جستجوي پيشرفته | کتابخانه مجازی الفبا

جستجوي پيشرفته | کتابخانه مجازی الفبا

کتابخانه مجازی الفبا،تولید و بازنشر کتب، مقالات، پایان نامه ها و نشریات علمی و تخصصی با موضوع کلام و عقاید اسلامی کتابخانه مجازی الفبا،تولید و بازنشر کتب، مقالات، پایان نامه ها و نشریات علمی و تخصصی با موضوع کلام و عقاید اسلامی

فارسی  |   العربیه  |   English  
telegram

در تلگرام به ما بپیوندید

public

کتابخانه مجازی الفبا
کتابخانه مجازی الفبا
header
headers
پایگاه جامع و تخصصی کلام و عقاید و اندیشه دینی
جستجو بر اساس ... همه موارد عنوان موضوع پدید آور جستجو در متن
: جستجو در الفبا در گوگل
...جستجوی هوشمند
مرور > مرور کلید واژه ها
>
معرفت نفس(خودآگاهی)
مرتب سازی بر اساس و به صورت وتعداد نمایش فرارداده در صفحه باشد جستجو
  • تعداد رکورد ها : 110
بررسى برخى پیامدهاى رویکرد نوین دو حوزه سینوى ـ صدرایى در معرفت‏ شناسى قوه خیال
نویسنده:
محمد نجاتى، احمد بهشتى
نوع منبع :
مقاله
منابع دیجیتالی :
نسخه PDF چکیده
وضعیت نشر :
قم: موسسه آموزشی و پژوهشی امام خمینی قدس‌سره,
فهرست گزیده متکلمان،فیلسوفان و عالمان شیعی :
ملاصدرا شیرازی: صدرالمتألهین , ابن سینا: ابوعلی سینا
چکیده :
در نمط دهم کتاب اشارات، گفتمان فلسفى ابن ‏سینا در باب قوه خیال و حس مشترک صورتى نو به خود گرفته است. وى در ذیل کارکردهاى این دو قوه، ادراک و حفظ صورى را لحاظ مى‏کند که به لحاظ وجودشناختى، متعالى از ماده بوده، در عالم غیب و ملکوت حضور دارند و به گونه مشاهده و از طریقى غیرحصولى براى نفس به دست مى ‏آیند. لحاظ این رویکرد به نتایجى چند در قلمرو معرفتى حکمت سینوى مى ‏انجامد. از جمله این پیامدها مى‏ توان به حلّ معماى تجرّد یا مادّیت خیال نزد ابن‏ سینا، اذعان ضمنى وى به نظریه حرکت جوهرى و لحاظ فاعلیت و پویایى نفس در فرایند ادراک اشاره کرد. در حوزه صدرایى، ملّاصدرا حسّ مشترک و خیال را قوه‏اى واحد لحاظ مى‏ کند. وى یکى از علل دشوارى پذیرش معاد جسمانى را در نحوه نگرش جمهور به این قوه و لحاظ مادى آن مى‏ داند و دماغ را مظهر خیال به شمار مى‏ آورد، نه محل آن. او به جهت جنبه عرفانى فلسفه خویش، قوه خیال را داراى سه ویژگى تجرّد مثالى، خلاقیت و جامعیت اضداد مى ‏داند. از جهت دین ‏شناختى، به واسطه این سه ویژگى، مسئله معاد جسمانى و وقوع تناسخ ملکى به گونه ‏اى اتم تبیین مى‏ شود.
صفحات :
از صفحه 63 تا 84
مشخصات اثر
تکامل و پویایى انسان اخروى در چشم انداز صدرائى
نویسنده:
مهدى امامى‏ جمعه، منصوره وداد
نوع منبع :
مقاله
منابع دیجیتالی :
نسخه PDF چکیده
وضعیت نشر :
قم: موسسه آموزشی و پژوهشی امام خمینی قدس‌سره,
فهرست گزیده متکلمان،فیلسوفان و عالمان شیعی :
ملاصدرا شیرازی: صدرالمتألهین
چکیده :
این اثر در نظر دارد دیدگاه ملاصدرا را از خلال آثار وی درباره ی تکامل و تغیر در عوالم اخروی- اعم از برزخ و قیامت- کشف و بررسی کند؛ اما پیش از هر چیز، ویژگی های نظام حاکم بر دنیا و آخرت در چشم انداز حکمت متعالیه را یادآور می شود. با توجه به اینکه از نظر فلسفى عوالم اخروى خالى از هرگونه ماده و قوه انفعالى است، حرکت و تغییر که به معناى از قوه به فعل شدن است، در آن عوالم بى معناست. تکامل نیز چون قرین با حرکت است، همین حکم را خواهد داشت؛ اما ملّاصدرا در عباراتى از تبدلات و استکمالات اخروى سخن مى