جستجوي پيشرفته | کتابخانه مجازی الفبا
کتابخانه مجازی الفبا،تولید و بازنشر کتب، مقالات، پایان نامه ها و نشریات علمی و تخصصی با موضوع کلام و عقاید اسلامی
کتابخانه مجازی الفبا،تولید و بازنشر کتب، مقالات، پایان نامه ها و نشریات علمی و تخصصی با موضوع کلام و عقاید اسلامی
کانال ارتباطی از طریق پست الکترونیک :
support@alefbalib.com
نام :
*
*
نام خانوادگی :
*
*
پست الکترونیک :
*
*
*
تلفن :
دورنگار :
آدرس :
بخش :
مدیریت کتابخانه
روابط عمومی
پشتیبانی و فنی
نظرات و پیشنهادات /شکایات
پیغام :
*
*
حروف تصویر :
*
*
ارسال
انصراف
از :
{0}
پست الکترونیک :
{1}
تلفن :
{2}
دورنگار :
{3}
Aaddress :
{4}
متن :
{5}
فارسی |
العربیه |
English
ورود
ثبت نام
در تلگرام به ما بپیوندید
پایگاه جامع و تخصصی کلام و عقاید و اندیشه دینی
جستجو بر اساس ...
همه موارد
عنوان
موضوع
پدید آور
جستجو در متن
: جستجو در الفبا
در گوگل
...جستجوی هوشمند
صفحه اصلی کتابخانه
پورتال جامع الفبا
مرور منابع
مرور الفبایی منابع
مرور کل منابع
مرور نوع منبع
آثار پر استناد
متون مرجع
مرور موضوعی
مرور نمودار درختی موضوعات
فهرست گزیده موضوعات
کلام اسلامی
امامت
توحید
نبوت
اسماء الهی
انسان شناسی
علم کلام
جبر و اختیار
خداشناسی
عدل الهی
فرق کلامی
معاد
علم نفس
وحی
براهین خدا شناسی
حیات اخروی
صفات الهی
معجزات
مسائل جدید کلامی
عقل و دین
زبان دین
عقل و ایمان
برهان تجربه دینی
علم و دین
تعلیم آموزه های دینی
معرفت شناسی
کثرت گرایی دینی
شرور(مسأله شر)
سایر موضوعات
اخلاق اسلامی
اخلاق دینی
تاریخ اسلام
تعلیم و تربیت
تفسیر قرآن
حدیث
دفاعیه، ردیه و پاسخ به شبهات
سیره ائمه اطهار علیهم السلام
شیعه-شناسی
عرفان
فلسفه اسلامی
مرور اشخاص
مرور پدیدآورندگان
مرور اعلام
مرور آثار مرتبط با شخصیت ها
فهرست گزیده متکلمان،فیلسوفان و عالمان شیعی
مرور مجلات
مرور الفبایی مجلات
مرور کل مجلات
مرور وضعیت انتشار
مرور درجه علمی
مرور زبان اصلی
مرور محل نشر
مرور دوره انتشار
گالری
عکس
فیلم
صوت
متن
چندرسانه ای
جستجو
جستجوی هوشمند در الفبا
جستجو در سایر پایگاهها
جستجو در کتابخانه دیجیتالی تبیان
جستجو در کتابخانه دیجیتالی قائمیه
جستجو در کنسرسیوم محتوای ملی
کتابخانه مجازی ادبیات
کتابخانه مجازی حکمت عرفانی
کتابخانه تخصصی تاریخ اسلام و ایران
کتابخانه تخصصی ادبیات
کتابخانه الکترونیکی شیعه
علم نت
کتابخانه شخصی
مدیریت علاقه مندیها
ارسال اثر
دانشنامه
راهنما
راهنما
مرور
>
مرور کلید واژه ها
>
