جستجوي پيشرفته | کتابخانه مجازی الفبا

جستجوي پيشرفته | کتابخانه مجازی الفبا

کتابخانه مجازی الفبا،تولید و بازنشر کتب، مقالات، پایان نامه ها و نشریات علمی و تخصصی با موضوع کلام و عقاید اسلامی کتابخانه مجازی الفبا،تولید و بازنشر کتب، مقالات، پایان نامه ها و نشریات علمی و تخصصی با موضوع کلام و عقاید اسلامی

فارسی  |   العربیه  |   English  
telegram

در تلگرام به ما بپیوندید

public

کتابخانه مجازی الفبا
کتابخانه مجازی الفبا
header
headers
پایگاه جامع و تخصصی کلام و عقاید و اندیشه دینی
جستجو بر اساس ... همه موارد عنوان موضوع پدید آور جستجو در متن
: جستجو در الفبا در گوگل
جستجو در برای عبارت
مرتب سازی بر اساس و به صورت وتعداد نمایش فرارداده در صفحه باشد جستجو
  • تعداد رکورد ها : 29
دو سند تاریخی از مبارزات شیخ فضل الله نوری
نوع منبع :
مقاله , کتابخانه عمومی
منابع دیجیتالی :
جامعه مدنی در بستر حکومت دینی
نویسنده:
عبدالحسین خسرو پناه,محمدعلی داعی نژاد
نوع منبع :
مقاله
منابع دیجیتالی :
وضعیت نشر :
تهران: دانشگاه آزاد اسلامی واحد تهران مرکزی,
فهرست گزیده متکلمان،فیلسوفان و عالمان شیعی :
چکیده :
مفهوم جامعه مدنی از مفاهیم و اصطلاحات جامعه شناسی سیاسی است که حدود دو سال است در جامعه اسلامی ما بستر خوب و مناسبی پیدا کرده و اندیشمندان و متفکران را وا داشته تا در باب آن و انطباقش با جامعه ایران سخن بگویند و مطالبی خواه موافق و یا مخالف بنگارند. هدف نگارنده در این مقاله، پاسخ دادت به این سوال است که آیا میان جامعه مدنی و حکومت دینی می توان نسبتی یافت؟ آیا دین یا حکومت دینی و یا جامعه دینی با این اصطلاح وارداتی قابل جمع اند یا با هم در تضاد و ستیز می باشند؟
صفحات :
از صفحه 14 تا 27
جستاری در تفکر سیاسی علمای شیعه از مشروطیت تا سال 1320
نویسنده:
جلال درخشه
نوع منبع :
مقاله
منابع دیجیتالی :
وضعیت نشر :
تهران: دانشگاه امام صادق (ع),
فهرست گزیده متکلمان،فیلسوفان و عالمان شیعی :
چکیده :
دوره انقلاب مشروطیت ایران، نقطه عطف و عصر نوینی در فرآیند کلی اندیشه سیاسی شیعه به شمار می‌آید؛ زیرا با طرح مفاهیم و پرسشهای تازه در پهنه پذیره‌های پیشین و سنتی علمای شیعه، اندیشه و ادبیات سیاسی شیعه مرحله‌‌ای از بازشناسی، بازپروری و پاسخگویی به شرایط و دگرگونیهای نو را تجربه کرد. این بازشناسی، فراتر از تحلیلهای درون دینی، تحت تأثیر گفتمان رو به رشد تمدن و فرهنگ غربی و ورود آن به ایران قرار داشت. تحولات مشروطیت به مدت کوتاهی، با بدفرجامی روبرو شد. با به قدرت رسیدن رضاخان، فضای بسته سیاسی به وجود آمد، و در کنار آن اندیشه‌های ضد‌دینی نیز بشدت رشد کرد بدین ترتیب، شرایط جدیدی بر جریان فکری و کارکردی علمای شیعه حاکم گردید. این مقاله در پی آن است که با مروری بر کنکاشهای فکری و نیز کارکردهای سیاسی، فرهنگی علمای شیعه، اندیشه و رفتار آنان را در این دوره که منتهی به پایان حکومت رضاخان(1320) است، بررسی و پژوهش نماید.
