جستجوي پيشرفته | کتابخانه مجازی الفبا

جستجوي پيشرفته | کتابخانه مجازی الفبا

کتابخانه مجازی الفبا،تولید و بازنشر کتب، مقالات، پایان نامه ها و نشریات علمی و تخصصی با موضوع کلام و عقاید اسلامی کتابخانه مجازی الفبا،تولید و بازنشر کتب، مقالات، پایان نامه ها و نشریات علمی و تخصصی با موضوع کلام و عقاید اسلامی

فارسی  |   العربیه  |   English  
telegram

در تلگرام به ما بپیوندید

public

کتابخانه مجازی الفبا
کتابخانه مجازی الفبا
header
headers
پایگاه جامع و تخصصی کلام و عقاید و اندیشه دینی
جستجو بر اساس ... همه موارد عنوان موضوع پدید آور جستجو در متن
: جستجو در الفبا در گوگل
مرتب سازی بر اساس و به صورت وتعداد نمایش فرارداده در صفحه باشد جستجو
  • تعداد رکورد ها : 1096
دیدار و لقا خداوند در نگاه قرآن، عترت و عرفان
نویسنده:
محمد صافحیان
نوع منبع :
مقاله
منابع دیجیتالی :
وضعیت نشر :
ساوه: دانشگاه آزاد اسلامی ساوه,
چکیده :
بزرگترین موهبتی که نصیب مسلمانان گشته است این است که کتاب آسمانی ایشان قرآن، به صورتی که هم اکنون در دست است، اندکی پس از رحلت پیامبر اکرم (ص) در زمان حیات ائمه اطهار (ع) و صحابه آن حضرت جمع آوری شد و کتابی که رکن اصلی همه علوم و معارف دین مبین است در اختیار امت محمد (ص) قرار گرفت. اما همه می دانیم که قرآن به خاطر قابلیت های زیادی که دارد، اختلاف نظرهایی را در موضوعات مختلف دینی در پی داشته است. یکی از آنها موضوع «دیدار خداوند» است که اشاعره سخت معتقدند خداوند در قیامت با چشم دیده می شود. از سوی دیگر معتزله به شدت منکر آن هستند و معتقدند که فقط می توان به خدا اعتقاد داشت، یعنی در ذهن و فکر خود می توان به وجود خدا یقین داشت و حد اعلای ایمان همین است. شیعه نیز معتقد است خداوند هرگز دیده نمی شود، نه در دنیا و نه در آخرت، اما حد اعلای ایمان را هم یقین فکری و ذهنی نمی داند بلکه معتقد است علاوه بر آن خدا را با چشم دل یا قلب می توان دید. عرفا نیز در این مساله عقیده ای مشابه شیعه دارند و می گویند انسان ها در باب معرفت خداوند باید به «عین الیقین» که همان رؤیت قلبی است برسند. شایان ذکر است دیدگاهی را که ائمه معصومین (ع) نیز در این رابطه مطرح کرده اند «رؤیت قلبی» است که فراتر از «رؤیت حسی» محسوب می شود و در این مقاله ما در صدد تبیین آن برآمده ایم.
صفحات :
از صفحه 39 تا 58
عقل و نقش آن در تفسیر از نگاه مکتب تفکیک
نویسنده:
عباس همامی، حامد علی اکبرزاده
نوع منبع :
مقاله
منابع دیجیتالی :
وضعیت نشر :
تهران: انجمن علوم قرآن و حدیث ایران,
چکیده :
مکتب تفکیک که ریشه در تفکرات مرحوم میرزا مهدی اصفهانی و نظائر وی دارد، تعریف خاصی از عقل ارایه می دهد که از آن به عقل فطری تعبیر شده است. این عقل فطری کاشف از حقایق و جزییات و نوری مجرد و خارج از حقیقت انسان است و حجیتی ذاتی دارد. در این دیدگاه عقل برهانی و استدلال های فلسفی و برهانی باطل بوده و هیچ گونه حجیتی نداشته و در فهم معارف دینی نیز نمی تواند هیچ نقشی ایفا نماید. بر این اساس بایستی از هر گونه استدلال عقلی برهانی برای فهم معارف دین و تفسیر قرآن پرهیز کرد و از عقل فطری که ذاتا حجت است، در کنار سایر منابع برای تفسیر قرآن بهره برد. در این مقاله دیدگاه های مکتب تفکیک در رابطه با عقل و نقش آن در تفسیر قرآن بررسی و نقد و نقاط ضعف آن مشخص شده است.
