جستجوي پيشرفته | کتابخانه مجازی الفبا

جستجوي پيشرفته | کتابخانه مجازی الفبا

کتابخانه مجازی الفبا،تولید و بازنشر کتب، مقالات، پایان نامه ها و نشریات علمی و تخصصی با موضوع کلام و عقاید اسلامی کتابخانه مجازی الفبا،تولید و بازنشر کتب، مقالات، پایان نامه ها و نشریات علمی و تخصصی با موضوع کلام و عقاید اسلامی

فارسی  |   العربیه  |   English  
telegram

در تلگرام به ما بپیوندید

public

کتابخانه مجازی الفبا
کتابخانه مجازی الفبا
header
headers
پایگاه جامع و تخصصی کلام و عقاید و اندیشه دینی
جستجو بر اساس ... همه موارد عنوان موضوع پدید آور جستجو در متن
: جستجو در الفبا در گوگل
...جستجوی هوشمند
مرور > مرور کلید واژه ها
>
هنر و علوم انسانی
مرتب سازی بر اساس و به صورت وتعداد نمایش فرارداده در صفحه باشد جستجو
  • تعداد رکورد ها : 745
بررسی تطبیقی رقص سماع و رقص شیوا
نویسنده:
الهام کیانی
نوع منبع :
رساله تحصیلی , کتابخانه عمومی , مطالعه تطبیقی
وضعیت نشر :
ایرانداک,
چکیده :
رقصدر لغت به معنی لعب ، بازی و پایکوبی است. در اصطلاح، رقص به حرکات موزونی گفته می‌شود که بطور فردی یا گروهی و متناسب با آهنگ و به منظور خاصی انجام می‌گیرد. در میان مردم اولیه رقص در بیشتر اوقات حالت تقلیدی داشته و از تقلید حرکات حیوان و انسان تجاوز نمی کرده است، رفته رفته این هنر مترقی شد و به وسیله آن افعال و حوادث موضوع تقلید در رقص قرار داده شدند.از دیدگاه هنر، زبان رقص، زبان نماد و نشانه است و وسیله‌ای برای ارتباط ساختارهای اجتماعی و فرهنگی است؛ به نظر می‌رسد که وجود زبان و نشانه‌های موجود در حرکات رقص در میان انواع دیگر غیرانسانی (جانوران) می‌تواند مفهوم و کارکرد رقص و زبان آن را، حتی عمیق‌تر از آنچه در اذهان است نشان بدهد. رقص تنها عرصه‌ای است که در آن نحوه زندگی و زیست، در عالی‌ترین و خالص‌ترین سطح بیان می‌شود چرا که رقص ظهور شدیدترین احساسات و شورهای برآمده از ادراکات درونی عاملان آن از معنای زندگی و فلسفه هستی می‌باشد.از جمله مهمترین رقص‌های آئینی – اسطوره ای که از دیرباز تاکنون مورد توجه پیروان خاص خود بوده است می‌توان به دو رقص مهم سماع در ایران و شیوا در هند اشاره نمود. که در تحقیق حاضر سعی شده است با استفاده از روش مطالعه تطبیقی به بررسی و نقد این دو رقص بخصوص اشتراکات آنها پرداخته شود.نتیجه بررسی این دو رقص نشان می دهد که هر دو ریشه مشترک فرهنگی هندواروپائی دارند و نشان دهنده فلسفه باورهای دینی پیروان آنها می باشند. با بررسی بیشتر این دو به رابطه عمیق پیروان این آیین هابا مبدأ آفرینش پی می بریم.
