جستجوي پيشرفته | کتابخانه مجازی الفبا

جستجوي پيشرفته | کتابخانه مجازی الفبا

کتابخانه مجازی الفبا،تولید و بازنشر کتب، مقالات، پایان نامه ها و نشریات علمی و تخصصی با موضوع کلام و عقاید اسلامی کتابخانه مجازی الفبا،تولید و بازنشر کتب، مقالات، پایان نامه ها و نشریات علمی و تخصصی با موضوع کلام و عقاید اسلامی

فارسی  |   العربیه  |   English  
telegram

در تلگرام به ما بپیوندید

public

کتابخانه مجازی الفبا
کتابخانه مجازی الفبا
header
headers
پایگاه جامع و تخصصی کلام و عقاید و اندیشه دینی
جستجو بر اساس ... همه موارد عنوان موضوع پدید آور جستجو در متن
: جستجو در الفبا در گوگل
...جستجوی هوشمند
مرتب سازی بر اساس و به صورت وتعداد نمایش فرارداده در صفحه باشد جستجو
  • تعداد رکورد ها : 19
بازاندیشی در جایگاه خالد بن سنان در فصوص الحکم؛ از روایت عرفانی تا نقد حدیثی
نویسنده:
محمود صیدی ، محمد رضا فرهنمد کیا
نوع منبع :
مقاله
منابع دیجیتالی :
نسخه PDF مراجع
چکیده :
کتاب فصوص الحکم اثر محیی‌الدین ابن‌عربی، از آثار بنیادین عرفان نظری اسلامی است که در آن، نویسنده طی بیست‌وهفت فصّ، به شرح حکمت‌های الهی نهفته در شخصیت معنوی پیامبران و اولیای الهی پرداخته است. یکی از فصوص بحث‌برانگیز این اثر، فصّ خالدی است که در آن، حکمت صمدی به خالد بن سنان ـ شخصیتی که نام او در قرآن ذکر نشده و جایگاه وی در منابع اسلامی محل اختلاف است ـ اختصاص داده می‌شود. هدف این پژوهش، بررسی اعتبار منبع حدیثی ابن‌عربی در انتساب حکمت صمدی به خالد بن سنان و تحلیل میزان وفاداری وی و شارحانش به روایت مزبور است. این مطالعه با روش تحلیل اسنادی ـ مقایسه‌ای و با بررسی متون حدیثی شیعه و اهل‌سنت، به‌ویژه منابع حدیثی منسوب به امام صادق(ع)، انس بن مالک و عبدالله بن عباس انجام شده است. یافته‌های تحقیق نشان می‌دهد که روایت مورد استناد ابن‌عربی و شارحانش، علاوه‌بر تفاوت‌های محتوایی با روایت شیعی، دارای مشکلات سندی جدی ازجمله وجود راویان غیرموثق است. همچنین، مفاد این روایت با برخی آیات قرآن و دیگر احادیث شیعی در تعارض است. بر این اساس، با استفاده از روش توصیفی‌تحلیلی نتیجه گرفته می‌شود که استناد ابن‌عربی به این روایت به‌عنوان مبنای فصّ خالدی از منظر حدیث‌شناسی با چالش‌های اساسی روبه‌روست و این امر ضرورت بازخوانی انتقادی جایگاه خالد بن سنان در نظام فکری ابن‌عربی را ایجاب می‌کند.
