جستجوي پيشرفته | کتابخانه مجازی الفبا
کتابخانه مجازی الفبا،تولید و بازنشر کتب، مقالات، پایان نامه ها و نشریات علمی و تخصصی با موضوع کلام و عقاید اسلامی
کتابخانه مجازی الفبا،تولید و بازنشر کتب، مقالات، پایان نامه ها و نشریات علمی و تخصصی با موضوع کلام و عقاید اسلامی
کانال ارتباطی از طریق پست الکترونیک :
support@alefbalib.com
نام :
*
*
نام خانوادگی :
*
*
پست الکترونیک :
*
*
*
تلفن :
دورنگار :
آدرس :
بخش :
مدیریت کتابخانه
روابط عمومی
پشتیبانی و فنی
نظرات و پیشنهادات /شکایات
پیغام :
*
*
حروف تصویر :
*
*
ارسال
انصراف
از :
{0}
پست الکترونیک :
{1}
تلفن :
{2}
دورنگار :
{3}
Aaddress :
{4}
متن :
{5}
فارسی |
العربیه |
English
ورود
ثبت نام
در تلگرام به ما بپیوندید
پایگاه جامع و تخصصی کلام و عقاید و اندیشه دینی
جستجو بر اساس ...
همه موارد
عنوان
موضوع
پدید آور
جستجو در متن
: جستجو در الفبا
در گوگل
...جستجوی هوشمند
صفحه اصلی کتابخانه
پورتال جامع الفبا
مرور منابع
مرور الفبایی منابع
مرور کل منابع
مرور نوع منبع
آثار پر استناد
متون مرجع
مرور موضوعی
مرور نمودار درختی موضوعات
فهرست گزیده موضوعات
کلام اسلامی
امامت
توحید
نبوت
اسماء الهی
انسان شناسی
علم کلام
جبر و اختیار
خداشناسی
عدل الهی
فرق کلامی
معاد
علم نفس
وحی
براهین خدا شناسی
حیات اخروی
صفات الهی
معجزات
مسائل جدید کلامی
عقل و دین
زبان دین
عقل و ایمان
برهان تجربه دینی
علم و دین
تعلیم آموزه های دینی
معرفت شناسی
کثرت گرایی دینی
شرور(مسأله شر)
سایر موضوعات
اخلاق اسلامی
اخلاق دینی
تاریخ اسلام
تعلیم و تربیت
تفسیر قرآن
حدیث
دفاعیه، ردیه و پاسخ به شبهات
سیره ائمه اطهار علیهم السلام
شیعه-شناسی
عرفان
فلسفه اسلامی
مرور اشخاص
مرور پدیدآورندگان
مرور اعلام
مرور آثار مرتبط با شخصیت ها
فهرست گزیده متکلمان،فیلسوفان و عالمان شیعی
مرور مجلات
مرور الفبایی مجلات
مرور کل مجلات
مرور وضعیت انتشار
مرور درجه علمی
مرور زبان اصلی
مرور محل نشر
مرور دوره انتشار
گالری
عکس
فیلم
صوت
متن
چندرسانه ای
جستجو
جستجوی هوشمند در الفبا
جستجو در سایر پایگاهها
جستجو در کتابخانه دیجیتالی تبیان
جستجو در کتابخانه دیجیتالی قائمیه
جستجو در کنسرسیوم محتوای ملی
کتابخانه مجازی ادبیات
کتابخانه مجازی حکمت عرفانی
کتابخانه تخصصی تاریخ اسلام و ایران
کتابخانه تخصصی ادبیات
کتابخانه الکترونیکی شیعه
علم نت
کتابخانه شخصی
مدیریت علاقه مندیها
ارسال اثر
دانشنامه
راهنما
راهنما
مرور
>
مرور کلید واژه ها
>
4. اصطلاحنامه سایر موضوعات
>
اصطلاحنامه فلسفه
>
حکمت نظری
>
فلسفه (خاص)
>
فلسفه الهی
>
فلسفه اسلامی
>
امور عامه
مرتب سازی بر اساس
عنوان
نویسنده
جنس منبع
محل
ناشر
تاریخ تغییر
و به صورت
صعودی
نزولی
وتعداد نمایش
5
10
15
20
30
40
50
فرارداده در صفحه باشد
جستجو
خروجی
چاپ نتایج
Mods
Dublin Core
Marc
MarcIran
Pdf
اکسل
انتخاب همه
1
2
3
4
5
6
7
تعداد رکورد ها : 66