مشخصات اثر
بررسی تطبیقی اندیشه‌های ابن‌عربی و فخرالدین عراقی
نویسنده:
زهرا غریب حسینی‎نژاد کاخ
نوع منبع :
رساله تحصیلی , مطالعه تطبیقی
وضعیت نشر :
ایرانداک,
چکیده :
آراء و اندیشه‌های ابن‌عربی، عارف بزرگقرن هفتم، بلافاصله پس از انتشار مورد توجّه و اهتمام عارفان متعددی قرار گرفت و جریان‌های گوناگون عرفان عملی و نظری را تحت تأثیر خود قرار داد. گروه بی‌شماری در داخل ایران به شرح و ترویج اندیشه‌های ابن‌عربی پرداختند. فخرالدین عراقی، یکی از ناقلان مهم آثار ابن‌عربی است. وی گاه با بیان علمی دقیق و گاه در قالب تعبیرهای شاعرانه، به تحلیل و ترویج مباحث فلسفی و عرفانی ابن‌عربی پرداخته است. در این میان، گاه اندیشه‌های وی با ابن‌عربی تطابق کامل دارد و گاه توأم با نوآوری است که در نتیجه‌ تجربه‌ عرفانه خود عراقی و در نتیجه‌ کشف و شهود به آنها دست یافته است. از این جهت بررسی تطبیقی آراء و اندیشه‌های این دو عارف بزرگ ضروری می‌نماید. در این رساله با استفاده از روش سندکاوی و با بهره‌گیری از فنون تحلیل محتوا به بررسی تطبیقی گزاره‌ها و اندیشه‌های بنیادین عرفانی که محور پاره‌ای از اندیشه‌های دیگر است و قلمروهایی چون هستی شناختی، عشق و زیبایی، اعیان ثابته، تجلّی، انسان کامل و وحدت وجود را دربردارد، مورد بررسی قرار گرفته است. از مهم‌ترین یافته‌های این پژوهش آن است که عراقی به شدّت تحت تأثیر اندیشه‌های ابن‌عربی است و کمتر اندیشه‌ای از اندیشه‌های عارفانه و فلسفی ابن‌عربی را می‌توان در نظر گرفت که در آثار عراقی بازتاب نیافته باشد. نوآوری عراقی در بهره‌گیری از این اندیشه‌ها در دو ناحیه‌ تأویل و تخیّل شاعرانه جلوه‌گر می‌شود.
مشخصات اثر
جایگاه مفهوم تألیفی پیشینی در کانت و تفسیر انتولوژیک هایدگر از آن
نویسنده:
مهدی شکرزاده
نوع منبع :
رساله تحصیلی
وضعیت نشر :
ایرانداک,
چکیده :
تفاسیر معرفت شناختی از کانت، حقیقت به مثابۀ مطابقت در نظر گرفته شده و جایگاه معرفت پیشینی را از آن ذهن می دانند. معرفت پیشینی محوری ترین مسئله در نقد عقل محض و تمهیدات بوده و اصلی ترین نقش را در این دو اثر ایفا می کند. تمامی مباحث این دو کتاب در جهت اثبات معرفت پیشینی و نشان دادن امکان آن طراحی شده و مباحث دیگر از جمله شهود و صور پیشینی آن، فاهمه و مقولات پیشینی، اصول محض فاهمه، تألیف های سه گانه، مسئلۀ امکان علوم ریاضی و طبیعی و نیز امکان مابعدالطبیعه، همه بر حول محور امکان معرفت تألیفی پیشینی می چرخند. کانت برای توجیه معرفت پیشینی به پژوهش و نقد منابع این معرفت می پردازد و در نهایت نقادی وی از عقل محض به تعیین حدود و مرزهای آن منجر می شود. در نتیجه ریاضیات و علوم طبیعی از این نقادی سربلند