جستجوي پيشرفته | کتابخانه مجازی الفبا

جستجوي پيشرفته | کتابخانه مجازی الفبا

کتابخانه مجازی الفبا،تولید و بازنشر کتب، مقالات، پایان نامه ها و نشریات علمی و تخصصی با موضوع کلام و عقاید اسلامی کتابخانه مجازی الفبا،تولید و بازنشر کتب، مقالات، پایان نامه ها و نشریات علمی و تخصصی با موضوع کلام و عقاید اسلامی

فارسی  |   العربیه  |   English  
telegram

در تلگرام به ما بپیوندید

public

کتابخانه مجازی الفبا
کتابخانه مجازی الفبا
header
headers
پایگاه جامع و تخصصی کلام و عقاید و اندیشه دینی
جستجو بر اساس ... همه موارد عنوان موضوع پدید آور جستجو در متن
: جستجو در الفبا در گوگل
...جستجوی هوشمند
مرور > مرور کلید واژه ها
>
اهل بیت
مرتب سازی بر اساس و به صورت وتعداد نمایش فرارداده در صفحه باشد جستجو
  • تعداد رکورد ها : 189
تفسیر روایی سوره های شمس،لیل،ضحی و انشراح بر پایه روایات اهل بیت علیهم السلام
نویسنده:
هاجر السادات عسگری
نوع منبع :
رساله تحصیلی
منابع دیجیتالی :
نسخه PDF
وضعیت نشر :
ایرانداک,
چکیده :
چکیدهاین رساله با عنوان تفسیر روایی سوره‌های شمس، لیل، ضحی و انشراح بر پای? روایات اهل بیت (علیهم السلام) است. پژوهش و جستجو برای بازشناسی و دست‌یابی احادیث تفسیری، به اندازه اهمیتِ فهم حقیقت کلام الهی حایز اهمیت است. هدف از ارائ? این تحقیق دستیابی به صحیح‌ترین تفسیر سوره‌های مورد نظر با توجه به روایات معصومین، با هدف تأکید و اهمیّت بخشی به نقشی که روایات در فهم و تفسیر قرآن می‌توانند ایفا کنند است.روشی که در این تحقیق به کار رفته؛ گردآوری، تحلیل و تبیین مفاد روایات تفسیری اهل بیت (علیهم السلام) برگرفته از تفسیرهای روایی شیعه، و روایات تفسیری منسوب به پیامبر اکرم و معصومین (علیهم السلام) از تفسیر "الدر‌المنثور" با هدف شناخت مفهوم و تفسیر آیات سوره‌های شمس، لیل، ضحی و انشراح است. هر روایتی که به گونه‌ای به تبیین مفاد آیات بینجامد، حتی اگر در آن هیچ اشاره‌ای به آیه نشده روایت تفسیری است. لذا در این تحقیق از روایاتی هم که در آن به آیه اشاره نشده ولی مرتبط با مضمون آیه است برای فهم بهتر آیه بهره گرفته‌ایم. تحقیق مذبور دارای دو دامن? قرآنی و روایی است که دامن? قرآنی آن طایفه‌های آیات در تفسیر المیزان، با انتخاب چهار سوره از قرآن است و دامن? روایی آن مجموعه روایات تفسیری اهل بیت (علیهم السلام) از تفاسیر مأثور البرهان، نورالثقلین، الصافی و قمی و روایات تفسیری معصومین (علیهم السلام) در الدرالمنثور ـ‌‌از تفاسیر مأثور اهل سنت‌ـ است. در این تحقیق هر سوره یک بخش را به خود اختصاص داده است و مطالب آن در سه فصل به بیان مفاد ظاهری آیات و روایات تفسیری به همراه تحلیل روایات و هم‌چنین گونه‌شناسی روایات تفسیری و بیان پیام‌های هدایت بخش آیات و روایات پرداخته شده است. البته قبل از بخش اول چارچوب کلی تحقیق، تحت عنوان کلیات و مفاهیم تدوین و آورده شده است. اولین بخش این تحقیق را سور? شمس به خود اختصاص داده است. آیات این سوره در مورد نشانه‏های قدرت الهی و بیان عظمت، اهمیت و کثرت منافع آنها بوده، این مطلب را گوشزد می‌کند که اگر انسان بخواهد رستگار شود، باید باطن خود را تزکیه کند و گرنه از سعادت و رستگاری محروم می‌ماند. روایات این سوره هم با ذکر مصادیقی برای نشانه‌های الهی به تفسیر آیات پرداخته‌اند.