عنوان :
تأملى در یک نقد
نویسنده:
حسن معلمى
نوع منبع :
مقاله , نقد دیدگاه و آثار(دفاعیه، ردیه و پاسخ به شبهات) , کتابخانه عمومی
منابع دیجیتالی :
نسخه PDF
چکیده
وضعیت نشر :
قم: موسسه آموزشی و پژوهشی امام خمینی (ره),
زبان :
فارسی
کلیدواژههای اصلی :
موجودیت
,
امور عامه
,
ماهیت ( عام )
,
اصالت وجود
کلیدواژههای فرعی :
وحدت شخصی وجود ,
جعل ,
اختصاص جعل به ماهیت ,
جعل وجود ,
وحدت وجود ,
خداشناسی(الهیات بالمعنی الاخص) ,
توحید(الهیات بالمعنی الاخص)) ,
نظریه اضافه اشراقی ,
رابطه جعل و اصالت ,
فهرست گزیده متکلمان،فیلسوفان و عالمان شیعی :
ملاصدرا شیرازی: صدرالمتألهین
چکیده :
محقق دوانى «موجود بودن» به معناى «تحقق عینى داشتن» را منحصر در ذات حضرت حق تعالى، و ماسوى اللّه را منسوب به حق مى داند و با این حساب، مجعول در نظر وى ماهیت است. ملّاصدرا مبنا و بناى او را نقد کرده است. با این همه به نظر مى رسد نظریه محقق دوانى با نظریه نهایى ملّاصدرا در باب توحید حق یکى است و مطالب محقق دوانى پذیراى تفسیر صحیح است؛ زیرا با قبول وحدت شخصى وجود، جعل به وجود تعلق نمى گیرد، بلکه ماهیات ظهور مى یابند و ماسوى اللّه ظهورات حق تعالى هستند و همه منسوب به حضرت حق اند و اصالت ماهیت یعنى مجعول ماهیت است، نه اینکه ماهیات تحقق عینى خارجى دارند در کنار وجود حق.
انتخاب :
صفحات :
از صفحه 79 تا 90
مشخصات اثر
ثبت نظر
عنوان :
نقش قوه در تبیین وجود موجودات مادی در فلسفه ارسطو
نویسنده:
احمد عسگری
نوع منبع :
مقاله , کتابخانه عمومی
منابع دیجیتالی :
نسخه PDF
وضعیت نشر :
تهران: موسسه پژوهشی حكمت و فلسفه ايران ,
زبان :
فارسی
کلیدواژههای اصلی :
الذات
,
موجود
,
ارسطو
,
فلسفه ارسطو
,
جوهر
,
صورت
,
موضوع
,
فعل ( مقوله )
,
قوه
کلیدواژههای فرعی :
رابطه ماده و صورت ,
علل اولیه (اصلی) ,
امور عامه ,
جوهر مادی ,
لفظ کلی ,
مشترک ,
چکیده :
طرح ارسطو در مابعدالطبیعه، تحقیق و مطالعه موجود بماهو موجود است، بر این اساس او به تفحص از علل و مبادی موجودات از آنجهت که موجودند میپردازد. او میخواهد معلوم کند چرا موجودات موجودند و موجود بودن برای هر موجودی چیست. ذات و موضوع هر یک به نحوی میتواند مبنای تحلیل وجود قرار گیرد. از طرفی ارسطو با این مشکل مواجه است که ترکیب و ثنویتِ ذات و موضوع، حداقل در جواهر مادی، واقعی است، از طرف دیگر جوهر که بنابر فرض اصل و مبنای وجود است مقدم و واحد است. در تحلیل و پاسخ به این مسأله ارسطو از «قوه» استفاده میکند. آنچه موجود است (موضوع)، و آنچه شیء موجود بهواسطه آن موجود است (ذات)، دو امر متباین نیستند، بلکه دو نحوه از وجود یک شیءاند: نحوه وجود بالقوه و نحوه وجود بالفعل. بنابراین اگرچه ترکیب ماده و صورت ترکیب دو جوهر واقعی است، اما این با وحدت جوهر منافاتی ندارد، زیرا یکی فعلیتِ دیگری است. آنچه در اینجا نهایتاً مبنای تحلیل وجود جواهر مادی را فراهم میکند، «قوه» است.