بیرون آمده و مابعدالطبیعه به دلیل عدم امکان احکام تألیفی پیشینی در آن، ناممکن تلقی می شود و در واقع بنیان های اصلی خود ا از دست داده و فرو می ریزد. اما هایدگر تفسیری بدیع از رسالت نقد عقل محض ارائه می کند. به نظر وینقد عقل محض کتابی است در جهت پی ریزی و مبنا گذاریِ مابعدالطبیعه و این دقیقاً نقطۀ مقابل تفاسیر معرفت شناختی از اندیشۀ نقادی کانت است. این پایان نامه عهده دار نقد و بررسی تفسیر انتولوژیک هایدگر از نقد عقل محض است و نشان خواهد داد که تفسیر وی ناتمام بوده و صرفاً جهت نشان دادن قرائت خویش از کانت بیان داده شده
مشخصات اثر
بررسی افزوده‌های تفسیری در ترجمه‌های معاصر قرآن کریم جزء 25 و 26
نویسنده:
جمشید عزیزی
نوع منبع :
رساله تحصیلی
وضعیت نشر :
ایرانداک,
چکیده :
قرآن معجزه ی جاویدان الهی است و خداوند تعالی آن را هدایتگر انسانها معرفی کرده است،اما اگر معنای آیات الهی به درستی فهمیده نشود، امکان تفکر در آن و شناخت این کتاب آسمانی وجود ندارد پس فهم معنا و شناخت آیات ضروری است. بنابراین به خاطرابلاغ پیام الهی به ملل مختلف، قرآن به زبان های مختلف ترجمه گردیده ‌است اما از آن جایی که ترجمه برخی از عبارات قرآن به صورت تحت اللفظی ممکن است مانع از انتقال معانی و مفاهیم ژرف آن شود، مترجمان ناگزیر از گنجاندن افزوده هایی نمایان و یا اشراب شده در متن ترجمه شده اند که اغلب با استناد به تفاسیر و یا کتابهای سبب نزول و یا مباحث کلامی و اصولی و...انجام گردیده است و این جاست‌که نیاز به تحلیل و تطبیق عبارات و جملات افزوده در این ترجمه ها و سنجش میزان انطباق آنها با آراء مشهور، احساس می گردد. از این رو در این پژوهش، به بررسی افزوده های هفت ترجمه ی معاصر قرآن به زبان فارسی در جزء های 25 و 26،پرداخته شده است که عبارتند از: ترجمه‌های«الهی‌قمشه‌ای،خرمشاهی، صفارزاده،فولادوند، گرمارودی، مشکینی و مکارم».در این پایان نامه، ابتدا آیاتی که مترجمان در ترجمه‌ی آنها افزوده هایی را اضافه نمودند، استخراج ‌گردیده است.شایان ذکر است که در این میان تنها افزوده های موثر و کلیدی مورد بحث و تحلیل قرار گرفته اند.سپس با مراجعه به تفاسیر معتبر شیعه و سنی، منابع لغوی ، روایی و ... و مبنا قرار دادن آنها ،به تحلیل و بررسی افزوده ها پرداخته شده استو میزان مطابقت آنها با آراء مفسران مورد بررسی قرار گرفته است. همچنین به این مهم اشارهشده است که آیا ذکر این افزوده ها برای فهم بهتر آیات مورد بحث، لازم بوده یا زائد و بدون کارایی است؟ در پایان و پس از تحلیل و بررسی افزوده ها در ترجمه های هر آیه، در حاصل بحث، تحت عنوانِ نتیجه گیری ذکر شده است که کدام یک از مترجمان ترجمه ی بهتری ارائه کرده اند.
