جستجوي پيشرفته | کتابخانه مجازی الفبا
کتابخانه مجازی الفبا،تولید و بازنشر کتب، مقالات، پایان نامه ها و نشریات علمی و تخصصی با موضوع کلام و عقاید اسلامی
کتابخانه مجازی الفبا،تولید و بازنشر کتب، مقالات، پایان نامه ها و نشریات علمی و تخصصی با موضوع کلام و عقاید اسلامی
کانال ارتباطی از طریق پست الکترونیک :
support@alefbalib.com
نام :
*
*
نام خانوادگی :
*
*
پست الکترونیک :
*
*
*
تلفن :
دورنگار :
آدرس :
بخش :
مدیریت کتابخانه
روابط عمومی
پشتیبانی و فنی
نظرات و پیشنهادات /شکایات
پیغام :
*
*
حروف تصویر :
*
*
ارسال
انصراف
از :
{0}
پست الکترونیک :
{1}
تلفن :
{2}
دورنگار :
{3}
Aaddress :
{4}
متن :
{5}
فارسی |
العربیه |
English
ورود
ثبت نام
در تلگرام به ما بپیوندید
پایگاه جامع و تخصصی کلام و عقاید و اندیشه دینی
جستجو بر اساس ...
همه موارد
عنوان
موضوع
پدید آور
جستجو در متن
: جستجو در الفبا
در گوگل
...جستجوی هوشمند
صفحه اصلی کتابخانه
پورتال جامع الفبا
مرور منابع
مرور الفبایی منابع
مرور کل منابع
مرور نوع منبع
آثار پر استناد
متون مرجع
مرور موضوعی
مرور نمودار درختی موضوعات
فهرست گزیده موضوعات
کلام اسلامی
امامت
توحید
نبوت
اسماء الهی
انسان شناسی
علم کلام
جبر و اختیار
خداشناسی
عدل الهی
فرق کلامی
معاد
علم نفس
وحی
براهین خدا شناسی
حیات اخروی
صفات الهی
معجزات
مسائل جدید کلامی
عقل و دین
زبان دین
عقل و ایمان
برهان تجربه دینی
علم و دین
تعلیم آموزه های دینی
معرفت شناسی
کثرت گرایی دینی
شرور(مسأله شر)
سایر موضوعات
اخلاق اسلامی
اخلاق دینی
تاریخ اسلام
تعلیم و تربیت
تفسیر قرآن
حدیث
دفاعیه، ردیه و پاسخ به شبهات
سیره ائمه اطهار علیهم السلام
شیعه-شناسی
عرفان
فلسفه اسلامی
مرور اشخاص
مرور پدیدآورندگان
مرور اعلام
مرور آثار مرتبط با شخصیت ها
فهرست گزیده متکلمان،فیلسوفان و عالمان شیعی
مرور مجلات
مرور الفبایی مجلات
مرور کل مجلات
مرور وضعیت انتشار
مرور درجه علمی
مرور زبان اصلی
مرور محل نشر
مرور دوره انتشار
گالری
عکس
فیلم
صوت
متن
چندرسانه ای
جستجو
جستجوی هوشمند در الفبا
جستجو در سایر پایگاهها
جستجو در کتابخانه دیجیتالی تبیان
جستجو در کتابخانه دیجیتالی قائمیه
جستجو در کنسرسیوم محتوای ملی
کتابخانه مجازی ادبیات
کتابخانه مجازی حکمت عرفانی
کتابخانه تخصصی تاریخ اسلام و ایران
کتابخانه تخصصی ادبیات
کتابخانه الکترونیکی شیعه
علم نت
کتابخانه شخصی
مدیریت علاقه مندیها
ارسال اثر
دانشنامه
راهنما
راهنما
مرور
>
فهرست گزیده متکلمان،فیلسوفان و عالمان شیعی
>
ب: فهرست گزیده متکلمان،فیلسوفان و عالمان شیعی دوره سوم (خردگرایی فلسفی)
>
ابن سینا: ابوعلی سینا