انتخاب :
صفحات :
از صفحه 83 تا 118
مشخصات اثر
ثبت نظر
عنوان :
با پيشرفت علوم و توسعه تكنولوژي كه انسان به تمامي ابعاد جهان آگاه ميشود آيا باز هم محتاج به احكام الهي هست يا ميتواند بر عقل خود تكيه كند؟
نوع منبع :
پرسش و پاسخ , کتابخانه عمومی
پاسخ تفصیلی:
پاسخ : انسان هر چه بر مظاهر طبيعت مسلط بشود و آشنا بشود احتياجش به علوم ما وراء طبيعي بيشتر است چرا؟ براي اينكه علم، جاي فلسفه و الهيات نمينشيند عقل و دين ميگويد، برهان عقلي و نقلي ميگويند هر موجودي كه هستي او عين ذات آن نيست اين نيازمند است نياز
بیشتر ...
زبان :
فارسی
کلیدواژههای اصلی :
احکام الهی
,
03. انسان شناسی Human nature
,
امور عامه
,
احکام و حدود الهی
فهرست گزیده متکلمان،فیلسوفان و عالمان شیعی :
عبدالله جوادی آملی
انتخاب :
مشخصات اثر
ثبت نظر
عنوان :
جایگاه و فلسفه علم کلام در ساحت اندیشه غزالی
نویسنده:
ابراهیم مهرابی، حسین سید موسوی، فرنگیس فرهود
نوع منبع :
مقاله
منابع دیجیتالی :
نسخه PDF
وضعیت نشر :
مشهد: دانشگاه فردوسی مشهد,
زبان :
فارسی
کلیدواژههای اصلی :
فلسفه علم کلام
,
فلسفه کلام، کلام غزالی، موضوع کلام، مسائل علم کلام، روش کلام، متکلّم
,
13. علم کلام
,
علم کلام
کلیدواژههای فرعی :
تصوف (صوفیگری) ,
ایمان ,
اشاعره ,
سعادت ,
الاقتصاد فی الاعتقاد ,
اعتقاد ,
الوجود ,
اشاعره (اهل سنت) ,
متکلم (اسماء افعال الهی) ,
ایمان (فرجام شناسی) ,
قرآن ,
کیمیای سعادت ,
زیادت و نقصان در ایمان ,
امور عامه ,
سعادت اخروی ,
قرآن ,
علم دنیوی (مقابل علم اخروی) ,
علم اخروی (مقابل علم دنیوی) ,
ایمان تقلیدی ,
روش علم کلام ,
علم کلام ,
غایت علم کلام ,
صوفیان (صوفیه) ,
وجود (اسماء اول عرفان نظری) ,
حقیقت وجود(صفات) ,
ایمان ,
صفات ذاتی وجود ,
میزان العمل ,
ارزش دهی مخاطب ,
صیانت شرع ,
حفظ عقیده ,
شبهه در دین ,
رویکرد اقناعی ,
حیات علمی غزالی ,
رسائل الامام غزالی ,
آسیب شناسی تعریف کلام ,
کتاب احیاء علومالدین غزالی ,
شاپا (issn):
9112-2008
چکیده :
هر چند غزالی آشکارا از فلسفه کلام سخنی به میان نیاورده است اما مولفههای آن را می توان در آثار وی پیداکرد؛ ازجمله، او غایت کلام را، صیانت دین و عقیده تحقیقی یا تقلیدی دیندار، جلوگیری از ورود شبهه و تردید و پاسخ به آن و تدارکِ غایتِ قصوای کلام (سعادت)، میداند؛ جایگاه علم کلام در نظر او، گاهی، ابزاری و ثانوی و زمانی، علم کلی با ارزش ذاتی میباشد. از آنجائی که موجود، منحصر در خدا و ماسوی الله است و