صفحات :
از صفحه 5 تا 27
طراحی الگوی «دولت» اسلامی با استفاده از آیات قرآنی
نویسنده:
علی واعظ طبسی، رضا عباس پور
نوع منبع :
مقاله
منابع دیجیتالی :
وضعیت نشر :
مشهد: دانشگاه علوم اسلامی رضوی,
چکیده :
مفهوم دولت از منظر قرآن متضمن دو مولفه «امر و حکم» و «فرمانبری و پذیرش» بوده و از ارتباط آن دو با عنوان «عهد» و «میثاق»ی که بین انسان و خداوند وجود دارد یاد می شود. با این مبنا که پذیرش انسان و اراده او برای قبول «حکم» خداوند شرط لازم تحقق دولت و جامعه است؛ قرآن برای جوامع انسانی میثاق هایی را ذکر می کند که مبنای اطاعت انسان ها از پیامبران و خداوند در حوزه فردی و اجتماعی است. نگارندگان در این مقاله تلاش می کنند تا ضمن بررسی مفاهیم مرتبط با ماهیت دولت، عهده داران و نحوه تحقق آن در زمین، الگوی دولت در جامعه اسلامی را با رویکرد قرآنی طراحی کرده و در نهایت آن را پیش روی حکومت مداران قرار داده تا زمینه را برای تشکیل دولت اسلامی محقق سازند.
صفحات :
از صفحه 83 تا 106
بحثی نظری در سنجش پذیری دینداری (اسلام) و قیاس ناپذیری دینداری ویتگنشتاین
نویسنده:
مرتضی مزگی نژاد
نوع منبع :
مقاله
منابع دیجیتالی :
وضعیت نشر :
ساوه: دانشگاه آزاد اسلامی واحد ساوه,
چکیده :
بررسی تعهد و التزام دینی جوامع یکی از مسائل عمده جامعه شناسی دینی است که در پژوهش های دینی مورد بررسی قرار می گیرد و هدف از آن ارائه الگویی برای تعهد دینی است که با مقیاس قرار دادن آن بتوان به سنجش دینداری افراد و جوامع پرداخت. این رویکرد مبتنی بر این پیش فرض است که اولا ارائه سنجه های دینداری امکان پذیر است و ثانیا این سنجه ها را به نحو «ابژکتیو» می توان به کار برد. با این پیش فرض ها بود که از ابتدای قرن بیستم در غرب و از چند دهه پیش در ایران تلاش هایی برای ارائه چنین سنجه ای از دین شده است؛ جدا از اینکه این تلاشها تا چه حد موفق بوده، خلاء مباحث عمیق فلسفی در این زمینه احساس می شود؛ مخصوصا زمانی که اکثر سنجه های دینی ارائه شده بیگانه با دین اسلام است. در این تحقیق تلاش شده تا ابتدا با معیارهای درون دینی سنجه ای از دینداری ارائه کنیم و با بررسی دیدگاه قیاس ناپذیری دینداری ویتگنشتاین، به این پرسش پاسخ دهیم که آیا اصولا چنین سنجه هایی معیارهایی «ابژکتیو» هستند و یا «سابژکتیو».
صفحات :
از صفحه 97 تا 134
مصداق اهل بیت علیه السلام در آیه تطهیر با رویکرد به منابع اهل سنت
نویسنده:
غلامرضا رحیمی
نوع منبع :
مقاله
منابع دیجیتالی :
وضعیت نشر :
ساوه: دانشگاه آزاد اسلامی واحد ساوه,
چکیده :
آیه تطهیر، یکی از مهم ترین و راه گشاترین آیات قرآنی است که در آن، جایگاه و منزلت ویژه اهل بیت عصمت و طهارت (ع) بیان شده است. تلاش این مقال بر آن است که با توجه به مدارک روشن اسلامی، به دور از هر گونه پیش داوری و تنها با بررسی دقیق منابع دینی، مخاطب خود را در تعیین مصداق اهل بیت در آیه شریفه تطهیر به ویژه از منظر اندیشمندان اهل سنت یاری رساند. در این راه، ابتدا به بررسی معنای لغوی اهل بیت می پردازد، آن گاه اقوال و نظریه های گوناگون را در باره اهل بیت در آیه تطهیر بر می شمارد، و سرانجام با تکیه بر قرائن موجود در آیه شریفه و نیز تعداد فراوانی از روایات وارد شده در موضوع از طریق فریقین، به این نتیجه می رسد که، آیه تطهیر تنها در حق پنج نفر: پیامبر اکرم (ص)، علی (ع)، فاطمه (ع)، حسن (ع) و حسین (ع) نازل شده است و نمی تواند همسران پیامبر (ص) را در بر گیرد، زیرا به اتفاق فریقین، همسران پیامبر (ص) مصون و معصوم از خطا و اشتباه نبودند. ضمنا روش پژوهش حاضر توصیفی - تحلیلی و به شیوه کتابخانه ای و میدانی انجام گرفته است.