مشخصات اثر
نقد قرآن‌محور تأویلات ابن‌عربی از آیات مربوط به قوم حضرت نوح (ع) در فصوص الحکم‏
نویسنده:
محمود صیدی ، حسن اصغرپور
نوع منبع :
مقاله
منابع دیجیتالی :
نسخه PDF مراجع
چکیده :
فصّ نوحی (ع) یکی از مهم‌ترین فصّ‌های کتاب فصوص الحکم است که ابن‌عربی در آن به بررسی و تأویل آیات مربوط به نوح نبی (ع) و قوم ایشان پرداخته است. ابن‌عربی با گریزِ کامل از نصوص آیات قرآنی و تأویل نمودن آنها بر خلاف ظاهر و نص، بر این باور است که قوم نوح (ع) نه تنها بت‌پرست نبودند، بلکه اهل شهودات و تجلیات ذاتیِ الهی بوده‌اند. بر این اساس، آنان دارای دو مقام «تشبیه» و «تنزیه» عرفانی بوده‌اند و تجلّی خداوند واحد متعال را در همۀ مظاهر و مخلوقات شهود می‌نمودند و به منزه بودن او از نقائص و پستی‌ها باور داشتند. همچنین، حضرت نوح (ع) آنان را صرفاً به گونۀ «تنزیهی» به سوی خداوند دعوت می‌نمود؛ از این رو، آنان از قبول دعوت نوح (ع) روی برتافتند. در پژوهش حاضر که با روش توصیفی تحلیلی انجام شده، اثبات شد که چنین تأویلات طولی با نصوص و ظواهر قرآنی سازگار نبوده و در تناقض (ظاهر با باطن) است؛ زیرا قوم نوح (ع)، به تصریح قرآن کریم بت‌پرست بودند و حضرت نوح (ع) از هیچ کوششی در جهت هدایت و ایمان‌آوری آنان فروگذار نکرده است. به دلیل‌ بت‌پرستی، یقیناً سخن‌گفتن از شهودات و تجلیات اسماء و صفاتی قوم نوح (ع) صحیح نیست؛ به فرض برخورداری از چنین ویژگی‌ها و مقاماتی، دعوت به یکتاپرستی قوم نوح (ع) معنایی نداشت.
صفحات :
از صفحه 545 تا 562
مشخصات اثر
عرفان شیعی یا قرائت شیعی از سنت عرفانی؟ براساس تعلیقات امام خمینی بر فصوص‌الحکم
نویسنده:
غلامرضا حسین پور
نوع منبع :
مقاله
منابع دیجیتالی :
نسخه PDF مراجع
فهرست گزیده متکلمان،فیلسوفان و عالمان شیعی :
امام خمینی
چکیده :
عارف و حکیم و فقیهی شیعی ـ مانند امام خمینی ـ صرفاً قرائتی یا خوانشی شیعی از مکتب ابن عربی دارد، نه عرفانی مستقل و با صفتی شیعی. به عبارت دیگر، امام، مبانی و اصول عرفانی مکتب ابن عربی را پذیرفته، و تنها در برخی از مسائل فرعی و جزئی ـ از منظری شیعی ـ به تبیین یا نقد نظرات ابن عربی پرداخته است. استشهاد امام به ادعیه و احادیثی که شیعیان از طریق اهل بیت(ع) روایت می‌کنند، و تمسّک او به کلام شیعی برای اثبات عصمت علمیِ انبیاء، و توسّل او به نظریه امامت در شیعه برای تبیین مصادیق خلافت ظاهری پس از رسول خدا(ص)، عرفانِ مورد نظر امام خمینی ـ و عارفانی چون او ـ را به صفت شیعی مزیّن نمی‌کند، بلکه تنها می‌تواند قرائت و خوانشی از یکی از مهم‌ترین مکاتب عرفانی در عالم اسلام باشد. بدین‌سان راقم این سطور در پژوهش حاضر که با روش توصیفی ـ تحلیلی انجام شده است؛ تمسّک به ادعیه و احادیث شیعی، پای‌بندی کامل به شریعت در ردای فقاهت، حصر مصادیق انسان کامل در معصومین(ع) و ایراد منازعات کلامی، را از شاخصه‌هایی می‌داند که در باب معنای قرائت شیعیِ امام خمینی از سنّت عرفانی ابن عربی احصا کرده است. امام معتقد است که طریقت و حقیقت جز از راه شریعت حاصل نخواهند شد، زیرا ظاهر راه باطن است بلکه ظاهر از باطن انفکاک‌ناپذیر است. اساساً عارفان شیعی ـ مانند امام خمینی ـ مصادیق اتمّ و اکمل مفهوم انسان کامل را رسول خدا(ص) و ـ به تبع او ـ معصومین(ع) قلمداد می‌کنند. امام خمینی در دفاع از مکتب تشیع و آموزه‌های کلیدی آن ـ خصوصاً امامت ـ همچون دیگر متکلّمان نیز از علم کلام ـ البته به اندازه ضرورت ـ بهره می‌برد، و در اثنای مباحث عرفانی، استدلالاتی کلامی طرح کرده و به نقد عارفانی چون ابن عربی می‌پردازد.
