جستجوي پيشرفته | کتابخانه مجازی الفبا

عنوان :

مقاله "بداهت" از کتاب "تئوری شناخت" برتراند راسل

نویسنده:

اعظم پویا

نوع منبع :

مقاله , کتابخانه عمومی

منابع دیجیتالی :

نسخه متنی

کلیدواژه‌های اصلی :

تعریف , بداهت تصورات , مصادره به مطلوب , آشنایی , تعریف(علوم قرآن) , تفکر قضیه ای , بداهت , بداهت , بداهت

چکیده :

برتراند راسل معتقد است که در بحث از بداهت بهتر ایت از باورهای بدیهی سخن گفت نه قضایای بدیهی. زیرا بداهت را فقط از طریق مراجعه به فاعل شناسایی خاص یا رجوع به برخی وضعیتهای روانی و ذهنی میتوان تعریف کرد. معرفتی بدیهی است که از راه حواس حاصل آمده باشد و این معرفت تا لحظه احساس بدیهی نیست, پس این ماهیت قضیه نیست که آن را بدیهی میکند و چرا که این قضیه قبل از احساس همان قضیه بعد از احساس است. پس بداهت واقعی صفتی است که به فاعل آگاهی خاص در لحظههای خاص مرتبط است.

مشخصات اثر

عنوان :

مساله زیست جهان در پدیده شناسی هوسرل

نویسنده:

سیاوشی لیلا

نوع منبع :

مقاله

منابع دیجیتالی :

نسخه PDF

مشخصات اثر

عنوان :

بداهت تصورات حسی نزد دانشمندان مسلمان

نویسنده:

قراملکی احدفرامرز

نوع منبع :

مقاله

منابع دیجیتالی :

نسخه PDF

کلیدواژه‌های اصلی :

فخر رازی , تصور و تصدیق , بداهت تصورات , مفاهیم حسی , بساطت مفهومی

چکیده :

واژه «بداهت» در عرف و در دانش منطق به صورت مشترک لفظی به دو معنای متفاوت به کار می رود؛ در عرف به معنای نسبی روشن و مانوس استعمال می شود ولی در اصطلاح منطق مفهومی نفسی دارد و به معنای ادراک غیرمسبوق به ادراکات پیشین و غیرماخوذ از آنها به کار می رود. در بحث از بداهت تصورات حسی، مفهوم دوم به کار می رود. بداهت تصورات حسی توسط فخر رازی به صورت مسأله منطقی تدوین شد و نزد دانشمندان متاخر مورد بحث قرار گرفت. وی با ارایه دو قاعده کاربردی در تمایز مفاهیم نظری و بدیهی، مساله بداهت تصورات حسی و وجدانی را مطرح کرد. او را در این نوآوری دلایلی است و عواملی مسبوقیت تصدیق اولی بر تصورات اولی عمده ترین دلیل اوست و مهمترین انگیزه اش انکار تصورات نظری و بدیهی انگاری همه تصورات حاصر برای انسان است. اگرچه منطق دانان مسلمان با بدیهی انگاشتن تصورات هم رای وی نیستند؛ بسیاری از آنان از جمله خواجه طوسی و میرسید شریف جرجانی در بدیهی انگاری تصورات حسی با وی همداستان شده اند. از سوی دیگر کسانی که ملاک بداهت تصورات را بساطت مفهومی می دانند، تصورات حسی را بدیهی نمی پندارند. نظریه بداهت تصورات حسی علاوه بر رخنه های عمده، اساسا بر درآمیختن دو مفهوم عرفی و اصطلاحی بداهت مبتنی است.

