جستجوي پيشرفته | کتابخانه مجازی الفبا

براهين زيادي براي تجرد نفس در فلسفه اسلامي و فلسفه غرب ذکر شده است. برهان «شک» دکارت يکي از براهيني است که در فلسفه غرب براي تجرد نفس مطرح گردیده است. مي‌توان اشکالاتي را از منظر فلسفه اسلامي به برهان دکارت وارد کرد، اما اين برهان به‌وسيله برهان «هواي طلق» ابن‌سينا قابل تصحيح است. به خاطر شباهت‌هاي دو برهان، دو اشکال مهم از «فلسفه ذهن» بر اين دو وارد شده است: اشکال اول در اين‌‌باره است که اين برهان مبتني بر قانون لايب‌نيتس است و قانون مزبور در خصوص امور داراي حيث التفاتي کارايي ندارد. اشکال دوم مي‌گويد: نحوه ارائه شدن تجربه آگاهانه ما به خودمان، به قدر کافي ماهيتمان را نشان نمي‌دهد. این مقاله به روش تحليلي ـ توصيفي به هر دو اشکال جواب داده و در آخر با کمک علم حضوري و بساطت نفس اثبات کرده که نه‌‌تنها نفس غير بدن است، بلکه موجودي مجرد از بدن به‌شمار می‌آید.

مسئله ذهن ـ بدن یکی از مهم‌ترین مسائلی است که همواره در طول تاریخ فلسفه مورد توجه محققان قرار داشته است. اما این مسئله همواره به شکلی واحد نبوده و با تقریرات مختلفی همراه بوده است. هدف از این مقاله بررسی تطبیقی دو تقریر قابل توجه این مسئله؛ یعنی تقریر دکارت و تقریر شایع در فلسفة ذهن به روش تحلیلی ـ تطبیقی است. بدین‌جهت نخست توضیحی اجمالی از مسئله ذهن ـ بدن ارائه کرده و سپس به فلسفه دکارت پرداخته و شاخصه‌های تقریر وی را در حد توان به تصویر کشیده‌ایم. سپس به ارزیابی تقریر شایع از این مسئله در فلسفة ذهن پرداخته‌ایم و هم‌زمان تا حد امکان بعضی از تفاوت‌های شاخص میان روش فلسفی دکارت و فلاسفه تحلیلی را برجسته ساخته‌ایم. در آخر به بررسی تطبیقی دو رویکرد و دو تقریر مورد بحث پرداخته و ضمن توضیح تفاوت‌های موجود میان آن دو، به تأثیراتی که این تفاوت‌ها در نحوة پاسخ به مسئله ذهن ـ بدن می‌گذارند، اشاره کرده‌ایم.

ترجمه ماشینی: این سومین کتاب راهنمای Routledge است که من خریداری کرده‌ام، و همه آنها بسیار خوب بوده‌اند. هتفیلد مطالب زیادی درباره دکارت نوشته است و کارهای او را در درون و بیرون می داند. او همچنین پیش‌زمینه و زمینه‌ای را ارائه می‌کند که نشان می‌دهد دکارت چه کاری را انجام می‌داد، و آنچه در آن روزها مورد بحث بود که دستور کار او را هدایت می‌کرد. به طور خلاصه، او قصد داشت ارسطو را به نفع بهبود علم تجربی سرنگون کند، نه برای ایجاد نوعی شک و تردید که جهان را انکار می کند. مدیتیشن ها تلاشی است برای پاک کردن لوح اطلاعاتی که فکر می کنیم می دانیم و سپس در پایان مدیتیشن ششم، خواننده را با روشی کاملاً جدید از تفکر درباره جهان آموزش می دهیم. مدیتیشن ها روایتی هستند که قرار است به تدریج شما را در آن پروژه همراه کند، پروژه ای که برای دکارت مشکل و حتی خطرناک بود، زیرا ارسطو قدیس فکری کلیسا بود. اگر قبلاً یا مدت‌ها پیش مدیتیشن‌ها را نخوانده‌اید، توصیه می‌کنم ابتدا درمان هتفیلد با هر یک را بخوانید. اگر ابتدا دکارت را بخوانید، احتمالاً متوجه خواهید شد که هتفیلد آنقدر به درک شما افزوده است که به هر حال برای یک بار خواندن دوباره به عقب باز خواهید گشت. من هیچ گزارش کامل دیگری از مدیتیشن ها را نخوانده ام، اما نمی توانم تصور کنم که چگونه کسی می تواند کاری بهتر از هتفیلد در اینجا انجام دهد.