صفحات :
از صفحه 181 تا 205
مشخصات اثر
تفسیر امام خمینی(ره) از احادیث توحیدی در پرتو فصوص‌الحکم ابن‌عربی
نویسنده:
غلام‌رضا حسین‌پور
نوع منبع :
مقاله
منابع دیجیتالی :
نسخه PDF مراجع
فهرست گزیده متکلمان،فیلسوفان و عالمان شیعی :
امام خمینی
چکیده :
توحید عرفانی در مکتب ابن‌عربی، گرچه بر اساس وحدت شخصی وجود بنا نهاده شده، اما در عین حال، در لسان عارفی شیعی، همچون امام خمینی(ره)، با استشهاد به احادیث ائمه اهل بیت(علیهم‌السلام) عجین شده است. در واقع امام درصدد است با استفاده از نظام فکری ابن‌عربی، به تفسیر و تبیین کلمات معصومین(علیهم‌السلام) بپردازد. بدین‌معنا، تبیین معنای اسم الهی، وحدت حقۀ حقیقیه، سریان اسم اعظم الله، تشبیه و تنزیه حق، موطن قضا و قدر و منشأ بداء، قرائت شیعیِ امام از فصوص‌الحکم ابن‌عربی ـ‌در مبحث توحیدـ را شکل میدهند. بدین لحاظ، از نظر امام، اگر اسم الهی از دیدگاه کثرت‌انگارانه در نظر گرفته شود، جلوه‌گاه است و تفاضل در آن واقع میشود، اما اگر از دیدگاه وحدت‌انگارانه ملاحظه شود، صورت است و تفاضلی نیز در آن واقع نمیشود. امام، مراد ابن‌عربی از یگانه‌گویی را وحدت حقّۀ حقیقیه صرف میداند، نه وحدت و توحید و تفریدی که همان ارجاع کثرات به وحدت است. امام معتقد است ـ‌بر اساس حدیث امام معصوم(ع)‌ـ در هر اسمی، بدلیل وجود ذات، اسم الله نیز حضور دارد؛ درنتیجه، اسم الله قبل از هر چیز، بعد از هر چیز و با هر چیز، حضور دارد. همچنین از نظر امام، این صاحبان قلوبند که حق‌تعالی را با هر دو تجلّی تنزیه و تشبیه میپذیرند. امام حضرت اعیان ثابته را نیز حضرت قضای الهی و قدر ربوبی و منشأ بداء میداند.
صفحات :
از صفحه 95 تا 112
مشخصات اثر
تاثیر فصوص ابن عربی بر گلشن راز شیخ محمود شبستری
نویسنده:
وحیده داداش‌زاده , طیبه شمسایی
نوع منبع :
مقاله
منابع دیجیتالی :
نسخه PDF مراجع
چکیده :
این مقاله ما حصل تحلیل مقایسه گونه‎ای بین آراء ابن‎عربی و شبستری برای نشان دادن نکته های تأثیر عارف شبستر از فصوص الحکم شیخ اکبر است و سعی شده است آن چه از تعالیم محی‎الدین ابن‎عربی دراندیشه ی شیخ شبستری رسوخ کرده است با تکیه بر منظومه ی گلشن‎راز بررسی وتحلیل شود. شبستری تحت تأثیر و نفوذ معنوی کلام و بیان ابن‎عربی قرار گرفته و بنابر قول محمد لاهیجی شارح معروف گلشن راز، هربیت این منظومه فشرده و موجز، ولی در نهان به تفصیل بخشی از عرفان شیخ اکبر اشاره دارد. شیخ محمود شبستری در مباحثی چون وحدت وجود، انسان کامل، عالم صغیر، اطوار خلقت، نبوت و ولایت و مانند آن از اندیشه‎های ابن‎عربی تأثیر پذیرفته است. محیی‎الدین ابن‎عربی بنیانگذار مکتب عرفان نظری و مبشر نوعی عرفان فلسفی در قرن هفتم، توانست تأثیر چشمگیری را در کل تاریخ عرفان پس از خود به جا بگذارد. اندیشه‎های عرفانی ابن عربی به طور بارزی بر تفکر عارفان ایرانی غلبه یافت و خاصه در ادبیات صوفیان جایگاه بلندی پیدا کرد.