صفحات :
از صفحه 189 تا 224
بررسی تطبیقی مبانی مشروعیت حکومت از دیدگاه علامه نائینی و شیخ فضل‌الله نوری
نویسنده:
حسین حقایقی
نوع منبع :
رساله تحصیلی , کتابخانه عمومی , مطالعه تطبیقی
وضعیت نشر :
ایرانداک,
چکیده :
انقلاب مشروطیت یکی از تحولات مهم دوران معاصر کشورمان است که بدنبال آن رژیم جدید سلطنتی تاسیس شد. مشروعیت رژیم جدید سیاسی در تطبیق آن با مبانی اسلامی مورد اختلاف علماء بود. گروهی انقلاب مشروطه و هدف آن را با مواضع اندیشه دینی مطابق دیدند، در مقابل گروهی مشروطیت و نهادهای آن را با مبانی نظری اندیشه سیاسی شیعی مغایر می‌دیدند، نماینده این در رویکرد متفاوت فقهی در مورد مبنای مشروعیت حکومت مشروطه دو فقیه بزرگ عصر مشروطه شیخ فضل‌الله نوری و علامه نائینی می‌باشند. که به بررسی مقایسه‌ای این دو نظریه پرداخته شده است . در زمینه حاکمیت شیخ نوری با پافشاری بر نظریه ولایت انتصابی فقیه در امور حسبیه و سلطنت مسلمان ذی شوکت در عرفیات خواهان اجرای احکام شرع می‌باشد. در حالیکه علامه نائینی بنیان را به مشارکت مردم در اداره امور کشور و بر رایزنی با خردمندان امت می‌داند. نظام نمایندگی را بهترین شیوه حکومتی در آن زمان دانسته و اذن فقها و نظارت آنها را برای مشروعیت دینی نظام سیاسی کافی می‌داند. در بعد مشارت سیاسی دیدگاه شیخ نوری با هیچکدام از شاخصهای فرهنگ مشارکتی بر نمی‌تابد ولی تالیف حکم الهی و حق مردم وجهه نظر اصلی علامه نائینی می‌باشد. از دیدگاه شیخ اهرمهای نظارتی بر قدرت سیاسی نیز در مکانیسم‌های درونی چون فقاهت و عدالت دور می‌زند اما علامه تاکید زیادی بر شکل و مکانیسم‌های بیرونی نهادینه شده مراقبت و نظارت دارد. تدوین قانون اساسی نیز با نظر و اندیشه شیخ همخوانی ندارد و جعل قانون را مخالف اصل نبوت تلقی کی‌کند ولی از دیدگاه علامه صرف نوشتن قانون اساسی نمی‌تواند در لسان اخبار، بدعت بحساب آید بلکه از باب مقدمه واجب می‌گردد. در نگرش به آزادی شیخ اساس آزادی را در اطاعت و تعبد از احکام شرع می‌داند ولی در اندیشه سیاسی علامه نائینی بواسطه ملاکهایی چون مشارکت مردمی، عدم تمرکز قدرت سیاسی، وجود قانون اساسی می‌توان آزادیهای سیاسی و اجتماعی را مطرح کرد. در مجموع در مواجهه دو فقیه با مفاهیم سیاسی جدید از یک طرف شاهد ایدئولوژی نخبه‌گرایانه و نظریه دوقطبی حکومت از طرف شیخ برای تحقق احکام شرع می‌باشیم و از طرف دیگر علامه نائینی برای نخستین بار تا حدودی آزادی و حق حاکمیت مردمی را در کنار ولایت فقیهان در بستر دین هموار نمود.
انقلاب عدالت خواهی و دو اندیشمند معاصر آن
نویسنده:
احمد جهان بزرگی
نوع منبع :
مقاله
منابع دیجیتالی :
وضعیت نشر :
تهران: دانشگاه آزاد اسلامی واحد تهران مرکزی,
چکیده :
در اینکه در هنگام انقلاب دهۀ سوم قرن چهاردهم قمری ملت ایران(1324)، که به انقلاب مشروطه معروف شد، میان علمای دست اندکار، اختلاف نظر وجود داشت تردیدی نیست. به ویژه اختلاف نظر میان دو استوانۀ فقه و فقاهت، علامه نائینی و شیخ فضل الله نوری، که نهایتا هردو مغضوب لیبرال های مشروطه خواه گردیدند.
