جستجوي پيشرفته | کتابخانه مجازی الفبا

زندگی اجتماعی و توجّه به روح جامعه یکی از اساسی ترین تعلیمات قرآن است. چشم اندازی که قرآن برای جامعة انسانی و تفسیر آن در مورد عوامل فعّال در این جامعه ترسیم می کند، بر پایۀ نگرش شمول گرایانه به انسان به عنوان مجموعه ای متجانس و هماهنگ قرار دارد که ناظر به جنبه های آن است. در این چشم انداز، تعابیر مختلفی در آیات می توان مشاهده کرد که به بیان سنّت ها و تاریخ آنها، مسائل اجتماعی و دعوت به مطالعۀ جوامع پرداخته است.بحث از هستی، چیستی و ترکیب جامعه، حل کنندة پاره ای از مشکلات و ابهام های موجود در مباحث اجتماعی است. اصالت دادن به فرد یا جامعه، تکلیف امکان یا عدم امکان شمول ایدئولوژی واحد بر کُلّ جامعه، وجود یا عدم وجود سنّت ها بر آن و بسیاری از مسائل نظری و انتزاعی را در مورد جامعه حل خواهد کرد. قرآن کریم هستی پایدار جامعه را مربوط به حیات مردمی می داند که در آن زندگی می کنند و شناخت جامعه و تغییرات آن را متّکی به روابط اجتماعی افراد قلمداد می کند و ازسویی، با رشد وگستردگی مردم، شبکه های وابستگی در میان آنان نیز تغییر می یابد و روابط به صورت تصاعد هندسی پیچیده تر می شود و شکل جدیدتری می یابد. قرآن برای درک این شبکه ها، روابط و جامعه، انسان را به شناخت درونمایۀ انسانی خود ارجاع داده است. وجود یک امر فطری در انسان کافی است که گفته شود او در برابر محیط انسانی و اجتماعی یا طبیعی و غیره موجودی منفعل نیست، بلکه درون خود، معرفت ها و گرایش هایی را نهفته دارد که در شخصیّت او تأثیر بسزایی دارد و اصولاً سیستم زندگی اجتماعی انسان در نظام آفرینش، متّکی به فطرت اوست.

دورنمای کلی این مقاله جستجو از ثمرات نظریه اصالت وجود است؛ اما در عمل با تبین نقش این نظریه در حل یکی از مسائل بنیادین کلام اسلامی تلویحاً نظریه لفظی بودن نزاع اصالت وجود و اصالت ماهیت را نیز رد میکند. این مقاله تأثیر نظریه اصالت ماهیت را بر پیدایش نظریات متناقض در قلمرو تبیین معناشناسی صفات الهی و نقش نظریه اصالت وجود را در تعارض زدایی از آنها مورد بررسی قرار داده است. بدین منظور پس از تعیین محل نزاع، خاستگاه نظریه اصالت وجود و مبانی آن در تاریخ اندیشه اسلامی مورد بررسی و پژوهش واقع شده است و به این نتیجه رسیده است که بن بستهای برخاسته از اصالت ماهیتی اندیشیدن، در مسائل فلسفی و کلامی، ملاصدرا را به تأمل و کنکاش برای کشف یک راه حل واداشت و سرانجام او را به نظریه اصالت وجود بعنوان پایه یک نظام فلسفی رسانید. سپس معناشناسی صفات الهی با توجه به دو نظریه اصالت وجود و اصالت ماهیت مورد تحلیل واقع شده، نحوه تعارض زدایی از دیدگاهها بوسیله اصالت وجود تبیین شده است.

مرگ، ساده ترین واقعیت زندگی ماست. ما متولد می شویم، رشد و زندگی می کنیم و در پایان، می میریم، از این ساده تر نمی شود. شاید گمان شود که مرگ نابودگر زندگی و نقطه ای در برابر آن است. به همین دلیل، زیستن با انکار مرگ است که معنا یافته و پایا می شود. حال اینکه مرگ صرفاً یک پایان نیست، بلکه فرایندی بامعناست. فرایندی که با کمک دین، نه تنها ویرانگر زندگی نیست، که آن را معنا می دهد. زندگی با انکار مرگ، اصالت خود را از کف می دهد. مرگ در سطح شناختی «ایجاد آگاهی از موقعیت» می کند و درحقیقت، پاسخی است به این پرسش که ماهیت این جهان چیست؟ و در سطح کُنش، رویه اخلاقی خاصّی را مطالبه می کند و از اینجاست که کارکردهای مرگ سامان می یابند. این کارکردها تماماً معنایی است که مرگ به زندگی می دهد. اگر اندیشه مرگ نبود، احتمالاً آدم ها طوری دیگر زندگی می کردند.

