جستجوي پيشرفته | کتابخانه مجازی الفبا

جستجوي پيشرفته | کتابخانه مجازی الفبا

کتابخانه مجازی الفبا،تولید و بازنشر کتب، مقالات، پایان نامه ها و نشریات علمی و تخصصی با موضوع کلام و عقاید اسلامی کتابخانه مجازی الفبا،تولید و بازنشر کتب، مقالات، پایان نامه ها و نشریات علمی و تخصصی با موضوع کلام و عقاید اسلامی

فارسی  |   العربیه  |   English  
telegram

در تلگرام به ما بپیوندید

public

کتابخانه مجازی الفبا
کتابخانه مجازی الفبا
header
headers
پایگاه جامع و تخصصی کلام و عقاید و اندیشه دینی
جستجو بر اساس ... همه موارد عنوان موضوع پدید آور جستجو در متن
: جستجو در الفبا در گوگل
...جستجوی هوشمند
مرتب سازی بر اساس و به صورت وتعداد نمایش فرارداده در صفحه باشد جستجو
  • تعداد رکورد ها : 102
نقد نیچه‌ای پل تیلیش بر دیالکتیک کارل بارت
نویسنده:
حسین خدادادی؛ احمد عسگری
نوع منبع :
مقاله
منابع دیجیتالی :
نسخه PDF مراجع
چکیده :
یکی از مسائلی که در کلام مسیحی بحثهای دامنه‌داری را موجب شده، تبیین نحوة رابطة میان دو قلمرو اگزیستانس (جهان اسفل) و ذات (جهان برتر) است. پاسخ به این مسئله از آن جهت که می‌تواند راه‌حلی برای معضل بی‌معنایی و نهیلیسم ارائه دهد، حائز اهمیت است. معنای از دست رفتة جهان باید از راه تعامل میان خدا و جهان اگزیستانس به آن بازگردانده شود و از این رو رابطة دیالکتیکی میان این دو قلمرو ظاهراً از هم جدا افتاده می‌تواند در عین حال دو کارکرد معنابخشی و نجات را ایفا کند. بر اساس پیشنهاد کارل بارت، فاصله‌ای که جهان را از قلمرو الهی جدا کرده با تکیه بر عقل و قوای بشری قابل عبور نیست و لاجرم باید خود خدا با ارادة مطلقش وارد عمل شده و جهان را نجات دهد. در مقابل پل تیلیش معتقد است که همان نظامی که خلقت را موجب شده، از دل خود امکانات نجات را نیز ارائه می‌کند و این دو نمی‌توانند بی‌ارتباط باشند. بدین ترتیب برای نجات لازم نیست که نظام خلقت نقض شده و معنا از فراسوی جهان به آن افاضه شود. با پذیرش اینکه جهان بطور کامل تهی از معنا نیست می‌توان از جنبة مثبت به آن «آری» گفت هر چند ضرورت «نه» گفتن به ابهامات و تضادهای جهان هبوط‌یافته همچنان وجود دارد. در این مقاله ضمن بررسی نظریة بارت و نقدهای تیلیش بر آن، نشان خواهیم داد که تیلیش چگونه ایدة «آری‌گویی» نیچه را برای ارائة دیالکتیکی ایجابی به کار می‌گیرد.
صفحات :
از صفحه 193 تا 216
مشخصات اثر
بررسی نظریۀ «علم الهی» در اندیشۀ شیخ اشراق و پل تیلیخ
نویسنده:
محمدحسین کیانی، فاطمه خفری
نوع منبع :
مقاله
منابع دیجیتالی :
نسخه PDF
چکیده :
دیدگاه سهروردی و تیلیخ در باب علم الهی را می‌توان از جهاتی مورد تطبیق قرار داد. در این تطبیق، دو وجه قرابت و دو وجه تمایز به دست می‌آید. وجه قرابت‌ها از این قرارند: نخست، هر دو قائل به معنایی واحد از ذات الهی هستند. دوم، هر دو به ضرورت علم به ذات اعتقاد داشته و خداوند را فی‌ذاته عالم می‌دانند. این علم نیز اعم از علم به خود و علم به اشیاست. وجوه تمایز نیز به این شرح است: نخست، رویکرد و مبنای آن دو نسبت به خداوند و نسبت علم الهی به اشیا متفاوت است؛ با این توضیح که در اندیشه تیلیخ، صرف‌الوجودی مستلزم عدم موجودیت خداوند است و اینکه بر این اساس، نسبت علم به خدا را باید نمادین دانسته و معنای جدیدی از آن به دست داد؛ اما در اندیشه سهروردی، خداوند دارای کمالات عینی بوده و موجود است؛ ضمن آنکه خداوند به منزله علةالعلل، علم حقیقی به تمام اشیا دارد. دوم، علم به کثرات در اندیشه تیلیخ به معنای آگاهی از گذشته، حال و آینده آن‌ها نیست؛ اما از نگاه سهروردی، خداوند به مبادی اشیا عالم بوده و بر مبنای اضافه اشراقیه، به علم حضوری از گذشته، حال و آینده اشیا آگاه است.