مرتب سازی بر اساس
عنوان
نویسنده
جنس منبع
محل
ناشر
تاریخ تغییر
و به صورت
صعودی
نزولی
وتعداد نمایش
5
10
15
20
30
40
50
فرارداده در صفحه باشد
جستجو
خروجی
چاپ نتایج
Mods
Dublin Core
Marc
MarcIran
Pdf
اکسل
انتخاب همه
275
276
277
278
279
280
281
282
283
284
تعداد رکورد ها : 2984
عنوان :
نظریه سنجشپذیری گزارههای عرفانی و نقد سه نظریه رقیب : سال 6، شماره 1 : حکمت اسراء
نویسنده:
علی فضلی
نوع منبع :
مقاله , نقد دیدگاه و آثار(دفاعیه، ردیه و پاسخ به شبهات) , کتابخانه عمومی
منابع دیجیتالی :
نسخه PDF
وضعیت نشر :
قم: موسسه فرهنگی تحقیقاتی إسراء,
زبان :
فارسی
کلیدواژههای اصلی :
تجارب عرفانی (تجربه عرفانی)
,
فلسفه عرفان
,
معرفت شناسی تجربه عرفانی
,
فلسفه عرفان (فرا عرفان)
,
عرفان نظری
,
عرفان نظری
,
گزاره های عرفانی
,
نظریه سنجش پذیری گزاره های عرفانی
,
منطق عرفان نظری
کلیدواژههای فرعی :
فصوص الحکم ,
اقسام گزاره بدیهی ,
وجدانیات (منطق و معرفتشناسی اسلامی) ,
قضیه ,
یقینیات ,
حقایق کشفی ,
اصل ( قضیه ) ,
بیان ناپذیری تجربه عرفانی ,
احکام نظری ,
حمد(احکام وجود عرفان نظری) ,
یقینیات ,
بدیهیات اولیه ,
وجدانیات ,
خطاناپذیری تجربه عرفانی ,
سنجش پذیری تجربه عرفانی ,
معیارناپذیری تجربه عرفانی ,
فهم ناپذیری تجربه عرفانی ,
وجدانیات عرفانی ,
بی معنایی گزاره های عرفانی ,
اصل لکل حکم معیار ,
حقایق شهودی ,
گزاره عرفانی فراعقل ,
گزاره عرفانی فرامنطق ,
احکام ضروری ,
فهرست گزیده متکلمان،فیلسوفان و عالمان شیعی :
ملاصدرا شیرازی: صدرالمتألهین
,
ابن سینا: ابوعلی سینا
شاپا (issn):
2383-2916
چکیده :
از شاخههای فلسفه عرفان، فلسفه عرفان نظری است و از مسائل فلسفه عرفان نظری، منطق و میزان عرفان نظری است. اساس این منطق نیز بر سنجشپذیری گزارههای عرفانی است که بر پایه «لکل علم میزان» و «لکل حکم معیار» تکیه دارد تا راه نقد و سنجش گزارهها را برای شناخت صدق و خطایشان هموار سازد. اما در برابر نظریه سنجشپذیری، سه نظریه رقیب خطاناپذیری، معیارناپذیری و توصیفناپذیری وجود دارند. در نظریه خطاناپذیری، بر خطاناپذیری وجدانیات عرفانی؛ در نظریه معیارناپذیری، بر فهمناپذیری؛ و در نظریه توصیفناپذیری، بر معنادار، منطقناپذیری و عدم واقعنمایی و بیمعنایی گزارههای عرفانی تأکید شده است. این سه نظریه، راه سنجش گزارههای عرفانی را منسد، و بنیان منطق عرفان نظری را سست و اعتبار سنجش را برای یافتن صدق و خطای گزارههای عرفانی، از بین میبرند. بر این اساس، تحقیق حاضر در صدد تبیین سنجشپذیری و نقد سه نظریه رقیب است تا بنیان منطق عرفان نظری را استوار سازد.