نفس در قرآن
مرتب سازی بر اساس
عنوان
نویسنده
جنس منبع
محل
ناشر
تاریخ تغییر
و به صورت
صعودی
نزولی
وتعداد نمایش
5
10
15
20
30
40
50
فرارداده در صفحه باشد
جستجو
خروجی
چاپ نتایج
Mods
Dublin Core
Marc
MarcIran
Pdf
اکسل
انتخاب همه
1
2
تعداد رکورد ها : 14
عنوان :
سطح مشخص بودگی نفس در مفهوم سازی قرآن
نویسنده:
علیرضا قائمی نیا، رسول احمدی
نوع منبع :
مقاله
منابع دیجیتالی :
نسخه PDF
چکیده
زبان :
فارسی
کلیدواژههای اصلی :
نفس در قرآن
,
اصطلاحنامه علوم قرآنی
,
زبان شناسی
,
1- قرآن کریم (متون اسلامی مرجع)
,
سطح مشخص بودگی نفس در مفهوم سازی قرآن
کلیدواژههای فرعی :
انفس ,
تصویرسازی ,
معناشناسی شناختی ,
دستور زبانشناختی ,
سطح مشخص بودگی ,
تشخص واژگانی نفس ,
حقیقت انسان از دیدگاه متکلمان و فلاسفه ,
مشخص بودگی واژگانی ,
سطح مشخص بودگی به مفهوم واژه ,
سطح تشخص به قراین در واژه نفس ,
تاثیر مشخص بودگی واژگانی در مفهوم نفس ,
مشخص بودگی ساختاری ,
تاثیر مشخص بودگی ساختاری در مفهوم نفس ,
فهرست گزیده متکلمان،فیلسوفان و عالمان شیعی :
علامه طباطبایی: سید محمدحسین طباطبایی
چکیده :
تصویرسازی اصل بنیادین دستور زبان شناختی است. یکی از ابعاد تصویرسازی سطح مشخصبودگی یا تشخص است که در آن یک موقعیت تفسیر میشود. تفسیر موقعیت بر اساس تعینی است که با کمکگرفتن از الفاظ یا ساختار جمله برای یک مفهوم به دست میآید. سطح مشخصبودگی را در دو ساحت واژگانی و ساختاری میتوان بررسی کرد. در ساحت واژگانی، واژگان از دو طریق کسب تشخص میکنند؛ اول تشخصی است که با مفهوم خود به دست میآورند و دوم تشخص طبقاتی نام دارد که از طریق قیدها و صفات کسب میکنند. در سطح تشخص ساختاری به طبقاتی که یک واژه در ساختاری دستوری قرار دارد، توجه میشود. واژة نفس در قرآن تمامی سطوح مشخصبودگی را نشان میدهد. نفس در قرآن در دو مصداق تمامهویت یا هویت ترکیبی (بدن و فرابدن) و هویت اصلی انسان به کار رفته است و قاعدۀ تشخص ساختاری و واژگانی در آیات مختلف تعین هر یک را نشان میدهد. در برخی آیات آثار و لوازمی به هویت ترکیبی انسان نسبت داده شده و از این هویت ترکیبی با نام «نفس» یاد شده است و در برخی دیگر بدن ملاحظه نشده و تنها به فرابدن انسان توجه شده و از آن نیز با عنوان نفس یاد شده است. آیاتی که در آنها از ساختار انفس استفاده شده است نیز به دو دسته تقسیم میشوند: دستهای از این آیات بر تمام ماهیت انسان دلالت دارند و دسته دیگر هویت اصلی انسان را در کانون توجه قرار میدهند.
