جستجوي پيشرفته | کتابخانه مجازی الفبا

در این مقاله، پس از اشاره ای کوتاه به شکل های مختلف تمثیل، در باب نخستین و مهم ترین سرچشمه های تکوین و توسعه انواع تمثیل سخن گفته شده است.هر تمثیل می تواند منابع شکل گیری گوناگونی داشته باشد. «اسطوره»، «رویا» و برخی از موضوعات «فرهنگ عامه» همچون قصه ها، ترانه های عامیانه، افسانه های تمثیلی و امثال، ارتباط نزدیکی با تمثیل دارند و در بسیاری از موارد صورت ظاهر تمثیل ها برگرفته از این سرچشمه هاست. بر این اساس، نگارنده، ضمن اشاره به نمونه هایی از آثار ادبی و به ویژه شعر فارسی، چگونگی و نقش این سرچشمه ها را در شکل گیری و گسترش گونه های تمثیل به اجمال کاویده است.

در شهرهای در حال توسعه، در پی بالا رفتن تراکم جمعیتی و به تبع پیدایش تراکم اخلاقی، بروز آسیب های اجتماعی اجتناب ناپذیر به نظر می آید. در چنین شرایطی در جامعه، اختلال های اخلاقی، ارزشی و عدم تطابق در هنجارها، مجال بروز یافته و تعادل معمول حیات اجتماعی به مخاطره می افتد. در این صورت نابسامانی در جامعه حادث می شود که نظم موجود را از بین برده و پدیده آنومی، مجال بروز می یابد. در برخی کلانشهرها به دلیل وجود گروه های شهری گوناگون، گسست فرهنگی نیز به چشم می خورد. با توجه به اینکه موضوع، پیرامون بررسی آنومی در میان گتوهای شهری است، تمرکز بر روی اینکه چه عواملی باعث به وجود آمدن آنومی شده و خود آنومی چه تاثیری روی بافت شهری می گذارد، زمینه بسیار مهمی در امر سیاست گذاری فرهنگی در کلانشهرها محسوب می شود. مورد مطالعه، شهر کرج می باشد و نتایج حاکی است که آنومی در این شهر بر اثر تصادم فرهنگی و انسداد جریان های اجتماعی پدید آمده است.

این مقاله به دنبال شناخت نحوه بازنمایی مازنی ها در مجموعه تلویزیونی پایتخت و شناسایی رمزگان ها و کلیشه های مورد استفاده در این بازنمایی است. برای دستیابی به این هدف، 16 سکانس شاخص از مجموع سریال، انتخاب شده و مورد تحلیل نشانه شناختی قرار گرفتند.یافته ها نشان می دهند، سه دسته رمزگان های گفتار و گویش، پوشاک و گریم و حالت چهره و کنش، رمزگان های اصلی هستند که برای بازنمایی هویت قومی و شهرستانی به طور عام و «مازنی» و «علی آبادی» به طور خاص، به کار گرفته شده اند. علی آبادی ها در برابر تهرانی ها با کلیشه هایی چون ساده لوح در برابر خردمند، ناتوان در برابر توانا، روستایی در برابر شهری، بی توجهی به پوشش در برابر آراستگی ظاهر و... به تصویر کشیده شده اند. در این میان می توان کلیشه شهرستانی ناتوان را به عنوان مهم ترین وجه بازنمایی علی آبادی های مهاجر تلقی کرد اما آنچه اثر این بازنمایی را تشدید می کند، نفی مهاجرت با دست مایه قرار دادن کلیشه های قومیتی است.

پس از پذیرش درخواست الحاق ایران به سازمان جهانی تجارت در 5 خرداد 1384، ایران عملا وارد فرایند مذاکره الحاق به این سازمان شد. در این فرایند یکی از کارهایی که باید انجام گیرد انطباق قوانین و مقررات کشور متقاضی الحاق با قواعد و مقررات سازمان جهانی تجارت از جمله در زمینه حقوق مالکیت فکری است. در این راستا، در مقاله حاضر قوانین و مقررات ایران با مفاد موافقت نامه تریپس در زمینه حق نسخه برداری و حقوق مرتبط مقایسه شده است. نتایج این بررسی مقایسه ای نشان می دهد که در نظام حقوق مالکیت فکری ایران در حوزه مذکور، کمبودها و مغایرت های زیادی از جمله در مورد آثار مورد حمایت، مدت حمایت، حقوق مرتبط یا جانبی، حقوق اجاره ای، حق انتفاع پدیدآورندگان از فروش مجدد، نحوه شناسایی پدیدآورنده، محدودیت ها و استثناهای مجاز و شرایط حمایت وجود دارد که بهتر است قانون جدیدی در این زمینه تدوین و تصویب شود.