انتخاب :
صفحات :
از صفحه 107 تا 130
مشخصات اثر
ثبت نظر
عنوان :
پارادوکس مرتبه مثالی نفس حادث در نفسشناسی صدرالمتألهین : سال 5، شماره 2 : حکمت اسراء
نویسنده:
معصومه سادات سالک
نوع منبع :
مقاله
منابع دیجیتالی :
نسخه PDF
وضعیت نشر :
قم: موسسه فرهنگی تحقیقاتی إسراء,
زبان :
فارسی
کلیدواژههای اصلی :
ملاصدرا
,
عالم مثال
,
علم النفس ملاصدرا
,
علم نفس
,
جسمانیت الحدوث و روحانیت البقاء (فلسفه)
,
موجود مجرد مثالی
,
انسان شناسی فلسفی
,
علم نفس
,
حکمت متعالیه
,
عالَم مثال(قسیم عالم معانی و ارواح و اجسام)
,
پارادوکس مرتبه مثالی نفس حادث
کلیدواژههای فرعی :
قدیم ,
شواهد الربوبیه ,
معاد جسمانی ,
حکمت اشراق ,
انسان شناسی ,
عالم مجردات ,
حکمت مشاء ,
عالم ماده ,
03. انسان شناسی Human nature ,
عالم جبروت ,
عالم شهادت ,
عالم ماده ,
عالم ملک ,
قرآن ,
قوس نزول ,
عالم عقل ,
قدم نفس ,
عالم ملک و ملکوت ,
حادث ,
عالم شهادت ,
فلسفه اشراقی ,
فلسفه مشاء ,
بدن ,
عقل فعال ,
معاد جسمانی ,
قرآن ,
هستی عقلی نفس ,
معاد جسمانی از نظر ملاصدرا ,
عالَم اسماء و صفات ,
سابقه ماده بدن ,
اتصال مثال در انفصال خیال ,
حدوث نفس ناطقه ,
سلسله تنزلات ,
فهرست گزیده متکلمان،فیلسوفان و عالمان شیعی :
ملاصدرا شیرازی: صدرالمتألهین
,
ابن بابویه، محمدبن علی: شیخ صدوق
,
علامه مجلسی: محمدباقربن محمدتقی مجلسی
,
ابن سینا: ابوعلی سینا
شاپا (issn):
2383-2916
چکیده :
موجودات مثالی به رغم تجرد، از عوارض ماده (مقدار، اندازه و شکل) خالی نیستند؛ در حالیکه این عوارض، به گونهای در تعین شخصی و در نتیجه تفرد موجودات، نقش دارند و باعث جزئی شدن این صور میشوند. با فرض «مرتبه مثالی» برای نفس انسانی، میتوان سابقهای در این عالم برای انسان تصور کرد. در این تصور به تعداد افراد مادی کثرت عددی خواهیم داشت. بنا بر نظر ملاصدرا نفس انسانی، جسمانیة الحدوث است و سابقه چنین نفسی، به وجود جمعی عقلانی در صقع ربوبی و یا عالم مفارقات عقلی، ارجاع داده میشود. با این تفسیر، هم حدوث نفس انسان محفوظ میماند و هم پیامدهای عقلی محال و توالی فاسد قدم نفس، مجال بروز نمییابند. بنابراین سلسله تنزلات به ویژه مراتب قبلی وجودات تنزلیافته در قوس نزول، با مبنای حدوث جسمانی نفس، چندان قابل جمع به نظر نمیرسد و پیشینه وجود عقلی نفس ـ با وجود تأکید فراوان صدرالمتألهین بر وجود مثالی موجودات ـ تبیین چگونگی حدوث آن را از مرتبه عقلی به عالم ماده، دشوار میسازد. شاید بتوان این ناسازگاری را با فرض سابقۀ ماده بدن، به عنوان متحد صورت انسانی، حل کرد؛ اما ماده در فلسفه صدرایی نقش کماهمیتی دارد، و علاوه بر آن ابداعی است و نمیتواند در این مرتبه نقشی داشته باشد. بر اساس مبانی صدرایی، فرض پیوند مستقیم میان ماده متحد با صورت (در عالم ماده) با ماده مثالی، فرضی نادرست است. در پارهای از آثار عباراتی میتوان یافت که اعتقاد به مرتبه مثالی نفس انسانی را در سلسله نزولی نشان میدهد و وجه قدم نفس را تقویت میکند و بر ابهامات نظریه «جسمانیة الحدوث» میافزاید.