انتخاب :
صفحات :
از صفحه 5 تا 26
مشخصات اثر
ثبت نظر
عنوان :
مهارت غلبه بر نفس اماره در قرآن
نویسنده:
غلامرضا رئیسیان، عبدالعلی پاکنژاد
نوع منبع :
مقاله
منابع دیجیتالی :
نسخه PDF
وضعیت نشر :
تهران: دانشگاه علامه طباطبایی,
زبان :
فارسی
کلیدواژههای اصلی :
نفس اماره
,
مهارت
,
غلبه بر نفس
,
وحی
,
قرآن
,
اصطلاحنامه علوم قرآنی
,
اصطلاحنامه اخلاق اسلامی
کلیدواژههای فرعی :
تقوا ,
فطرت ,
ایمان ,
تزکیه ,
صبر بر معصیت ,
حضور خداوند ,
تذکر قیامت ,
هدف بعثت انبیاء ,
جهاد با نفس ,
عبودیت ,
تعلیم امت ,
نفس در قرآن ,
نقش تربیتی تذکر آخرت ,
پند پذیری ,
موعظه ,
فطرت توحیدی ,
کنترل نگاه ,
ایمان و علم ,
ارتباط با خدا ,
چکیده :
آدمی در مسیر تکاملی خود به سوی خداوند، به جهت دارا بودن طبیعت مادّی (شهوانی)، با نَفْس امّاره که امرکننده به زشتیها و پستیها میباشد، همیشه در ستیز است. این نوشتار با رویکردی توصیفی ـ تحلیلی در پی ارائه مهارتهای قرآنی غلبه بر نَفْس امّاره است که انسانها در پرتو آن(مهارتها) میتوانند بر نَفْس امّاره فائق آیند و از آن در رشد و تعالی خویش بهره گیرند. مقالة حاضر با تکیه بر آیات کریمه و روش تفسیر موضوعی و معناشناسی و با هدف استخراج و شناسایی مهارتهای قرآنی غلبه بر نَفْس امّاره، آنها را مورد بحث قرار داده است. قرآن برای غلبه بر نَفْس امّاره، مجموعهای از مهارتهای شناختی (آگاهیبخشی به وجود سرای واپسین، سرانجام نَفْس امّاره هلاکت و جهنم و توجّه دادن بشر به درک حضور خداوند در زندگی) و مهارتهای رفتاری (پندپذیری، پیروی هدفمند و کنترل و محدود کردن نگاه) و مهارتهای معنوی (ایمان، ارتباط با خدا، تقوا و صبر) را ارائه داده است که به تفضیل در این نوشتار بدانها پرداخته میشود. حاصل نوشتار حاضر این است که آدمی برای غلبه کردن بر نَفْس امّاره و مقابله با خواستههای نَفْسانی حیوانی، ناگزیر از بهرهگیری از مهارتهای ارائه شدة قرآنی است تا در پرتو آنها بتواند به سعادت که مطلوب فطری اوست، نایل آید وگرنه از مطلوب فطری خویش دور مانده، بلکه به واسطة تبعیّت از خواستههای نَفْسانی امر شده از سوی نَفْس امّاره، از حیوان هم پستتر میشود.
انتخاب :
صفحات :
از صفحه 119 تا 148
مشخصات اثر
ثبت نظر
عنوان :
حیات برزخی از منظر حکمت متعالیه، قرآن و سنت
نویسنده:
علی محمد قاسمی
نوع منبع :
مقاله , مطالعه تطبیقی
منابع دیجیتالی :
نسخه PDF
وضعیت نشر :
قم: مؤسسه آموزشی و پژوهشی امام خمینی,
زبان :
فارسی
کلیدواژههای اصلی :
05. فرجام شناسی Eschatology
,
علم نفس
,
آیات برزخ
,
احوال عالم برزخ
,
حیات برزخی
,
حکمت متعالیه
,
جسم مثالی
,
احوال قبر
,
اصطلاحنامه علوم قرآنی
,
روایات مربوط به برزخ
,
اثبات برزخ
,
حرکت در برزخ
کلیدواژههای فرعی :
حرکت جوهری نفس ,
عوالم سه گانه ,
ملکات نفسانی ,
استکمال نفس ,
تغییر جوهری نفس پس از مرگ ,
نفس در قرآن ,
توفی ,
مغایرت نفس و بدن ,
استکمال عملی نفس ,
عذاب قبر ,
برزخ صعودی ,
برزخ نزولی ,
انواع ادراک ,
ملکه ,
تعدد ابدان ,
اشتداد جوهری نفس ,
غیب امکانی ,
غیب محالی ,
تکامل پس از مرگ ,
معنای لغوی برزخ ,
تقابل دین و فلسفه در برزخ شناسی ,
نفس شناسی فلسفی ,
نسبت نفس و روح ,
موطن اخذ عهد و میثاق ,
قطع علاقه نفس از بدن ,
نیاز نفس به بدن ,
لذت و الم برزخی ,
شبح مثالی ,
ظهور ملکات نفسانی در برزخ ,
عمومى بودن برزخ ,
وجودى بودن موت ,
شیطان شدن نفس ,