پژوهش پیش‌رو در صدد بیان خوانشی از نوآوری و تقریر برهان صدیقین از منظر امام خمینی(ره) و مقایسۀ آن با برهان وجودی آنسلم و دکارت است. پژوهش حاضر به روش توصیفی – تحلیلی و کتابخانه‌ای است. یکی از اشکالات اساسی برهان وجودی آنسلم-دکارت خلط بین مفهوم و مصداق یا حمل اولی و شایع صناعی است؛ این در حالی است که برهان صدیقین چه به تقریر سینوی و چه به تقریر صدرایی دچار چنین خبطی نیست. اما اصل بنیادی که امام خمینی(ره) را قادر می‌سازد تا روح جدیدی در براهین اثبات خدا بدمد این است که ایشان با مبانی استوار به بیان دیدگاه و خوانش خود از برهان صدیقین می‌پردازد و آن خروج از معنای مصطلح و الفاظ نظری در بیان برهان اثبات خداوند متعال است. ایشان معتقد است که اساساً برهان صدیقین مبتنی بر معرفت و شهود است و نیازمند مقدمات برهانی و فلسفی نیست.

تاملات در فلسفه اولی در مقام اثری سرنوشت‌ساز و مهم در تاریخ فلسفه، همواره از منظرهای مختلفی موردتوجه مفسران و شارحان فلسفه دکارت بوده است. در این رساله می‌کوشیم این اثر را با تمرکز بر بازتعریف دکارت از عقل و معنابخشی تازه به آن و نیز اعتباربخشی به این معنا از «تأمل نخست» تا «تأمل ششم» از نظر بگذرانیم. برای این‌کار، در مقدمه، آراء و نظریات دکارت‌شناسان برجسته را در مورد تأملات بررسی می‌کنیم و پیشینه‌ای از افکار دکارت را درباره جایگاه عقل و اهمیت آن، چه در آثار دکارت و چه در زندگی او می‌آوریم. همچنین افکار موجود در زمانه دکارت را در ارتباط با مساله عقل و مباحث مربوط به آن به خصوص رویکرد ارسطوییان و مدرسیان بررسی خواهیم کرد. در فصل اول، مقدمات لازم در نظام فکری دکارت برای ورود به مباحث تأملات را مطرح می‌کنیم و به بحث روش و اهمیت آن چه در دوره دکارت و چه در نظام فلسفی او می‌پردازیم و به دنبال آن مباحث شهود و استنتاج، تحلیل و ترکیب، ماهیات بسیط و نورفطری یا نور عقل می‌آوریم و به اهمیت ریاضیات در اندیشه دکارت اشاره می‌کنیم. بقیه فصل‌های رساله مطابق با مباحث مطرح در تأملات انجام می‌شود. در فصل دوم، به بحث شک، اهمیت آن، مراحل شک در «تأمل نخست»، هدف از شک را می‌آوریم و نشان می‌دهیم هدف دکارت صرفا ردّ شکاکیت نیست و دکارت اعتبار عقل و اهمیت آن را از همان «تأمل نخست» می‌پذیرد. در فصل سوم اولین اصل یقینی دکارت یعنی کوگیتو را با تمرکز به دو جنبه عقل و اراده در آن بررسی می‌کنیم و اهمیت عقل را در گزاره کوگیتو نشان می‌دهیم. در همین فصل به اهمیت و جایگاه خداوند در نظام فلسفی دکارت و براهین اثبات وجود خدا می‌پردازیم و برهان وجودی و مساله دور دکارتی را نیز بررسی می‌کنیم و نشان می‌دهیم در نظام فکری دکارت، بحث خدا برای اعتباربخشی به عقل و رسیدن به معیار وضوح و تمایز و ادامه مسیر تأملات و بازسازی عالم خارجی اهمیت و جایگاه ویژه‌ای دارد. در فصل چهارم به رابطه عقل و اراده و مساله خطا از وجوه گوناگون می‌پردازیم و نشان می‌دهیم که اراده‌ای از نوع تازه در این‌جا در برابر اراده مطرح در «تأمل نخست» ظهور می‌کند که معنای تازه‌ای به عقل می‌بخشد و به جایگاه عقل و اراده در اخلاق مدنظر دکارت نیز اشاره می‌کنیم. در فصل پنجم، جایگاه عقل در اثبات عالم خارج و اعتبار بخشی حواس توسط عقل را دنبال می‌کنیم و نشان می‌دهیم عالمی که دکارت اثبات می‌کند عالمی است برخلاف عالم حس‌بنیاد مدرسیان به این معنا که عقل با اعتباربخشی به حس آن را از نو پی می‌افکند. در این فصل اهمیت و جایگاه عقل را در مساله نفس و بدن و تمایز آنها از یکدیگر مطرح می‌کنیم و به بحث عقل در کنار دو قوه احساس و تخیل نیز می‌پردازیم. در همه این فصل‌ها، دیدگاه و نظریات مفسران و شارحان فلسفه دکارت را در موضوع فصل‌ها تا حد امکان بررسی می‌کنیم و می-کوشیم موضع خود را با تکیه بر آثار دکارت بیاوریم که در نهایت، همه آن‌ها را در بخش نتیجه خواهیم آورد.