انتخاب :
صفحات :
از صفحه 83 تا 104
مشخصات اثر
ثبت نظر
عنوان :
بررسی و نقد برهان مسامته
نویسنده:
مجید ضیایی قهنویه
نوع منبع :
مقاله , نقد دیدگاه و آثار(دفاعیه، ردیه و پاسخ به شبهات) , کتابخانه عمومی
منابع دیجیتالی :
نسخه PDF
وضعیت نشر :
مشهد: دانشگاه فردوسی مشهد,
زبان :
فارسی
کلیدواژههای اصلی :
نامتناهی
,
برهان مسامته
,
تناهی بعد
کلیدواژههای فرعی :
اسفار ,
حکمت متعالیه ,
جهان طبیعت ,
شوارق الالهام ,
حکمت مشاء ,
قوای ادراکی نفس ,
حرکت ,
کمال مطلق ,
بینهایت ,
حکمت متعالیه ,
فلسفه مشاء ,
جسم ,
قوای ادراکی(اصطلاح وابسته) ,
حرکت فرضی ,
امتناع حرکت دایره ,
تناهی حقیقی ,
کتاب شفا (ابن سینا) ,
فهرست گزیده متکلمان،فیلسوفان و عالمان شیعی :
ملاصدرا شیرازی: صدرالمتألهین
,
خواجه نصیرالدین طوسی
,
علامه حلی
,
ملا عبدالرزاق لاهیجی
,
ابن سینا: ابوعلی سینا
شاپا (issn):
9112-2008
چکیده :
برهان مسامته از جمله براهین اثبات تناهی ابعاد است که در بحث طبیعیات مورد توجه بوده و نتایجی فلسفی در پی دارد. برهان مسامته بر دو مفهوم حرکت و مسامته تکیه دارد و با اثبات امتناع حرکت دایره در صورت عدم تناهی ابعاد به استحاله فرض وجود ابعاد نامتناهی میپردازد. با بررسی مفاهیم کلیدی این برهان و جداسازی بحث ذهن از خارج و مشخص کردن حیطه و چگونگی حرکت در هر یک از این ساحتها مشخص میشود که این برهان در ذهن به علت نحوه خاص تصور حرکت، نمیتواند مدعای خود را ثابت کند و در خارج نیز به علت عدم امکان حصر شرایط آزمایش و موانع احتمالی، امکان اثبات مدعای خویش را ندارد.
انتخاب :
صفحات :
از صفحه 93 تا 109
مشخصات اثر
ثبت نظر
عنوان :
تأثیر مبانی فلسفی ملاصدرا در برداشتهای حدیثی او در حوزه مباحث نفس و معاد
نویسنده:
جلیل قاسمی، عزیزالله فیاض صابری، حسن نقی زاده
نوع منبع :
مقاله
منابع دیجیتالی :
نسخه PDF
وضعیت نشر :
مشهد: دانشگاه فردوسی مشهد,
زبان :
فارسی
کلیدواژههای اصلی :
معاد
,
ملاصدرا
,
خودشناسی
,
معاد شناسی(کلام اسلامی ذیل فرجام شناسی)
,
علم نفس
,
حکمت متعالیه
,
حدیثشناسی
کلیدواژههای فرعی :
اسفار ,
اعیان ثابته ,
علیت ,
تجرد قوه خیال ,
اصالت وجود ,
کتاب مفاتیح الغیب (ملاصدرا) ,
جسمانیه الحدوث ,
مراتب هستی ,
انسان شناسی ,
اتحاد عاقل و معقول ,
وحدت تشکیکی وجود ,
نظام هستی ,
اهل بیت(ع) ,
قرآن ,
جسمانیت الحدوث و روحانیت البقاء (فلسفه) ,
تاویل حدیث ,
حرکت جوهری ,
هویت شناسی انسان (مسائل جدید کلامی) ,
حرکت جوهری ,
مُثُل ,
اصالت وجود ,
وحدت تشکیکی وجود ,
عالم ( امکانی ) ,
قرآن ,
اصل علّیت ,
امامان معصوم علیهم السلام ,
ماسِوی الله ,
تبیین منبع نقل ,
ملاک فهم روایت ,
ظهور ماهیت ,
استکمال تدریجی ,
فهرست گزیده متکلمان،فیلسوفان و عالمان شیعی :
ملاصدرا شیرازی: صدرالمتألهین
,
محمد بن یعقوب کلینی
,
فیض کاشانی: ملا محسن فیض کاشانی
,
علامه طباطبایی: سید محمدحسین طباطبایی
,
عبدالله جوادی آملی
,
ابن سینا: ابوعلی سینا
,
امام خمینی
شاپا (issn):
9112-2008
چکیده :
صدرالمتألهین شیرازی، مؤسس مکتبی است که به عنوان حکمت متعالیه شناخته میشود. وی با بهرهبردن از میراث سلف خود راه جدیدی را فراروی جویندگان حقیقت گشوده است. یکی از ویژگیهای مکتب فلسفی او استفاده فراوان از آیات و روایات معصومان(ع) در آثار فلسفی خود میباشد. وی براساس مبانی فلسفی که خود موفق به تأسیس آنها شده است، تبیین خاصی از منابع نقلی از جمله روایات ارائه داده است. در این مقاله نخست علت رویکرد ملاصدرا به روایات بررسی شده و سپس با ذکر نمونههایی به تأثیر مبانی فلسفی ملاصدرا در برداشتهای او از احادیث با محوریت مباحث نفس و معاد پرداخته شده است.
