جستجوي پيشرفته | کتابخانه مجازی الفبا

عنوان :

نگاهی ادبی به استشهادات غیرمستقیم ائمه به قرآن

نویسنده:

نصرت نیلساز، سمیه اهوراکی

نوع منبع :

مقاله , کتابخانه عمومی

منابع دیجیتالی :

نسخه PDF

وضعیت نشر :

اراک: دانشگاه اراک,

کلیدواژه‌های اصلی :

افعال معصومین , احتجاجات ائمه(ع) , استشهاد آشکار , استشهاد پنهان , اصطلاحنامه علوم قرآنی , استشهاد به قرآن

کلیدواژه‌های فرعی :

قرآن , اثر پذیری واژگانی , اثرپذیری گزاره ای , پژوهش قرآنی , شیوه اثرپذیری از قرآن , اثرپذیری تلمیحی , اقتباس لفظ ,

فهرست گزیده متکلمان،فیلسوفان و عالمان شیعی :

علامه طباطبایی: سید محمدحسین طباطبایی

چکیده :

اهمیت و جایگاه منحصر به فرد قرآن سبب شده است تا استشهاد به قرآن، مهم‌ترین و رایج‌ترین مستند در احتجاجات و مناظرات مسلمانان باشد. اما از آنجا که شناخت و استفاده انسان‌ها از قرآن به فراخور استعداد و فهمشان از این کتاب الهی متفاوت است،‌ بهترین و عالی‌ترین شیوۀ استشهاد به قرآن را در احتجاجات معصومین(ع) مشاهده می‌کنیم. استشهادات معصومین(ع) به قرآن، برخی مستقیم و برخی غیر مستقیم است؛ در استشهاد مستقیم به قرآن، حتی شنوندگان نا‌آشنا به قرآن نیز اشارات کلام را دریافت می‌کنند، در حالیکه استشهادات غیرمستقیم (پنهان) را فقط آشنایان با قرآن خواهند فهمید. این مقاله که به استشهادات غیرمستقیم معصومین(ع) به قرآن اختصاص دارد این مقوله را با رویکردی ادبی بررسی می‌کند و چهار نوع برای آن برمی‌شمرد: واژگانی، گزاره‌ای، الهامی و تلمیحی.

صفحات :

از صفحه 29 تا 49

مشخصات اثر

عنوان :

تحلیل زیبایی شناختی تصویر های هنری در قرآن (مطالعه موردی سوره فصلت)

نویسنده:

سیدحسین سیدی ,حسن خلف

نوع منبع :

مقاله , کتابخانه عمومی

منابع دیجیتالی :

نسخه PDF

وضعیت نشر :

اراک: دانشگاه اراک,

کلیدواژه‌های اصلی :

تصویر در قرآن , تصویرهای هنری , اصطلاحنامه علوم قرآنی , قرآن , سوره فصّلت , تصویر هنری در قرآن

کلیدواژه‌های فرعی :

انسان انگاری های قرآن , تصویرگری قرآنی , بلاغت قرآن , ایماژ , اسلوب بلاغی قرآن , استعارات قرآن , کنایات قرآن , پژوهش های قرآنی , داستان پردازی در قرآن ,

چکیده :

قرآن کریم منشوری آسمانی است که سرشار از جلو ههایی زیبا، جذاب و پویاست؛ یکی از این جلوه ها، صحنه ها و تصویرهای هنری شگرف و نفیس آن است که هر یک به روشنی، پرده از جمال خالق همه زیبایی ها بر می دارد. این مصحف شریف با به کارگیری یک رشته الفاظ و تعابیر ظاهراً ساده، گاه صحنه هایی باشکوه و تصاویری زیبا ارائه می دهد که می تواند ضمن برانگیختن احساسات و عواطف آدمی، عقل و اندیشه وی را نیز به تکاپو وا دارد؛ این الفاظ و تعابیر چنان زنده و تأثیرگذار است که انسان به جای آنکه خود را در مقام خواننده الفاظ بیابد؛ خود را بیننده تابلوها و صحنه هایی زنده و سرشار از حرکت و پویایی می یابد. آن چه سبب پیدایش این تصاویر هنری در قرآن کریم شده است از یک سو کار رفت برخی فنون بلاغی از جمله: استعاره، کنایه تشخیص و تجسیم (مجسم سازی) است و از سویی دیگر حاصل ترکیب عناصری همچون تقابل صحنه ها، محاوره و گفت و گو و غیره. این پژوهش بر آن است تا ضمن بررسی مفهوم تصاویر هنری و مصادر آن، به تحلیل زیبایی شناختی این تصاویر در سوره فصلت بپردازد.