ماسوی، چیزی جز آیات آفاقی و انفسی خداوند نیست پس موضوع علم کلام در نهایت «وجود بما هو وجود» و مسائل آن، صفات ذاتی وجود است. به نظر وی، ایمان، تشکیکی بوده و حفظ تمامی مراتب آن واجب است لذا تکثر در شیوه و روش، از جمله روشِ عقلی برهانی، عقلی جدلی، نقلی، شهودی (وجدانی)، تجربی، موعظهای، تقلیدی و... با رویکرد اقناعی و صیانت بخشی را توصیه میکند. او تعریف کلام را مبهم و چند وجهی رها میکند. تفصیل مطلب را باید در تضاعیف نوشتار جستجو کرد.
انتخاب :
صفحات :
از صفحه 97 تا 118
مشخصات اثر
ثبت نظر
عنوان :
موضوع فلسفه در اندیشه ارسطو، ابن سینا و ابن رشد
نویسنده:
نادیا مفتونی، احد فرامرز قراملکی
نوع منبع :
مقاله
منابع دیجیتالی :
نسخه PDF
وضعیت نشر :
تهران : دانشگاه امام صادق(ع) ,
زبان :
فارسی
کلیدواژههای اصلی :
موضوع مابعدالطبیعه
,
اصطلاحنامه فلسفه
,
فلسفه بوعلی
,
عرض ذاتی(مقابل عرض غریب)
,
علم شناسی فلسفی(اصطلاح وابسته)
,
وحدت علوم
کلیدواژههای فرعی :
علم شناسی تطبیقی ,
اقسام علوم ,
ذاتی باب برهان ,
امور عامه ,
احکام وحدت ,
اصطلاحنامه منطق ,
عرض بی واسطه در عروض ,
علوم برهانی ,
علم شناسی تاریخی ,
وحدت موضوع علم ,
فهرست گزیده متکلمان،فیلسوفان و عالمان شیعی :
ملاصدرا شیرازی: صدرالمتألهین
,
ابن سینا: ابوعلی سینا
,
امام خمینی
چکیده :
پرسش از چیستی، موضوع فلسفه متعلق به حوزه علم شناسی است. ارسطو راهی به سوی وحدت و تمایز علوم گشوده و ضابطه ای منطقی را به عنوان یک توصیه روشی فراروی دانشمندان قرار می دهد : در مسائل هر علم باید از عوارض ذاتیه موضوع آن علم سخن گفت. ابن سینا در ادامه کار فارابی قاعده فوق و متفرعات آن را به تفصیل نظام می دهد و در مقام عمل نیز هنگام ورود به همه رشته های علمی به ضوابط منطقی پایبندی نشان داده و موضوع فلسفه را هم مطابق با این ضوابط تعیین می نماید. ابن رشد عمدتاً نقشی جز شارح و مفسر ارسطو ایفا نمی کند و قواعد منطقی ارسطو را پیرامون علم شناسی همان گونه که وی ارایه نموده است، تشریح می نماید . تفاوت اساسی ابن رشد با ابن سینا آن است که در مقام عمل در ورود به رشته های گوناگون علمی از جمله فلسفه توجهی به قواعد علم شناسی ندارد و با نظر مستقیم به مسائل وارد بحث می شود. تطبیق قواعد منطقی دانش شناسی بر همه آنچه به عنوان مسائل فلسفی مطرح است چالش خیز می باشد. ابن سینا برای پر کردن شکافی که میان مقام تعریف و مقام تحقق علوم به طور کلی و فلسفه به نحو خاص وجود دارد، تلاشهایی انجام داده است.