انتخاب :
صفحات :
از صفحه 91 تا 111
مشخصات اثر
ثبت نظر
عنوان :
تشکیک از دیدگاه صدرالمتالهین، سهروردی و ابن سینا
نویسنده:
مهری چنگی آشتیانی
نوع منبع :
مقاله , مطالعه تطبیقی
منابع دیجیتالی :
نسخه PDF
کلیدواژههای اصلی :
سهروردی
,
ملاصدرا
,
تشکیک
,
ابن سینا
,
حکمت اشراق the School of Illumination
,
فلسفه بوعلی
فهرست گزیده متکلمان،فیلسوفان و عالمان شیعی :
ابن سینا: ابوعلی سینا
چکیده :
بو علی سینا و پیروان مشائی او، با تامل در بحث تشکیک، دریافتند که امکان راه یابی تشکیک در امور ذاتی وجود ندارد؛ یعنی جنس، فصل و نوع هرگز نمی توانند مشکک باشند، بلکه همواره متواطی هستند، و چون اعراض نیز نسبت به مصادیق خود یا جنس اند یا نوع یا فصل، صدق آنها نیز بر مصادیق خود به نحو تشکیک نخواهد بود. پس همه مفاهیم ماهوی، متواطی هستند، و تشکیک تنها در مفاهیم عرضی، مانند ابیض و اسود، و نه سواد و بیاض، و حار و بارد، می تواند راه یابد. اما شیخ شهاب الدین سهروردی می گوید: تشکیک علاوه بر امور عرضی، در ماهیت نیز راه دارد، اما به باور حکیمان صدرایی، تشکیک به طور کلی از محدوده مفهوم، اعم از مفاهیم ذاتی و عرضی بیرون است و تنها در حقیقت وجود راه دارد؛ آن هم حقیقت خارجی وجود، نه مفهوم ذهنی آن.به باور مشائیان تمایز میان دو امر از سه حال خارج نیست: تمایز به تمام ذات و ماهیت، تمایز به جزء از ماهیت و تمایز به امور خارج از ذات و ماهیت. حکیمان مشا تفاوت میان دو شی را خارج از این سه قسم نمی دانند، اما سهروردی قسم دیگری را به آن افزوده است و آن تشکیک به «شدت و ضعف»، «نقص و کمال»، «تقدم و تاخر» و مانند آن است. در این قسم، برخلاف اقسام سه گانه پیشین، مابه التفاوت، به مابه الاشتراک باز می گردد.