سور? بعدی "لیل" است، مباحث مطرح شده در این سوره با محوریت نجات متقیان انفاق کننده و عذاب مکذبان بخیل است، در روایات هم به ذکر مصادیقی برای این متقیان و مکذبان پرداخته است.آیات سور? "ضحی" به نعماتی که خدا به پیغمبرش عطا کرده اشاره می‌کند و در ضمن آن گذشت? زندگانی پیامبر (صلی الله علیه و آله) را در نظر او مجسم می‏سازد، لذا درآخرین آیات به او دستور می‏دهد که با یتیمان و مستمندان مهربانی کند و نعمت‌های الهی را بازگو نماید. روایات شرح دهند? ذیل این آیات هم بر بیان موضوعاتی هم‌چون ذکر مواردی تحت عنوان نعمت‌های الهی و به یاد این نعم بودن و اظهار آنها پرداخته‌اند.آیات سور? "انشراح" بر سه محور دور می‏زند: یکی به بیان نعمتهای سه‏گانه شرح صدر، فرو نهادن سنگینی بار نبوت و بالا بردن نام حضرت که هر سه جنبه معنوی دارد اشاره دارد و دیگر بشارت به پیامبراکرم (صلی الله علیه و آله) از نظر بر‌طرف شدن مشکلات دعوت او در آینده و دیگر توجه به خداوند یگانه و تحریض و ترغیب به عبادت و نیایش است. مهمترین موضوعی که در روایات این سوره مطرح شده، پرداختن به امر نصب و بیان ولایت حضرت علی (علیه السلام) به عنوان مهمترین مصداق این امر است، البته موضوعات دیگری هم‌چون سبب شرح صدر پیامبر (صلی الله علیه و آله)، نشانه‌های شرح صدر و نمونه‌های رفعت نام حضرت هم در کنار بقی? مطالب ذکر شده است.
مشخصات اثر
تحلیل استشهادات قرآنی و روایات تفسیری امام حسین
نویسنده:
حسین مطهری محب
نوع منبع :
رساله تحصیلی
منابع دیجیتالی :
نسخه PDF
وضعیت نشر :
ایرانداک,
چکیده :
خداوند قرآن کریم را برای هدایت انسان ‌ها فرستاده است و هدایت انسان‌‌ها فرع بر فهم آیات الهی است. همچنین پیامبر را به عنوان مبیّن قرآن قرار داده است و پیامبر نیز اهل بیترا پس از خود به عنوان مفسر و مبیّن قرآن معرفی نموده است. از آن حضرات روایات بسیاری در تبیین معارف قرآنی بر جای مانده است. در این راستا روایاتی از امام حسین نیز به عنوان یکی از اهل بیت توسط راویان ثبت و ضبط شده است. غیر از روایاتی که به منزله تفسیر معارف قرآنی است، گاه آن حضرت در ضمن سخن یا مکتوبی، به آیه‌ای شریفه استشهاد نموده است و گاه در ضمن سخن و یا در پاسخ به پرسشی، به تفسیر کلام وحی پرداخته است.در این پژوهش، بر اساس روایات و نقل ها از منابع تاریخی، روایی و تفسیری، بخش عمده ای از استشهادات قرآنی و روایات تفسیری امام حسین همراه با تحلیل آنها مورد بررسی قرار گرفته است. آنچه مسلم است، دراستشهاد به آیات یا تفسیر آنها توسط حضرات معصومین هدف یا اهدافی دنبال می شود که در ضمن تحلیل هر مورد، به عنوان دیدگاه و یا دست کم احتمال اشاره شده است. همچنین غیر از تحلیل محتوا به روش تفسیری یا تفسیر مطلق بودن آنها یا تاویل بودن آنها اشاره شده است.این نوشتار گامی کوچک و در این زمینه می باشد. بنابراین، پیشنهاد می‌شود که در ادامه و گام‌های پسین در راستای استشهادات قرآنی و روایات تفسیری امام حسین و به طور عام اهل بیت باید چندکار انجام پذیرد: 1- بررسی تمامی موارد موجود از استشهادات قرآنی و روایات تفسیری امام حسین و سایر معصومان و احصای آن موارد؛2- بررسی اعتبار یک یک آنها که طبعاً با دو روش بررسی سندی و متنی و محتوایی انجام پذیر است؛3- بررسی و تحلیل محتوایی و شکلی عمیق یک یک آنها که طبعاً جزئی تر و خردتر بودن عناوین را می طلبد، تا هدف تحلیل عمیق به درستی انجام پذیرد.