گوید. این مقاله به دنبال یافتن منظور ملّاصدرا از چنین عباراتى است. پاسخ به این پرسش، چشم انداز کلى ملّاصدرا به عالم آخرت و نظام آن را روشن مى سازد. بنابراین در این نوشتار سخنان وى را در این زمینه بررسى کرده و روشن ساخته ایم که از نظر وى لزوما در معناى تکامل و تغییر، حرکت لحاظ نمى شود، بلکه او از آنها معنایى اعم از حرکت دارد. سرانجام بنابر این مبانى، امکان تکامل و تغییرات دفعى و نیز استکمالات علمى و وقوع آنها در آخرت روشن شده است. بر اساس این دیدگاه باید گفت فلسفه زندگى انسان با بى حدى گره خورده است، تا آنجاکه حتى در بهشت اخروى، سیر به سوى حضرت حق و بى نهایت مطلق با شتابى بیشتر خواهد بود.
صفحات :
از صفحه 41 تا 70
مشخصات اثر
عبدالقادر اهری و شیخ اشراق
نویسنده:
حسن اسدی تبریزی
نوع منبع :
مقاله
منابع دیجیتالی :
نسخه PDF
وضعیت نشر :
تبریز: دانشگاه آزاد اسلامی واحد تبریز,
چکیده :
عبدالقادر اهری از حکمای قرن هفتم است که تاکنون یک اثر از او به نام البلغة فی الحکمه شناسایی شده است. محمد تقی دانش پژوه در مقدمه ای که بر چاپ مصحح خود از این کتاب نوشته، اهری را با سهروردی مقایسه کرده است. به عنوان نمونه: "اهری در این کتاب مانند خود سهروردی از کتاب و سنت جای جای گواه می آورد (ص شانزده) .. او مانند سهروردی منطق را به کنار نمی گذارد (ص هفده) ..." پژوهشگران دیگری نیز این دو متفکر را در ارتباط با هم مورد توجه قرار داده اند.
صفحات :
از صفحه 51 تا 61
مشخصات اثر
آیا می توان از راه خودشناسی به خداشناسی رسید؟
نوع منبع :
پرسش و پاسخ
پاسخ تفصیلی:
پاسخ : بی ترديد يكي از بهترين راه هاي شناخت خداوند، از طريق خودشناسي است. در اين زمينه آيات و روايات بسياري وجود دارد كه اين واقعيت را تصديق مي كند كه به طور نمونه به برخي از آنها اشاره مي شود: آيات « وَفِي أَنفُسِكُمْ أَفَلَا تُبْصِرُونَ »(1) و در د بیشتر ...
مشخصات اثر
معرفت خدا از راه معرفت نفس پیدا مى شود، منظور از معرفت نفس چیست و چگونه به دست مى آید؟
نوع منبع :
پرسش و پاسخ , کتابخانه عمومی
پاسخ تفصیلی:
پاسخ : این پرسش ناظر به روایت مشهورى از حضرت على علیه السلام است که فرمود: «من عرف نفسه فقد عرف ربّه»1؛ «هر که خود را شناخت، خداى خویش را شناخته است». این حدیث شریف و روایات دیگر ـ که بیانگر ملازمه اکید میان شناخت انسان و معرفت خداوند است ـ تفسیرهاى بیشتر ...
مشخصات اثر
معرفت نفس از دیدگاه ملاصدرا و افضل الدین کاشانی
نویسنده:
صادق لاریجانی,مصطفی عزیزی علویجه
نوع منبع :
مقاله , مطالعه تطبیقی
منابع دیجیتالی :
نسخه PDF
فهرست گزیده متکلمان،فیلسوفان و عالمان شیعی :
ملاصدرا شیرازی: صدرالمتألهین
چکیده :
متون دینی انسان را به «خودشناسی» و «خودآگاهی» فراخوانده و بر پیوند ژرف میان «خودشناسی» و «خداشناسی» تاکید ورزیده اند. افضل الدین کاشانی (از حکمای قرن هفتم) و ملاصدرا (پایه گذار «حکمت متعالیه»)، هر کدام بر اساس مبانی خویش، تبیینی ویژه از «معرفت شهودی نفس» به دست داده اند. در بخش ابتدایی این مقاله، نخست، پیش فرض های دیدگاه صدرالمتالهین پیرامون «معرفت نفس» بازکاوی شده، و سپس تبیینی سازواره ای از نظریه «معرفت نفس» ارایه گردیده است. در نهایت، مراحل «معرفت نفس»، که اهل معرفت با گام نهادن در راه سیر و سلوک عملی به آنها دست می یابند، تبیین شده است. در بخش بعدی، دیدگاه افضل الدین کاشانی درباره «معرفت نفس» تبیین گردیده و راهکارهای عملی و سلوکی دست یابی به معرفت نفس از نظرگاه وی بیان شده است. در پایان، به بررسی تطبیقی آن دو، در سه ساحت «پیش فرض ها»، «اصل نظریه» و «لوازم و پیامدها» پرداخته شده است.