انتخاب :
صفحات :
از صفحه 33 تا 50
مشخصات اثر
ثبت نظر
عنوان :
منطق و مباحث زبانی
نویسنده:
محمدباقر ملکیان
نوع منبع :
مقاله , کتابخانه عمومی
منابع دیجیتالی :
نسخه PDF
وضعیت نشر :
قم: مرکز پژوهشی دایرة المعارف علوم عقلی اسلامی,
زبان :
فارسی
کلیدواژههای اصلی :
علم النفس
,
دستور زبان عام
,
نحو فلسفی
,
مباحث الفاظ
,
روانشناسی(مسایل جدید کلامی)
,
اصطلاحنامه منطق
,
زبان شناسی
,
فلسفه تحلیلی
کلیدواژههای فرعی :
نطق ,
نحو ,
مغالطات منطقی ,
فهرست گزیده متکلمان،فیلسوفان و عالمان شیعی :
خواجه نصیرالدین طوسی
,
ابن سینا: ابوعلی سینا
چکیده :
در زمینه ارتباط علم منطق با زبان و علوم زبانی، دیدگاه های مختلف که گاهی با افراط و یا تفریط همراه است، مطرح شده است. در نظر بعضی از متفکران غرب، منطق به علوم زبانی فروکاسته می شود؛ همان گونه که در نظر بعضی دیگر به روان شناسی تحویل می شود. از نگاه اندیشمندان مسلمان، چنین تحویل و فروکاستی پذیرفته نیست ولی با این حال، آنان در پی بررسی ارتباط منطق با علوم زبانی هستند؛ زیرا بخشی از مباحث منطقی حول محور الفاظ و دلالت آن ها می چرخد.در این نوشتار به شواهدی که دال بر ارتباط بین منطق و علوم زبانی است، می پردازیم تا از سویی، نادرستی تحویل منطق به علوم زبانی و نیز بی ارتباطی منطق با علوم زبانی را نشان دهیم و از سوی دیگر، به شباهت و تفاوت های مباحث الفاظ در علوم زبانی با این مباحث در منطق اشاراتی کرده باشیم.
انتخاب :
صفحات :
از صفحه 161 تا 194
مشخصات اثر
ثبت نظر
عنوان :
تصحیح رساله «الوظائف فی المنطق» و مقدمه و تعلیقه بر آن
نویسنده:
ابراهیم نوئی
نوع منبع :
مقاله , حاشیه،پاورقی وتعلیق , کتابخانه عمومی
منابع دیجیتالی :
نسخه PDF
وضعیت نشر :
قم: مرکز پژوهشی دایرة المعارف علوم عقلی اسلامی,
زبان :
فارسی
کلیدواژههای اصلی :
محمد بن موسی مغربی
,
الوظائف فی المنطق
,
ابن سینا
,
اصطلاحنامه منطق
کلیدواژههای فرعی :
تصور و تصدیق ,
مقولات عشر ,
قضیه شرطیه ,
قضیه حملیه ,
فهرست گزیده متکلمان،فیلسوفان و عالمان شیعی :
خواجه نصیرالدین طوسی
,
علامه حلی
,
ابن سینا: ابوعلی سینا
چکیده :
گزیده نویسی در منطق، سنت متداولی بوده است که حکیمان در سده های مختلف بدان روی آورده اند؛ سنتی که در سده هفتم هجری به اوج خود رسید. از نوشته های سودمند این عصر رساله «الوظائف فی المنطق»، تالیف شمس الدین محمد بن موسی مغربی (683ق) است که همچنان به صورت خطی باقی مانده و حتی بیش تر مراکزی که نسخه ای از آن را نگه می دارند، نام نویسنده و عنوان رساله را نشناخته و آن را با عنوان «رساله فی المنطق» و به صورت مجهول المولف معرفی کرده اند. نوشتار پیش رو بر آن است پس از بیان مقدمه ای در معرفی اجمالی این رساله و نسخه های مورد استفاده از آن در روند تصحیح، متن مصحح آن را همراه با تعلیقات مصحح در اختیار منطق پژوهان قرار دهد.