فرشته شدن نفس ,
احیا و اماته در برزخ ,
فهرست گزیده متکلمان،فیلسوفان و عالمان شیعی :
ملاصدرا شیرازی: صدرالمتألهین
,
شیخ مفید: محمد بن محمد بن نعمان
,
علامه طباطبایی: سید محمدحسین طباطبایی
,
ابن سینا: ابوعلی سینا
شاپا (issn):
1735-4545
چکیده :
بدن ابزارى براى نفس مجرّد انسانى است که به وسیله آن مىتواند استعدادهاى نهفته خود را متبلور و شکوفا سازد. نفس، پس از قطع علاقه از بدن، در وعائى دیگر به نام عالم «برزخ» یا عالم «مثال»، با تعلق گرفتن به «قالب مثالى» یا «جسم برزخى»، به حیات خود ادامه مىدهد؛ حیاتى که همراه لذایذ یا رنجهاى ویژهاى است که نتیجه افکار، عقاید، اعمال، صفات و ملکات راسخ در نفوس در طول حیات دنیوى خواهد بود. این نوشتار، ابتدا به اثبات برزخ، از منظر حکمت متعالیه، قرآن و سنّت مىپردازد، سپس به برخى ویژگىهاى برزخ و برزخیان اشاره مىکند، و آنگاه دیدگاه برخى از فلاسفه را که معتقدند در برزخ، «تکاملى براى افراد وجود ندارد» به نقد کشیده است. نویسنده معتقد است فلسفه، هرگز نمىتواند مدعى شود که براى برزخیان ارتقاى درجه و تکامل یا سقوط بیشتر امکان ندارد، به علاوه این دیدگاه نه تنها مخالف بسیارى از روایات وارده در مورد عالم برزخ است، که با ظاهر برخى از آیات شریفه قرآنى نیز سازگارى ندارد.
انتخاب :
صفحات :
از صفحه 53 تا 85
مشخصات اثر
ثبت نظر
عنوان :
میزان تطبیق تبیین های حکمی فلاسفه با دیدگاه قرآن و روایات، درباره حدوث و قدم نفس
نویسنده:
مرضیه رضوی، محمدمهدی گرجیان، اصغر هادوی
نوع منبع :
مقاله
منابع دیجیتالی :
نسخه PDF
چکیده
وضعیت نشر :
قم: دانشگاه معارف اسلامی,
زبان :
فارسی
کلیدواژههای اصلی :
حدوث نفس
,
نفس در قرآن
,
نظریه افلاطونی نفس
,
اصطلاحنامه فلسفه
,
علم نفس
,
اصطلاحنامه علوم قرآنی
کلیدواژههای فرعی :
حرکت جوهری ,
خلقت نوری ائمه ,
احادیث طینت ,
حرکت اشتدادی نفس ,
امانت الهی ,
جسمانیت الحدوث و روحانیت البقاء (فلسفه) ,
وجود جمعی اشیاء ,
ثنویت روح - بدن مشائی ,
آیات حدوث نفس ,
آیات قدم نفس ,
شیء مذکور ,
آیات خلقت انسان ,
روایات خلقت انسان ,
تجرد نفس (فلسفه) ,
فهرست گزیده متکلمان،فیلسوفان و عالمان شیعی :
ملاصدرا شیرازی: صدرالمتألهین
,
علامه طباطبایی: سید محمدحسین طباطبایی
,
ابن سینا: ابوعلی سینا
چکیده :
چکیده: یکی از سؤالات اساسی درباره نفس انسان این است که آیا قبل از تعلق به بدن و افاضه به آن، وجودی مفارق و قائم به ذات داشته که با حدوث بدن به آن می پیوندد، یا اینکه مانند بدن بوده، همراه هر بدن یا به واسطه آن (مع البدن) حادث می گردد. در بین حکیمان مسلمان، سه دیدگاه درباره حدوث و قدم نفس وجود دارد و هر دیدگاه برای اثبات مدعای خود، به دسته ای از آیات و روایات متوسل شده و با مبنا قرار دادن دیدگاه عقلی خود، سعی در توجیه آیات و روایاتِ مؤید نظریه مقابل داشته است. ملاصدرا نیز با توجه به رویه اش در سازگار نمایاندن اندیشه های فلسفی خویش با متون دینی و باور عمیق به یگانگی عقل و نقل و شهود، بر آن شده تا اقوال حکما و مضمون برخی آیات و روایات دال بر وجود پیشین نفس را به نفع نظریه خود توجیه نماید. با توجه به اهمیت این بحث و عدم تبیین آن از نگاه کتاب و سنت، در این نوشتار تلاش بر آن است تا هر آنچه دربارۀ این موضوع در آیات و روایات آمده، جمع آوری و بررسی شود و سازگاری یا عدم سازگاری آن با دیدگاه های فلسفی ارزیابی گردد.