صفحات :

از صفحه 181 تا 193

مشخصات اثر

عنوان :

برهان صدیقین به تقریر ملاصدرا و علامه طباطبایی

نویسنده:

محمد حکاک

نوع منبع :

مقاله

منابع دیجیتالی :

نسخه PDF

مشخصات اثر

عنوان :

بررسی و نقد ارتباط بداهت با دو عنوان «وضوح» و «یقین»

نویسنده:

محسن جوادی، احمد غفاری قره باغ

نوع منبع :

مقاله , نقد دیدگاه و آثار(دفاعیه، ردیه و پاسخ به شبهات) , کتابخانه عمومی

منابع دیجیتالی :

نسخه PDF

مشخصات اثر

عنوان :

بررسی و مقایسه‌ نظریه‌ صدق و توجیه معرفت و جایگاه خدا در آن در نظام معرفت‌شناختی فیلسوفان صدرایی و دکارتی

نویسنده:

قاسم کاکایی، حسن رهبر

نوع منبع :

مقاله , مطالعه تطبیقی

منابع دیجیتالی :

نسخه PDF

مشخصات اثر

عنوان :

تزاحم های اخلاقی از دیدگاه دیوید راس و بررسی و نقد آن با تکیه بر متون دینی

نویسنده:

افضل بلوکی، محمدعلی مصلح نژاد

نوع منبع :

مقاله , نقد دیدگاه و آثار(دفاعیه، ردیه و پاسخ به شبهات) , کتابخانه عمومی

منابع دیجیتالی :

نسخه PDF

وضعیت نشر :

قم: نهاد نمایندگی مقام معظم رهبری در دانشگاه ها : دانشگاه معارف اسلامی,

کلیدواژه‌های اصلی :

تکلیف از نظر کانت , اولویت , تزاحم اخلاقی , شهودگروی , اخلاق کاربردی , بداهت تصورات , وظایف در نگاه نخست , وظایف فعلی , دستگاه اخلاقی راس , معیار اخلاقی , راس , اصول اخلاقی بدیهی , مکاتب اخلاقی غایت گرا , مکتب اخلاقی تکلیف مدار , تزاحم , اصطلاحنامه اخلاق اسلامی , نقد اخلاق راس , بداهت , اخلاق کاربردی

کلیدواژه‌های فرعی :

ارزش اخلاقی رفتار , مطلق گرایی اخلاقی , صواب , مکتب سود گرایی , محرک اخلاق در قرآن و روایات , آیه 77 حج ,

فهرست گزیده متکلمان،فیلسوفان و عالمان شیعی :

محمدتقی مصباح یزدی

چکیده :

این مقاله به بررسی و نقادی راه حل های تزاحم اخلاقی از دیدگاه دیوید راس (W.D.Ross) پرداخته است. از نگاه او تزاحم در وظایف فعلی امکان وقوع دارد، و فاعل اخلاقی وظیفه دارد آن دسته افعالی را که واجد الزام آوری بیشتری هستند، مقدم بدارد. او مبنای وظایف اخلاقی را «روابط خاص» می داند که از این طریق می توان اولویت و میزان الزام آوری را استکشاف نمود. براساس دیدگاه برخی از ناقدان راس، همانند: پالمر، مک ناوتن، گنسلر، و هولمز و دیگران، و نیز مقایسه این دیدگاه، با متون دینی، دیدگاه راس ناقص و وجود مفاهیمی چون مصلحت و مفسده نفس الامری افعال در متون دینی و همچنین نقش انگیزه فاعل، و توجه به نتیجه افعال و لحاظ کردن اولویت موجود در نتایج حاصل که میزان ارزشمندی افعال را معین می کند، و بالاترین درجه آن قرب الهی است، پاسخی جامع تر و غنی تر را در این زمینه فراهم می نماید، و دیدگاه راس به دلیل نقص در تبیین سلسله وظایف و غیرمنطقی بودن ترتیب آن و عدم ارائه معیاری فراگیر برای ترجیح افعال متزاحم، در واقع راه حل مناسبی برای حلّ این مسئله نیست.