صفحات :
از صفحه 67 تا 84
مشخصات اثر
الهیات جدید: مجموعه مقالات (باز نشر فصلنامه ارغنون شماره 5 و 6، سال 1374ش.)
نویسنده:
مجموعه مولفین؛ جمعی از مترجمین
نوع منبع :
کتابشناسی(نمایه کتاب) , ترجمه اثر , مجموعه مقالات
وضعیت نشر :
تهران - ایران: طبع و نشر (تهران‌: وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی‌، سازمان چاپ و انتشارات‌),
چکیده :
ارغنون 6/5 چاپ سوم: این کتاب به صورت مقالاتی در فصلنامه ارغنون شماره 5 و 6، سال 1374ش. منتشر گردیده است‌.
مشخصات اثر
بررسی رویکرد تاریخ‌مندانه به معرفت دینی با تأکید بر نگاه تاریخی به قرآن
نویسنده:
راضیه موحدی نیا ، حسام الدین ربانی
نوع منبع :
مقاله
منابع دیجیتالی :
نسخه PDF
وضعیت نشر :
تهران: دانشگاه آزاد اسلامی واحد تهران مرکزی,
چکیده :
تاریخی‌نگری یکی از روش‌های فیلسوفان غربی در بررسی متون دینی است که طی دهه‌های اخیر در میان روشنفکران مسلمان نیز رواج یافته است. در این نگرش، معرفت دینی تاریخ‌مند تلقی شده و به هیچ وجه قابل تسری به زمان‌های دیگر نیست؛ به تعبیر دیگر میان دوره‌های معرفتی نوعی گسست وجود دارد. بر همین اساس قرآن که متن اصلی مسلمانان محسوب می‌شود نیز همواره در معرض تفاسیر و برداشت‌های مختلف قرار گرفته است اما هیچ‌کدام از این خوانش‌ها مطلق نیست بلکه هر فهمی از این متن تاریخ‌مند بوده و تحت تأثیر زمینه‌های متن در دوره‌های زمانی متفاوتی شکل گرفته است. طرف‌داران این نگرش در دنیای اسلام، تأکید می‌کنند که قرآن یک محصول فرهنگی و مختص عصر نزول است و نمی‌تواند در زمان‌های بعدی نیز یک متن مرجع قرار گیرد؛ بر این اساس، باید رویکرد جزم‌اندیشانه نسبت به هر نوع معرفت دینی متخذ از قرآن را کنار نهاد و به قةرآن به‌عنوان یک پدیده تاریخی نگریست. بررسی ادعاهای طرفداران این نگرش نشان می‌دهد که برخی مبانی تاریخی‌نگری مخدوش و قابل نقد است و گرچه این رویکرد در برخی تعالیم دینی و به‌ویژه فقهی قابل پیگیری است، چراکه در تاریخ اندیشه اسلامی و روش‌های فهم در متون دینی چنین سابقه‌ای وجود دارد، اما نمی‌توان آن را به همه آموزه‌های دینی تسری داد و با عینک تاریخی به همه تعالیم دینی نگریست.
صفحات :
از صفحه 123 تا 150
مشخصات اثر
نمادگرایی دینی از نگاه پل تیلیش با تکیه بر نظام الهیاتی ، فلسفی وی
نویسنده:
سعیده میرصدری ، منصور نصیری
نوع منبع :
مقاله
منابع دیجیتالی :
نسخه PDF
چکیده :
در بحث زبان دین، معناداری گزاره­های دینی یکی از چالش­های پیش رویِ فلاسفة دین است. در میانِ نظریه‌ها و پاسخ­های داده شده، نظریة نمادگرایی دینی پل تیلیش اهمیت ویژه­ای دارد. براساس این نظریه، تمامی گزاره­های دینی به غیر از گزارة «خدا وجود دارد» نماد­ هستند. وی با تمایز قائل شدن بین نماد و نشانه، و غیرلفظی و نمادین خواندن گزاره­های دینی، سخن‌گفتن از خداوند را بی­معنا نمی‌داند و بدین‌ترتیب به چالش اصلی پیش روی دین­داران که از جانب پوزیتیویست­ها مطرح شده بود پاسخ می­دهد. تفسیر نمادین از زبان دین تلاش دارد تا توضیح دهد که چگونه زبان دینی می‌تواند معرفت‌بخش باشد. اما اشکال اصلی وارد بر نظریة وی این است که با قبول پیش‌فرض حداکثری او در باب نمادین‌بودن تمامی گزاره­های دینی و زبان دین، دیگر نمی­توان به نحو حقیقی و غیرنمادین در باب خدا سخن گفت. بنابراین راه برای شناخت و ارتباط برقرارکردن با خداوند بسته شده و تفسیر نمادین وی بیش از آن­که تفسیری الاهیاتی باشد، تبدیل به یک تفسیر متافیزیکی می­شود و تا جایی پیش می­رود که حتی مسیحیت را از درون خالی می‌کند و جز پوسته­ای از آن باقی نمی­گذارد. شناخت و فهم این نظریة پیچیدة تیلیش فقط با شناخت دغدغه­های فلسفی ـ الاهیاتی وی و فقط در چهارچوب کل نظام فکری­اش امکان­پذیر است.
