جستجوي پيشرفته | کتابخانه مجازی الفبا

ما در این مقاله تلاش می کنیم که دریابیم تهاجم فرهنگی و جنگ نرم دشمنان بر ضد نظام جمهوری اسلامی ایران با چه اهدافی اجرا می شود. و نیز راهکارهای مقابله با آن را با روش توصیفی - تحلیلی مورد بررسی قرار دهیم و به پاسخ سوال مورد نظر (هدف اصلی تهاجم فرهنگی و جنگ نرم دشمنان بر ضد جمهوری اسلامی چیست و راه های مقابله با آن از منظر مقام معظم رهبری چگونه است؟) دست یابیم.لذا با توجه به اهمیت امروز جنگ نرم، که از طریق آن دولت ها و کشورها را با چالش رو به رو می کنند و از این راه به تغییر و براندازی آنها می پردازند، یعنی اذهان را تغییر داده و به تبع آن کشورها را بدون خون ریزی به تسخیر در می آورند، لازم است به طور دقیق آن را بشناسیم و راه های مقابله با آن را مورد بررسی قرار دهیم. لذا در این مقاله اول با ارائه تعریفی از فرهنگ و تهاجم فرهنگی و ویژگی های آن، شناخت درستی از این موضوع بدست می آوریم و در ادامه به شناخت عوامل این تهاجم و راهکارهای مقابله با آن از منظر مقام معظم رهبری می پردازیم. و بعد به تعریف جنگ نرم و مراحل آن و اهداف دشمن در این جنگ پرداخته و شرط های اصلی فعالیت درست، راهکارهای مقابله و عوامل پیروزی در جنگ نرم از منظر ایشان را بررسی می کنیم. در ادامه به شناخت ابزارها و ابعاد تهاجم فرهنگی و جنگ نرم و راه های مقابله با آنها، که عبارت است از: شناخت دقیق و همه جانبه تهاجم فرهنگی و جنگ نرم، شناخت دقیق و کامل فرهنگ اسلامی و ملی، برنامه ریزی های علمی و اقتصادی، تدوین سیاست فرهنگی و تربیتی جامع، می پردازیم و نتیجه آن، این که، در مقابل جنگ نرم و تهاجم فرهنگی بایستی از ابزارهای فرهنگی استفاده کرد و تولیدات فرهنگی را توسعه داد و در برابر تهاجمات غرب به صورت تهاجمی عمل نمائیم نه تدافعی.

جنگ رسانه ای، جنگ در عرصه افکار عمومی است. ابزارهای اصلی این مقابله، رسانه ها و سربازان آن یعنی: خبرنگاران، گزارش گران، سردبیران و نویسندگان رسانه های مختلف اعم از مکتوب، صوتی و تصویری، ماهواره ای، بین المللی، اینترنتی و الکترونیکی هستند. این مقابله رسانه ای با استفاده گسترده از شبکه های تلویزیونی - ماهواره ای در کشور به مرحله حساس و اثرگذاری رسیده است. در شرایط کنونی علی رغم قانون منع استفاده از تجهیزات ماهواره ای، تعداد قابل ملاحظه ای از مخاطبان، به ویژه در تهران در معرض دریافت شبکه های تلویزیونی ماهواره ای قرار دارند. با توجه به سلطه رسانه ای موجود بر این شبکه ها، این پژوهش به دنبال شناسایی و ارائه راهبردها و راهکارهای عملی برای مقابله با این نبرد رسانه ای فرهنگی در شرایط کنونی کشور، متناسب با توانمندی های موجود رسانه ای کشور می باشد. در این پژوهش با استفاده از روش «دلفی»، راهبردها و راهکارهای پیشنهادی مورد ارزیابی متخصصان قرار گرفته است. جامعه آماری این مطالعه، متخصصان علوم ارتباطات، جامعه شناسی و روانشناسی اجتماعی و کارشناسان و متخصصان رسانه و جنگ رسانه ای در کشور بودند که با استفاده از روش نمونه گیری هدفمند تعداد 30 نفر انتخاب و مورد مصاحبه نیمه ساختار یافته قرار گرفتند.نتایج تحقیق نشان داد که مهمترین راهبردهای مقابله با جنگ رسانه ای غرب بر ضد جمهوری اسلامی ایران افزایش اعتماد مخاطب به رسانه ملی از راه پاسخ گویی جامع و کامل به همه نیازهای خبری، اطلاعاتی، سیاسی و اجتماعی و اتخاذ سیاست رسانه ای مصون سازی مخاطب در برابر اثرات مخرب شبکه های ماهواره ای به جای تلاش در جهت حذف فیزیکی یا آزادگذاری کامل این رسانه ها می باشد و مهمترین راهکارهای پیشنهادی، افزایش اعتماد مخاطب به رسانه از راه ارائه اخبار و اطلاعات شفاف، روشن، چند جانبه و دقیق به مخاطب، افزایش اعتماد مخاطب به رسانه ملی از راه تهیه و تولید اخبار و گزارش های داخلی و خارجی بی طرفانه و غیرجانب دارانه و افزایش تطابق پیام رسانه ملی با نیازهای اطلاعاتی و خبری مخاطب از راه ارزیابی مداوم نیازهای مخاطبان در گروه های مختلف اجتماعی و سنی است.