مشخصات اثر
نقش تولّی و تبرّی در تربیت دینی
نویسنده:
قاسم علی فیاضی
نوع منبع :
رساله تحصیلی
منابع دیجیتالی :
نسخه PDF
وضعیت نشر :
ایرانداک,
چکیده :
تولّی و تبرّی یا به عبارت دیگر حب و بغض، بیشترین و موثرترین نقش را در تربیت الهی و پرورش انسان‏های شایسته و جامعه‏ای ایده آل و آرمانی دارد. این رساله با عنوان « نقش، آثار و پیامدهای حب و بغض در تربیت دینی» در پنج فصل مورد تحلیل و بررسی قرار گرفته است: در فصل اول به مفاهیم کلیدی همچون: پیشینه بحث، مفهوم شناسی، روش تحقیق، ضرورت و اهمیت تربیت دینی پرداخته شده است. فصل دوم به حب الله، ارزش، آثار و برکات تربیتی آن و پیامدهایی همچون: در آرزوی جلب محبوب، شوق مناجات با محبوب، دوستی دوستان خدا، شوق دیدار محبوب و کمال انقطاع از غیر اختصاص دارد. فصل سوم در مورد ویژگی‏های تکوینی، شناختی و رفتاری و ثمرات عاطفی دوستی اهل‏بیت است. فصل چهارم به بررسی آثار و پیامدهای تولی از جمله: عزت بخشی، تقویت هویت دینی، رحمت واسطه الهی، تصفیه اعمال و رابطه هر یک با تربیت دینی پرداخته است. فصل پنجم، جایگاه تبری از دیدگاه قرآن، سیره عملی پیامبر، اسوه پذیری در برائت و نقش آن در تربیت و بازتاب تربیتی اخروی و اجتماعی تبری را مورد بررسی قرار داده است.
مشخصات اثر
جایگاه اهل بیت در آثار نسایی
نویسنده:
حسین کارگر
نوع منبع :
رساله تحصیلی
منابع دیجیتالی :
نسخه PDF
وضعیت نشر :
ایرانداک,
کلیدواژه‌های اصلی :
اهل بیت , علوم انسانی , نسایی
چکیده :
...................
مشخصات اثر
دراسه لحیاه سفیان العبدی الشاعر و جهات نظره تجاه اهل البیت (ع)
نویسنده:
صادق فتحی دهکردی
نوع منبع :
رساله تحصیلی
منابع دیجیتالی :
نسخه PDF
وضعیت نشر :
ایرانداک,
چکیده :
سفیان بن مصعب عبدی کوفی از شعرای اهل بیت (ع) در قران دوم هجری است که تاریخ دقیق ولادت و وفات وی مشخص نیست . وی از اصحاب امام صادق (ع) بشمار می‌رود که به حضور آن حضرت می‌رسید و قصائدش را قرائت می‌نمود و امام (ع) نیز افراد خانواده‌اش را فرامی‌خواند تا به اشعار وی از پشت پرده گوش دهند. همراهی عبدی با امام (ع) تنها در انس و الفت با آن حضرت یا رفت و آمد به نزد ایشان خلاصه نمی‌شد بلکه وی نزد امام (ع) از مقام و منزلتی برخوردار بود که ناشی از مودت و ایمان خالصانه وی نسبت به اهل بیت (ع) بود به طوری که امام (ع) در مورد او می‌فرمایند: "ای شیعیان، شعر عبدی را به فرزندان خود تعلیم دهید چراکه وی در راه خداست " در عین حال برخی از علماء مانند ابن شهرآشوب تصور می‌کنند که این روایت در مورد علی بن حمادعدوی یا عبدی است و این اشتباهی است که آنها مرتکب شده‌اند چراکه علی‌بن حماد در قرن دوم زندگی می‌کرده‌اند. از سوی دیگر بنظر می‌رسد که وی خود را وقف اهل بیت (ع) نموده است چرا که تمامی اشعاری که از او بدست آمده در این راستاست . هنگامی که اشعارش را مورد مطالعه قرار می‌دهیم متوجه می‌شویم که وی آنها را به مدح اهل بیت (ع) بطور عموم و امام علی (ع) بطور خصوص و نیز رثاء امام حسین (ع) و سیره حضرت فاطمه (س) اختصاص داده است . همچنین قدرت شعری وی تاحدی بود که به محض شنیدن روایتی در فضائل اهل بیت (ع) آن را به نظم درمی‌آورد و از اینرو می‌بینیم که اقتباس در جای جای اشعارش به چشم می‌خورد به گونه‌ای که تعدادی از احادیث و آیات قرآنی را در قالب شعر درآورده است . نوشته‌ای که پیش روی خوانندگان گرامی است بررسی شرح حال شاعر و نقطه نظراتش در قبال اهل بیت (ع) می‌باشد و مشتمل بر مقدمه و دو باب و خاتمه است و باب اول به بحث پیرامون اوضاع سیاسی، اجتماعی و ادبی زمان شاعر می‌پردازد و باب دوم مشتمل بر زندگی شاعر و مدیحه‌های وی در مورد اهل بیت (ع) و نیز اشعاری که به آنها دست یافتم، می‌باشد.