انتخاب :
صفحات :
از صفحه 56 تا 78
مشخصات اثر
ثبت نظر
عنوان :
موضوع فلسفه اولی نزد ارسطو و علامه طباطبایی
نویسنده:
علی اصغر خندان
نوع منبع :
مقاله , مطالعه تطبیقی
منابع دیجیتالی :
نسخه PDF
وضعیت نشر :
تهران: دانشگاه امام صادق (ع),
زبان :
فارسی
کلیدواژههای اصلی :
علامه طباطبایی
,
موضوع علم
,
ارسطو
,
اصطلاحنامه فلسفه
,
فلسفه الهی
,
درباره علامه طباطبایی
کلیدواژههای فرعی :
حکمت نظری ,
امور عامه ,
جواهر اولی ,
عرض ذاتی(حکمت نظری) ,
معقولات ثانیه((ما لیس باول)، مقابل معقولات اولی) ,
مسائل فلسفه ,
قوانین متافیزیکی ,
محمولات فلسفه ,
فهرست گزیده متکلمان،فیلسوفان و عالمان شیعی :
ملاصدرا شیرازی: صدرالمتألهین
,
علامه طباطبایی: سید محمدحسین طباطبایی
,
مرتضی مطهری
,
عبدالله جوادی آملی
,
محمدتقی مصباح یزدی
,
ابن سینا: ابوعلی سینا
چکیده :
در میان موضوعات و رشته های مختلف فلسفه، هستی شناسی وضع خاصی دارد؛ چنان که از یک سو، برخی فیلسوفان وجود چنین موضوعی را انکار می کنند و برخی دیگر آن را اصلی ترین و بلکه تنها مساله فلسفه می دانند.نویسنده در این مقاله پس از اشاره به تاریخچه بحث از وجود در یونان باستان به نظر ارسطو در باب تقسیم بندی علوم و بیان برخی از اشکالات آن می پردازد، از جمله اینکه طبق آن تقسیم بندی باید دو شاخه امور عامه و الهیات، به عنوان علم واحدی در نظر گرفته شوند و این علم واحد موضوع واحد می خواهد. یافتن این موضوع واحد به ویژه با توجه به تشتت سخنان خود ارسطو، منشا اختلاف بسیاری از فیلسوفان شده است که به ویژه باید به پاسخ فلاسفه پیش از ابن سینا و راه حل ابن سینا و فیلسوفان متاثر از او اشاره کرد که معتقد بودند مجموع امور عامه و الهیات به معنای خاص، فلسفه اولی یا الهیات به معنای عام را تشکیل می دهد و بحث از وجود خداوند از مسایل فلسفه اولی است و نه موضوع آن.نویسنده پس از بررسی برخی از اشکالات وارد به نظر ابن سینا، به تقریر تفصیلی آرای علامه طباطبایی در باب موضوع فلسفه اولی و تحلیل ابعاد مختلف آن می پردازد و در پایان و در مقام جمع بندی، به سلسله نکاتی از جمله ضرورت تفکیک اصل متافیزیک از آثار موجود در بحث متافیزیک، ملاحظات ضروری در تعریف متافیزیکی و بیان موضوع و مسایل آن اشاره می کند.