مشخصات اثر
تحلیل نشانه‌شناسی اشعار صلاح عبدالصبور
نویسنده:
آسیه فولادی
نوع منبع :
رساله تحصیلی , کتابخانه عمومی
منابع دیجیتالی :
نسخه PDF
وضعیت نشر :
ایرانداک,
چکیده :
صلاح عبدالصبور مصری از پیشتازان شعر آزاد و از سمبل‌های نوگرایی عربی به شمار می‌رود که از فرهنگ غرب تأثیر بسیاری پذیرفته است. وی از جمله شاعران نادر عرب است که سهم عمده‌ای در تألیف نمایشنامه دارد و از نظریه‌پردازان مهم شعر آزاد نیز به شمار می آید.نشانه‌شناسی، علم بررسی نظام‌های نشانه‌ای است. کارکرد این علم غنی‌سازی خوانش و یا کمک به خوانش ثانوی متن است؛ چرا که ابزاری غنی در اختیار خواننده می‌گذارد که از طریق آن می‌توان در بافت‌های داخلی یا ساختارهای مختلف یک متن وارد شد.اشعار عبدالصبور در سه حوزه‌ی معناشناسی، سطح برداشت مخاطب و زیبایی‌‌شناسی، تحلیل نشانه‌شناختی می‌گردد. این اشعار در حوزه‌ی معناشناسی و در چهار سطح معانی فردی، اجتماعی- سیاسی، کوششی، دینی و قوانین هماهنگ‌کننده بین این ساختارهای معنایی، بررسی می‌شود. سطح برداشت مخاطب بر برداشت‌های جانبی از اشعار صلاح استوار شده است و بررسی در حوزه‌ی زیبایی‌شناسی در سه سطح تشابه، آیکون‌ها و تناص صورت می‌گیرد. تحلیل اشعار صلاح ما را به این نتیجه می‌رساند که شاعر از غمی اجتماعی رنج می‌برد که دامن‌گیر او و هم‌وطنانش شده است، به گونه‌ای که آن‌ها را به کار و تلاش برای رهایی از آن واداشته و دین و ایمان را از یادشان برده است. صلاح برای بیان این معانی از ترسیم فضاهای قرآنی و روابطی چون تشابهات ادبی، آیکون‌های مبتنی بر حواس پنج‌گانه و تناص بهره می‌گیرد.این پژوهش بر آنست تا به کمک ابزارهای علم نشانه‌شناسی، برخی از اشعار صلاح عبدالصبور مثل قصاید « الحزن»، « الناسُ فی بلادی»، « هجمَ التتار»، « الحُب»، « رسااله إلی صدیقه» و... را مورد بررسی و تحلیل قرار دهد.
مشخصات اثر
نشانه‌شناسی پوشاک ایرانیان در دوره قاجار
نویسنده:
راضیه کارکن جلال
نوع منبع :
رساله تحصیلی , کتابخانه عمومی
منابع دیجیتالی :
نسخه PDF
وضعیت نشر :
ایرانداک,
چکیده :
پوشاک پدیده‌ای است که می‌توان گفت قدمت آن به اندازه طول تاریخ انسان بوده و از تنوع و گستردگی زیادی برخوردار است. این پدیده با خصوصیات فردی و اجتماعی انسان در ارتباط است و می‌توان آن را از دیدگاه‌های متفاوت از قبیل تاریخی، مذهب، جامعه‌شناسی،... و همچنین از منظر نشانه‌شناسی مورد مطالعه قرار داد. موضوع بررسی نشانه‌شناختی هر چیزی است که بتوان آن را همچون نظامی نشانه‌ای مطالعه کرد؛ نظامی که براساس قراردادها و رمزگان فرهنگی یا فرایندهای دلالتی، سازمان یافته است.عناصر مختلف نظام پوشاک به عنوان یک نظام نشانه‌ای دیداری نیز همچون نوشتار با ما سخن می‌گویند و در تاروپود زندگی نفوذ دارند، شناخت روابط نشانه‌ها در این نظام و کارکرد اجتماعی آن می‌تواند روشنگر بسیاری از معانی پدیدارهای اجتماعی و تاریخی در جوامع انسانی باشد. بنابراین در این میان آنچه که مسلم است، تنها خاصیت پوشانندگی لباس نیست بلکه ویژگی‌های دیگریست که پوشاک دارد. هر تکه از پوشاک به مثابه یک نشانه می‌تواند بیان‌گر سلیقه‌ی پوشنده‌ی لباس، وضع اقتصادی مصرف‌کننده و میزان درآمد وی، شرایط آب و هوایی و اقلیمی، باورهای مذهبی، مسائل سیاسی ـ اقتصادی، التقاط فرهنگ‌ها و پیشرفت‌های صنعتی و تکنولوژی، ... باشد. در این تحقیق سعی شده به کمک علم نشانه‌شناسی که یکی از روش‌های تحلیل نیز محسوب می‌شود به بررسی پوشاک رایج دو طبقه‌ی فرادست و فرودست ایرانیان در دوره‌ی قاجار پرداخته شود. روش تحقیق کیفی است و روش تجزیه و تحلیل اطلاعات تحلیل محتوایی می‌باشد.چهارچوب نظری تحقیق نیز بر اساس دو رویکرد تحلیلی ساختارگرا و گفتمانی می‌باشد. مهمترین نتایج به دست آمده از این تحقیق براین ادعا استوار می‌باشند که بررسی پوشاک در چارچوب نظریه‌های نشانه‌شناسی امکان‌پذیر است و همچنین تکه‌های مختلف پوشاک دوره‌ی مورد بحث به مثابه نشانه، حاوی معانی متفاوت و چندگانه‌ای هستند و می‌توانند بیانگر سن، جنسیت، مذهب، فرهنگ، تعلق فرد به طبقه‌ای خاص و ... ‌باشند. و همچنین با استفاده از علم نشانه‌شناسی می‌توان به تحلیل نظام پوشاک پرداخت.