صفحات :
از صفحه 123 تا 145
کاربرد قرآنی واژه اُمّی
نویسنده:
سمیه حاجی بابایی ارکی
نوع منبع :
مقاله
منابع دیجیتالی :
وضعیت نشر :
قم: مجتمع آموزش عالی شهید محلاتی,
چکیده :
یکی از مباحثی که از دیرباز مورد توجه دانشمندان، مفسرین و متفکران علوم اسلامی بوده، بررسی و پژوهش پیرامون مفهوم " اُمّی" بودن پیامبر است. این واژه با مشتقاتش در شش آیه از قرآن کریم آمده است. نظرات و آراء متفاوتی در تفسیر این کلمه مطرح شده که گاه این دیدگاه‌ها در تقابل و رد هم بوده است. یکی از معانی مطرح که از مقبولیّت گسترده‌ای بهره می‌برد، "بی‌سواد و درس ناخوانده" است. مقاله حاضر می‌کوشد تا با بررسی تعاریف موجود، بر پایه آیات و روایات نظرات مختلف را بسنجد و قول مختار را مستدل نماید.
صفحات :
از صفحه 85 تا 101
صلوة الوسطی
نویسنده:
علی اکبر شایسته نژاد
نوع منبع :
مقاله , کتابخانه عمومی
منابع دیجیتالی :
وضعیت نشر :
ساوه: دانشگاه آزاد اسلامی واحد ساوه,
چکیده :
برای «صلوة وسطی» در آیه 238 سوره بقره، مصادیق متعددی بیان شده است. با توجه به اینکه اقامه نماز، مراقبت و حفاظت از حدود و حریم، اهمیت و فضیلت آن در آیات فراوانی از قرآن آمده است، افزونی «صلوة الوسطی» در این آیه را نمی توان حمل بر این امور کرد. در این مقاله پس از بررسی و نقد چند نظریه نشان داده ایم که تاکید بر «صلوة الوسطی» در آیه مذکور؛ اولا- بیان کننده برتری و امتیاز آن نماز نسبت به سایر نمازها و حاکی از عنایت ویژه نسبت به آن است. ثانیا – نماز مذکور، از نمازهای واجب است. ثالثا - تطبیق آن بر «نماز صبح»، دارای دلایل و قرائن قابل قبولی است. زیرا آنچه به عنوان فضیلت نماز ظهر و عصر، بیان شده، اموری جانبی و بیرونی است. ولی عوامل فضیلت نماز صبح، امور ذاتی و درونی است. بنابر این می توان نماز صبح را مصداق «صلوة الوسطی» دانست.
صفحات :
از صفحه 125 تا 148
سنجش مفاهیم اخلاقی
نویسنده:
مسعود آذربایجانی
نوع منبع :
مقاله , کتابخانه عمومی
منابع دیجیتالی :
وضعیت نشر :
قم: پژوهشگاه علوم وحیانی معارج,
فهرست گزیده متکلمان،فیلسوفان و عالمان شیعی :
چکیده :
موضوع این مقاله سنجش مفاهیم اخلاقی است. هدف آن بررسی روش علمی و عملی برای اندازه‌گیری مفاهیم و ارزش‌های اخلاقی است و با روش تحلیل مقایسه‌ای و اقتباس از رویکرد روان‌شناسی ـ روان‌پزشکی، پژوهش خود را پی می‌گیرد. محورهای تاریخچه، امکان و ضرورت سنجش مفاهیم اخلاقی، جدول نشانگان، طبقه‌بندی، مقیاس‌سازی و عرضهٔ نمونه‌های عملی در این جستار مطرح شده است. برخی از یافته‌های آن بدین قرارند: اندازه‌گیری و سنجش مفاهیم اخلاقی با استفاده از الگوهای تجربی روان‌شناسی و روان‌پزشکی، امری ممکن و قابل دسترس است؛ بر اساس روش سبب‌شناسی و نشانه‌شناسی در آسیب روانی می‌توانیم طبقه‌بندی جدیدی از رذایل و فضایل اخلاقی تأسیس کنیم؛ بالاترین مرحلهٔ سنجش مفاهیم اخلاقی ساخت مقیاس و آزمون است که در نمونه‌های خارجی آن، تست‌های عفو و گذشت، ارزش‌های اخلاقی مسیحیت و مقیاس عدالت توزیعی، و در نمونه‌های داخلی، مقیاس‌های حیا، صبر، شادکامی، حسادت و عقل را مشاهده می‌کنیم. براساس اصول و روش‌های مطرح شده و نمونه‌های فعلی می‌توانیم سنجش مفاهیم اخلاقی را برای دیگر ارزش‌ها و مفاهیم نیز دنبال کنیم.