صفحات :
از صفحه 80 تا 88
نقش آیة الله شیخ فضل الله نورى در نهضت مشروطیت
نویسنده:
علی نقی ذبیح زاده
نوع منبع :
مقاله , کتابخانه عمومی
منابع دیجیتالی :
وضعیت نشر :
قم: موسسه آموزشی و پژوهشی امام خمینی,
چکیده :
آية الله شيخ فضل الله نورى از جمله مبارزان برجسته و رهبران بزرگ نهضت مشروطيت به حساب مى آيد. وى در هنگام استبداد رژيم قاجار پس از جريان تنباكو، به همراه ساير روحانيان تز برپايى عدالت خانه را پذيرفت و اين جنبش را ناشى از فقر عمومى، بى قانونى زمامداران، نفوذ بيگانگان در كشور مى دانست. مبارزه علما ضد امپرياليسم و دخالت بيگانگان، سرانجام پايان دوره استبداد صغير و فتح تهران را در سال 1327 هـ. ق. به همراه داشت. اما به دليل اين كه شيوه كار مجلس شوراى ملى بيش تر بر پايه سكولاريسم مبتنى و قوه مقننه عملا در دست مالكان بزرگ محافظه كاران و طرفداران دولت انگليس بود، پس از اندك زمانى، رهبران مشروطه از ادامه مبارزه نااميد شدند. شيخ فضل الله نورى از آن روز كه متوجه شد كج انديشان و معاندان با شعارهاى زيباى حريت و دمكراسى و برابرى درصدد نفى قوانين و دستورات شريعت اسلام هستند، خود را از خيل مشروطه خواهان جدا كرد و با تشريع مواضع اسلامى به مبارزه با ملحدان و كج انديشان پرداخت و مبارزه پى گير و سرسختانه خويش را بر ضد انقلاب مشروطه آغاز كرد. اين مقال عمدتا به مبارزات و نقش شيخ شهيد در نهضت مشروطه و مبارزات وى با انحرافات در جامعه ايران آن زمان مى پردازد. امروز كه جامعه اسلامى ما دومين دهه پيروزى انقلاب اسلامى را سپرى مى كند؛ انقلابى كه به نحوى اهداف شيخ شهيد را در جامعه اسلامى ايران عينيت بخشيد، متأسفانه شاهد كم لطفى و بى انصافى برخى روشنفكران نسبت به ساحت شيخ فضل الله نورى هستيم. اين قلم حوادث زنده تاريخ را به نسل نوخاسته انقلاب ارائه مى كند تا فرهيختگان جامعه اسلامى با نگاهى دوباره، به ارزيابى نهضت مشروطه و نقش شيخ فضل الله نورى در اين نهضت بپردازند.
مردم سالاری دینی پاسخی به مطالبات تاریخی ملت مسلمان ایران
نویسنده:
محمدرضا مجیدی
نوع منبع :
مقاله , نقد دیدگاه و آثار(دفاعیه، ردیه و پاسخ به شبهات) , کتابخانه عمومی
منابع دیجیتالی :
وضعیت نشر :
تهران: دانشگاه آزاد اسلامی واحد تهران مرکزی,
فهرست گزیده متکلمان،فیلسوفان و عالمان شیعی :
چکیده :
همان گونه که قانون اساسی جمهوری اسلامی ایران در مقدمه اش اشاره دارد، علت اساسی و مشخص ناکامی دو نهضت مشروطه و ملی شدن صنعت نفت، دور شدن از مواضع اصیل اسلامی، اتکا به الگوهای وارداتی و تقلیدی، ابهامات مفهومی و در وجه افراطی؛ جدا کردن دین از حیات اجتماعی ایران بود که این امر یک خطای بزرگ تاریخی محسوب می گردد. خطایی که چندین دهه، ملت را از گام نهادن در مسیر سعادت و تامین اهداف و آرمان های خود بازداشت. رنسانس انقلاب اسلامی به تمامی مسلمات اجتماعی و تاریخی جامعه و کشور ایران توجه نمود که نه تنها با نفی عنصر دین از عرصه های حیات اجتماعی، توسعه و آزادی و استقلال است یافتنی نیست، بلکه نفی دین، بدبختی و شقاوت بشر را به همراه خواهد داشت. این مقاله با رویکردی تاریخی تلاش می نماید مروری بر کامیابی ها و ناکامی های نهضت ها و جریان های فکری و سیاسی دو سده ی اخیر برای طراحی و ارائه ی الگویی از سیاست و حکومت داشته باشد که هم پاسخگوی مطالبات ملت مسلمان در این زمینه است و هم ظرف پاسخ گویی به درخواست های مطرح در عرصه ی حاکمیت بر سرنوشت خود، استقلال و آزادی و ... خواهد بود و از این رهگذر، تجربه ی انقلاب اسلامی را در این زمینه (با تاکید بر الگوی مردم سالاری دینی) مورد توجه قرار می هد و توانمندی این الگو را در پاسخ گویی به آن مطالبات تاریخی در چارچوب قانون اساسی جمهوری اسلامی ایران بررسی می کند.