مشخصات اثر
بررسی تأثیر فرهنگ عربی-اسلامی بر اشعار پروین اعتصامی
نویسنده:
زهره باقری
نوع منبع :
رساله تحصیلی , کتابخانه عمومی
منابع دیجیتالی :
نسخه PDF
وضعیت نشر :
ایرانداک,
چکیده :
به اعتقاد محققان، هیچ دو فرهنگی، مثل فرهنگ عربی و فارسی در یکدیگر تأثیر نگذاشته اند. این تأثیر به صورت تعامل بین دو فرهنگ، ابتدا از فرهنگ ایرانی به عربی سرایت کرد و سپس از فرهنگ عربی به فارسی منتقل شد. اندیشه های ایران باستان در قالب های اخلاقی، اجتماعی، سیاسی و فلسفی از آن جا که ریشه در وحی، عقل، تجربه و فطرت انسان ها دارد، با استقبال فرهنگ عربی رو به رو شد و در هاضمه ی فرهنگ عربی افتاد.هدف اصلی این پژوهش، آن است تا با کنکاش و بررسی، تأثیر حکمت ها و امثال و اشعار عرب و به طور کلی تأثیر فرهنگ عربی- اسلامی را بر شعر و اندیشه پروین اعتصامی برسی نماید. نیز تلاش ما در این مقال، مقایسه ی تصویرگری های دو قه بلند ادب فارسی و تازی و کشف نقاط مشترکی است که در دیوان پروین و ادب عربی وجود دارد. با توجه به حاکمیت زبان عربی در ایران و تسلط پروین بر این زبان و تصویرهایمشترک استخراج شده در این پایان ناه، می توان گفت پروین از ادب عربی و اسلامی (فرآن و نهج البلاغه) متأثر بوده است.اندیشه های موجود در اشعار پروین اعتصامی و اشعار شاعران عرب از این موضوع حکایت دارد که، خمیرمایه ی واحدی دارند. در ریشه ی این اندیشه های مشترک، احتمال های زیر وجود دارد:1- برخی از این متشابهات، زاییده ی تجربه، عقل ، فرهنگ مشترک بشری و تعالیم ادیان است.2- برخی از این مضامین، از ایران باستان وارد فرهنگ عربی شده، سپس به فرهنگ فارسی بازگشته اند.3- قسمتی دیگر از این شباهت ها سرچشمه از دین مبین اسلام است که هر دو اثر را غنا بخشیده است.
