جستجوي پيشرفته | کتابخانه مجازی الفبا

با توجه به گستردگی نقش رسانه های جمعی در جهان معاصر و کارکرد ویژه آنها در شکل دهی افکار عمومی و نیز با توجه به وجود زمینه های مناسب برای انحرافات اخلاقی فعالان این عرصه، اهتمام به رعایت ارزش های اخلاقی در این حوزه ضرورت بیشتری یافته است. در غرب، منشورات اخلاقی متعددی در قرن بیستم درباره حرفه خبررسانی از سوی موسسات و مراکز بزرگ مرتبط تنظیم و ارائه شده است. در اسلام نیز توجه ویژه ای به مسئله خبررسانی شده است. در این مقاله ضمن ارائه گزارشی از منشورات جهانی اخلاق رسانه و مقایسه آن با دستورات اخلاقی اسلام برتری های اخلاق اسلامی در این زمینه تبیین شده است.

غلو در لغت به معنای «ارتفاع و تجاوز از اندازه در هرچیزی» است. و در اصطلاح اشاعره عقایدی را که در سایر مکاتب دینی درباره موضوعاتی وجود داشت و مورد قبول آنان نبوده غلو می شمردند. و غلو در اصطلاح امامیه ومعتزله قائل شدن بهمقام خدایی یا نبوت برای ائمه علیهم السلام است البته این مصداق غیر اختلافی غلو است اما در باره مصادیق دیگر غلو در میان معتزله و امامیه از یک سو و خود امامیه اختلاف است. به نظر می رسد برای آغاز این نوع اندیشه تاریخ مشخصی نیست؛ زیرا همواره در طول تاریخ، بشر درباره اشخاص و یا حتی اشیایی زیاده روی کرده اند بر این اساس مسئله غلو هم در ادیان توحیدی و هم در ادیان غیر توحیدی و در میان ادیان توحید در دین اسلامی در میان فرقه های اسلامی با تفاوت های خاص خود وجود داشته است. مهمترین محور غلو در تاریخ تشیع محوریت امیرالمومنین علی علیه السلام است که دوستان ناآگاه ودشمنان آگاه در اندیشه غلو آمیز پیرامون حضرت نقش داشته اند و بعد از حضرت(ع) در سایر ائمه علیهم السلام مسئله غلو کم وبیش وجود داشته است و نسبت به برخی ائمه مانند امام صادق علیه السلام این مسئله شدیدتر است. ائمه اطهار علیهم السلام به دو گونه معرفت بخشی به شیعیان در باره باطل بودن اندیشه غلو و مقابله عملی با آنان در صورت قدرت داشتنرفتار می کردند.غلو در خارج از محدوده مذهب شیعه امامیه معنای گسترده ای در آثار کلامی داشته است.و بر خلاف شهرت غلط مسئله غلو اختصاص به فرقه های انحرافی تشیع ندارد بلکه صورت گسترده تر آن در جهان اهل تسنن از همان ابتدای رحلت پیامبر اسلام حضرت محمد(ص) تا به ا مروز وجود دارد و به نظر می رسد مهمترین علت آن دوری آنان از راهنمایی اهل بیت علیهم السلام است . از آثار و نظرات متکلمین امامیه به دست می آید که آنان در برابر تفکر غالی گری موضع شان همان موضع ائمه علیهم السلام بوده و تنها در مصادیق و حدودش اختلاف داشتند با ذکر این نکته که همه در مصادیق بارز غلو مانند اولوهیت ائمه و حلول ائمه و نیز نبوت ائمه اتفاق داشته اند و تفاوت آنان تنها در گستره غلو بوده است و بیشتر اهتمامشان همان روشنگری و دور کردن انحرافات فکری خطرناک غالیان از فرهنگ ناب تشیع بوده است. غالی گری در دنیای معاصر در دو سوی محبین اهل بیت(ع) یعنی شیعیان و اهل سنت به شکل سنتی و جدید در جریان است. مغرضان تحت فرقه های مانند علویان و فرقه های موسوم به بابیت و بهائیت را درشیعه به وجود آوردند. و در میان اهل سنت فرقه وهابیت با پیشینه افکار سلفی گری و کافر دانستن مسلمانان سایر مذاهب پایه گذار فکری و عقیدتی گونه های مختلف تندروهای مذهبی مانند طالبان، القاعده و... و در نهایت داعش شده اند که آسیب های آنها به دنیای اسلامی غیر قابل شمارش است .

یکی از بحث های مهمی که ذهن اندیشمندان اسلامی و غربی را به خود مشغول کرده است، مسئله ارتباط علم و دین است. با پیشرفت روزافزون علوم طبیعی و انسانی، سؤل های زیادی درباره ارتباط این علوم با دین مطرح می شود. آگاهی از تاریخچه این بحث می تواند نقش بسیار مؤثری در بررسی موضوع ارتباط علم و دین داشته باشد. این مقاله با روش توصیفی تحلیلی، با برشمردن بسترهای چالش زای موضوع علم و دین در جهان غرب و روند تاریخی این بحث تا قرن حاضر، به این نکته دست یافته است که هرچند شروع این بحث در ابتدا به دلایل مختلفی به غرب بازمی گردد، ولی در عالم اسلام از چشم اندازی دیگر و با عنوان «رابطه عقل و دین» مطرح شده است و مسئله رابطه علم و دین به شکلی که در جهان مسیحیت مطرح بوده، نه به عنوان مسئله، بلکه به مثابه موضوعی وارداتی مورد بحث اندیشمندان مسلمان قرار گرفته است. علاوه بر آن، این بحث در جهان اسلام، بیشتر میان علوم انسانی و دین مطرح شده است.

