جستجوي پيشرفته | کتابخانه مجازی الفبا

چكيده يكي از كتب روايي كهن شيعي كه به خصوص دربارة دانش اهل بيت : نگاشته شـده و البته احاديث فراواني دربارة فضائل معصومين : نيز در بر دارد، كتاب بـصائر الـدرجات في علوم آل محمد : اثر محمد بن حسن صفّار قمي است كـه از زمـان نگـارش مـورد توجه محدثين و بزرگان ش يعه بوده و امـروزه برخـي مستـشرقان و محقّقـان ماننـد آنـدره )1 )نيومن و امير معزّي [به خصوص ] در مورد آن تحقيقاتي انجام دادهاند . يكي از اشكالاتي كه موجب شده برخي بر اين كتاب خُرده بگيرند اين است كه يكـي از شـاگردان مـشهور صفّار به نام «محمد بن حسن بن وليد » اجازة نقل اين كتاب را به شاگردان خود نمـي داده است، و در اصطلاح علم رجال اين كتاب را اسـتثناء زده كـه از آن حتّـي روايتـي را نقـل ننمايند؛ برخي دليل اين امر را غلو و زياده گويي در شأن اهل بيت : در اين كتاب مطـرح نموده .اند در اين نوشتار علّت اصلي وجـود چنـين شـبهه و پاسـخ آن و همچنـين نقـد و بررسي گفتار برخي مقالات بر اين اشكال بيان شده است

اعتکاف، عبادتی پرفضیلت است. که تعبد و اخالص از ارکان اصلی آن، به شمار میآید. این نوشتار، فضیلت اعتکاف را از بررسی متون قرآنی، حدیثی و گزارشهای تاریخی، پی میگیرد؛ همچنین در پی پاسخ به این پرسش است که: آیا هدف از تشریع این عبادت فقط کسب ثواب است یا فراتر از پاداش و ثواب اخروی مورد نظر است؟ متون دینی عالوه بر تبیین فضیلت اعتکاف، با روشهای دیگر نیز اهمیت موضوع را نشان دادند. مقاله حاضر میخواهد، با ترکیب متونی که به طور مستقیم و غیرمستقیم به بیان دیدگاه دین درباره اعتکاف پرداختهاند، نگاهی نو به این موضوع را سامان دهد و آن را از عمل عبادی دارای ثواب اخروی خارج کرده و آثار معنوی آن را در زندگی معتکفان نشان دهد

چکیده نوشتۀ پیش رو، گزارشگونهای است از برخی منقوالت کتاب المحیط فـی اإلمامة از بعضـی منـاب کهن امامی که در گذر زمان از دست رفتهاند. نویسندۀ کتاب از زیدیان ایران در قرن پنجم بـوده وکتـاب خود را به هدف پاسخ به امامیه نگاشته است. از جملۀ منقوالت وی حدیثی است از کتـاب نواا ر- الحکمة محمد بن احمد بن یحیی اشعری که از قضـا شـیخطوسـی دقیقـاً همـان مضـمون را در عدةاألصال از امام صادق روایت کرده است، ولی در قالب حدیثی به شکل مرسل و بدون سند و نیز بدون ذکر منبعی خاص، و درست به همین خاطر از آن روزگار تا کنون کتاب عدة االصال تنها منب این روایت به شمار میآمده است. نویسندۀ زیدی یادشده از برخی کتاب های دیگر امامی که آن ها نیز به دست ما نرسیدهاند، مانند اآلراء و الدیانات حسن بن موسی نوبختی و اإلیضاح شیخ مفید نیز مطالبی نقل کرده است.

در مقاله حاضر به بررسی خاستگاه معاجم رجالی درباره اصحاب ائمه پرداخته و دلائل احتمالی تدوین این آثار را در قرن هشتم و نهم میلادی برشمردیم . سپس توثیقات کسانی که از ائمه روایاتی را گزارش کرده اند را بررسی کرده و به روش شناسی تطبیقی توثیق در آثار متقدم و متاخر پرداختیم . همچنین دلائل احتمالی ظهور سبک های متاخرتر توثیق را واکاویده ایم .