جعفر سبحانی و سید محمد حسینِ حسینی طهرانی، نسبت به این تئوری به مخالفت برخاستند و به ذکر علوم ثابت، چه در معارف بشری و چه در معارف دینی پرداختند تا نقض این تئوری را آشکار کنند که ما در فصل سوم و چهارم این رساله به تفصیل به بیان آن‌ها خواهیم پرداخت.
مشخصات اثر
شخصية المرأة .. دراسة في النموذج الحضاري الإسلامي
نویسنده:
محمد تقي سبحاني؛ تعریب: علی بیضون، شاکر کسرائی
نوع منبع :
کتاب , نقد دیدگاه و آثار(دفاعیه، ردیه و پاسخ به شبهات)
منابع دیجیتالی :
نسخه PDF فهرست
مشخصات اثر
مرأة في الفكر الإسلامي المعاصر .. قضايا وإشكاليات
نویسنده:
حيدر حب الله
نوع منبع :
کتاب
منابع دیجیتالی :
نسخه PDF
مشخصات اثر
پیامدهای معرفت‌شناختی رویکردهای ذهنی‌‌گرا به تفسیر، با تأکید بر دیدگاه‌های مجتهد شبستری و سروش
نویسنده:
علی فتحی
نوع منبع :
مقاله , مطالعه تطبیقی
منابع دیجیتالی :
نسخه PDF
چکیده :
ذهنی‌گرایی در تفسیر، رویکردی است که دخالت عنصر سوبژکتیو یا دنیای ذهنی مفسر در شکل­گیری معنا را اصیل می‌داند. این رویکرد، بر آن است که هر متنی مستقل از خوانندۀ‌ آن، معنایی دارد. دیدگاه‌های برخی روشنفکران درباره تفسیر، متأثر از رویکرد ذهنی‌گرایی است.این دسته دیدگاها، با تقریرها و تبیین‌های مختلف و با چاشنی معرفت دینی، در آثار و اندیشه‌های روشنفکران اسلامی مانند مجتهد شبستری و سروش انعکاس یافته ‌است. این نوشتار، با روش تحلیلی و با استناد به سخنان این دسته از روشنفکران، به این نتیجه رسیده کهرویکرد ذهنی‌گرایانه این روشنفکران در تفسیر متون دینی، به نسبی‏گرایی در معرفت دینی انجامیده است.نسبی‏گرایی،به صورت‌های مختلف،مانند تکثرگرایی و تعدد‌پذیری قرائت‌های دینی و تحول‌پذیری معرفت دینی و عصری‌انگاری آن ظهور یافته است.از پیامدهای نسبی‌گرایی در معرفت دینی،اعتباربخشی تفسیر به رأی، نادیده‌گرفتن وجود معنای واقعی و قداست‌زدایی از متون دینی به ویژه قرآن کریم است.بی‌گمان،با پذیرش نسبی‌انگاری و تکثر قرائت‌ها از متون دینی، دیگر نمی‌توان از فهم و تفسیر صحیح و معتبر در آن متون سخن گفت.
صفحات :
از صفحه 103 تا 124
مشخصات اثر
نقد دیدگاه رؤیای رسولانه دکتر سروش و حقیقت وحی از منظر قرآن
نویسنده:
احمد ضیاء احمدی؛ استاد راهنما: حسین علوی مهر
نوع منبع :
رساله تحصیلی
چکیده :
رؤیای رسولانه یا رؤیا انگاری وحی از دیدگاه های دکتر عبدالکریم سروش است که در طی یک دهه اخیر آن را ترویج می کند. در واقع رؤیا انگاری وحی از جدیدترین انگاره های اندیشمندان مسلمان درباره حقیقت و ماهیت وحی می باشد. به اعتقاد وی پیامبر(ص) تنها راوی وحی است نه اینکه مخاطب وحی قرار گرفته باشد. در تبیین این دیدگاه خویش به آیاتی از قرآن استناد می کند و بر همین اساس معتقد است قرآن را نه تفسیر بلکه باید تعبیر کرد. بر اساس تحقیقات به عمل آمده وی و نتایج این تحقیقات، دکتر سروش نظریه خویش را بر نقش روایت گری پیامبر(ص) و نفی جنبه خطابی آیات قرآن استوار کرده است و وحی را رؤیای رسولانه می داند. اما با بررسی قرآن کریم و احادیث، تفاسیر و منابع اسلامی این دیدگاه به دلایل عقلی و نقلی مورد نقد جدی قرار گرفته است و نتیجه این تحقیق نشان می دهد که بر اساس ادله ی همچون: تحدی های قرآن، امی بودن پیامبر(ص)، هماهنگی و عدم اختلاف، تفاوت سخن پیامبر(ص) و قرآن و سایر ادله نقلی، دیدگاه وی مردود می باشد. با توجه به جدید بودن این بحث و اینکه این دیدگاه دارای چه مؤلفه ها و مبانی است، پژوهش در باره دیدگاه رؤیای رسولانه را ضروری نشان می دهد. تحقیق حاضر بر اساس روش تحقیق تحلیلی - توصیفی به نقد دیگاه رؤیای رسولانه از دکتر عبدالکریم سروش، در باره وحی می پردازد؛ نظر دکتر سروش مردود می باشد. این تحقیق مبتنی بر مطالعه کتابخانه و اسنادی موضوع را مورد کنکاش و نقد قرار می دهد.