انتخاب :
صفحات :
از صفحه 45 تا 66
مشخصات اثر
ثبت نظر
عنوان :
روان شناسی و اخلاق؛ تفاسیر مختلف از نفس و تفاوت ها در رویکرد اخلاقی
نویسنده:
حیدر علوی نژاد
نوع منبع :
مقاله
منابع دیجیتالی :
نسخه PDF
وضعیت نشر :
خراسان رضوی: دفتر تبلیغات اسلامی حوزه علمیه قم شعبه خراسان رضوی مرکز پژوهشهای علوم اسلامی و انسانی,
زبان :
فارسی
کلیدواژههای اصلی :
نفس در قرآن
,
خود
,
اخلاق در قرآن
,
03. انسان شناسی Human nature
,
فطرت(کلام)
,
نفس لوامه
,
نفس مطمئنه
,
ناخودآگاه
,
هرم مزلو
,
ساختار شخصیت
,
ماهیت انسان در قرآن
,
روان شناسی انسان گرا
,
مسایل جدید انسان شناسی
,
مکاتب اخلاقی
,
علم نفس
,
رفتارگرایی((اصطلاح وابسته)، قسیم تفسیرگرایی و کارکردگرایی و بازنمون گرایی و ابزارگرایی و رفتارگرایی)
,
فراخود
,
فروید و انسان شناسی
,
تئوری شخصیت فروید
,
اضطراب اخلاقی
,
نقد بر نظریه فروید
,
عناصر تشکیل دهنده شخصیت
,
نفس ملهمه
کلیدواژههای فرعی :
نفس اماره ,
هدف بعثت پیامبر (ص) ,
یگانه انگاری نفس و بدن ,
آیه فطرت ,
شکل گیری شخصیت ,
روان شناسی انسان گرا ,
آرامش روحی ,
آیه 43 فرقان ,
آیه 260 بقره ,
آیه 18 یوسف ,
آیه 43 نجم ,
آیه 2 مائده ,
اصطلاحنامه اخلاق اسلامی ,
سکینه ,
هوای نفس ,
ویژگی های نفس انسانی ,
تسویل ,
آیه 30 مائده ,
آیه 40 نازعات ,
جبر روانی ,
فهرست گزیده متکلمان،فیلسوفان و عالمان شیعی :
علامه طباطبایی: سید محمدحسین طباطبایی
چکیده :
در این پژوهش تأثیر تفاسیر مختلف از نفس، روان یا ذهن بر رویکرد و جهتگیری اخلاقی، از دیدگاه سه مکتب و سه نفر به اختصار بررسی شده است که عبارتند از روانکاوی فروید، رفتارگرایی واتسون و انسانگرایی انسان خودشکوفای مزلو. نهاد، من و فرامن در دیدگاه فروید و نقش من در میانجی گری بین نهاد و فرامن و دیدگاه اخلاقی؛ نقش محرک و پاسخ در شکلگیری شخصیت و رفتار اخلاقی در رفتارگرایی، که جایی برای انتخاب و عمل اخلاقی، خارج از محرکهای محیطی باقی نمیگذارد، و نظریه آلپورت که ابعاد هشتگانۀ من را بررسی کرده؛ و نظریۀ خودشکوفایی مزلو و همجوشی حقایق و ارزشها. اما قرآن کتابی است که آفرینندۀ انسان آن را نازل کرده است؛ کسی که روان انسان، تواناییها و راه رشد و ضعفهای او را میشناسد. بنابراین او روانشناس ترین روانشناسان است که دانش او بر تجربه و احتمال متکی نیست. او خصوصیات نفس انسان را بیان کرده و راهنمایی و تربیت او را بر عهده گرفته است. برای این مهم، رسولانی فرستاده است که از جانب خدا، کتاب و برنامه تربیت دارند: تعلیم حکمت، رشد و کمال، در محور ارزشهای الهی.