ترجمه ماشینی: دکارت به‌عنوان یکی از بنیان‌گذاران فلسفه مدرن، جایگاهی اساسی دارد. او، شاید گسترده ترین مورد مطالعه در بین تمام فیلسوفان باشد. در این مجموعه معتبر، یک تیم بین المللی از محققان برجسته در مطالعات دکارتی، طیف کاملی از دستاوردهای فلسفی فوق العاده دکارت را ارائه می دهند. زندگی او و رشد اندیشه او و همچنین پیشینه فکری و استقبال از کار او به طور مفصل مورد بررسی قرار می گیرد. در هسته این جلد مجموعه ای از فصول درباره متافیزیک او قرار دارد: برهان مشهور «کوگیتو»، برهان وجود خدا، «دایره دکارتی» و نظریه دوگانه ذهن و ارتباط آن با دیدگاه های الهیاتی و علمی او. فصول دیگر مفاهیم فلسفی کار او در جبر، جایگاه او در انقلاب علمی قرن هفدهم، ساختار فیزیک او، و کار او در زمینه فیزیولوژی و روانشناسی را شامل می شود.

ترجمه ماشینی : این پایان نامه به بررسی نظریه های سارتر در مورد ماهیت و میزان آگاهی فرد از آگاهی های خود می پردازد، همانطور که این نظریه ها در نشریات فلسفی سارتر در دهه های 1930 و 1940 توضیح داده شده است. از نظر تفسیری، هدف این پایان‌نامه تبیین این نظریه‌ها و افشای دلایل سارتر برای اثبات آن‌ها است. از نظر فلسفی، هدف این پایان نامه ارزیابی آن نظریه ها در پس زمینه بحث فلسفی درباره خودآگاهی و کشف اینکه آیا سارتر سهم متمایز و ارزشمندی در این بحث دارد یا خیر. پایان نامه به سه بخش تقسیم می شود. مقدمه اساساً تفسیری است و اصطلاحاتی را که سارتر در نظریه‌های مورد بحث به کار می‌برد، روشن می‌کند. فصل 1 مربوط به آگاهی‌هایی است که سارتر ادعا می‌کند ما از آگاهی‌های کنونی خود داریم. فصل دوم مربوط به آگاهی‌هایی است که سارتر ادعا می‌کند می‌توانیم از آگاهی‌های قبلی داشته باشیم. در هر فصل، دیدگاه مورد بررسی، و دلایل سارتر برای داشتن آن، در پرتو مثال‌های تجربی، ملاحظات نظری و نظریه‌های اصلی رقیب، آشکار و ارزیابی می‌شود. نظرات سارتر با اشاره به تأثیراتی مانند دکارت، فروید، هوسرل، و هایدگر و متفکران معاصری مانند آرمسترانگ، چرچلندز، دنت و سرل مورد بحث قرار می گیرد. مناقشات تفسیری با ارجاع به بسیاری از ادبیات ثانویه مربوط به فلسفه سارتر مورد بحث قرار می گیرند. در مجموع، مشخص شد که سارتر گزارشی متمایز و منسجم از خودآگاهی ارائه می دهد. در فصل 1، مشخص شد که اگرچه سارتر نشان داده است که ما (تا حدی) از بسیاری از زندگی ذهنی فعلی خود آگاه هستیم، اما نشان نداده است که ما از کل زندگی ذهنی خود آگاه هستیم. در فصل 2، مشخص شد که نظریه سارتر مبنی بر اینکه انعکاس گاهی قابل اعتماد است، قابل تأیید یا ابطال نیست، اما با وجود این، بدتر از سایر نظریه‌های قابل اعتماد بودن بازتاب نیست.