در این مقاله سعى شده است ضمن معرفى تربت جام و جایگاه جغرافیایى و تاریخى آن با شخصیت اثرگذار منطقه، شیخ احمد جامى به طور مختصر آشنایى حاصل شده و سپس به ذکر تاریخچه پیدایش حوزه علمیه احمدیه در تربت جام توسط شیخ احمد جامى پرداخته و سیر حوادث تاریخى حوزه را از قرن ششم تاکنون مورد بررسى قرار داده و در پایان سعى مى شود با بیان اطلاعاتى وضعیت حوزه و اساتید آن در دوران اخیر و شرایط فعلى بیان شده و اهمیت و جایگاه این حوزه به عنوان رکن و عامل وحدت در منطقه جام و شرق کشور ذکر گردد.

کودکی و نوجوانی، حساس ترین سنین تربیتی هستند و بازی جزء جدایی ناپذیر این سنین است. امروزه بازی های رایانه ای، رقیب اصلی در عرصه بازی های کودکان و نوجوانان هستند. تحقیقات صورت گرفته درباره آثار مثبت و منفی این بازی ها بیشتر بر ابعاد جسمی، روانی، اجتماعی و سیاسی متمرکز است و کمتر به بعد اخلاقی پرداخته شده است.بررسی این بازی ها از منظر اخلاق کاربردی با رویکرد اسلامی با به کارگیری روش موازنه متفکرانه مسئله مقاله است. بررسی چالش های موجود در این بازی ها از منظر دینی و نیز نحوه پیاده سازی اصول دینی به ویژه اصول اخلاق اسلامی بر بازی های رایانه ای از دیگر مباحث این مقاله است.

از ویژگیهای کشور پهناور، متمدن و کهن ایران، برخورداری از تنوع قومی است. اقوامی همچون کرد، بلوچ، فارس، عرب، ترک، ترکمن، لر، گیلکی، قشقایی و ... که هریک دارای آداب و آیینهای ارزشمند و پر جاذبه ای بوده و غنای فرهنگ ملی را موجب شده اند. شناخت آداب و رسوم اقوام ایرانی در شرایط فعلی که دشمن به ارزشهای ملی و مذهبی تهاجم آورده و بنا دارد با تکنولوژی و ابزار رسانه نسل جوان را از هویت ملی دور نماید، بسیار حائز اهمیت است. این مقاله در پی بررسی و تبیین آداب و رسوم دینی و مذهبی یکی از اقوام مسلمان ایرانی به نام ترکمنها است. ترکمنها غالباً در استان گلستان سکونت داشته و تقریباً 33 درصد جمعیت استان را تشکیل می دهند. آنان پیرو مذهب حنفی هستند و در مناسبتهای مذهبی همچون اعیاد فطر و قربان یا ماه مبارک رمضان و ... برنامه های خاصی را با آداب و رسوم مخصوص به خود برگزار می کنند، که بسیار معنوی و جذاب است.

برخی از موضوعات پدیدار شناختی قرآن در حوزه تفسیر و فهم تاثیر به سزائی دارند. از جمله آنها رسالت قرآن یعنی هدف کلان و نهایی خدای حکیم از فرود آوردن این متن مقدس است. آشنایی با هدف نهایی در مباحث علوم قرآنی تاثیر می گذارد و دانشمندان این رشته را به کشف نظام موجود و شایسته میان مجموعه اهداف ریز و درشت قرآن موفق می کند. نیز مفسران را که برای کشف مرادهای خدای متعال از قرآن تلاش می کنند، در شناخت جهت گیری های کلان آیات و سور مساعدت می کند و تلاوت کنندگان قرآن را نیز به تدبر شایسته در قرآن توفیق می دهد. علی رغم اهمیت این موضوع، رسالت قرآن به طور غالب مطالعه ای عصری است و به شکل علمی و انسجام یافته در مطالعات پیشینیان بیان نشده است. رسالت قرآن ابعاد گوناگونی دارد. این مقاله به بررسی بسامدی توجه به موضوع در آثار قرآن پژوهی می پردازد. مؤلفان امیدوارند این مقاله نظر محققان را در تولید ادبیات علمی لازم این موضوع جلب نماید.

از جمله سنتهای شعر پارسی که ریشه در ادبیات سامانی و شعر ستایشی و درباری دارد و حتی میتوان پیشینه آن را تا ادبیات پیش از اسلام و به ویژه آیین گوسانی پارتی نیز باز پس برد، روایت شعر است. در ادب عرب نیز روایت، پیشینه ای دراز دارد و یگانه راهی بوده است که یادگارهای ادبی اعراب را از دوره جاهلی به روزگار اسلامی رسانیده است. روایت در پارسی، خوانده شدن شعر بر زبان راویان خوش آوازی بوده است که از سوی شاعر، عهده دار گزارش سخن او بوده اند. در این مقاله پیشینه روایت شعر در ایران، زمینه های پیدایش آن، نامهای برجای مانده از راویان، کارکردهای آنان و سرانجام، دگرگونیهای راه یافته در مفهوم روایت بررسی شده است. در بخشی از مقاله نیز به پیشینه روایت در ادب عرب و پژوهش در سرچشمه روایت پارسی و پیوند آن با ادب عربی پرداخته شده است.