صفحات :
از صفحه 7 تا 32
تردیدهای آشکار و نهان علامه مجلسی درباره اعتبار رساله ذهبیه
نویسنده:
احمد عابدی، جعفر نکونام، هادی نصیری
نوع منبع :
مقاله
منابع دیجیتالی :
وضعیت نشر :
تهران: انجمن علوم قرآن و حدیث ایران,
فهرست گزیده متکلمان،فیلسوفان و عالمان شیعی :
چکیده :
در این مقاله میزان اعتبار رساله ذهبیه از نظر مجلسی بر اساس آنچه که در شرح و توضیح عبارات رساله آمده است، گزارش شده است. مجلسی نسبت به اعتبار این رساله تردید داشته و این تردید را با قدری تامل در بیان ایشان می توان دریافت. از این رو در این نوشتار تردیدهای ایشان برجسته شده و به اجمال درباره برخی از آنها سخن به میان آمده است. مجلسی اگرچه در ابتدا از شهرت این رساله در نزد علما سخن می گوید و در پایان رساله، این متن را از امام رضا می داند، ولی در لابه لای شرح و بیان خود به مخالفت محتوای رساله با اخبار رسیده در این باب و گفته های مشهور اطبا و شباهت های فراوان عبارات آن با عبارات اطبا و استناد و به کارگیری اصطلاحات آنها در بیان مطالب، اشاره می نماید. تردید در صحت رساله ذهبیه از دیگر تردیدهای آشکاری است که مجلسی درباره آن سخن گفته و در این مقاله برجسته گردیده است.
صفحات :
از صفحه 125 تا 143
نگاهی به برخی زمینه های ارتباط مسئله «نفس (ذهن) ـ بدن» و مسئله «آفریدگار ـ جهان»
نویسنده:
پیروز فطورچی
نوع منبع :
مقاله
منابع دیجیتالی :
وضعیت نشر :
تهران: پژوهشگاه علوم انسانی و مطالعات فرهنگی,
چکیده :
نوشتار حاضر بررسی کوتاهی است درباره برخی زمینه­ های ارتباط میان دو مسئله مهم و دیرپا در فلسفه و الهیات یعنی مسئله «نفس و بدن» و یا به تعبیر جدیدتر مسئله «ذهن ـ بدن»، از یک سو و مسئله چگونگی ارتباط آفریدگار و جهان طبیعت، از سوی دیگر. آیا به لحاظ تاریخی و تحلیلی می ­توانیم میان نحوه تلقی خود از این دو مسئله نسبتی برقرار کنیم؟ در پاسخ به این پرسش ابتدا با تحلیلی فلسفی و کوتاه نشان داده می‌شود که در بحث از تبیین چگونگی ارتباط میان آفریدگار و جهان طبیعت با مسائل و مشکلاتی مواجهیم که با دشواری­های مربوط به فهم ما از مسئله ارتباط نفس و بدن (یا ذهن و بدن) بی­ شباهت و بی­ مناسبت نیست. سپس با ذکر چند نمونه از دیدگاه ­های تاریخی و معاصر در فلسفه و الهیات غرب به برخی زمینه‌های ارتباط میان این دو مسئله در تفکر غرب می‌پردازیم. پس از آن، زمینه‌های ارتباط میان این دو مسئله را در اندیشه اسلامی پی می‌گیریم. توصیه‌های جدی درباره لزوم دقت و پرهیز از زیاده‌روی در به کارگیری تمثیل نفس ـ بدن نیز مورد توجه خواهد بود.
صفحات :
از صفحه 105 تا 122
  • تعداد رکورد ها : 1096