تحقیق حاضر با توجه به گسترش رسانه ها و وسایل ارتباط جمعی و تاثیر مستقیم و غیرقابل انکار آنها بر زندگی افراد جامعه در تمامی زمینه ها، از جمله: رفتارها، عادات، هنجارها و ... با استفاده از نظرهای دبیران و سردبیران «باشگاه خبرنگاران جوان» و با هدف بررسی و ارزیابی نظرهای این رسانه به عنوان یک خبرگزاری در خصوص تاثیر رسانه ها بر ترویج مد و مدگرایی انجام پذیرفته است. در این پژوهش تلاش شده است با اثبات نقش کلیدی رسانه ها بر ترویج مد و مدگرایی و کسب نظرهای متخصصان حوزه رسانه به آسیب شناسی این مساله پرداخته شود و نقاط ضعف و قوت آن مشخص شود.در این تحقیق که با روش پیمایشی انجام شد، نمونه گیری صورت نگرفت و کلیه دبیران و سردبیران باشگاه خبرنگاران جوان به شیوه «کل شماری» مورد سنجش قرار گرفتند. پرسشنامه محقق ساخته ای در اختیار پاسخ گویان گذاشته شد. بعد از جمع آوری پرسشنامه ها، داده ها با نرم افزار SPSS تجزیه و تحلیل شدند و نتایج زیر به دست آمد:متغیرهای تحقیق در حوزه های استفاده از «رسانه های داخلی» و «رسانه های خارجی» به عنوان متغیرهای مستقل و گرایش به سمت «مد و مدگرایی»، تاثیر گرایش های «برنامه سازان» و «مدهای ایرانی» به عنوان متغیرهای وابسته تقسیم شده بودند. و روابط میان این متغیرها و ترویج مدگرایی در کشور مورد بررسی و آزمون قرار گرفت که آزمون فرضیه های پژوهش نشان دهنده این موضوع بود که اکثریت رابطه های مطرح شده در این پژوهش معنادار و در جهت مستقیم بوده است و سطوح ارزیابی این رابطه ها اکثریت متوسط و بعضا پایین بوده است.

هدف این پژوهش بررسی رابطه از خودبیگانگی و نگرش مذهبی با ولایت پذیری در جمعیت دانشجویی دانشگاه تبریز بود.جامعه آماری پژوهش، کلیه دانشجویان کارشناسی دانشگاه تبریز بودند. از جامعه پژوهش بر اساس جدول کرجی مورگان (1970) 370 دانشجو به شیوه نمونه گیری در دسترس انتخاب شدند.آزمودنی ها به پرسشنامه های مقیاس از خودبیگانگی دین، پرسشنامه نگرش سنج مذهب گلریز، براهنی و پرسشنامه محقق ساخته ولایت پذیری پاسخ دادند.برای تجزیه و تحلیل داده ها از آزمون های معنادار ضریب همبستگی پیرسون و رگرسیون چندگانه هم زمان استفاده شد.تحلیل داده ها نشان می دهد که ولایت پذیری با از خودبیگانگی و مولفه های آن رابطه منفی معنادار و با نگرش مذهبی رابطه مثبت معنادار دارد. رگرسیون هم زمان نشان داد متغیرهای روانشناختی به صورت ترکیبی، ولایت پذیری را پیش بینی می کنند.طبق نتایج پژوهش ولایت پذیری بر اساس ویژگی های روانشناختی دانشجویان متغیر است. دانشجویان ولایت پذیر پایبند به ارزش های اسلامی و دارای روحیه خودباوری هستند و از خودبیگانه نیستند.