صفحات :

از صفحه 117 تا 142

مشخصات اثر

عنوان :

جلوه های بینامتنی قرآن کریم در شعر قیصر امین پور

نویسنده:

رضا کیانی,جهانگیر امیری,فاروق نعمتی

نوع منبع :

مقاله , کتابخانه عمومی

منابع دیجیتالی :

نسخه PDF

وضعیت نشر :

اراک: دانشگاه اراک,

کلیدواژه‌های اصلی :

شعر قیصر امین پور , اصطلاحنامه علوم قرآنی , ادبیات , امین‌پور، قیصر , بینامتنیت قرآن , شیوه اثرپذیری از قرآن

کلیدواژه‌های فرعی :

قرآن , بینامتنیت (زبان شناسی) , اثر پذیری واژگانی , اثرپذیری گزاره ای , پژوهش قرآنی , تاثیر قرآن بر ادبیات فارسی , ادبیات فارسی و قرآن , اثرپذیری تلمیحی , تاثیر قرآن بر شعر فارسی ,

چکیده :

درهم تنیدگـی متون، حاصـلِ رویکردِ زبان‌شناختی به ادبیات و نقدِ متن محور است. قیصر امین‌پور شاعر متعهد و نام آشنای ایران به اشکـال گوناگون، تحت تأثیرِ قرآن کریم قرار گرفته است. این تأثیرپذیری گاه از مضـمون و محـتوا، و گاه در الفاظ و فنونِ بیانی قرآن، صورت پذیرفته است. در شعر امین‌پور انواعِ گوناگونِ اقتباس از جمله: تلمیح، تحلیل، اثرپذیری واژگانی، اثرپذیری گزاره‌ای و... ملاحظه می‌شود. علاوه برگونه‌های مختلف اقتباس، آرایه‌ی ایهام تناسب با تأثیر‌پذیری از آموزه‌های قرآنی، در شعر این شاعر حضوری چشمگیر دارد. قیصر از این آرایه‌ها بیشتر به منظور بیانِ رساترِ دردها و رنج‌های انسان معاصر که از معنویات دور گشته، استفاده نموده است. اثرپذیری امین‌پور از قرآن کریم با چنان ظرافتـی همـراه است که پی بردن به اصـل و ریشـه‌ی سروده‌هـایش اغلب کاری دشـوار بوده، و نیازمند دقت و تأمّل فراوان می‌باشد. پژوهش حاضر، تلاشی است در جهت واکاوی شیوه‌های اثرپذیری قیصر امین‌پور که در مباحث زبان شناسی نوین از آن به عنوان ((بینامتنی)) یا ((تناص)) یاد می شود

صفحات :

از صفحه 143 تا 165

مشخصات اثر

عنوان :

تحلیل ساختار و مضمون توسل در اشعار نظامی گنجوی با تکیه بر قرآن و حدیث

نویسنده:

ابراهیم ابراهیمی ,زهرا موسوی سیده

نوع منبع :

مقاله , کتابخانه عمومی

منابع دیجیتالی :

نسخه PDF

وضعیت نشر :

اراک: دانشگاه اراک,

کلیدواژه‌های اصلی :

توسل , نظامی و قرآن و حدیث , اشعار نظامی , اصطلاحنامه علوم قرآنی , ادبیات , اقسام توسل

کلیدواژه‌های فرعی :

آیات توسل , توسل به اسماء الهی , توسل به پیامبر(ص) , نظامی گنجوی , ادبیات فارسی و قرآن , توسل در لغت و اصطلاح , حکمت توسل , آیه 57 اسراء , آیه 18 اعراف ,

چکیده :

مقاله حاضر ضمن تعریف واژه «توسل» با تکیه بر قرآن و حدیث و ساختار آن به رویکردهای ساختاری و محتوایی آن در شعر فارسی با تکیه بر اشعار نظامی گنجوی در این زمینه می پردازد. زاویه دید نظامی درتوسلها، انواع توسل؛ توسل به ذات و صفات، توسل مستقیم، غیر مستقیم، لحن توسلهای نظامی، شفاعت و توسل و … در بخشهایی از مقاله تشریح شده است. در مبحث زاویه دید توسلها به اصالت سبکی نظامی در این زمینه اشاره شده است؛ به گونه ای که اثبات شده است که حالت خطابی و زبان دوم شخص مفرد با خداوند و رسول اکرم (ص)، بیشتر در خور توجه نظامی در گفتگوهای توام با توسل بوده است. در بخش انواع توسل، به مسأله توسل به ذات الهی و توسل به اسماء و صفات الهی اشاره شده است و در بخش انواع توسل غیر مستقیم به مسأله تحیت بدون درخواست و مسأله درخواست و تحیت اشاره شده است. لحن و توسل، تضرع در توسلها، لحن متواضعانه نظامی، صمیمیت لحن و… از رویکردهای دیگر مقاله است. به طور کلی مقایسه رویکردهای نظامی و قیاس با رویکردهای اعتقادی با عنایت به شیوه نقد تطبیقی مبتنی بر قرآن و حدیث اساس مقاله حاضر را تشکیل می دهد.