مشخصات اثر
وجه نیاز بشر به دین در دنیای معاصر از منظر شهید صدر و عبدالکریم سروش
نویسنده:
عارفه صدوقی؛ استاد راهنما: جهانگیر مسعودی؛ استاد مشاور: اعظم ایرجی نیا
نوع منبع :
رساله تحصیلی
فهرست گزیده متکلمان،فیلسوفان و عالمان شیعی :
سید محمدباقر صدر
چکیده :
در عصر حاضر، با گسترش عقلانیت و پیشرفت علم مدرن، جایگاه دین در زندگی انسان به چالش کشیده شده است. این پژوهش با هدف تبیین وجوه نیاز بشر به دین، به بررسی کارکردهای دین در ابعاد مختلف زندگی فردی و اجتماعی می‌پردازد و به‌طور خاص اندیشه‌های شهید سید محمد‌باقر صدر و عبدالکریم سروش در این موضوع را موردبررسی قرار داده است. این پایان‌نامه با روش توصیفی-تحلیلی دیدگاه‌های این دو اندیشمند را تبیین و مقایسه کرده است. درنهایت، با توجه به یافته‌های پژوهش، به این نتیجه می‌رسیم که هر دو اندیشمند بر وجود نیاز انسان به دین تأکید دارند. اما درعین‌حال، در تفسیر و تبیین این نیاز و راه‌های پاسخگویی به آن، تفاوت‌هایی اساسی دارند. شهید صدر با رویکردی اعتدال‌گرایانه معتقد است دین دارای نظم و همبستگی بوده و از بنیان‌های استوار و منطقی برخوردار است؛ به همین دلیل دین با مکتب‌سازی، متناسب با نیازهای هر عصر و دورانی، و در تمام سطوح، چه فردی و چه اجتماعی برای انسان راهکار دارد. در مقابل، سروش با رویکردی حداقلی، معتقد است دین برای زندگی دنیوی بشر برنامه‌ای ندارد و پیامبران در پی سعادت اخروی انسان‌ها بودند؛ لذا بر ابعاد شخصی، معنوی و اخلاقی دین، تأکید داشته و آن را به‌عنوان یک تجربه فردی و درونی مطرح می‌کند.
مشخصات اثر
بررسی ادله روایی دیدگاه عبدالکریم سروش در انتساب اقتدارگرایی به اسلام
نویسنده:
حامد سجادی ، جهانگیر مسعودی
نوع منبع :
مقاله
منابع دیجیتالی :
نسخه PDF
چکیده :
نسبت دین و قدرت از جمله موضوعاتی است که از دیرباز مورد سوالات بسیاری از اندیشمندان حوزه فلسفه دین قرارگرفته است؛ در میان نواندیشان معاصر عبدالکریم سروش در سلسله جلساتی به بیان رابطه دین و قدرت پرداخته است. وی زبان اسلام را زبان قدرت و خشونت معرفی می کند و از پیامبر اسلام به عنوان یک شخصیت قدرت طلب و اقتدارگرا نام می برد و قرآن را به منزله بیانات و سخنان رسول، آکنده از شواهد اقتدارگرایی می داند.سروش در تبیین مدعی خود، به دسته ای از روایات تاریخی از سیره نبوی اشاره می کند که به عقیده وی بر نسبت اقتدارگرایی به پیامبر اسلام دلالت دارد. این جستار با رویکرد تحلیلی- انتقادی ضمن بررسی ادله روایی دیدگاه سروش، به نقد آن پرداخته و پس از برشمردن ملاکات صحت گزاره های تاریخی، بر این عقیده است که ادله روایی سروش، با این ملاکات همخوانی نداشته بلکه نقش جریانات سیاسی دستگاه خلافت در خوانش اقتدارگونه از سیره نبوی قابل کتمان نیست؛ مضاف بر آن که دیدگاه سروش با آیات قرآن و سیره نبوی تعارض داشته و دیدگاه وی در این زمینه از جامعیت لازم برخوردار نیست.
صفحات :
از صفحه 133 تا 156
مشخصات اثر
نسبیت معرفت دینی (از دیدگاه دکتر سروش و آیت الله جوادی آملی)
نویسنده:
هاجر بردبار
نوع منبع :
رساله تحصیلی , مطالعه تطبیقی
منابع دیجیتالی :
نسخه PDF
وضعیت نشر :
ایرانداک,
فهرست گزیده متکلمان،فیلسوفان و عالمان شیعی :
عبدالله جوادی آملی
چکیده :
چکیده ندارد.
مشخصات اثر
معرفت دینی (نقد بر نظریه قبض و بسط تئوریک شریعت)
نویسنده:
صادق لاریجانی
نوع منبع :
کتابشناسی(نمایه کتاب)
منابع دیجیتالی :
متن
وضعیت نشر :
مرکز ترجمه و نشر کتاب,
چکیده :
این اثر نقدی است به سلسله مقالات «قبض و بسط تئوریک شریعت» نوشتة دکتر عبدالکریم سروش. نویسندة این نقد از لحاظ نظری و منطقی نظریه قبض و بسط را کلاً نادرست و بلکه نامعقول می‌داند و هر سه رکن این تئوری (رکن توصیفی، رکن تبیینی و رکن توصیه‌ای آن را غیر صحیح می‌شمارد. نویسنده از این تئوری، موارد زیر را نتیجه گرفته است: 1. تفسیر به رأی 2. لغویت شریعت و مراجعه به کتاب و سنت 3. ترویج شکاکیت 4. سست‌نمودن پایه‌های تقلید در احکام این اثر شامل دو بخش و نه فصل می‌باشد.
مشخصات اثر
  • تعداد رکورد ها : 304