مساجد در صدر اسلام به دلیل عهده داری کانون اصلی ارتباط مردم به ویژه فعالان جامعه، کارکردهای فراوانی در نظام اجتماعی ایفا می کردند. در عصر جدید به دلیل تفکیک ساختاری و تقسیم کار به برخی از کارکردهای اجتماعی و سیاسی آن کمتر توجه می شود. با این حال در جریان انقلاب اسلامی ایران، مساجد نه تنها محلی برای عبادت که محلی برای فعالیت فرهنگی علیه رژیم و نظام اجتماعی حاکم تبدیل شد. با توجه به مطالب یادشده، نگارندگان برای تحلیل نقش مساجد در انقلاب اسلامی ایران از رهیافت کارکردگرایانه به ویژه نظریه های تالکوت پارسونز و رابرت مرتن بهره گرفته و با استناد به نمونه های تاریخی مرتبط با تحولات ایران در سال های انقلاب نشان داده اند مساجد ایران در آن سال ها با تجمیع همفکران، آموزش الگوهای ارزشی متضاد با ارزش های نظام حاکم به مردم و انتقاد از سیاست های حاکم بر نظام اجتماعی دوره پهلوی بر مبنای الگوهای ارزشی اسلامی، توانسته اند نقش عمده ای به همراه برخی دیگر از فعالان عرصه فرهنگی، در ایجاد اختلال در کارکرد حفظ الگوهای ارزشی و انگیزشی نظام اجتماعی حاکم و در نتیجه عدم تعادل آن ایفا کنند. این کژکارکرد به یاری یک کارکرد پنهان در مساجد یعنی سازمان دهی ارتباطات مبارزان انقلاب اسلامی شکل گرفت.

جهان عرب از سال 2011 دگرگونی های سیاسی بنیادی به خود دیده است، به طوری که موج اعتراض ها و انقلاب های مردمی تاکنون منجر به برکناری چهار دیکتاتور در کشورهای تونس، مصر، لیبی و یمن شده و باعث دگرگونی ها و اصلاحات اساسی در سایر کشورهای این منطقه شده است. رسانه های جمعی از جمله شبکه های خبری ماهواره ای با پخش و انعکاس اطلاعات و وقایع به صورت شنیداری و دیداری و همچنین از طریق پایگاه های اطلاع رسانی خود، زمینه آگاهی و بسیج سیاسی مردم و جوامع را به ارمغان می آورند که این امر در مورد کشورهایی که دارای رسانه های دولتی و حکومت های تک حزبی هستند چشمگیرتر می نماید. یکی از این شبکه های خبری ماهواره ای که نقش چشمگیری در انقلاب های کشورهای جهان عرب داشته، شبکه قطری الجزیره است. این شبکه به دلیل ماهیت حرفه ای و پشتوانه مالی خود توانسته طرف داران زیادی نه تنها در جهان عرب بلکه در تمام دنیا جذب کند. ولی رویکرد این شبکه در انعکاس اخبار و چارچوب سازی رویدادهای سوریه، سوگیرانه و بر اساس اهداف کلی سیاست خارجی قطر است. این مقاله با استفاده از منابع کتابخانه ای و اینترنتی و به شیوه توصیفی تحلیلی، ابتدا به بررسی نظری نقش رسانه در بازنمایی و چارچوب سازی رویدادها پرداخته و سپس سعی دارد به این سوال پاسخ مناسب دهد: «رویکرد شبکه خبری الجزیره در بازنمایی و چارچوب سازی تحولات سوریه در طی سال های 2011 تا 2013 چگونه بوده است؟»

امروزه گردشگری در تمامی عرصه ها نقش مهمی در توسعه اقتصادی - اجتماعی بازی می کند. این مقاله با تاکید بر گردشگری فرهنگی و مذهبی همچنین نقش آن بر کارکردهای اجتماعی دانشجویان به بررسی تاثیر این نوع گردشگری بر سرمایه اجتماعی دانشگاه ها در قالب مدل مفهومی پرداخته است. روش بررسی حاضر از نوع توصیفی - همبستگی است. جامعه آماری، کلیه دانشجویان شرکت کننده در تورهای گردشگری فرهنگی - مذهبی دانشگاه سمنان در سال تحصیلی 1391 و 1390 هستند. در مجموع 175 نفر به عنوان نمونه با استفاده از جدول کرجسی مورگان تعیین و با استفاده از روش نمونه گیری تصادفی انتخاب شدند. برای جمع آوری اطلاعات مورد نیاز، از پرسش نامه محقق ساخته بر اساس ابعاد مدل طراحی شده استفاده شد، تحلیل داده ها نیز به کمک تحلیل عاملی تاییدی انجام پذیرفت. نتایج گویای این مطلب است که گردشگری فرهنگی و مذهبی دانشجویان می تواند با تاثیر بر الگوهای رفتاری، دین داری و تجربه های کسب شده دانشجویان بر میزان سرمایه اجتماعی دانشگاه تاثیر مثبتی داشته باشد.