مشخصات اثر
نقش اهل بیت (ع) در حفظ قرآن کریم
نویسنده:
حسین دادفروغی
نوع منبع :
رساله تحصیلی
منابع دیجیتالی :
نسخه PDF
وضعیت نشر :
ایرانداک,
چکیده :
? فاسئلوا هل الذکر ان کنتم لا تعلمون? (نحل 43 ) یکی از سنت های رایج بین ما انسان ها این است که افراد غیر آگاه به مسایل پیش افراد آگاهبه مسایل مراجعهمی کنیم و از این طریق کمک و راهنمایی لازم و ضروری در اموری که نمی دانیم بدست می آوریم. این امر نه تنها سنت است بلکه ریشه در قرآن کریم دارد خدای سبحان می فرماید: هر آنچه نمی دانید به «اهل الذکر» (در درجه نخست به پیامبر اکرم (صل الله علیه وآله) و اهل بیت آن حضرت می با شند.) مراجعه کنید و پاسخ خود را از آنها در یافت نماید زیرا آنها آگاه ترین و صادق ترین افراد به مسایل قرآن کریم هستند.بر این اساس است که عنوان رساله نقش اهل بیت در حفظ قرآن کریم بنا نهاده شد و مطالب نیز در این راستا ضمن ده فصل تنظیم گردید که فصل نخست آن به کلیات بحث مانند تبیین مسئله ، پیشینه، ضرورت ، روش و قلمرو تحقیق، سوالات اصلی و فرعی و فرضیه ها و تبیین واژه های کلیدی مانند واژه نقش، اهل بیت ، حفظ و قرآن به خود اختصاص داده است. در فصل دوم به منزلت و جایگاه قرآن کریم از دید گاه ائمه(علیهم السلام) بحث و پرداخته شده است. فصل سوم پاسخ به این پرسش است ، که نقش اهل بیت(علیهم السلام) در جمع آن چیست؟.و در فصل چهارم به بحث قرائت های مختلف قرآن کریم پرداخته شده و با نقد و نقض آنها قرائت مورد نظر اهل بیت(علیهم السلام) به اثبات رسیده است .فصل پنجم تحت عنوان علوم مرتبط به قرآن و پیدایش فصاحت و بلاغت و بنیان گذار آن بحث گردیده و ثابت شده است که اهل بیت (علیهم السلام) موسس آن بوده اند.فصل ششم بحث از مصونیت قرآن از تحریف و نقش اهل بیت (علیهم السلام) در این باره به وضوح و روشنی تبیین شده است . و در فصل هفتم به جایگاه تفسیری آن حضرات و منابع مورد نیاز تفسیر برای رهنمود دیگران مورد کاوش قرار گرفته است. و در فصل هشتم به تفاسیر منسوب به اهل بیت (علیهم السلام) اشاره گردیده.و فصل نهم به شاگردان تفسیری و آگاهان به قرائت و قاریان که کسب دانش قرائت از ائمه (علیهم السلام) کرده اند اختصاص دارد.و در فصل دهم به حفظ قداست قرآن کریم در هنگام قرائت از منظر اهل بیت (علیهم السلام) پرداخته شده است. و در پایان خلاصه و نتیجه از بحث بیان شده است.
