جستجوي پيشرفته | کتابخانه مجازی الفبا

دو قاعده «الواحد لایصدر عنه الا الواحد» و «امکان اشرف» در فلسفه و به ویژه حکمت متعالیه و عرفان نظری، در مسایل مهمی تأثیرگذار و مبنای اصلی است. میرزا مهدی آشتیانی و علامه طباطبایی کوشیده اند تا برای قاعده امکان اشرف استدلال جداگانه ای، بدون تکیه بر قاعده الواحد، عرضه کنند. سخن این دو اندیشمند و استدلال های آنان خالی از مصادره به مطلوب نیست. قاعده امکان اشرف برآمده از قاعده الواحد و اثباتش بدان وابسته است.

امام خمینی به عنوان رهبر کاریزما در انقلاب اسلامی ایران دارای شخصیت ذو وجوهی است: مرجعیت، فقاهت، عرفان، حکمت و فلسفه و سیاستمداری ابعاد شخصیت مردی است که انقلاب اسلامی ایران را به پیروزی رساند. از دیگر سو، در طول زندگانی وی که یکصد سال تاریخ اخیر ایران را دربرمی گیرد، مراجع و رهبران مذهبی دیگری نیز می زیستند که از نظر «فکر سیاسی» رویکردی متفاوت داشتند. پرسش اساسی این نوشتار آن است که چگونه یک عارف و نهایتاً یک مرجع دینی این چنین به فعالیت و مبارزات گسترده سیاسی روآورد؟ آیا این رویکرد در تعاملات و مواجهه سیاسی ایشان در تاریخ گذشته ریشه دارد یا خیر؟ در این نوشتار تلاش شده است که زندگانی امام از دوران کودکی تا سقوط پهلوی اول و از مشروطیت تا کودتای سوم اسفند مورد توجه و مداقه قرار گیرد. چالشهای سیاسی و گفتمانی بر سر مفهوم و محتوای انقلاب مشروطیت، احیای استبداد، تهدیدات خارجی، هرج و مرج داخلی و سرانجام کودتای سوم اسفند و حوادث پس از آن تا شهریور 20 بر تفکر و تعامل سیاسی امام تأثیر بسزایی داشته اند.

امروزه نام نیچه، این مطلب را به ذهن می آورد که او بزرگ استاد شک و تردید در مقوله فلسفه بود. از این رو، همزمان فلسفه و زمینه های گوناگونی که فلسفه در آن کاربرد دارد را مورد پرسش قرار می دهد. همانند فلسفه که همیشه در جستجوی «حقیقت» است، نیچه پایه و اساس رشته خود و رشته های همخوان و حتی رقیب را مخاطب قرار داده است. خصوصا او علم را به عنوان یک حوزه آکادمیک و نیز شیوه ای برای درک و فهم جهان هستی به حساب می آورد.هدف مقاله حاضر، استخراج، زمانبندی و تفسیر برخی از گفته های معنادار نیچه درباره دیدگاه علم گرایی حاکم دوران خود، یعنی تجربه گرایی می باشد.

خاندان آق قویونلوها در قدرت گیری و تثبیت خاندان صفوی در دوره شیخ جنید و شیخ حیدر نقش موثری ایفا کردند، این دو رهبر، موفقیت های سیاسی و نظامی خود را مدیون آق قویونلوها خصوصا اوزون حسن بودند. پس از انقراض قره قویونلوها صفویان درصدد برآمدند نفوذ خود را افزایش دهند، سیاست اوزون حسن آق قویونلو نسبت به صفویان سیاست حفاظت و حمایت بود اما پس از فوت وی فرزندش یعقوب حضور یک نیروی مجهز و تربیت شده را برای خود خطری بالقوه می دید. بنابراین درصدد کمک به دشمن صفویان یعنی شروان شاه برآمد. این تغییر خط مشی آق قویونلوها در برابر صفویه نشان از آن دارد که یعقوب دیگر اتحاد با صفویان را لازم نداشت و دوران اختلاف بین آن ها آغاز گردید که در نهایت به شکست و انقراض آق قویونلوها انجامید. اما پس از شکست، آن ها به خدمت صفویان درآمدند و در تمامی دوران صفویه از شاه اسماعیل اول تا ظهور شاه عباس اول آق قویونلوها در حالی که به صفویان پیوسته بودند، از هر فرصتی برای تضعیف صفویان استفاده می کردند. آنان بارها قیام نمودند و به عثمانیان کمک رساندند و پس از مرگ شاه طهماسب اول با تکلوها هم پیمان شدند و در بسیاری از حوادثی که منجر به ضعف صفویان تا ظهور شاه عباس گردید، نقش ایفا نمودند.