صفحات :

از صفحه 167 تا 188

مشخصات اثر

عنوان :

بررسی تحلیلی خاستگاه های ادبی و زبانشناختی بحث «زبان قرآن» در دوره معاصر

نویسنده:

حسینعلی ترکمانی, جواد محمدی ,مهدی آشناور

نوع منبع :

مقاله , کتابخانه عمومی

منابع دیجیتالی :

نسخه PDF

وضعیت نشر :

اراک: دانشگاه اراک,

کلیدواژه‌های اصلی :

زبان قرآن , اصطلاحنامه علوم قرآنی , زبان شناسی , معرفت شناسی غربی(مقابل معرفت شناسی شرقی)

کلیدواژه‌های فرعی :

هرمنوتیک , اتمیسم منطقی (کلام جدید) , پژوهش قرآنی , فلسفه زبان , فلسفه تحلیلی , پوزیتویسم منطقی(معرفت شناسی) , معرفت شناسی کانت , زبان شناسی قومی ,

چکیده :

در شکل گیری بحث زبان قرآن باید دوجریان را از یکدیگر تفکیک نمود. یک، جریان اصیلی که از همان دوران نزول آغاز و تا به امروز ادامه داشته و آثار و پیشینه قابل توجهی را به خود اختصاص داده است. دیگر، جریانی که عمدتا از فضای ادبی و فلسفی غرب برخاسته و توسط مستشرقین و روشنفکران مسلمان وارد حوزه مباحث قرآنی شده است. پژوهش حاضر به جریان دوم می پردازد. دو خاستگاه عمده در محدوده این بحث قابل طرح است: خاستگاه های ادبی و زبانشناسی،خاستگاه های ادبی - فلسفی. شیوه ما در این پژوهش تحلیلی توصیفی بوده و با استفاده از منابع کتابخانه ای صورت گرفته است.

صفحات :

از صفحه 51 تا 69

مشخصات اثر

عنوان :

آشنایی زدایی در جزء سی ام قرآن کریم

نویسنده:

قاسم مختاری,مطهره فرجی

نوع منبع :

مقاله , کتابخانه عمومی

منابع دیجیتالی :

نسخه PDF

وضعیت نشر :

اراک: دانشگاه اراک,

کلیدواژه‌های اصلی :

هنجارگریزی , قاعده افزایی , آشنایی زدایی (هنجارشکنی) , جزء سی ام قرآن , اصطلاحنامه علوم قرآنی , ادبیات , آشنایی زدایی در قرآن , جزء 30 قرآن: بسم الله الرحمن الرحیم، عم یتسائلون، عن النبا العظیم

کلیدواژه‌های فرعی :

قرآن , توازن آوایی , هنجارگریزی نحوی , پژوهش قرآنی , القاگری آواها , آشنایی زدایی شکلوفسکی , برجسته سازی در ادبیات ,

چکیده :

آشنایی‌زدایی از دستاوردهای مکتب فرمالیسم روس می‌باشد که بر بیگانه نمودن نُرم عادی زبان دلالت دارد. این اصل بعنوان شگردی برای زیبایی‌آفرینی به‌شمار می‌رود و هدف از آن، تشخّص و برجسته‌سازی هر اثر هنری است. این نوشتار تلاش می‌کند تا زبان قرآن کریم را به ‌عنوان برترین اثر ادبی و هنری، از منظر آشنایی‌زدایی بررسی نموده و میزان بهره‌مندی قرآن کریم را از امکانات زبانی و شگردهای زیبایی‌آفرینی نمایان سازد. روش این تحقیق، توصیفی- تحلیلی است و بر آن است تا به‌منظور تطبیق نظریه صورتگرایان با زبان قرآن، نمونه‌هایی از هنجارگریزی(قاعده‌کاهی و قاعده‌افزایی) را در برخی آیات شریفه جزء سی‌ام قرآن کریم نشان دهد و در نهایت با تکیه بر تفاسیر ادبی قرآن کریم، بازتاب تأثیر آن را در کشف معنای مقصود و نیز کسب التذاذ بیشتر بیان کند. قرآن کریم، به‌اقتضای رسالت آسمانی خویش، بگونه‌ای بی‌نظیر با بهره‌گیری از ذخایر زبانی، در دو حیطه هنجارگریزی و قاعده‌افزایی دست به آشنایی‌زدایی زده و به‌ تبع آن با برجستگی کلام، القای مفهوم را به‌اوج رسانیده است

صفحات :

از صفحه 93 تا 116

مشخصات اثر

عنوان :

بازتاب لطافت ها و ظرافت های زبانی و ادبی قرآن در ترجمه

نویسنده:

محمود شهبازی,نرگس شیرازی

نوع منبع :