صفحات :

از صفحه 77 تا 102

مشخصات اثر

عنوان :

نقد و بررسی دیدگاه فخررازی مبنی بر استحاله منطقی تعریف

نویسنده:

رحمت اله رضایی , محمد حسین زاده

نوع منبع :

مقاله , نقد دیدگاه و آثار(دفاعیه، ردیه و پاسخ به شبهات) , مدخل مفاهیم(دانشنامه مفاهیم) , کتابخانه عمومی

منابع دیجیتالی :

نسخه PDF

وضعیت نشر :

قم: مرکز پژوهشی دایرة المعارف علوم عقلی اسلامی,

کلیدواژه‌های اصلی :

فخر رازی , تصورات نظری , مجهول مطلق , بداهت تصورات , درجات معرفت , برده فراری (عبد آبق) افلاطون , تحصیل حاصل , اصطلاحنامه منطق , گونه های معرفت

کلیدواژه‌های فرعی :

تصور , اعراض , اکتساب تصدیقات , تصدیق منطقی , ذاتی , شبهه مجهول مطلق ,

فهرست گزیده متکلمان،فیلسوفان و عالمان شیعی :

خواجه نصیرالدین طوسی , ابن سینا: ابوعلی سینا

چکیده :

تعریف، به ادعای منطق دانان، راهکاری برای اکتساب علوم نظری است. اما این راهکار از سوی بسیاری مورد نقد قرار گرفته است. از مهم ترین نقدها، نقد فخررازی است که می توان آن را نقد بر مبانی معرفت شناختی تعریف دانست. وی: اولا، مدعی است که چون تقسیم علم به بدیهی و نظری محال است، اکتساب نظری به وسیله بدیهی نیز محال است؛ ثانیا، تعریف حدی تحصیل حاصل است و تعریف رسمی به دنبال مجهول مطلق رفتن. بنابراین، تعریف حدی و رسمی محال است.مقاله پیش رو می کوشد با توجه به درجات معرفت، به نقد نخست وی پاسخ گوید؛ همان گونه که ارزش و کارکرد علم بدیهی و نظری متفاوت است، راه های تحصیل هریک نیز متفاوت است. بنابراین، راهی نیست جز اینکه تقسیم علم به بدیهی و نظری را قبول و در پی آن، تحصیل هریک به شیوه خاصی را بپذیریم. پاسخ سخن دوم ایشان آن است که اگر به رابطه اجزا با کل توجه کنیم، چنانکه فخررازی خود، اعتراف دارد، در آن صورت، متوجه می شویم که تعریف حدی، تحصیل حاصل و تعریف رسمی، به دنبال مجهول مطلق رفتن نیست.

صفحات :

از صفحه 47 تا 80

مشخصات اثر

عنوان :

زمان و هستی از دیدگاه ملاصدرا

نویسنده:

مهدی نجفی افرا

نوع منبع :

مقاله

منابع دیجیتالی :

نسخه PDF

کلیدواژه‌های اصلی :

حرکت جوهری , زمان , هستی , بداهت تصورات , کم

فهرست گزیده متکلمان،فیلسوفان و عالمان شیعی :

ملاصدرا شیرازی: صدرالمتألهین

چکیده :

با وجود اینکه ملاصدرا، در بحث زمان، وامدار اندیشه های کلامی و فلسفی پیش از خود است، اما تلاش میکند میان هستی و زمان ارتباط تنگاتنگی برقرار نماید. او با ایجاد این ارتباط، بسیاری از نگرشهای پیشینیان را تصحیح و زمان را از حیطه ماهیات به حیطه هستی میکشاند؛ و آن را از عالم بیروح جسم به بعد وسیع هستی و در نهایت وارد در حوزه جان و خرد آدمی میکند، تا نه تغییر را در بیرون از خود، که آن را در تمام هستی و وجود خود دریافته و تجربه کنیم. در نگرش او به زمان افت و خیزها و قوت و ضعفهایی دیده میشود، که پرداختن به آنها از آنرو که بتواند افق راه آینده را در ما ترسیم نماید، حایز اهمیت است.

مشخصات اثر

از :	{0}
پست الکترونیک :	{1}
تلفن :	{2}
دورنگار :	{3}
Aaddress :	{4}
متن :	{5}

جستجوي پيشرفته | کتابخانه مجازی الفبا

ورود

ثبت نام

در تلگرام به ما بپیوندید