مشخصات اثر
انگره مئینیو در اوستا و تاثیر آن در متنهای پهلوی (بندهش، زادسپرم، دینکرد 3)
نویسنده:
ساناز جوینده‌پور
نوع منبع :
رساله تحصیلی , کتابخانه عمومی
وضعیت نشر :
ایرانداک,
چکیده :
نیروی شر در این رساله، در دینهای ایرانی پیش از اسلام مورد بررسی قرار خواهد گرفت.واژه‌ی اهریمن نیز از نظر زبانشناسی در دوره‌های مختلف تحلیل می‌شود. ابتدا در دین نخستین ایرانی، که منظور از آن دین آریاییان مهاجر به نجد ایران است که با دین مردمان بومی آمیخته شده است.از کهن‌ترین کتاب مقدس هندوان یعنی ریگ ودا، برخی قسمت‌های اوستا و کتیبه‌های فارسی باستان استفاده و به این نتیجه رسیده ام که در این دوره ثنویت مذهبی وجود دارد، اما انگره‌مئینیو نیست. این واژه از ابداعات خود زردشت است.در گاهان که سروده‌های خود زردشت است و یسنای هفت‌ها؛ انگره‌مئینیو در برابر همزاد متناقض خودسپنته مئینیو قرار می‌گیرد و هر دو تحت قدرت اهوره‌مزدا قرار دارند. در قسمت‌های متاخر که یشت‌ها و وندیداد مورد نظر است، انگره‌مئینیو در یک نظام مطلق ثنوی در برابر اهوره‌مزدا قرار می‌گیرد و اهوره‌مزدا دیگر قادر مطلق نیست. اهورا و سپنته‌مئینیو یکی می‌شوند، انگره مئینیو مقابل خود اهوره‌مزدا قرار می‌گیرد و ثنویتی مطلق شکل می‌گیرد که در وندیداد به اوج خود می‌رسد.نامها، صفات، ویژگیها، صفت خلقت و مکان و جایگاه این نیروی شر در متنهای مختلف، در گاهان، یشتها، وندیداد و متنهای پهلوی متفاوت هست. و همینطور مسئله‌ی گناه و عاقبت بدی. در متنهای پهلوی اهریمن که گناک مینو نیز نامیده می‌شود، قدرت بیشتری پیدا کرده و دارای آفرینش می‌شود. وارد نبرد با اهوره‌مزدا شده و زمان به دوره‌های سه هزار ساله تقسیم می‌شود. آفرینش اهریمن که دیوان و پریان و موجودات اهریمنی هستند به کمک او خواهند آمد و در مقابل اهوره‌مزدا و ایزدان و یاری دهندگان‌اش قرار خواهند گرفت. زمان کارزار معین می‌شود و سرانجام نیز بدی شکست خورده و اهوره‌مزدا پیروز شده و قادر مطلق خواهد شد. در این میان در برخی باورها نوعی احترام به نیروی شر پدید می‌آید،به منظور رهایی از ویرانگریهای آن. با توجه به تحول اهریمن طی دورانهای زمانی و قدرتی که پیدا می‌کند،کارکردهای متفاوت که گاهی به صورت تلویحی در متنها به آن اشاره شده است؛ این احترام و حتی گاهی پرستش نیروی شر معنا پیدا خواهد کرد.
مشخصات اثر
نمادشناسی صور فلکی منطقه البروج در هنر ایرانی-اسلامی
نویسنده:
مسعود کلانتری سرچشمه
نوع منبع :
رساله تحصیلی , کتابخانه عمومی
منابع دیجیتالی :
نسخه PDF
وضعیت نشر :
ایرانداک,
چکیده :
انسان‌ها در جوامع کهن نگاه ویژه‌ای به جهان هستی و طبیعت پیرامون خود داشتند که نمودهای آن در قالب اسطوره‌ها باقی مانده است. یکی از منابع مهم طبیعی که با داستان‌های اساطیری پیوندی ناگسستنی یافته، آسمان و اجرام سماوی است که در نگاه بشر ابتدایی سرشار از رمز و راز بوده است. گروهی از این اجرام آسمانی در قالب صورت‌های فلکی منطقه البروج شناخته شده‌اند. نقوش دوازده‌گانه‌ای که برای این صورت‌های فلکی در نظر گرفته شده، ریشه در داستان‌های اساطیری اقوام کهن، به‌ویژهاسطوره‌های بین‌النهرین دارد. باورهای مختلفی نیز در ارتباط با این گروه از اجرام آسمانی در بین ادیان و آیین‌های گوناگون و هم‌چنین در میان فرهنگ عامیانه‌ی مردم شکل گرفته است، تا به امروز نیز همچنان پابرجا مانده و نمونه‌های آن در متون تنجیمی و نمادهای موجود در هنرهای تجسمی سرزمین های مختلف قابل شناسایی است. در فرهنگ ایرانی نیز می‌توان با بررسی متون احکام نجوم، که هم از دوره‌ی پیش از اسلام و هم از دوره‌ی اسلامی باقی‌مانده،جنبه‌های نمادین این نقوش را شناخت. به‌علاوه، صورت‌های فلکی منطقه البروج در دوره‌های مختلف هنر ایران، هم با کارکردهای نجومی و هم به عنوان نقوشی تزیینی مورد استفاده قرار گرفته‌اند.