مشخصات اثر
نقش محبت اهل بیت علیهم السلام در تربیت انسان
نویسنده:
میرزا حسین نگری
نوع منبع :
رساله تحصیلی
منابع دیجیتالی :
نسخه PDF
وضعیت نشر :
ایرانداک,
چکیده :
این پژوهش با عنوان نقش محبت اهل بیت علیهم السلام در تربیت انسانبه هدف شناخت آثار محبت اهل بیت و ارائه الگوئی مناسب به جامعه شیعیبه جمع آوری اطلاعات از منابع پرداخته و با توصیف و تحلیل اطلاعات جمع آوری شده است شالوده اصلی این پایان نامه راشش سوال تشکیل می دهددر فصل اول به مفاهیم کلیدی همچون تبیین واژه های اهل بیت، محبت، تربیت، نقش، تولی و دیگر پرداخته شده است و نیز تفاوت میان واژه های مودت، محبت، آل، اهل، ذریت، عترت، عشق و عقل بررسی شده است، دیدگاه مفسرین، فیلسوفان، روانشناسان، اهل عرفان و دین، در باره محبت و نیز اقسام محبت بیان شده است .در فصل دوم برای پی بردن به حقیقتمحبت اهل بیت علیهم السلام این مفهوم در آیات و روایات بررسیگردیده که مجموعاً پنج آیه از آیات قرآن کریم که تاکید بر محبت اهل بیت علیهم السلام می‌کنند، مورد بررسی و تحلیل قرار گرفته‌اند و یازده روایت برگزیده شده که هفت روایت از طریق شیعه و چهار روایت دیگر از طریق اهل سنت نقل و مورد ارزیابی قرار گرفته‌اند. فصل سوم در صدد تبیین جایگاه وفلسفه محبت اهل بیت است و به موارد ذیل میتوان اشاره کرد کهتحول عاطفی مردم قبل از تحول شناختی و عقلی است و مراد از تحول عاطفی وابستگی قلبی مردم با اهل بیت علیهم السلام و در نتیجه تربیت الهی- دینی شدن آنان است و از دیگر فلسفه ها ایجاد روابط پایدار با خدا، دین و مکتب است که رشته محبت، تنها رشته ناگسستنی است.در فصل چهارم، شرائط تأثیر گذاری محبت اهل بیت علیهم السلام بیان گردیده که در ذیل این بحث به دو امر مهم پرداخته شده است اول اطاعت و دوم تبعیت که به هر دو مورد در قرآن اشاره شده است و رمز سعادت وهدایت،کلید خوشبختی، اطاعت و تبعیت از محبوب است و در این فصل ضمن بیان دلائل محبت توأم با عمل فرق اطاعت و اتباع و نقش محبت در الگو گیری و الگو پذیری هم بیان شده است.درفصل پنجم که فصل اصلی محسوب می شود آثار محبت به اهل بیت بیان شده است که این آثار را در دو بعد فردی و غیرفردی تقسیم شده و دربعد فردی آثاری مانند بیم و امید، کرامت و عزت، سعادت، هدایت، توفیق توبه، قرب الهی، حکمت، ایثار و از خود گذشتگی که بعضی از این موارد اثر مستقیم محبت و بعضی دیگر از آثار محبت با اهل بیت علیهم السلام می‌باشند، مطرح شدههمچنین بعد غیر فردی به ابعاد دیگری همچونعاطفی، سیاسی، فرهنگی، دینی، اجتماعی، اخلاقی و اقتصادی تقسیم شده و آثار ی مانند طهارت، یقین، توکل، تسلیم، معرفت، عفت، تواضع، اتحاد، سخاوت، قناعت، برکت، مقاومت، امنیت، محبوبیت، آرامش روحی و روانی، از بین رفتن شک و وسواس بیان شده.در فصل ششم شیوه های ابراز محبت ذکر شده که موجب ازدیاد محبت و از لوازمات آن می باشند، شیوه هایی مانند فرستادن درود، بناسازی مراقد ائمه، تبری از دشمنان، هماهنگ نمودن شادی‌ها و غم ها با شادی‌ها و غم اهل بیت علیهم السلام ، خواندن ادعیه مأثوره، زیارت رفتن و خواندن، عمل به احکام شریعت و هجرت از شیوه های ابراز محبت است.
