جستجوي پيشرفته | کتابخانه مجازی الفبا

الاهیات آزادی‌بخش تأمل انتقادی بر پراکسیسِ(عمل تغییر دهنده) مسیحی در پرتو سنّت معنوی کاتولیک رومی است. این مکتب الاهیاتی ریشه در تفکّر متألهانی دارد که شرایط نا‌به سامان اجتماعی، سیاسی، اقتصادی آمریکای لاتین در دهه 1950 و 1960 میلادی خطاب قرار دادند. متأله آزادی‌بخش تحلیل الاهیاتی خود را با پراکسیس آغاز می کند و در فرایند آزادی به نقد ساختارهای ناعادلانه اجتماعی می‌پردازد. الاهیات آزادی‌بخش در نقد اجتماعی با پایبندی به قواعد و اصول مشخص، از تحلیل مارکسیستی بهره می برد. زمینه های الاهیاتی-کلامی این جنبش دینی در شوراهای کلیساییِ منطقه ای و جهانی آن دوره، از جمله شورای واتیکان دو، مدلین و پوئبلا سامان یافت. الاهیات انتقادی، سیاسی و امید دیگر آبشخورهای فکری متألهان آزادی‌بخش هستند. الاهیات آزادی بخش هر چند در مبانی فلسفی و معرفت شناسی از واتیکان فاصله می‌گیرد، امّا سیره عملی متألهان آزادی بخش گواهی بر پایبندی آنان به الاهیات ورزی در درون سنت کاتولیک رومی است. مهم‌ترین دستاورد گوستاوو گوتیرز پدر معنوی الاهیات آزادی بخش، پیوند دادن سعادت دنیوی انسان با رستگاری آن جهانی اوست. او برای آزادی انسان از ساختارهای گناه‌آلود اجتماعی فرایند آزادی تعریف می‌کند که زمینه ساز تحقق ملکوت الاهی است. الاهیات آزادی بخش باورها و مسائل اصلی الاهیات مسیحی نظیرِ خدا، مسیح، روح‌القدس، کتاب مقدّس و ایمان را در فرایند آزادی بازتعریف کرده و کارکرد و معنایی جدید به آنها می دهد. مهم ترین منتقدِ الاهیات آزادی‌بخش، واتیکان است؛ که از آغاز تا کنون به نقد ساختار کلّی و هم چنین باور‌های این مکتب پرداخته است. بر خلاف نظر کسانی که حکم به آخر خط رسیدن الاهیات آزادی‌بخش می‌دهند، می‌توان گفت این مکتب در پیِ پاسخ‌گویی به انتقادهای واتیکان و هم چنین منتقدان بیرونی، پویاتر، سنجیده، پخته و جامع‌تر شده است.