انتخاب :
صفحات :
از صفحه 104 تا 133
مشخصات اثر
ثبت نظر
عنوان :
واکاوی چارچوب و شاخصههای اعتماد به نفس در پرتو آموزههای قرآنی
نویسنده:
جواد ایروانی، علی عمادی
نوع منبع :
مقاله
منابع دیجیتالی :
نسخه PDF
وضعیت نشر :
مشهد: دانشگاه علوم اسلامی رضوی,
زبان :
فارسی
کلیدواژههای اصلی :
قرآن
,
اخلاق اسلامی
,
اعتمادبهنفس
,
اصطلاحنامه علوم قرآنی
,
قرآن
,
اصطلاحنامه اخلاق اسلامی
,
خود سازی
,
تهذیب نفس
کلیدواژههای فرعی :
نهج البلاغه (نهجالبلاغه) ,
فضیلت اخلاقی (فضایل اخلاقی) ,
نفس اماره ,
غرور ,
خودشناسی ,
صحیفه کامله سجادیه ,
نفس در قرآن ,
خضوع ,
توکل ,
ریا و خودنمائی ,
خشوع ,
تقرب به خدا ,
مراتب نفس ,
علم نفس ,
اهل بیت(ع) ,
نفس لوامه ,
نفس مطمئنه ,
خوف ,
هدف زندگی ,
عزت نفس ,
خودباوری ,
فضایل اخلاقی ,
توکل ,
عزت نفس ,
قرب به خدا ,
بلند همتی ,
خوف ,
خضوع ,
خود شناسی ,
غرور ,
ذلت نفس ,
خشوع ,
درجات نفس ,
مقام نفس اماره ,
مقام نفس لوامه ,
مقام نفس ,
تسویل ,
آیات قرآنی درباره توکل ,
امامان معصوم علیهم السلام ,
معرفت نفس(خودآگاهی) ,
نفس ملهمه ,
مکر شیطان ,
نفس مسوله ,
نفس مسوفه ,
فهرست گزیده متکلمان،فیلسوفان و عالمان شیعی :
محمد بن یعقوب کلینی
,
فیض کاشانی: ملا محسن فیض کاشانی
,
علامه طباطبایی: سید محمدحسین طباطبایی
,
مرتضی مطهری
,
عبدالله جوادی آملی
,
علامه مجلسی: محمدباقربن محمدتقی مجلسی
شاپا (issn):
0
چکیده :
اعتماد به نفس در پرتو آموزههای قرآنی به معنای تکیه بر اراده، عمل، استعدادها و توانمندیهای خود با توکل بر خدا و استمداد از او و توجه به قابلیتهای خدادادی و عزت و کرامت انسانی، و استقلال در برابر دیگران با قطع طمع و امید از آنان است. این مفهوم با رذایلی اخلاقی همچون خودستایی، عُجب، کبر و غرور تفاوت مشخصی دارد. فضیلتهای اخلاقی نیز همچون تواضع و خشوع، از خاستگاه اعتماد به نفسی قوی نشئت میگیرد. در آموزههای قرآنی، معارف گوناگونی وجود دارد که نتیجه آنها، تقویت عزت نفس و اعتماد به نفس در افراد است. آنچه در این جستار به بحث نهاده شده است، تعریف و تحدید اعتماد به نفس از نگاه دینی، تبیین مرزهای دقیق آن با پارهای از فضایل و رذایل اخلاقی، آموزههای تأییدکننده و عوامل تقویتکننده عزت نفس و اعتماد به نفس در قرآن، تبیین مقصود از نفس در بین مراتب و موارد کاربرد این واژه و نیز پاسخ به پارهای از شبهات در این باره است.