مشخصات اثر
فضائل اهل بیت علیهم السلام در اهم تفاسیر اهل سنت
نویسنده:
مصطفی آذرخش
نوع منبع :
رساله تحصیلی
منابع دیجیتالی :
نسخه PDF
وضعیت نشر :
ایرانداک,
چکیده :
فضائل اهل بیت علیهم‌السلام در قرآن کریم به صراحت و با ذکر نام و نشان نیامده است با این وجود، مفسران هنگام تفسیر آیات و سور قرآنی، با روایات و حقایق تاریخی فراوانی در ارتباط با آن دسته از آیات قرآنی که بنوعی بر فضائل اهل بیت علیهم‌السلام دلالت دارند مواجه شده‌اند و آنها را در جای جای تفاسیرشان درج کرده‌اند و در نتیجه کتب تفسیری از جمله تفاسیر جامع اهل سنت منابع ارزنده‌ای را برای دستیابی به فضائل اهل‌بیت علیهم‌السلام تشکیل داده‌اند. در این پایان‌نامه اهم تفاسیر علمای اهل سنت در این ارتباط مورد بررسی و ارزیابی قرار گرفته است به این ترتیب که آیات وارده در شان اهل‌بیت علیهم‌السلام یکایک در تفاسیر اهل‌سنت مورد بررسی قرار گرفته و آنگاه با مقایسهء تفاسیر مورد بررسی به بیان موارد اشتراک و پس از آن به موارد مورد اختلاف پرداخته شده و مالا نتایج ذیل به دست آمده است : نخست آنکه میان فرق مسلمین نقاط اشتراک فراوانی وجود دارد، چرا که در توحید نبوت ، قبله، کعبه و بیشتر احکام فقهی با یکدیگر اتفاق‌نظر داشته و تنها اصلی که موجب افتراق شیعیان با براداران سنی مذهب ایشان می‌گردد مسئله ولایت و امامت است ، دیگر آنکه در جهت تقریب افکار و اذهان پیروان فرق اسلامی در راستای تاکید بر نقاط اشتراک بایستی بر فضائل اهل بیت علیهم‌السلام که به وفور در تفاسیر اهل سنت آمده است شناسایی حاصل نموده و به معرفی آنها پرداخت .
مشخصات اثر
تعامل اهل بیت پیامبر (صلی الله علیه و آله) با خلفای سه گانه
نویسنده:
حسین عباس عابدی
نوع منبع :
رساله تحصیلی
منابع دیجیتالی :
نسخه PDF
وضعیت نشر :
ایرانداک,
چکیده :
در این تحقیق موضع گیریهاى اهل بیت پیامبر(صلى الله علیه وآله) نسبت به خلفاى سه گانه و نحوه تعامل آنان تبیین شده است.بنابراین مسأله این پژوهش این است که، تعامل اهل بیت(علیهم السلام) با خلفاى سه گانه چگونه بوده است؟ آیا اهل بیت(علیهم السلام) با خلفاى سه گانه همکارى کرده اند یا خیر؟ و در صورت مثبت بودن پاسخ، آیا این همکارى به معنى مشروع دانستن حاکمیت خلفا بوده است یا خیر؟ دوران مورد بررسى از سال 11 هجرى تا سال 35 هجرى را شامل مى شود، برخى از نویسندگان در مورد برخورد اهل بیت پیامبر(صلى الله علیه وآله) با خلفاى سه گانه افراط کرده اند و حتّى امام على(علیه السلام) را بازوى اجرائى خلفا دانسته و خواسته اند به نحوى مشروعیت خلافت خلفاى سه گانه را از این استفاده نمایند.اما فرضیه این پژوهش این است که اهل بیت پیامبر(صلى الله علیه وآله) با ملاحظه خطرهایى که در صورت قیام جامعه اسلامى را تهدید مى کرد، از قیام واقدام مسلحانه خود دارى کردند و با صبر و دور اندیشى، جامعه اسلامى را از خطرهاى منافقین، مرتدین و فرصت طلب ها نجات دادند.امام على(علیه السلام) و حضرت فاطمه زهرا(علیها السلام) که در مسئله خلافت و فدک خود را صاحب حق مى دانستند شیوه ویژه اى را در پیش گرفتند که هم وحدت امت اسلامى حفظ شود و هم حقایق باز گو شود. حضرت على(علیه السلام) در دوران خلفاى سه گاه در پاره اى موارد به همکارى با آنان پرداختند و با مشاوره هاى مشفقانه براى حفظ مصالح اسلام و مسلمانان تلاش وافر نمودند و در موارد دیگر انتقادات شدید به خلفا کردند که از مجموع انتقادات اهل بیت پیامبر(صلى الله علیه وآله) از خلفا مى توان نتیجه گرفت که ایشان هرگز دستگاه خلافت را مشروع نمى دانستند بلکه با صراحت، عدم لیاقت آنها را گوشزد فرموده است.