مشخصات اثر
جايگاه آدم در اسلام و يهود براساس «فصوص الحکم» و «زوهر»
نویسنده:
فاطمه كيائي
نوع منبع :
مقاله
منابع دیجیتالی :
نسخه PDF
چکیده :
آدم اولين انسان در اديان ابراهيمي، و در دين اسلام صاحب جايگاهي بلند است. قرآن کريم او را خليفه خداوند، مسجود فرشتگان و صاحب مقام تعليم اسما خوانده است. با وجود آنکه تحت وسوسه ابليس، از شجره ممنوعه چشيد و به زمين هبوط کرد، ارزش وجودي او نکاست و به‌واسطه توبه برگزيده شد. در سفر پيدايشِ کتاب مقدس، داستان آدم به‌عنوان نخستين انسان آمده که در مواردي با قرآن کريم متفاوت است. مکاتب عرفاني با تأويل متون مقدس، معاني باطني آن را آشکار مي‌کنند. در عرفان يهود، کتاب «زوهر» باب‌هاي مربوط به آدم در سفر پيدايش را به شيوه‌اي دروني تفسير مي‌کند. در عرفان اسلامي نيز «فصوص‌ الحکم» ابن‌عربي تأويلگر باطني و رمزي داستان‌هاي انبياست. مقاله حاضر با بررسي «تطبيقي» و بيان تفاوت‌ها و شباهت‌هاي رويکرد عرفاني اين دو کتاب، به مقايسه جايگاه آدم در اين دو سنت ديني مي‌پردازد. در هر دو سنت فکري، آدم نمونه ازلي انسان کامل، مظهر تام و تمام اسما و صفات حق و مهر ختم خلقت است. او محل تلاقي عوالم متعدد وجود است و تنها فارق انسان کامل از حق اين است که ممکن است، و خداوند واجب و بي‌نياز.
صفحات :
از صفحه 39 تا 56
مشخصات اثر
فصوص الحکم
عنوان :
فصوص الحکم
نویسنده:
محی الدین ابن عربی؛ مصحح ابوالعلاء عفیفی
نوع منبع :
کتاب , شرح اثر , آثار مرجع
منابع دیجیتالی :
نسخه PDF
وضعیت نشر :
بیروت: دارالکتاب العربی,
چکیده :
کتاب فصوص یا «فصوص‌الحکم» اثر شیخ اکبر ابن عربی از کتب مشهور تصوف و عرفان نظری است. فصوص جمع واژه «فَصّ» به معنای نگین است و فصوص‌الحکم نگین‌های حکمت معنا می‌دهد. محمد بن احمد، محیی الدین بن عربی از اولاد عبداللّه بن حاتم، برادر «عدى بن حاتم» از صحابه بزرگوار، در شب ۷ ماه رمضان ۵۶۰ ه.ق، برابر با ۲۸ ژوئیه ۱۱۶۵.م، در بلده‌ی «مرسیه» از بلاد اندلس متولد شد. معروف‌ترین لقب او در بین پیروانش، «الشیخ الاکبر» است. دو اثر فتوحات مکیه و فصوص الحکم او مشهور است و او را پدر عرفان نظری خوانده اند. او بعد از هشتاد سال ریاضت و تألیف، در شب ۲۸ ربیع الاخر سال ۶۳۸ ه. برابر با ۱۶ نوامبر ۱۲۴۰ م. در شهر دمشق از دنیا رفت. محی الدین در آغاز فصوص تصریح می کند که در رؤیا پیامبر فصوص الحکم را به او عطا کرد و به وی امر فرمود که این کتاب را به مردم عرضه کند. علامه حسن زاده آملی در توصیف این کتاب گوید: «فصوص‌ الحکم‌ شیخ اکبر محیى الدین طائى حاتمى بیست و هفت فص است و هر فصّ آن به نام یکى از انسانهاى کامل که از هر یک تعبیر به کلمه شده است، و در هر فص سلطان و محور بحث یکى از امّهات و اصول معارف مهمّ و اصیل عرفانى قرآنى است. و آن بیست و هفت انسان فصوص که به نام هر یک فصّى جداگانه است بیست و سه نفر آنها از انبیاى یاد شده در قرآن کریم‌اند که یسع و ذو الکفل در آن نیامده‌اند، و چهار انسان کامل دیگر به نامهاى شیث و عزیر و لقمان و خالد علیهم السّلام‌اند به نام هر یک فصّ مستقل است.»
مشخصات اثر
خلاصه خودنوشت ابن عربی از فصوص [مقاله انگلیسی]
نویسنده:
William C. Chittick
نوع منبع :
مقاله
منابع دیجیتالی :
نسخه PDF
مشخصات اثر
سرفصل های فصوص [مقاله انگلیسی]
نویسنده:
Chittick, William
نوع منبع :
مقاله
منابع دیجیتالی :
نسخه PDF
مشخصات اثر
درسگفتار شرح کامل فصوص الحکم
مدرس:
حسن حسن حسن زاده
نوع منبع :
صوت , درس گفتار،جزوه وتقریرات
مشخصات اثر
  • تعداد رکورد ها : 19