انتخاب :
صفحات :
از صفحه 195 تا 236
مشخصات اثر
ثبت نظر
عنوان :
نقد و بررسی دیدگاه فخررازی مبنی بر استحاله منطقی تعریف
نویسنده:
رحمت اله رضایی , محمد حسین زاده
نوع منبع :
مقاله , نقد دیدگاه و آثار(دفاعیه، ردیه و پاسخ به شبهات) , مدخل مفاهیم(دانشنامه مفاهیم) , کتابخانه عمومی
منابع دیجیتالی :
نسخه PDF
وضعیت نشر :
قم: مرکز پژوهشی دایرة المعارف علوم عقلی اسلامی,
زبان :
فارسی
کلیدواژههای اصلی :
فخر رازی
,
تصورات نظری
,
مجهول مطلق
,
بداهت تصورات
,
درجات معرفت
,
برده فراری (عبد آبق) افلاطون
,
تحصیل حاصل
,
اصطلاحنامه منطق
,
گونه های معرفت
کلیدواژههای فرعی :
تصور ,
اعراض ,
اکتساب تصدیقات ,
تصدیق منطقی ,
ذاتی ,
شبهه مجهول مطلق ,
فهرست گزیده متکلمان،فیلسوفان و عالمان شیعی :
خواجه نصیرالدین طوسی
,
ابن سینا: ابوعلی سینا
چکیده :
تعریف، به ادعای منطق دانان، راهکاری برای اکتساب علوم نظری است. اما این راهکار از سوی بسیاری مورد نقد قرار گرفته است. از مهم ترین نقدها، نقد فخررازی است که می توان آن را نقد بر مبانی معرفت شناختی تعریف دانست. وی: اولا، مدعی است که چون تقسیم علم به بدیهی و نظری محال است، اکتساب نظری به وسیله بدیهی نیز محال است؛ ثانیا، تعریف حدی تحصیل حاصل است و تعریف رسمی به دنبال مجهول مطلق رفتن. بنابراین، تعریف حدی و رسمی محال است.مقاله پیش رو می کوشد با توجه به درجات معرفت، به نقد نخست وی پاسخ گوید؛ همان گونه که ارزش و کارکرد علم بدیهی و نظری متفاوت است، راه های تحصیل هریک نیز متفاوت است. بنابراین، راهی نیست جز اینکه تقسیم علم به بدیهی و نظری را قبول و در پی آن، تحصیل هریک به شیوه خاصی را بپذیریم. پاسخ سخن دوم ایشان آن است که اگر به رابطه اجزا با کل توجه کنیم، چنانکه فخررازی خود، اعتراف دارد، در آن صورت، متوجه می شویم که تعریف حدی، تحصیل حاصل و تعریف رسمی، به دنبال مجهول مطلق رفتن نیست.
انتخاب :
صفحات :
از صفحه 47 تا 80
مشخصات اثر
ثبت نظر
عنوان :
شرایط مقدمات برهان در ترازوی تحلیل : دوره ۶، شماره ۴ : معارف عقلی
نویسنده:
محمدامین ابوالحسنی صحرارودی
نوع منبع :
مقاله
منابع دیجیتالی :
نسخه PDF
وضعیت نشر :
قم: مرکز پژوهشی دایرة المعارف علوم عقلی اسلامی,
زبان :
فارسی
کلیدواژههای اصلی :
یقین منطقی
,
قیاس برهانی
,
اقدم عندالعقل
,
اقدم عندالطبع
,
مناسبت مقدمات
,
ذاتی باب برهان
,
ضرورت صدق
,
اصطلاحنامه منطق
کلیدواژههای فرعی :
عرضی ذاتی ,
علیت موضوع بر محمول ,
فهرست گزیده متکلمان،فیلسوفان و عالمان شیعی :
علامه حلی
,
ابن سینا: ابوعلی سینا
چکیده :
منطق دانان برای تحقق یک برهان حقیقی، شرایطی را برای مقدمات برهان لازم دانسته اند. این شرایط به متفکر کمک می کند که برهان را از برهان نما جدا کرده، در نتیجه بتواند به سادگی در بحث های علمی از برهان حقیقی بهره ببرد. به تعبیر ساده این شرایط، حد نصاب تحقق یک قیاس برهانی هستند.شرایطی که عالمان منطقی برای مقدمات برهان لازم دانسته اند عبارت اند از:1- از منظر ماده «یقینی» باشند؛ 2- نسبت به نتیجه «اقدم عند العقل (اعرف عند العقل یا اعرف من النتائج)» باشند؛ 3- با نتیجه «مناسبت» داشته باشند؛ 4- دارای «ضرورت» باشند؛ 5- «کلیه» باشند؛ 6- در برهان لمی، مقدمات باید نسبت به نتیجه «اقدم عند الطبع» باشند.منطق دانان در بخش تصدیقات، قوام هر استدلال را به دو حیث صورت و ماده آن می دانند. برهان مطابق با تعریف اندیشمندان منطقی قیاسی است که از مقدمات یقینی برای دست یابی به مطلوبی یقینی تشکیل شده است؛ ثمره این قیاس، همیشه قضیه ای یقینی است. با دقت در این تعریف درمی یابیم که برهان از حیث صورت، دارای صورتی ضروری الانتاج، یعنی قیاس می باشد. هم چنین از حیث ماده نیز مشتمل بر ماده ای یقینی است. بنابراین در تعریف استدلال برهانی دو حیث صورت و ماده که قوام یک استدلال را تشکیل می دهند بررسی شده است.اگر قوام یک استدلال به دو حیث صورت و ماده آن است، و از سویی نیز قیاس برهانی از منظر صورت استدلال و ماده استنتاج مشتمل بر عالی ترین صورت و با ضمانت ترین ماده است، منطق دانان با ذکر شرایط مقدمات برهان در پی بیان چه چیزی هستند؟ به تعبیر ساده، شرایط مقدمات برهان چه چیزی را مضاف بر صورت و ماده برهان، بررسی می کند؟ آیا با وجود تعریف تامی که از برهان ارائه شد، نیازی به ذکر شرایط مقدمات برهان هست؟ اگر نیاز است این شرایط چه گره ای از کار معلم یا متعلم این دانش خواهد گشود؟در این مقاله کوشیده ایم با توجه به این پرسش، شرایط مقدمات برهان را تحلیل و بررسی کنیم.