رسانه به عنوان ابزاری فراگیر، قدرتمند و تاثیرگذار همواره مورد توجه ابرقدرت ها بوده است. بدون شک، رسانه ها در جوامع امروز به دلیل گستردگی دامنه نفوذ و تنوع و تکثر رسانه ای، بیش از آنکه در خدمت آگاه سازی و حقیقت نمایی باشند، به عنوان ابزاری سیاسی و امنیتی ایفای نقش می کنند. در هر فرآیند ارتباطی که بین کشورهای سلطه گر و کشورهای هدف برقرار می شود، همیشه منافع و نیازهای کشورهای سلطه گر تامین می شود. نظام های ارتباطی جدید، مناسباتی را در عرصه هایی به وجود می آورند که با وجود تغییرات اندک در عرصه آگاهی و دانش آفرینی، کشورهای مادر و پیشرفته را به همراه می آورد. البته این سلطه به طور بسیار ظریفی با سلطه ای که در عصر اول رسانه ها رخ می داد، متفاوت است. امروزه در تمام کشورها، عملا قدرت بر ارتباطات متمرکز شده است. چندین موسسه، کل شبکه های لازم برای انتقال الکترونیکی را در اختیار دارند. آنها با کنترل این شبکه ها، افکار عمومی جامعه هدف را تحت تاثیر قرار داده و عملا وارد فاز جنگ نرم می گردند. این مقاله تلاشی است در جهت تبیین سلطه رسانه ای و جنگ نرم. سوال اصلی این است که سلطه رسانه ای در راستای جنگ نرم چه تاثیری بر کشورهای هدف می گذارد و نتیجه این تاثیر بر امنیت و فرهنگ ملت ها چگونه خواهد بود؟ پاسخی که به طور ابتدایی به این سوال داده شده و در این فرضیه می گنجد اینکه انبوه اطلاعات، اخبار و سلطه رسانه ها سبب سلطه فرهنگی بر کشورهای هدف می گردد. و در نتیجه امنیت ملی و فرهنگ آنها را پس از استحاله فرهنگی با تهدید جدی مواجه می نماید. که در نهایت منتهی به تغییر نظام سیاسی خواهد شد. این شیوه ای است که ابرقدرت ها در چند کشور تجربه کرده و توانسته اند نظام های سیاسی مخالف خود را سرنگون کرده و به اهداف مدنظر خود برسند.

اهمیت و ضرورت طراحی الگوهای بومی مدیریت در مهمترین سند راهبردی ملی یعنی: نقشه علمی کشور (1389) با عبارت «لزوم ابتنای مدیریت جامعه بر اخلاق و دانش بر اساس الگوهای ایرانی و اسلامی در نهادهای علمی، اقتصادی، سیاسی، اجتماعی، فرهنگی و دفاعی - امنیتی» مورد تاکید قرار گرفته است. در این میان یکی از این نهادهای موثر و پیشتاز سپاه پاسداران انقلاب اسلامی است که بخش آموزش عالی گسترده آن، مورد توجه این تحقیق قرار گرفته است.هدف این پژوهش «طراحی مدل مدیریت آموزش عالی سپاه در سطح فراتر از مدیریت هر یک از دانشگاه ها و مراکز آموزش عالی، بر اساس مبانی نظری بومی و غیر بومی، فرهنگ سازمانی، مطلوبیت های اساسی و راهبردی سپاه با رویکرد سیستمی - فرآیندی» است.روش این پژوهش، توصیفی - پیمایشی با اهداف کاربردی است. در این پژوهش ابتدا مبانی نظری و اسناد بالادستی مرتبط با موضوع، مورد بررسی و تحلیل قرار گرفته است که در نتیجه با شناسایی هفت مولفه، 22 شاخص و تعیین روابط میان مولفه ها، «مدل مفهومی تحقیق» تدوین شده است. سپس پرسشنامه تحقیق شامل 75 سوال بر اساس شاخص ها، با روش لیکرت تنظیم و روایی یا اعتبار صوری و محتوایی آن بر اساس دیدگاه خبرگان و پایایی ابزار بر اساس داده های حاصل از انجام مطالعه مقدماتی بررسی گردید. با محاسبه ضریب آلفای کرونباخ برابر 0.976 برای پرسشنامه، بسنده بودن ابزار پژوهش مورد تایید قرار گرفت.سرانجام آزمون مدل مفهومی بر مبنای تحلیل داده های حاصل از پیمایش دیدگاه خبرگانی که در خصوص تناسب ابعاد، مولفه ها و شاخص های مدل و لزوم تعمیم فرآیند مدیریت راهبردی به فرآیندهای اصلی، اداری و پشتیبانی مدل اظهار نظر نمودند، با روش تحلیل مسیر انجام گرفت که در نتیجه «مدل نهایی مدیریت آموزش عالی سپاه» تدوین گردید.مدل نهایی این تحقیق که بر اساس مبانی علمی و نظری مربوط به موضوع پژوهش و مورد ملاحظه قرار دادن فرهنگ و مطلوبیت های اساسی و ویژگی های خاص سپاه طراحی گردیده است با توجه به قابلیت تعامل با محیط درون و بیرون که ناشی از ماهیت مدیریتی و راهبردی آن است، از تمام ویژگی های مورد نظر طرح تحقیق برخوردار است.