جستجوي پيشرفته | کتابخانه مجازی الفبا

با وجود این که کسی به تشابه موجود در میان آثار هدایت و آثار بالزاک اشاره ای نکرده است، در میان داستان کوتاه «داش آکلِ» هدایت ایرانی و رمان «زنبق دره» (Le lys dans la vallee = The lily in the valley) نوشته بالزاک فرانسوی، تشابه آشکار و انکارناپذیری هست. این تشابه از مراحل توارد فراتر و برای تعیین درجات تاثیر و تاثر، مستلزم بررسی و مقایسه این دو اثر است. در این نوشته اقتباس و تاثیر و تاثر احتمالی در میان این دو داستان، در محدوده واقعیات داستانی بررسی و باهم مقایسه شده اند. هرچه این مقایسه فراتر می رود، تشابه و تاثیر و تاثر مسجل تر می شود. بررسی این تشابه در دو مرحله است: یکی تشابه بخش هایی از زندگی بالزاک با هدایت و دیگری تشابه برخی از عناصر رمان زنبق دره با عناصر داستان کوتاه داش آکل.

نشانه شناسی به مثابه نظریه ای ادبی در چند دهه آخر قرن بیستم توجهات زیادی را به خود جلب کرده و در برنامه های درسی و نظریه انتقادی جایگاه ویژه ای یافته است. پژوهش حاضر نیز در پی آن است تا رویکردی نشانه شناختی را در تحلیل داستان کوتاه «داش آگل» از صادق هدایت به کار گیرد. هدف ما خوانش متن با استفاده از عناصر موجود در آن، برای دست یابی به معناهای آشکار و پنهان متن است. در این راه از کوچک ترین عناصر موجود در متن تا بزرگ ترین آن بهره می گیریم، زیرا معنا چیزی انتزاعی و فضایی است و زمانی می تواند صورتی عینی یابد که به لفظ درآید. تحقق این عینیت هم در گرو عناصر زبانی است: آوا، واژه، گروه، جمله و در نهایت متن. یافته ها حاکی از آن است که فضای عمومی داستان با زبان متن همراه است و سازوکارهای زبانی در راستای القای معنای موردنظر عمل می کنند.