مشخصات اثر
تفسیر موضوعی در مکتب اهل بیت علیهم السلام
نویسنده:
نیره اسحاقی
نوع منبع :
رساله تحصیلی
وضعیت نشر :
ایرانداک,
چکیده :
به نظر می‌رسد درطول سیزده قرن اسلوب غالب بر تفسیر، تفسیر ترتیبی بوده است و مفسران تا قرن چهاردهم به تفسیر موضوعی که اسلوب دیگری در تفسیر است، عنایت کمتری داشته‌اند. این در حالی است که تفسیر موضوعی ممکن است از نظر اصطلاح، اصطلاحی نو ظهور باشد ولی اصل آن از زمان نزول قرآن و همراه تفسیر ترتیبی وجود داشته است. این مطلب از روایات و بیانات پیامبر6و ائمه معصومین:که منشاء علم تفسیر هستند و بیانات ایشان به عنوان مرجعیت علمی و محک داوری مورد توجه است، قابل اثبات است. در تفسیر موضوعی علاوه بر روش قرآن به قرآن می‌توان از سایر روش‌های تفسیری از جمله روش تفسیر روایی، عقلی، علمی و غیره نیز کمک جست. به علاوه تفسیر موضوعی گرچه دارای همگونی صوری با تفسیر قرآن به قرآن است ولی به دلیل این که هرکدام دارای اهداف متمایزی هستند نمی‌توان آن‌ها را با هم یکی دانست. همچنین باید گفت گرچه شیوه‌ی تفسیر موضوعی دارای موافقان و مخالفانی است؛ ولی با این وجود بررسی روایات و بیانات اهل‌بیت: نشان می‌دهد که این شیوه‌ی تفسیر مورد تایید ایشان است. این روایات به چند دسته تقسیم می‌شود که عبارت است از روایات دلالت کننده به جایگاه قرآن؛ روایات ارائه کننده تفسیر موضوعی؛ روایات ناظر به تقسیم بندی معارف قرآن. به علاوه ائمه‌ معصومین:در زمینه‌ی بیان معارف گوناگون اخلاقی، اعتقادی و فقهی و غیره و در قالب‌های متنوعی چون نامه، خطبه، مناظره و ادعیه شیوه گردآوری آیات مربوط به یک موضوع و جمع‏بندی و سپس استفاده از آن را آموخته‌اند. همچنین تدوین آثاری در موضوع آیات الاحکام و آیات نازله در شان اهل بیت:توسط شاگردان و اصحاب ایشان و تالیف کتاب‌هایی چون تنزیه الانبیاء، در عصر معصومین:و دوره‌ی نزدیک به عصر ایشان می‌تواند گویای این مطلب باشد که تفسیر موضوعی در مکتب تفسیری و سیره‌ی اهل‌بیت:دارای پیشینه قابل توجهی است. اقسام تفسیر موضوعی عبارتند از: 1- تفسیر موضوعی با رویکرد فهم ارتباط معنایی آیات بر مبنای نظریه وحدت هدف در سوره‌ها؛ 2- تفسیر موضوعی واژگانی؛ 3- تفسیر موضوعی با رویکرد فهم ارتباط معنایی آیات بر مبنای وحدت لفظ و وحدت مفهوم؛ به نظر می‌رسد جوانه‏های این اقسام، گاه به طور مستقیم و گاه غیر مستقیم در بیانات ائمه معصومین:قابل مشاهده است. کلید واژه: تفسیرقرآن، تفسیر موضوعی، اهل بیت:.
مشخصات اثر
  • تعداد رکورد ها : 189