جستجوي پيشرفته | کتابخانه مجازی الفبا

چکیده: دین، مجموعه‏ عقاید و اخلاق‏ و احکام است، که خداوند به منظور هدایت و تامین سعادت دنیوی و اخروی انسان به پیامبران وحی کرده است. دین با این تعریف، هم در ترابط با اخلاق و هم در توافق با عقل است.امام على‏علیه السلام دستیابى به علم و حکمت و خودشناسى و خداشناسى و دین‏شناسى را از رهگذر عقل مى‏دانند، که کارکردى نظرى است. دین مکمل عقل و ارتباطى خاص و دوسویه میان آن دو وجود دارد. در قرآن و نهج البلاغه، ایمان و عمل صالح دو بال پرواز بشر به مقام انسانیت و درک خلیفه اللهی و وصول به سرمنزل مقصود است.اساساً آخرت وجهه ملکوتی دنیاست.شرط اینکه یک عمل، وجهه ملکوتی خوب پیدا کند، این است که با توجه به خدا و برای صعود به ملکوت خدا انجام گیرد. عمل کسی که ایمان به خدا و قیامت نداشته باشد، وجهه ملکوتی نداشته و به علییین صعود نخواهد کرد. تقوا در نهج البلاغه نیرویى است روحانى که بر اثر تمرین هاى زیاد پدید مى آید و پرهیزهاى معقول و منطقى سبب و مقدمه پدید آمدن این حالت روحانى است. اخلاق در نهج البلاغه مبتنی بر اصول عقاید، ولایت و عمل به شریعت، و تعالی بخش انسان به مقام خلیفه اللهی واقعی می باشد و اصولا اعمال اخلاقى،اعمال دینى نیز محسوب مى‏شوند.این نظریه ى اخلاقى هم در شکل کاملش، به اصول اعتقادى دین، و هم در تشخیص مصادیق قواعد اخلاقى، به محتوا، وحى و دستورات دین احتیاج دارد.باید بگوییم که اخلاق از دین جدا نیست؛نه از اعتقادات دینى و نه از دستورات دینى. اگر کمال نهایی انسان، تقرب به خداوند باشد، بی‌شک شناخت تقرب به خدا بدون دانستن اعتقادات دینی میسر نیست؛ زیرا بین کمالات مادی و ابدی و ظاهر و باطن اعمال رابطهتکوینی وجود دارد که درک آن در کمال آدمی میسر است و آن مطلب بدون دین‌شناسی تحصیل نمی‌شود.لذا تا عملی از راه نیت و از راه عقیده و ایمان، نورانیت و صفا پیدا نکند، به ملکوت بالا نمی‌رسد