از مسائل مهم در کلام، فلسفه و عرفان نظری، ماهیت نداشتن خدای متعال است. این مسئله بر مبانی عمیق عقلی استوار است و آثار دینی و اعتقادی فراوان و تأثیر ژرفی بر فهم بهتر برخی از آیات و روایات دارد.بیشتر مخالفان این مسئله، متکلمان اند. علت اصلی مخالفت آنها عدم درک صحیح از مفهوم اشتراک معنویِ وجود میباشد. ازآنجاکه این قاعده فلسفی است، روش تحقیق آن تحلیلی ـ منطقی خواهد بود. تأمل در مبانی و ساختار منطقی و معنایی ادعاها و لوازم منطقی و معنایی آنها عمده ترین ابزار تحلیل است.

«اصالت»، عنصری مطلوب و با ارزش در فرهنگ اسلامی و ملی ماست که جزوی از هویت ایرانی است. روایات معصومین )ع( با تعابیری مانند "کرماء" و "اهل البیوتات"، ایرانیان را دارای اصالت معرفی کرده اند. شواهد بسیار تاریخی و اعتراف صریح و ضمنی خاورشناسان و مورخان بر این واقعیت دلالت دارد. در قسمت اول این مقاله، پس از تقسیم اصالت به فردی و جمعی، هفت شاخص اصالت جمعی بر شمرده شده، و ضمن تبیین هر یک از آنها با ارایه برخی روایات، شواهد تاریخی و اعترافات برخی مورخان و خاورشناسان نشان داده شده که عموم این شاخصها در قوم ایرانی فعلیت داشته و متبلور شده است. در قسمت دوم مقاله به ضرورت و پیامد آموزش میراث فرهنگی به شهروندان ایرانی بویژه نسل جان پرداخته و بیان گردیده است که چگونه آگاهی به مواریث فرهنگی موجب احیا، حفظ و تقویت و اصالت ایرانی می شود.

در این پژوهش نسبت اصالت اگزیستانسی با اینترنت به عنوان فناوری آموزشی مورد بررسی قرار گرفته است. به همین منظور از روشهایی مثل تفسیرمفهومی،تحلیل تطبیقی و هرمنوتیک انتقادی استفاده شده است. ابتدا رویکردهای مختلف فناوری از جمله دیدگاه ابرارگرایانه، رویکرد کلاسیک، رویکرد انتقادی و رویکرد جبرگرایی منعطف مورد بررسی قرار گرفته است. در ادامه مفهوم اصالت از دیدگاه اندیشمندان فلسفه هستی مطالعه شده است. هر یک از اندیشمندان هستی به روش خاص خود مفهوم اصالت را مورد بحث قرار داده اند. از جمله موارد مورد نظرآنها عبارتند از: تاکید بر فرد و برتر بودن فرد بر نوع انسان، تاکیدبر تنهایی انسان و دور بودن انسان ازتوده، بررسی زندگی متوسط هرروزی و شرایط نااصیل آدمی، تاکید بر ارتباط اصیل. مولفه های اصالت اگزیستانسی شامل: فردیت، تعهد و مسئولیت، ارتباط اصیل، ژرف نگری و دوری از روزمره گی. با نگاه به اینترنت به عنوان فناوری اطلاعات، نسبت هر یک از مولفه های اصالت اگزیستانسی با اینترنت مورد مطالعه قرار گرفته است، اینترنت می تواند به رشد برخی مولفه هاکمک کند و هم چنین می تواند مانع رشد برخی مولفه های اصالت باشد. برخی چگونگی های کلی پرورش اصالت دانشجویان در نسبت با استفاده از اینترنت عبارتند از: تمایز اطلاعات و دانش و خرد، نگاه به اینترنت به عنوان ابزار آموزشی، ارائه معیار برای استفاده درست از اینترنت و توجه به تعاملات اصیل و نقش مکانهای فیزیکی. برای پاسخ به سوال سوم پژوهش در مورد استلزامهای بهره گیری از اینترنت از روش هرمنوتیک انتقادی و مصاحبه با متخصصان استفاده شده است که مواردی مانند داشتن معیار و هدف و اولویت بندی برای جستجو در اینترنت، داشتن هدف قبل از استفاده از اینترنت، مشخص شدن جایگاه اینترنت در آموزش و آگاه و متفکر بار آوردن دانشجویان، توجه به تفاوتهای فردی در آموزش عالی، ایجاد فرصت ارتباطات فراتر از فضای مجازی، توجه به تربیت رسانه ای و رسانه تربیتی موارد مطرح شده از دیدگاه متخصصان فلسفه تعلیم و تربیت می باشد.