انتخاب :
صفحات :
از صفحه 25 تا 50
مشخصات اثر
ثبت نظر
عنوان :
نفس و حافظ آن، در آیه چهارم سوره طارق با تأکید بر دیدگاه ملاصدرا و علامه طباطبایی
نویسنده:
عبدالله حاجی علی لالانی، سلمان قاسم نیا
نوع منبع :
مقاله
منابع دیجیتالی :
نسخه PDF
وضعیت نشر :
قم: مجتمع آموزش عالی شهید محلاتی,
زبان :
فارسی
کلیدواژههای اصلی :
علامه طباطبایی
,
نفس در قرآن
,
علم نفس
,
حکمت متعالیه
,
سوره طارق
,
نفس ناطقه(اصطلاح وابسته)
,
درباره علامه طباطبایی
کلیدواژههای فرعی :
اسفار ,
ملک ,
روح انسانی ,
اهل بیت(ع) ,
حافظ شیرازی ,
قاعده «الواحد» ,
عقل فعال ,
تفسیر قرآن ,
عقل هیولانی ,
عقل مستفاد ,
روح قدسی انسان ,
قوه حیوانی ,
علیت فاعلی نفس ,
ملائک الهی ,
حفاظت الهی ,
مبدأ فاعلی نفس ,
گفتار نفس ,
تفسیر المیزان (کتاب) ,
فهرست گزیده متکلمان،فیلسوفان و عالمان شیعی :
ملاصدرا شیرازی: صدرالمتألهین
,
فیض کاشانی: ملا محسن فیض کاشانی
,
علامه طباطبایی: سید محمدحسین طباطبایی
,
ناصر مکارم شیرازی
,
علامه مجلسی: محمدباقربن محمدتقی مجلسی
,
ابن سینا: ابوعلی سینا
شاپا (issn):
6024-2251
چکیده :
قرآن کریم در آیه «ان کل نفس لما علیها حافظ» (طارق، 4) به یکی از ویژگی های نفس انسانی (که حافظ داشتن نفس است) اشاره می کند، اما مفسرین در تفسیر این آیه دارای نظرات متنوعی هستند، جمع زیادی از مفسرین منظور از نفس مورد اشاره در آیه را روح انسانی و منظور از حافظ را ملائک الهی می دانند، ولی برخی تفاسیر به یک اعتبار نفس را بر ماسوی اله تعمیم داده اند و از این جهت، منظور از حافظ را خداوند دانسته اند و معدودی نیز نفس را قوه حیوانی و حافظ را روح معرفی کرده اند. در این مقاله ضمن بیان این نظرات، به دلیل اینکه یکی از مهم ترین مبانی اختلاف تفاسیر در تفسیر این آیه، گرایشات فلسفی است، دیدگاه ملاصدرا و علامه طباطبایی مورد تاکید قرار گرفته است، به ویژه اینکه نقش علیت فاعلی حافظ برای نفس، که مورد تاکید ملاصدرا است و قول دوم علامه طباطبایی که مقصود از حافظ را جنس حافظ می داند، متمایز از تفاسیر دیگر است.
انتخاب :
صفحات :
از صفحه 23 تا 41
مشخصات اثر
ثبت نظر
عنوان :
منظور قرآن از هر نفسى چشنده مرگ است، چیست؟ نفس به چه گفته می شود؟ آیا منظور روح میباشد یا جسم انسان است؟
نوع منبع :
پرسش و پاسخ
پاسخ تفصیلی:
پاسخ : براى پاسخ به این سؤال، ابتدا به معانى و موارد استعمال «نفس» در لغت و آیات قرآن کریم اشاره می شود: «کُلُّ نَفْسٍ ذائِقَةُ الْمَوْتِ وَ نَبْلُوکُمْ بِالشَّرِّ وَ الْخَیْرِ فِتْنَةً وَ إِلَیْنا تُرْجَعُونَ »1. 1. کلمه «نفس» - آن طور که دقّت در مو
بیشتر ...
زبان :
فارسی
کلیدواژههای اصلی :
نفس در قرآن
,
معاد(کلام)
,
اصطلاحنامه علوم قرآنی
,
آیات صفت نفس
انتخاب :
مشخصات اثر
ثبت نظر
عنوان :
جایگاه عشق در نظریه اخلاقی مولوی
نویسنده:
احد فرامرز قراملکی، شهرام محمدپور
نوع منبع :
مقاله
منابع دیجیتالی :
نسخه PDF
وضعیت نشر :
قم: نهاد نمایندگی مقام معظم رهبری در دانشگاه ها : دانشگاه معارف اسلامی,
زبان :
فارسی
کلیدواژههای اصلی :
زمان
,
عشق
,
مثنوی معنوی
,
غلبه بر نفس
,
مولانا
,
خود
,
زمان
,
اخلاق عرفانی
,
بی هشی
,
زمان اندیشی
,
درمانگری عشق
,
عشق در مثنوی مولانا
,