انتخاب :
صفحات :
از صفحه 105 تا 144
مشخصات اثر
ثبت نظر
عنوان :
نظریه ارسطو درباره معانی اقسام و انحاء موجود
نویسنده:
فاطمه فنا
نوع منبع :
مقاله , کتابخانه عمومی
منابع دیجیتالی :
نسخه PDF
وضعیت نشر :
تهران : دانشگاه امام صادق (ع) ,
زبان :
فارسی
کلیدواژههای اصلی :
موجود بالذات
,
اصطلاحنامه فلسفه
,
فلسفه ارسطو
,
امور عامه
,
اجناس عالیه
,
احکام جواهر
,
شی ء بالفعل
,
موجود بالقوه
,
کلی متواطی
,
اشتراک لفظی
,
اشتراک معنوی
,
موجود بالعرض
,
وحدت از حیث تشابه
کلیدواژههای فرعی :
اعتبارات وجود ,
فلسفه الهی ,
احکام مواد ثلاث ,
احکام وحدت ,
احکام کثرت ,
عدم ,
وجود (اسماء اول عرفان نظری) ,
هم معنایی وجود و صدق ,
اولویت جوهر در مقولات ,
چکیده :
ارسطو برای «موجود » معانی یا به تعبیر دیگر اقسام و انحای گوناگونی بیـان کـرده اسـت کـه در مجمـوع می توان آنها را به چهار دسته فروکاست. در این نوشتار کوشش شده اسـت تـا هـر یـک از آنهـا و همچنـین حقیقی ترین معنا و مصداق «موجود» و نحوه اطلاق آن بر اشیای عینی از نظر ارسطو مورد بررسی قرار گیـرد. این بررسی بر مبنای متن آثار ارسطو خصوصاً ما بعدالطبیعه وی صورت گرفته است.
انتخاب :
صفحات :
از صفحه 58 تا 75
مشخصات اثر
ثبت نظر
عنوان :
تقویم الإیمان، و شرحه کشف الحقائق
نویسنده:
محمدباقر بن محمد ميرداماد؛ شارح: احمد بن زين العابدين علوي عاملي؛ محقق: علی اوجبی؛ حاشيه نويس: علي بن جمشيد نوري
نوع منبع :
کتاب , شرح اثر , حاشیه،پاورقی وتعلیق
منابع دیجیتالی :
نسخه PDF
فهرست
معرفی کتاب
وضعیت نشر :
تهران: میراث مکتوب,
زبان :
عربی
کلیدواژههای اصلی :
علوم عقلی
,
فلسفه اسلامی
,
13. علم کلام
,
کتب فلسفه اسلامی
کلیدواژههای فرعی :
مسائل فلسفه اسلامی ,
تشخص وجود ,
جوهر و عرض ,
01. خداشناسی (کلام) ,
صفات الهی ,
حاجت ممکن به علت ,
صفات سلبیه الهی ,
علم الهی ,
وجوب و امکان ,
موضوع فلسفه ,
ابطال تسلسل ,
تعریف فلسفه ,
امور عامه ,
براهین اثبات واجب(حکمت نظری) ,
شابک (isbn):
964-6781-06-2
چکیده :
کتاب «تقویم الإیمان و شرحه کشف الحقائق» تالیف میر محمدباقر داماد است. این مجموعه شامل متن «تقویم الایمان», نوشته میرداماد و شرح آن با عنوان «کشف الحقایق» است که آن را سید احمد علوی عامل نگاشته است. افزون بر آن کتاب با تعلیقات ملا علی نوری همراه است. متون یاد شده, هر سه به زبان عربی است. اما مقدمه مفصل مصحح که به زبان فارسی است اطلاعاتی را در باب «تقویم الایمان», شروح و تعلیقات آن, چگونگی تصحیح اثر به دست می دهد. گفتنی است فصل آغازین تقویم الایمان به برخی مبادی و مباحث مربوط به امور عامه اختصاص دارد که از آن جمله است: تعریف فلسفه, موضوع فلسفه, مسائل فلسفه, انقسام موجود به واجب و ممکن, تقسیم به جوهر و عرض, ملاک نیاز ممکن به علت, و تساوق وجود و تشخص. مباحث فصل دوم بیشتر به براهین اثبات واجب و ابطال تسلسل و دور مربوط می شود. فصل سوم و چهارم, بیشتر به تبیین و اثبات صفات سلبی واجب اختصاص دارد. در فصل پایانی کتاب نیز مباحث معرفت شناسانه و دیدگاه های میرداماد در مقوله علم به ویژه علم الهی مطرح گردیده است.