صفحات :
از صفحه 19 تا 44
مشخصات اثر
تبیین شمول‌گرایی دینی بر مبنای تشکیک صدرایی
نویسنده:
محمدعلی اخگر
نوع منبع :
مقاله
منابع دیجیتالی :
نسخه PDF
چکیده :
مسئلة تعدد ادیان و پرسش‌های ذیل آن، ازجمله پرسش‌های حقانیت و نجات، حائز اهمیت دین‌شناسانة فراوانی هستند. در میان پاسخ‌های متعددی که به این مسئله داده شده است یکی از تقریر‌های شمول‌گرایانه‌ای که با بهره‌گیری از تعالیم فلسفة صدرایی و به طور خاص تمایز تشکیکی به نحو مجمل توسط برخی محققان مسلمان شکل گرفته است نوعی پاسخی است که می‌توان آن را شمول‌گرایی تشکیکی بودن حقانیت نامید. مقالة حاضر[i] با بررسی توصیفی-‌تحلیلی این تقریر شمول‌گرایی و با بهره‌گیری از تعالیم فلسفة صدرایی و نظریة تشکیک به پرسش‌گری پیرامون این تقریر پرداخته و این شمول‌گرایی که ادیان متعدد موجود را در سلسلة تشکیکی حقانیت قرار می‌دهد مورد واکاوی قرار می‌دهد. مطابق این تقریر تمایز بین ادیان موجود تمایز تشکیکی است و خصوصیات یک سلسلة تشکیکی ازجمله مشتمل بودن بر نوعی از ترکیب از وجدان و فقدان، شمول مراتب بالاتر بر کمالات مراتب پایین‌تر، حمل حقیقه و رقیقة مراتب بر یکدیگر و غیره بر آن حاکم است درنتیجه هرچه یک دین در مرتبة بالاتری از سلسله‌مراتب تشکیکی حقانیت باشد از عقاید حقة بیش‌تری برخوردار است و از نوعی شمول تشکیکی نسبت به‌ مراتب پایین‌تر برخوردار است. [i]. این مقاله تا حد زیادی متکی بر طرح پژوهشی «گسترة شمول‌گرایی دینی و آثار و پیامدهای آن از نظر عقل و دین» است که توسط این‌جانب با حمایت دانشگاه آزاد اسلامی شیراز و با همکاری آقایان دکتر مرتضی حق‌شناس و حسین نیاکان نگاشته شده است.
صفحات :
از صفحه 23 تا 44
مشخصات اثر
تحليل ديدگاه توماس آكوئيناس دربارة «سعادت» با استفاده از نظرية «زبان نمادين» تيليش
نویسنده:
سيدمهدي ميرهاشمي اسفهلان،حسن فتحي
نوع منبع :
مقاله
منابع دیجیتالی :
نسخه PDF
چکیده :
از نظر پل تيليش، «زبان نمادين» تنها ابزار مناسب براي بيان، تحليل و بررسي موضوعات ديني است که از توانايي و محدودة الفاظ متعارف دنيوي و نيز زبان مفهومي فلسفه فراتر است. هدف پژوهش حاضر نشان دادن امکان تحليل مسائلي همچون «فيض الهي»، «فضايل القايي» و «رؤيت مسرت‌بخش» در الهيات فلسفي توماس آکوئيناس با رويکرد «زبان نمادين» است. نظريۀ «زبان نمادين»، به سبب داشتن ويژگي‌هاي متناقض‌نما و قطبي، فهم سعادت اخروي، فيض الهي و فضايل القايي را در بستر خود فراهم مي‌آورد. همچنين اين موضوعات را نمادهايي مي‌داند که به منزلۀ پاسخ‌هايي مناسب براي مسائل اساسي و وجودي انسان هستند. بر اين اساس، مي‌توان گفت که فيض الهي پاسخي به موضوع «گناه ذاتي» و نقايص طبيعت بشري است. فضايل القايي پاسخي به كافي نبودن فضايل اکتسابي در جهت رسيدن به سعادت فوق‌طبيعي است. رؤيت مسرّت‌بخش پاسخي به ميل آدمي براي شناخت کُنه و مبدأ هستي است. نيز سعادت حقيقي در بهشت، پاسخي به تمايل طبيعي [و اميد] انسان به جاودانگي همراه با آرامش و بهجت است.