مشخصات اثر
بررسی تطبیقی مباحث علوم قرآنی در تفسیر منهج‌الصادقین و تفسیر قرطبی
نویسنده:
مدینه امانی
نوع منبع :
رساله تحصیلی , مدخل آثار(دانشنامه آثار) , کتابخانه عمومی , مطالعه تطبیقی
منابع دیجیتالی :
نسخه PDF
وضعیت نشر :
ایرانداک,
چکیده :
این رساله شامل یک مقدمه و 11 فصل می‌باشد.فصل اول «کلیات» شامل مباحث:علوم قرآن، معرفی تفسیر قرطبی و مولف آن و معرفی تفسیر منهج الصادقین و مولف آن می‌باشد.فصل دوم تا یازدهم شامل مباحث علوم قرآنی دو تفسیر مذکور با عناوین زیر می‌باشد:نزول قرآن، محکم و متشابه، اعجاز، قرائت، نسخ، جمع و تدوین، سبب نزول، تحریف، تفسیرو فواتح سور.در بیان مطالب دو مفسر سعی شده است که عین کلام به صورت کامل ذکر شود و جهت تکمیل و تایید و یا احیاناً ردّ نظرات دو مفسر، از کلام صاحبنظرانی چون آیت الله جوادی آملی، آیت اله خویی، علامه طباطبایی، آیت الله معرفت استفاده شده است. اتفاق نظر در اکثر مباحث بین دو مفسر دیده می شود، علت آن را می توان استفاده دو مفسر از کلام افرادی مثل ابن عباس، قتاده، مجاهد و سدّی دانست. هر دو مفسّر قائل به نزول دفعی و تدریجی قرآن بوده و اولین آیات نازله را 5 آیه اول سوره علق می دانند.از میان اقوال مطرح شده در باب محکم و متشابه در دو تفسیر، قرطبی بهترین قول را این می داند که آیات متشابه، آیاتی هستند که علم آنها مختص خداست و راهی برای معرفت آن وجود ندارد، اما کاشانی معتقد است با جستجو و تفحص و ارجاع به محکمات فهم آیات متشابه امکان دارد. توجه به شأن نزول و استفاده از آن برای فهم درست آیه و تفسیر نامهای مبهم، جایگاه خاصی در دو تفسیر دارد.هر دو مفسر وقوع نسخ در قرآن را پذیرفته و ذیل آیات متذکر شده اند. در بحث جمع و تدوین قرطبی اقوال مربوط به جمع و تدوین در عهد رسول خدا و بعد از آن را ذکر نموده، و کاشانی صراحتاً اعلام می دارد که: قرآن در عهد رسول خدا مجموع و مرتب و مولف بود علی ما هو علیه الان. توجه به اعراب و لغت، ذکر قراءات مختلف، فراوانی اقوال و استناد اقوال به صاحبانشان از ویژگی های بارز تفسیر قرطبی است. قرطبی مفصل به وجوه اعجاز قرآن کریم پرداخته و فصاحت و بلاغت قرآن کریم را با نمونه هایی مستدل بیان نموده است.
مشخصات اثر
  • تعداد رکورد ها : 745