اصطلاحنامه اخلاق اسلامی
,
رذایل اخلاقی
,
تربیت اخلاق از نظر مولوی
,
اخلاق در نگاه مولانا
,
اخلاق عرفانی
کلیدواژههای فرعی :
معراج ,
نفس اماره ,
نفس در قرآن ,
هشیاری ,
توکل ,
صبر ,
شباهت شیطان و نفس ,
آیه 30 مائده ,
آیه 7 شمس ,
آیه 8 شمس ,
چکیده :
عشق، جایگاهی مبنایی در نظریۀ اخلاقی مولوی دارد. هویت زمانی یا «خود» محصول فکر زمان اندیش و مختصاتی محدود بین گره های زمانی ماضی و مستقبل است؛ هویتی که مطلوب نفس امّاره بوده، از طرف آن پشتیبانی می شود. مولانا حیات نفس را در گرو تغذیه از تخم غرض هایی می داند که در کشتگاه های زمانی آینده و گذشته به ثمر می نشینند. درنتیجه الگوی اخلاقی کلان وی در اطفای رذایل نفسانی، منقبض کردن این عرصه های زمانی است؛ زیرا فعلیت نفس در گرو زمان اندیشی معطوف به آینده و گذشته است؛ اما صعوبت این کار با توجه به بروز اوّل فجور و تکوینی بودن آنها در انسان از عهدۀ عقل خارج است و پای عشق را به میان می کشد. چاشنی «بی هشی» یا رهایی از «خود» مطلوب ترین فرآوردۀ عشق و آرزوی تکوینی انسان است؛ زیرا شخص در پرتو آن از رنج های آمیخته به «خود» رهایی می یابد و به مطلوبیت فطری موردنظر خود خواهد رسید.
انتخاب :
صفحات :
از صفحه 7 تا 36
مشخصات اثر
ثبت نظر
عنوان :
ابلیس در جهان بینی عطار
نویسنده:
ابراهیم ابراهیم تبار
نوع منبع :
مقاله
منابع دیجیتالی :
نسخه PDF
وضعیت نشر :
تهران: دانشگاه آزاد اسلامی، واحد تهران جنوب,
زبان :
فارسی
کلیدواژههای اصلی :
فریدالدین عطار نیشابوری
,
افعال شیطان
,
وسوسه شیطان
,
مخالفت ابلیس از سجده آدم (ع)
,
ابلیس
,
ادبیات عرفانی
,
عشق ابلیس
,
نافرمانی شیطان
,
ابلیس در قرآن
,
ابلیس در عرفان
,
لعنت ابلیس
,
دفاع از ابلیس
,
فرجام ابلیس
کلیدواژههای فرعی :
نفس در قرآن ,
تکبر شیطان ,
پر خوری ,
حرص ,
شباهت شیطان و نفس ,
نکوهش دنیا ,
آیه 16 اعراف ,
آیه 56 هود ,
آیه 120 نساء ,
توبه ابلیس ,
چکیده :
در ادبیات ملل اسلامی درباره ابلیس و طرد یا دفاع از او، به تلویح و تصریح، سخنان بسیار زیادی گفته شده است. برخی از عارفان نامی ایران، در خصوص اهمیت بنیادین این شخصیت مهم قرآنی، حقایق زیادی را در آثارشان آشکار کرده اند. عطار، یکی از برجستگان بادیه سلوک، در باب تمرد و تقرب ابلیس در مقابل درگاه حضرت عزت، نظریاتی متناقض در آثارش بیان کرده است؛ وی گاهی ابلیس را ابزار خداوند دانسته که همه اعمال او بر اساس قضا و قدر بوده است. در این تصویر، عطار هیچ تقصیری را بر ابلیس وارد ندانسته و او را در کسوت یک قربانی اندوهبار نمایش داده است که رازی شایسته را جست وجو می کند و گاهی ابلیس را به علت طغیان علیه مشیت الهی محکوم کرده و او را دشمن نفرت انگیز خداوند دانسته است. نگارنده در این مقاله، به روش تحلیلی و توصیفی، به نقد و بررسی جهان بینی عطار در باب ابلیس پرداخته است.
انتخاب :
صفحات :
از صفحه 11 تا 33
مشخصات اثر
ثبت نظر
1
2
تعداد رکورد ها : 14
×
درخواست مدرک
کاربر گرامی : برای در خواست مدرک ابتدا باید وارد سایت شوید
چنانچه قبلا عضو سایت شدهاید
ورود به سایت
در غیر اینصورت
عضویت در سایت
را انتخاب نمایید
ورود به سایت
عضویت در سایت
×
ارسال نظر
نوع
توضیحات
آدرس پست الکترونیکی
کد امنیتی
*
*
با موفقیت به ثبت رسید