انتخاب :
مشخصات اثر
ثبت نظر
عنوان :
رابطه سعادت و فضیلت از دیدگاه ارسطو و فارابی
نویسنده:
علی صبری، محمد کاظم علوی
نوع منبع :
مقاله , مطالعه تطبیقی
منابع دیجیتالی :
نسخه PDF
چکیده
وضعیت نشر :
اصفهان: دانشگاه اصفهان,
زبان :
فارسی
کلیدواژههای اصلی :
ابو نصر فارابی
,
کمال
,
ارسطو
,
حکمت عملی
,
امور عامه
,
ماهیت سعادت حقیقی
,
خیر
,
علم اخلاق
,
علم تدبیر منزل
,
حکمت
,
مقاله درباره فارابی
کلیدواژههای فرعی :
فضیلت عقلانی ,
اخلاق نیکوماخوس ,
فضیلت اخلاقی (فضایل اخلاقی) ,
مدینه فاضله ,
علم نفس ,
کمال نهایی انسان ,
فضیلت نظری ,
مکتب اخلاقی ارسطو ,
قرب الهی ,
فلسفه ارسطو ,
حد وسط ,
رذایل اخلاقی ,
فضایل اخلاقی ,
تحصیل السعاده ,
کتاب جمهوری (افلاطون) ,
فلسفه سیاست ,
اخلاق و سعادت ,
سعادت دنیوی ,
سعادت اجتماعی ,
التنبیه علی سبیل السعاده ,
حیات نظری و عملی ,
فضایل عملی ,
آراء اهل مدینه فاضله ,
سعادت و دین ,
سعادت ظنی ,
سعادت موهوم ,
فضیلت نطقی ,
فضیلت خلقی ,
فضیلت فکری ,
فضیلت مهنی ,
شاپا (issn):
2008-9651
چکیده :
تبیین مسئله سعادت و فضیلت در نظام فکری ارسطو بهعنوان معلم اول و فارابی بهعنوان معلم ثانی گره-گشای مهمترین مسائل حکمت عملی یعنی اخلاق و سیاست بوده است. مسئلهی اساسی این نوشتار بیان رابطهی فضیلت و سعادت است. اطلاق عنوان کمال اول به فضیلت و کمال ثانی به سعادت و حصول سعادت از طریق فضیلت بر مبنای رعایت حدوسط، در نگرش این دو فیلسوف مشایی بهترین رابطه لحاظ شده این دو مسئله است. از طرفی بهکارگیری طرح مدینهی فاضله توسط فارابی و تأکید بر آن به این دلیل بوده که تحقق سعادت فردی منوط به سعادت اجتماع است و این مسئله را بیان میکند که فارابی سعادت را در نظام اجتماعی هم بهصورت کامل بهکاربرده است. هردو فضیلت را برحسب جنس ملکه و برحسب نوع حدوسط میدانستند. باوجوداین اشتراکات اختلافاتی در دیدگاه این دو فیلسوف وجود دارد که مهمترین آنها تفاوت در نگرش این دو متفکر بوده است؛ ارسطو سعادت را مسئلهای اخلاقی و نه دینی دانسته، ولی فارابی سعادت را مسئله دینی و اخلاقی قلمداد کرده و اساس هستیشناسی خود را بر مبنای توحید بنانهاده است. نقطه افتراق دیگر این دو فیلسوف در تحقق سعادت است که ارسطو سعادت را به این دنیا محدود میداند ولی فارابی علاوه بر سعادت دنیوی به سعادت قصوی معتقد است که همان قرب به کمال خداوند است و در این دنیا محقق و حاصل نمیشود. فارابی با این تفکر به سعادت جنبه و حیثیتی عرفانی بخشیده است. علاوه بر این در مشهورترین تقسیم فضیلت که مشترک بین ارسطو و فارابی است، ارسطو بر نقش فضایل عقلانی در تحصیل سعادت اعتقاد داشته اما فارابی هرچند سعادت را درگرو کسب فضایل دانسته، درعینحال مهمترین نقش را به فضایل اخلاقی داده است و به سعادت اجتماعی در قالب مدینهی فاضله توجه بیشتری نموده است.