صفحات :
از صفحه 133 تا 142
مشخصات اثر
پویایی ایمان
نویسنده:
پل تیلیش؛ مترجم: محمد ثقفی
نوع منبع :
کتابشناسی(نمایه کتاب) , ترجمه اثر
وضعیت نشر :
بهمن برنا ,
چکیده :
این اثر ترجمه‌ی آزاد از کتاب "Dunamics of faith" یا پویایی ایمان، تالیف پل تیلیش فیلسوف و متکلم آمریکایی است. وی در این کتاب معتقد است که ایمان، بدون تردید حوزه و قلمرو گرایش به مطلق است و پویای ایمان، در حقیقت عمان پویایی احساس گرایش به مطلق یا کمال‌خواهی انسان است. ایمان، حوزه و قلمرو وجود بی‌نهایت است. و امر قدسی و بی‌نهایت، نخستین گامی است در فهم و ادراک پویایی ایمان. وی سپس از پویایی ایمان در دوران معاصر و در توسعه‌ی روان‌شناسی تحلیلی و یا روان‌کاوی سخن می‌گوید. به گفته‌ی وی: "یک محور اصلی و قطعی در روان‌شناسی تحلیلی، مرز و رابطه‌ی روان آگاه و ناخودآگاه است. ایمان به منزله‌ی یک عملکرد شخصیت قابل تصور نیست. این عناصر، همواره در مفهوم ایمان، حضور دارند و به طور قاطع، موثر هستند، اما از طرف دیگر، ایمان یک عمل آگاهانه است ولی عناصر ناخودآگاه در آفرینش ایمان دخالت دارند و هریک از آن‌ها، آن را به طور متعالی ارتقا می‌بخشند. اگر این موضوع اتفاق نیفتد، اگر نیروهای ناخودآگاه، وضع فکری و مغزی را بدون یک عمل تمرکز دهنده، تعیین و تشخص نبخشند، هرگز ایمان تحقق نمی‌یابد، بلکه اجبار و اکراه به جای آن می‌نشیند. بنابراین ایمان یک نوع انتخاب و آزادی است". در ادامه مباحثی از این دست بازگو می‌شود: سرچشمه‌ی ایمان، پویایی امر قدسی، شک و ایمان، تمایز شک علمی و شک ایمانی، لاادری گری، واقعیت گرایش به مطلق، ایمان و جامعه، ایمان چه چیز نیست؟، سمبل‌های مذهبی، حقیقت ایمان، و ایمان و ثبات شخصیت.
مشخصات اثر
نمادین بودن زبان دین از منظر تیلیش و غزالی
نویسنده:
محمد توکلی پور، امیرعباس علی زمانی
نوع منبع :
مقاله , مطالعه تطبیقی
منابع دیجیتالی :
نسخه PDF چکیده
چکیده :
از دیدگاه پل تیلیش، زبان انسان برای سخن گفتن از اعیان و وقایع عادی زندگی او مناسب است و به‌هیچ‌وجه نمی‌توان چنین زبانی را برای سخن گفتن از خدای «متعالی» و «به‌کلی دیگر» به‌کار گرفت. غایت قصوا یا دلبستگی واپسین جز با زبان نمادین بیان‌شدنی نیست و نمادهای دینی تنها در موقعیت سخن از خدا و بازنمایی بنیان غایی هستی، معنای نمادین‌ دارند. محمد غزالی نیز قائل است که معرفت به عالم علوی جز از طریق نمادهای عالم سفلی محال خواهد بود. نمادگرایی او ناظر به کل عالم ملک و شهادت است. هر دو شخصیت بر درک شایستۀ نمادهای دینی از طریق پیوند قلبی و علم حضوری تأکید دارند. اما نزد تیلیش این ادراک، تنها زمینۀ مواجهۀ بهتر با خدا را فراهم می‌کند و فاقد حیثیت واقع‌نمایی و معرفت‌بخشی است؛ در حالی‌که غزالی نمادها را واجد چنین حیثیتی می‌داند.
صفحات :
از صفحه 743 تا 768
مشخصات اثر
الوجودية الدينية: دراسة فى فلسفة باول تيليش
نویسنده:
يمنى طريف الخولي
نوع منبع :
کتاب
منابع دیجیتالی :
نسخه PDF
وضعیت نشر :
قاهره - مصر: دار قباء,
مشخصات اثر
  • تعداد رکورد ها : 102