انتخاب :
صفحات :
از صفحه 7 تا 46
مشخصات اثر
ثبت نظر
عنوان :
واکاوی نسبت میان اسلام و فلسفه اسلامی
نویسنده:
حمید خدابخشیان
نوع منبع :
مقاله
منابع دیجیتالی :
نسخه PDF
وضعیت نشر :
قم: موسسه آموزشی و پژوهشی امام خمینی (ره),
زبان :
فارسی
کلیدواژههای اصلی :
فلسفه عربی
,
فلسفه الهی
,
فلسفه اسلامی
,
دین اسلام (دامنه ادیان پیشرفته)
کلیدواژههای فرعی :
هویت اسلامی ,
شیعه (اعم، مذاهب کلامی) ,
آیات و روایات ,
محیط اسلامی ,
فهرست گزیده متکلمان،فیلسوفان و عالمان شیعی :
ملاصدرا شیرازی: صدرالمتألهین
,
علامه طباطبایی: سید محمدحسین طباطبایی
,
مرتضی مطهری
,
ابن سینا: ابوعلی سینا
چکیده :
دانشی که موضوع خویش را وجود مطلق قرار داده و با روش عقلی و بهره گیری از برهان در پی درک حقایق اشیا است را «فلسفه اسلامی» نامیده اند. اما چرا این فلسفه را با پسوند «اسلامی» وصف کرده اند؟ برای پاسخ گویی به این پرسش، نخست به امکان تحقق فلسفه اسلامی و سپس به ویژگی ها و مولفه هایی که در مجموع، امکان شکل گیری فلسفه ای با وصف اسلامی را قابل قبول می سازند، پرداخته شده است.بررسی جنبه اسلامی آنچه که امروز با نام «فلسفه اسلامی» شناخته می شود، بخش دیگر این مقاله را تشکیل می دهد. در آغاز این بخش در نقد دیدگاهی که عنوان «فلسفه اسلامی» را ساخته و پرداخته شرق شناسان می داند، به تبارشناسی این واژه پرداخته و آثار آن در نوشته های فیلسوفان اسلامی پی گرفته شده است و در ادامه، واژه «فلسفه عربی» مورد بررسی و نقد قرار گرفته است. آن گاه مولفه هایی که بیانگر اسلامی بودن فلسفه موجود است، برشمرده شده و در پایان به طرح و نقد دیدگاه مخالف تحقق فلسفه اسلامی پرداخته شده است. این مقاله در مجموع با گردآوری دیدگاه های گوناگون درباره نسبت میان اسلام و فلسفه اسلامی، به ارائه معیارهایی که انتساب فلسفه اسلامی به اسلام را قابل قبول می سازد، پرداخته است.
انتخاب :
صفحات :
از صفحه 125 تا 160
مشخصات اثر
ثبت نظر
275
276
277
278
279
280
281
282
283
284
تعداد رکورد ها : 2984
×
درخواست مدرک
کاربر گرامی : برای در خواست مدرک ابتدا باید وارد سایت شوید
چنانچه قبلا عضو سایت شدهاید
ورود به سایت
در غیر اینصورت
عضویت در سایت
را انتخاب نمایید
ورود به سایت
عضویت در سایت
×
ارسال نظر
نوع
توضیحات
آدرس پست الکترونیکی
کد امنیتی
*
*
با موفقیت به ثبت رسید