صفحات :
از صفحه 195 تا 224
تنوع گفتمانی علمای شیعه در عصر مشروطیت - قسمت اول
نویسنده:
ناصر جمال زاده
نوع منبع :
مقاله
منابع دیجیتالی :
وضعیت نشر :
تهران: دانشگاه امام صادق (ع),
فهرست گزیده متکلمان،فیلسوفان و عالمان شیعی :
چکیده :
براساس مفهوم «پارادایم» کوهن که عبارت است از اصول قابل قبول علمای یک حوزه از دانش، می‌توان «پارادایم امامت» را با اصول نصب، نص، عصمت که قابل قبول علمای شیعی می‌باشد و در قالبی نخبه‌گرایانه قرار دارد، ترسیم کرد. فعالیت علمای شیعه در زمانهای مختلف در جهت حفاظت از این اصول توجیه می‌شود. اگر چه در زمانهای گوناگون به مقتضای زمان جلوه‌های گفتمانی مختلفی پیدا کرده است، ولی اصل پارادایم محفوظ باقی مانده است. در عصر مشروطیت نیز در نتیجه رشد گفتمان غربی در دوره قاجاریه و بویژه در اواخر این دوره، در چارچوب پارادایم امامت، گفتمان علمای شیعه دستخوش تحولاتی شد. با تأثیر پذیری از گفتمان غربی، دو گفتمان جدید مشروطه خواهی و مشروعه خواهی در میان علما پدید آمد، که موضوع این مقاله نشان دادن این تنوع گفتمانی در اندیشه علمای این دوران است .
صفحات :
از صفحه 45 تا 78
تذکرة الاعیان
نویسنده:
جعفر سبحانی تبریزی
نوع منبع :
کتاب , مدخل آثار(دانشنامه آثار) , مدخل اعلام(دانشنامه اعلام) , آثار مرجع
منابع دیجیتالی :
وضعیت نشر :
قم: موسسه امام صادق (ع),
چکیده :
«تذكرة الأعيان» اثر آيت الله جعفر سبحانى، شرح احوال، انديشه‌ها، آثار و خدمات تعدادى از عالمان، متكلمان و فقيهان بزرگ شيعه در طول تاريخ است. اين اثر بيشتر از آن‌ كه تراجم صرف باشد حاوى نكات و تأملاتى در تاريخ علوم اسلامى و شرح انديشه‌ ها، مبانى و ادوار تفكر اسلامى است. كتاب، حاوى بررسى احوال 20 تن از فقيهان و فرهيختگان بزرگ شيعه از اعصار كهن تا دوران معاصر است.
موازنه شرع و عرف در نظام حقوقی ایران دوره قاجار
نویسنده:
حسین آبادیان
نوع منبع :
مقاله , کتابخانه عمومی
منابع دیجیتالی :
وضعیت نشر :
تهران: پژوهشكده تاريخ اسلام,
چکیده :
تاریخ هر ملّتی در چارچوب شرایط فرهنگی مشخصی شکل می گیرد و ساختارهای سیاسی، اجتماعی و یا حقوقی ای که سنن، آداب، رسوم، مراسم، مناسک و مجموعه ی ارزش های آن ملّت را بازتاب می دهند، در این قالب فرهنگی تعریف می شود و به نحوی تداوم و تحول می یابد. نوشتار حاضر تلاش می کند نشان دهد از آن جا که فرهنگ مسلّط ایران به طور خاصّ از دوره ی قاجار به بعد، متأثر از نظام اندیشه ی شرعی است، این اندیشه به طور مشخص در شکل گیری بخش مهمّی از نظام حقوقی دوره ی قاجار و حتّی رضاشاه منشأ اثر بوده است. پژوهنده برای پاسخ به پرسش از تأثیر احکام شریعت بر نظام حقوقی ایران عصر قاجار و نسبت بین احکام شرعی و عرفی در این دوره، با استفاده از شیوه ی تحلیل محتوای منابع و مآخذ این دوره و روش «منطق گفتار» ، دوره ی مزبور را از درون منابع مکتوب بررسی می کند؛ به عبارتی، تلاش می کند با ارجاع و استناد به اندیشه ی حاکم بر این دوره، موضوعی تاریخی را کالبدشکافی نماید. بررسی فوق نشان می دهدکه شرع و احکام منبعث از آن در دوره ی مورد مطالعه، درکلیه ی ابعاد زندگی فردی و اجتماعی مردم حضور داشته است و بارزترین عرصه ی حضور آن را می توان در نظام حقوقی این عصر ارزیابی کرد، تا آن جا که هرگونه تحوّل در ساختار حقوقی جامعه ی ایران عصر قاجار، نمی توانست بدون عنایت به سنت های حاکم بر این دوره صورت گیرد؛ این قاعده البتّه بر سایر ابعاد زندگی فردی و اجتماعی مردم در دوره ی مذکور هم تعمیم پذیر است.
صفحات :
از صفحه 7 تا 24
  • تعداد رکورد ها : 29