ساخت گرایی یکی از شیوه های نقد ادبی است که به بررسی ساختارهای اجتماعی در آثار ادبی می پردازد. ایدئولوژی، از مهم ترین مباحث مورد توجه منتقدان ساخت گرا و از جمله مباحث مهم داستان نویسی عصر صادق چوبک است. چوبک در داستان های خود به انحاء و روش های مختلف، ایدئولوژی های گوناگون حاکم در جامعه وقت، از جمله ایدئولوژی اجتماعی (مرد سالاری، طبقاتی و ... )، سیاسی و مذهبی را به چالش می کشاند. در این مقاله، ایدئولوژی و بازتاب آن در همه داستان های چوبک با رویکرد جامعه شناسی ساخت گرا، از دیدگاه دو منتقد معروف مارکسیست، لوسین گلدمن و جورج لوکاچ مورد بررسی قرار گرفته است. در بخش تحلیل و تفسیر، به تبیین یکی از مباحث مهم و اصلی مدنظر منتقدان ساخت گرا، تحت عنوان «ایدئولوژی» و جستجوی آن در داستان های چوبک از سه جنبه سیاسی، اجتماعی و مذهبی پرداخته شده است. نقد روحیه استعمارستیزی روشنفکران، ارائه تصویر برجسته از فشار سیاسی، ابراز تنفر از بی ثباتی وضعیت حاکم، اعتراض به فقدان آزادی بیان و ... بازتاب ایدئولوژی سیاسی حاکم در جامعه عصر چوبک است. در بعد اجتماعی، چوبک پایه و اساس تمام عقب ماندگی و رکود جامعه عصر خود را سوای بی لیاقتی حاکمان و حضور استعمار در ایران، غلبه فقر در جامعه در زوایای مختلف از جمله: مالی، فرهنگی و اجتماعی ناشی از برداشت های غلط از ایدئولوژی حاکم می داند. بازتاب ایدئولوژی مذهبی، تقریبا در تمامی داستان های چوبک به چشم می خورد. وی در داستان های خود به تشریح اثر منفی باورهای عامیانه و خرافی در ضعف فرهنگی جامعه خود می پردازد.

مقاله حاضر به دنبال پاسخ به این پرسش است که آیا از طریق وبلاگ های روزنامه نگاران وبلاگ نویس می توان به ناهماهنگی شناختی آنها پی برد. آیا روزنامه نگاران وبلاگ نویس دچار ناهماهنگی شناختی هستند. در این نوشتار، نظریه ناهماهنگی شناختی فستینگر و نظریه تعادل شناختی به کار رفته است. پیگیری این مسائل، متضمن شناخت محتوای وبلاگ هاست، به همین دلیل، از روش تحلیل محتوای کمی و کیفی استفاده شده است. در مقاله پیش رو، محتوای 20 وبلاگ روزنامه نگاران روزنامه های همشهری، کیهان، ایران و شرق به روش نمونه گیری غیراحتمالی از نوع هدفمند انتخاب و مورد تحلیل قرار گرفته است. نتایج به دست آمده نشان می دهد بیشتر مطالب وبلاگ ها، انتقاد از اوضاع سیاسی است. روزنامه نگاران وبلاگ نویس، تمایل بیشتری به نوشتن مطالب با سبک مقاله دارند و نیمی از مطالبی که توسط آنها نوشته شده، دارای ناهماهنگی شناختی ارزیابی شده است. یافته های این نوشتار نشان می دهد که از طریق وبلاگ های روزنامه نگاران می توان به ناهماهنگی شناختی آنها پی برد.

مقاله حاضر، حاصل یافته های نظرسنجی تلفنی با هدف بررسی گرایش شهروندان 15 تا 45 سال تهرانی با تمرکز بر انواع موسیقی در دسترس است. حجم نمونه ، 804 نفر بوده و برای تحلیل داده‏ها از آمارهای توصیفی و استنباطی استفاده شده است.یافته ها نشان داد 78.2 درصد شهروندان 15 تا 45 سال تهرانی، شنونده انواع موسیقی هستند. شنوندگان موسیقی، 72.1 درصد به «موسیقی باکلام»، 68.4 درصد به «موسیقی ایرانی» و 54.3 درصد به «موسیقی با تصویر» علاقه دارند. 63.8 درصد شنوندگان موسیقی، به «موسیقی پاپ ایرانی»، 52.6 درصد به «موسیقی های لس آنجلسی»، 40.8 درصد به «موسیقی سنتی ایرانی»، 28.6 درصد به «موسیقی های مذهبی»، 26.3 درصد به «موسیقی محلی»، 19.4 درصد به «موسیقی غربی»، 19.3 درصد به «موسیقی های رپ»، 16.9 درصد به «موسیقی پاپ ایرانی بی کلام»، 14.5 درصد به «موسیقی سنتی ایرانی بی کلام»، 13.3 درصد به «موسیقی های پاپ زیرزمینی»، 11.5 درصد به «موسیقی غیررسمی راک»، 10.4 درصد به «موسیقی کلاسیک خارجی» و 4.6 درصد به «موسیقی سنتی کشورهای خارجی» در حد زیاد گوش می دهند. 45.6 درصد شنوندگان موسیقی، به «محتوا» و 19.5 درصد به «ریتم و آهنگ» موسیقی اهمیت می دهند.