ترجمه ماشینی : در این پایان نامه، نسخه های خطی «De Gravitatione» و «Tempus et Locus»، پرسش های 28 و 31 از Opticks و مدرسه عمومی اصول ریاضی فلسفه طبیعی اسحاق نیوتن را تجزیه و تحلیل می کنیم: این مجموعه اصلی ما را تشکیل می دهد. ما از این فرض شروع می کنیم که در این متون، نیوتن نه تنها مفهوم جدیدی از فضا (ایده فضای مطلق) می سازد، بلکه می کوشد به آن یک وضعیت هستی شناختی اصیل بدهد. بنابراین این مطالعه به مطالعه تبارشناسی مفهوم نیوتنی فضای مطلق مربوط می شود. ما مراحل مختلف بسط آن را شرح خواهیم داد، با در نظر گرفتن برداشت نیوتن از دانش به عنوان یکپارچه، و اعتقاد او به یک الهیات prisca. همچنین بحث‌های صریح و ضمنی نیوتن را با متفکران پیشین و با هم عصرانش در نظر خواهیم گرفت. به خوبی، ما این سؤال را مطرح خواهیم کرد که چگونه مفهوم نیوتنی فضای مطلق در عقل سلیم بدیهی تلقی می شود: به ویژه، وقتی به نحوه تجربه فضا در بتن فکر می کنیم، چگونه این مفهوم هنوز مورد اشاره قرار می گیرد. اگرچه فیزیک معاصر اکنون این مفهوم را واسازی کرده و مفهوم فضا-زمان را جایگزین آن کرده است؟

ترجمه ماشینی : فلسفه متاخر هوسرل با یک ضرورت متناقض روبرو می شود: پایه گذاری این فلسفه بر روی جامعه ای از موضوعات. در عین حال، پدیدارشناسی هوسرلی، فردی را که در پشت بازتاب پدیدارشناختی نشسته است، نشان می‌دهد، بلکه دیگری را نیز نشان می‌دهد که فیلسوف پدیدارشناس می‌کوشد در آن کمکی بیابد. بنابراین، همزمان با ظهور پدیدارشناسی، مسئله دیگری در هسته اصلی فلسفه قرار می گیرد که مستقیماً با مسئله سوبژکتیویته مرتبط است. مسئله دیگری، علیرغم اینکه نقطه مرکزی فلسفه او نیست، پیوسته در فلسفه مرلوپونتی وجود دارد. اگر در پنجمین وساطت دکارتی هوسرل دشوارترین مشکل در رابطه با مسئله دیگری دقیقاً این واقعیت است که این سؤال توسط چیزی که به نظر می رسد یک ذهنیت خودبسنده مطرح می شود، در ساختار رفتار، مفهوم رفتار به عنوان ساختار مطرح می شود. (گشتالت) در حال حاضر تمرکززدایی از سوبژکتیویته انسانی را انجام می دهد و زمینه را برای پرسش از دیگری آزاد می کند. در پدیدارشناسی ادراک، این کار تمرکززدایی با تجزیه و تحلیل بدن ادامه می یابد و نشان می دهد که…

ترجمه ماشینی : در این تز استدلال می‌کنم که راه‌حل زمینه‌گرایانه برای شک‌گرایی در مورد شناخت جهان خارج از تحقق اهداف خود ناموفق است. در فصل اول، من بحث شکاکانه‌ای را که زمینه‌شناسان بر آن تمرکز می‌کنند، شناسایی می‌کنم و مشکل ناشی از آن استدلالی را که زمینه‌گرایان می‌خواهند حل کنند، توصیف می‌کنم. اشاره می‌کنم که اهداف راه‌حل زمینه‌گرایانه برای مسئله شک‌گرایانه عبارتند از (1) از بین بردن پارادوکس شهود ناشی از استدلال شک‌گرایانه که قبلاً شناسایی شد: ما شهودهایی برای مقدمات و در برابر نتیجه‌گیری آن استدلال (معتبر) داریم. و (2) این ادعا را توجیه کنید که نسبت به معیارهای معرفتی که در زمینه‌های روزمره عمل می‌کنند، مردم می‌توانند شناختی از جهان داشته باشند. در بخش 1 از فصل دوم، نظریه معنایی اسناد معرفتی را توضیح داده و مورد بحث قرار می‌دهم که در آن زمینه‌شناسان دو هدف را از راه‌حل خود برای مسئله شکاکانه دنبال می‌کنند. بر اساس آن نظریه معنایی، شرایط صدق اسناد دانش به حقایق مربوط به زمینه ای که اسناد در آن ایجاد می شوند، حساس هستند. در بخش 2 از فصل دوم توضیح می دهم که چگونه از این نظریه معنایی برای حل پارادوکس شکاک استفاده می شود. در فصل سوم استدلال می‌کنم که شواهدی برای این تفکر وجود دارد که در واقع، محتوای معنایی اسناد دانش به حقایق زمینه‌ای حساس است. من از این ایده در مقابل دو ایراد دفاع می کنم. اما پس از آن من استدلال می کنم که شیوه خاصی که زمینه سازان آن حساسیت زمینه را تفسیر می کنند، آنچه را که از آن انتظار داشتند، به آنها نمی دهد. منابع برای دستیابی به اهداف (1) و (2) راه حل آنها برای مشکل شک.