مقاله , کتابخانه عمومی

منابع دیجیتالی :

نسخه PDF

وضعیت نشر :

اراک: دانشگاه اراک,

کلیدواژه‌های اصلی :

اصطلاحنامه علوم قرآنی , ترجمه قرآن , اعجاز بیانی قرآن , نقد ترجمه های قرآن

کلیدواژه‌های فرعی :

آیه 56 الرحمن , آیه 131 اعراف , آیه 31 اسراء , آیه 60 نساء , آیه 24 سبأ , آیه 100 توبه , آیه 60 توبه , ترجمه قرآن (خرمشاهی) , آیه 151 انعام , آیه 13 جن , آیه 111 آل عمران , ترحمه قرآن (مکارم شیرازی) , قاصرات الطرف , آیه 33 لقمان ,

فهرست گزیده متکلمان،فیلسوفان و عالمان شیعی :

ناصر مکارم شیرازی

چکیده :

هر زبان داری ويژگی ها، ظرافت ها و لطافت هايی است كه مختص همان زبان می باشد و چه بسا در حين ترجمه اين لطافت ها و ظرافت ها ناپديد شود؛ اما به نظر می رسد در عين حال هر زبان دارای ابزارها و وسايلی است كه می تواند بسياری از لطافت ها و ظرايف زبان مبدا را منعكس كند. اين امر يعنی انتقال ظرافت ها و لطافت های يك متن از زبان مبدا به زبان مقصد دربارۀ قرآن ضرورت و اهميت صد چندان و بلكه بي نهايت مي يابد؛ زيرا قرآن كلام خداوند و نقشۀ راه است برای انسان در همۀ عصرها و دوره ها كه همين ويژگی قرآن را بر هر متن بشری برتريی داده و ترجمۀ آن را نيز حساس و دشوار ساخته است. اين متن مقدس دارای بيانی زيبا است كه بسيار هنرمندانه و حكيمانه ساخته و پرداخته شده است و ظرافت ها و لطافت های ادبی و زبانی به كار رفته در آن در راستای معانی رفيع آن می باشد.

صفحات :

از صفحه 71 تا 92

مشخصات اثر

عنوان :

بررسی دو ترجمه آغازین، با دو گویش از قرآن مجید

نویسنده:

سهیلا صلاحی مقدم

نوع منبع :

مقاله

منابع دیجیتالی :

نسخه PDF

وضعیت نشر :

اراک: دانشگاه اراک,

کلیدواژه‌های اصلی :

ترجمه قرآن قدس , تفسیر قرآن پاک , اصطلاحنامه علوم قرآنی , ترجمه قرآن

کلیدواژه‌های فرعی :

ترجمه های آغازین قرآن مجید , ترجمه های فارسی قرآن , گویش سیستانی در ترجمه قرآن قدس ,

چکیده :

در این مقاله ، کوشش شده است تا دو ترجمه آغازین از ترجمه‌های قرآن با دو گویش مورد بررسی و مقایسه از نظر زبانی و واژگانی قرار گیرد. ترجمه اول، ترجمۀ قرآن قدس با گویش سیستانی و دیگر ترجمه قرآن پاک با گویش خراسانی، است. در هر دو ترجمه واژه‌های مشترک وجود دارد چرا که زبان دری زبان پایه و معیار بوده است امّا در بعضی موارد می‌بینیم که در ترجمه واژه عربی قرآنی به زبان فارسی، گویش خاص منطقه دخیل است. در این مقاله 73 آیه از سوره بقره از ترجمه قرآن قدس و86 آیه از سوره بقره در ترجمۀ قرآن پاک مورد بررسی و مقایسه قرار گرفته است. نتیجه اینکه واژه‌های خاص گویشی که دیگر در فارسی وجود ندارد در قرآن قدس و قرآن پاک تقریباً به یک اندازه است و البته با هم مشابهتی ندارند. تعـداد این واژه‌ها در قرآن قدس به 40 واژه می‌رسد دیگر و کلمات کهن که حدوداً 113 واژه است به شکل‌های دیگر به دست ما رسیده است و بر اساس فرایند واجی، تغییر و تحول‌های واجی دارند. امّا در قرآن پاک حدود 50 واژه گویشی کهن متروک می‌بینیم و به غیر از واژه‌هـای عربی ساده‌ای که در آن وجود دارد، حدوداً 300 واژه هست که با توجه به فرآیند واجی بعد از تغییر و تحول به دست ما رسیده‌اند.

صفحات :

از صفحه 11 تا 27

مشخصات اثر

از :	{0}
پست الکترونیک :	{1}
تلفن :	{2}
دورنگار :	{3}
Aaddress :	{4}
متن :	{5}

جستجوي پيشرفته | کتابخانه مجازی الفبا

ورود

ثبت نام

در تلگرام به ما بپیوندید