انتخاب :
صفحات :
از صفحه 101 تا 114
مشخصات اثر
ثبت نظر
عنوان :
رویآورد وجودشناسانه «اوصاف الهی» در اندیشه کلامی علامه حلی(ره)
نویسنده:
حسن عباسی حسینآبادی
نوع منبع :
مقاله
منابع دیجیتالی :
نسخه PDF
وضعیت نشر :
مشهد: جامعة المصطفی العالمیة,
زبان :
فارسی
کلیدواژههای اصلی :
صفات الهی
,
واجب تعالی (اسماء ذات)
,
طرق علاّمه حلّی
,
خداشناسی
,
13. علم کلام
,
وجودشناسی اوصاف الهی
,
درباره علامه حلی
کلیدواژههای فرعی :
نهج البلاغه (نهجالبلاغه) ,
نظریه نیابت ,
ذات الهی ,
اشاعره (اهل سنت) ,
حدوث عالم Ḥudūt̲h̲ al-ʿĀlam ,
قدم عالم ,
کمال ,
معتزله (اهل سنت) ,
اراده الهی ,
شرک ,
امور عامه ,
بساطت واجب(امور عامه) ,
احکام واجب الوجود ,
توحید ذاتی ,
عینیت صفات با ذات ,
علم واجب ,
قرآن ,
اراده ,
کشف المراد ,
سرمدیت صفات ,
فهرست گزیده متکلمان،فیلسوفان و عالمان شیعی :
خواجه نصیرالدین طوسی
,
علامه حلی
,
ملا عبدالرزاق لاهیجی
,
علامه طباطبایی: سید محمدحسین طباطبایی
,
غلامحسین ابراهیمی دینانی
چکیده :
موضوع صفات خداوند در علم کلام از دو جنبۀ وجود شناسی و معنا شناسی مورد بحث و بررسی قرار میگیرد. جنبه وجودشناسی به ارتباط صفات و ذات الهی میپردازد. ذات خداوند عین وجود اوست؛ بر این اساس صفات برآمده از حقیقت وجود و وجوب وجود اویند. دیدگاههای وجودشناسانه اوصاف الهی به شش دسته کلی تقسیم میشود. پرسش این است که علامه حلی چه رویآورد وجودشناسی در اثبات ذات و صفات انتخاب کرده است که از یکسو اشکالات متکلمان بر فیلسوفان بر اندیشه او وارد نشود و از جهت دیگر اشکالات و نقدهای فیلسوفان بر متکلمان نیز بر دیدگاه ایشان وارد نشود و آیا روش ایشان با نقل نیز منطبق است؟ علامه حلی با تلفیق روش فلسفی و کلامی و تطبیق آن با نقل، روشی در اثبات ذات و صفات به وجود آورده که در این رویآورد اشکالات غزالی بر فیلسوفان (قدم عالم و علم خدا به جزئیات) رفع میشود و از طرف دیگر اشکالات فیلسوفان بر متکلمان در مورد هماهنگی نظام فکریشان مرتفع میگردد. وی در این راه قدم به قدم نظام خود را با نقل تطبیق میدهد.
انتخاب :
صفحات :
از صفحه 5 تا 22
مشخصات اثر
ثبت نظر
1
2
3
4
5
6
7
تعداد رکورد ها : 66
×
درخواست مدرک
کاربر گرامی : برای در خواست مدرک ابتدا باید وارد سایت شوید
چنانچه قبلا عضو سایت شدهاید
ورود به سایت
در غیر اینصورت
عضویت در سایت
را انتخاب نمایید
ورود به سایت
عضویت در سایت
×
ارسال نظر
نوع
توضیحات
آدرس پست الکترونیکی
کد امنیتی
*
*
با موفقیت به ثبت رسید