مشخصات اثر
حکمت و تزکیه نفس و رابطه آنها در حکمت متعالیه
نویسنده:
رحیم قربانی
نوع منبع :
مقاله
منابع دیجیتالی :
نسخه PDF
چکیده :
حکمت بر اساس تقسیم آن بر پایه قوای نفس، دو شاخه نظری و عملی را شامل میشود. حکما از دیرباز، بر همراه بودن تحصیل و تکمیل این دو شاخه برای تحقّق تعریف و معنای «حکمت» تأکید داشته اند. ملّاصدرا نیز همچون سایر حکما، به این همگامی تصریح و بر آن تأکید کرده است. اما حکمت عملی به لحاظ داشتن مایه های کاربردی و عملی برای تکمیل و تعالی نفس، با تزکیه نفس ملازم است. و چون غایت حکمت، تکمیل نفوس است، بنابراین، تزکیه نفس با حکمت، تعریف آن، و غایت آن ارتباط تنگاتنگی دارد.نوشته حاضر به بررسی این ارتباط از نظر ملّاصدرا میپردازد و سعی کرده است با توجه به مبانی و مطالب حکمت متعالیه، حقیقت حکمت و ارتباط آن با ایمان و تزکیه نفس را تشریح و تصویر کند، نکاتی درباره غایات حکمت ذکر نماید و سپس به بررسی تفصیلی رابطه دوسویه غایات حکمت و تزکیه نفس بپردازد و از این طریق، این نکات را اثبات کند: 1. دغدغه اصلی ملّاصدرا در تعریف و «ارائه حکمت متعالیه»، کمال نفس و تزکیه آن بوده است. 2. غایات حکمت، که ملّاصدرا و دیگران از آنها به «غایت» تعبیر نموده اند، در حقیقت، غایات و نتایج عملی و هستیشناختی هستند، نه غایات علم شناختی و روش شناختی. 3. حکمت عامل اصلی تزکیه صحیح نفس، و تزکیه نفس نیز عامل اصلی فهم صحیح مسائل فلسفی است. 4. تزکیه نفس در شکل گیری مفهوم، تعریف، مصداق و غایات این جهانی حکمت، نقش بسیار اساسی دارد و بررسی جامع موارد وابستگی فهم مسائل حکمت بدان ضروری به نظر میرسد.
مشخصات اثر
از آنجا که معرفت خدا از راه معرفت نفس پیدا مى شود، خواستم بدانم منظور از «معرفت نفس» یا خود شناسى چیست و چطور مى توان به آن دست پیدا کرد؟
نوع منبع :
پرسش و پاسخ
پاسخ تفصیلی:
پاسخ : این پرسش ناظر به روایت مشهورى از حضرت على علیه السلام است که فرمود: «من عرف نفسه فقد عرف ربّه»1؛ «هر که خود را شناخت، خداى خویش را شناخته است». این حدیث شریف و روایات دیگرى که حاکى از ملازمه اکید میان شناخت انسان و معرفت خداوند است؛ تفسیرهاى ف بیشتر ...
مشخصات اثر
چرا به توحید که شاخصه ی مثبت و مشترک قبل از اسلام و بعد اسلام در ایران بوده است تاکید نمی شود ؟
نوع منبع :
پرسش و پاسخ
پاسخ تفصیلی:
پاسخ : هرکس که خودش را شناخت خدا را شناخت . بین خودشناسی و خدا شناسی پیوند وسیعی وجود دارد . یعنی انسانی که توحید را پذیرفته است هیچ وقت گرفتار از خودبیگانگی نمی شود . انسانی گرفتار از خود بیگانگی می شود که توحید را کنار گذاشته باشد . اگر انسان هویت بیشتر ...
مشخصات اثر
چطوری می شود خداوند را بهتر شناخت؟
نوع منبع :
پرسش و پاسخ
پاسخ تفصیلی:
پاسخ : حكما گفته‌اند؛ "الطرق الي اللَّه بعدد نفوس الخلايق ؛ راه‌هاي به سوي خدا به اندازه نفوس خلايق است" گرچه مجموعه راه‌هاي وصول به معرفت‌اللَّه را سه راه دانسته‌اند: 1- راه عقل و برهان‌هاي فلسفي، 2- راه دل و فطرت، 3- راه طبيعت. اين راه‌ها با يكديگر بیشتر ...
مشخصات اثر
  • تعداد رکورد ها : 110