مرور درختی موضوعات | کتابخانه مجازی الفبا

ترجمه ماشینی: تا همین اواخر، مبارزات برای عدالت در پس زمینه یک چارچوب بدیهی پیش می رفت: دولت سرزمینی محدود. با آن تصویر «وستفالیایی» از فضای سیاسی که به طور پیش فرض فرض شده بود، حوزه عدالت به ندرت در معرض مناقشه آشکار قرار می گرفت. اما امروزه، فعالان حقوق بشر و فمینیست‌های بین‌المللی به منتقدان تعدیل ساختاری و سازمان تجارت جهانی می‌پیوندند تا این دیدگاه را به چالش بکشند که عدالت فقط می‌تواند یک رابطه داخلی میان هموطنان باشد. آنها با هدف قرار دادن بی‌عدالتی‌هایی که از مرزها عبور می‌کنند، مقیاس عدالت را به موضوع مبارزه آشکار تبدیل می‌کنند. نانسی فریزر با الهام از این تلاش‌ها می‌پرسد: چارچوب مناسب برای نظریه‌پردازی عدالت چیست؟ در مواجهه با کثرت ترازوهای رقیب، چگونه بفهمیم که کدام یک واقعاً عادل است؟ فریزر در بررسی این پرسش‌ها، نظریه‌ی بازتوزیع و بازشناسی را که به طور گسترده مورد بحث قرار گرفته بود، بازبینی می‌کند. او سومین بُعد «سیاسی» عدالت را معرفی می‌کند – بازنمایی – و نوع جدیدی از نظریه انتقادی را که بی‌عدالتی‌های «قالب‌بندی نادرست» را پیش‌زمینه می‌کند، شرح می‌دهد. او با تعامل با متفکرانی مانند جیرجن هابرماس، جان رالز، میشل فوکو و هانا آرنت، نقشه‌برداری «پساوستفالینی» از فضای سیاسی را در نظر می‌گیرد که همبستگی فراملی، تبلیغات فرامرزی و چارچوب‌بندی دموکراتیک و همچنین پروژه‌های رهایی‌بخش را در بر می‌گیرد. عبور از مرزها نتیجه این است که در یک جهان در حال جهانی شدن، بازتابی پایدار در مورد اینکه چه کسی باید با توجه به چه چیزی حساب کند است. (تابستان 2010)

الهیات جهانی از کلان‌مسائل فلسفه دین به دنبال اصول و ارزش‌های مشترک الهیاتی است تا بر اساس آن در راستای تحقق گفت‏وگوی میان پیروان ادیان به نیازهای مشترک الهیاتی آنان پاسخ بگوید. طرح این مسئله در جهان غرب، نظریه‌های مختلفی را به همراه داشته است که از جمله آن می‌توان نظریه «کثرت‌گرایی دینی»، نظریه «وحدت متعالی ادیان»، نظریه «شمول‌گرایی افراطی» و.... نام برد؛ اما بر اساس آموزه‌های اسلام می‌توان تبیینی از دین جهان‌شمول و به تبع آن الهیات جهانی ارائه داد که ضمن پذیرش جهان‌شمولی، عقلانیت آن، آسیب‌های نسبیت‌گرایی و کثرت‌گرایی دینی را به دنبال نداشته باشد؛ بنابراین الهیات جهانی در منظومه فکری اسلام، دارای منطق خاصی است که ضمن ابتنا بر مبانی و زیرساخت‌های نظری، دارای معیارها و ملاک‌های خاصی است که تضمین‌کننده وجه الهیاتی و جهان‌شمولی آن خواهد بود. معیارهای الهیات جهانی عبارت‎اند از الهی‌بودن، جهان‌شمولی، جامعیت و جاودانگی و مبانی الهیات جهانی نیز در محورهای هستی‌شناختی، معرفت‌شناختی، انسان‌شناختی، دین‌شناختی و... قابل طبقه‌بندی هستند. با توجه به معیارهای یادشده و مبانی و زیرساخت‌های آن می‌توان درباره سازوکار و مکانیسم تعامل و گفت‏وگو با پیروان دیگر ادیان نیز داوری نمود؛ ازاین‏رو مقاله حاضر می‌کوشد با روش عقلی و نقلی، ضمن طرح معیارها و مبانی الهیات جهانی به راهکارهای عملی تعامل با پیروان دیگر ادیان، به مثابه برایند این الهیات بپردازد.

‏در رویارویی با این بیماری همه‌گیر و ناتوانی مداوم در مبارزه با آن، بازگشت جدی به فلاسفه باید داشت. تا کتاب‌ها بار دیگر حکمت و متانت خود را به‌دست آورند و از قرنطینه شدن در غارهای مدرن خود رهایی یابند، پاسکال و فلسفه معنوی او درباره ظرفیت محدود عقل در مقایسه با وسعت و گستردگی فضای ایمان نیز. آری! باید به فیلسوفان هستی‌گرا یا اگزیستانسیالیست‌ها مانند سورن کی‌یرکگارد بازگشت که عقل را فرودست‌تر از ایمان می‌دانست و به «پَرِش ایمان» دعوت می‌کرد که هیچ‌گاه استدلال عقل نتوانست بر آن چیره شود. امروز بیش از هر زمان دیگری نیازمند ایمان رمانتیک این گروه از فلاسفه‌ای هستیم همانند کرکگارد، برکسون و شلایر ماخر که معتقد بود زندگی بشر در نبود ایمان تُهی است. حیاتی که عقل را می‌پرستد و صرفاً به علم، گرایش دارد و برای روح، نقشی در کشفِ راز هستی نمی‌بیند، چه معنا و مفهومی می‌تواند داشته باشد؟! اندیشمندان در برابر پوچ بودن آنچه که رخ می‌دهد با فلسفه میشل فوکو مبنی بر برتری «آزادی» بر «سلامتی» به‌پا خیزند؛ آزادی‌ای که غرب به نام او، چه جنایت‌هایی که مرتکب نشد؛ چه جنگ‌های ویرانگری که بر ملت‌ها تحمیل نکرد و چه نهرهای خونی که جاری نساخت!!