جستجوي پيشرفته | کتابخانه مجازی الفبا

جستجوي پيشرفته | کتابخانه مجازی الفبا

کتابخانه مجازی الفبا،تولید و بازنشر کتب، مقالات، پایان نامه ها و نشریات علمی و تخصصی با موضوع کلام و عقاید اسلامی کتابخانه مجازی الفبا،تولید و بازنشر کتب، مقالات، پایان نامه ها و نشریات علمی و تخصصی با موضوع کلام و عقاید اسلامی

فارسی  |   العربیه  |   English  
telegram

در تلگرام به ما بپیوندید

public

کتابخانه مجازی الفبا
کتابخانه مجازی الفبا
header
headers
پایگاه جامع و تخصصی کلام و عقاید و اندیشه دینی
جستجو بر اساس ... همه موارد عنوان موضوع پدید آور جستجو در متن
: جستجو در الفبا در گوگل
مرتب سازی بر اساس و به صورت وتعداد نمایش فرارداده در صفحه باشد جستجو
  • تعداد رکورد ها : 6
مفهوم واژگان تکامد و غریب سوره زخرف در تفاسیر ادبی
نویسنده:
پدیدآور: رقیه آقائی بهجانی ؛ استاد راهنما: داوود صائمی
نوع منبع :
رساله تحصیلی
منابع دیجیتالی :
چکیده :
قرآن کریم کتاب هدایت و راه تام و کامل رستگاری است که از طرف پروردگار عالم بر پیامبر اسلام (ص) نازل شده است. قرآن کریم نقش اصلی و اساسی را در هدایت نوع بشر ایفا می‌کند، از این رو لازم و ضروری است که ما در راه فهم و تدبر در این کتاب آسمانی نهایت تلاش خود را به کار بندیم و این امر مستلزم آموزش و یادگیری مفاهیم و واژگان قرآن کریم است. برای دریافت معنای این لغات می توان به کتب لغت و تفاسیر مختلف مراجعه کرد. کتب لغت معانی مختلف یک واژه که در جایگاه‌های متفاوت و متون متعدد به کار رفته را در کنار هم معرفی می‌کند ولی فهمیدن اینکه هر یک از این معانی را در کدام آیه و کدام کلمه می‌توان تطبیق داد کار آسانی نیست و علم و تدبر اهل فن و معرفت را می‌طلبد به همین دلیل باید به کتب تفاسیر برای فهم معنای دقیق هر کلمه مراجعه کرد، علی الخصوص کتبی که در آنها علاوه بر تفسیر آیات به بررسی معانی مختلف واژگان قرآن کریم نیز پرداخته شده است. بررسی کردن نظرات مفسرین در کتب مختلف در مورد معنای هر کلمه موجب می‌شود بتوانیم معنای هر واژه از واژگان قرآن کریم را از طریق تطبیق نظرات مفسرین دریابیم. در این پروژه الفاظ و مفردات سوره زخرف مورد بررسی قرار خواهد گرفت، زیرا طبق راهنمایی اساتید و به نظر نگارنده این سوره نیاز به تدبر و بررسی از نظر لغات غریب و تکامد را دارا می‌باشد. سوره زخرف چهل و سومین سوره و از سور مکی قرآن کریم می‌باشد که در جزء 25 جای دارد. این سوره درباره اهمیت قرآن کریم و نبوت پیامبر(ص)، برخی دلایل توحید و مبارزه با شرک سخن می‌گوید و سرگذشت برخی از پیامبران گذشته و اقوام آنان را بیان می‌کند. بنابر برخی کتاب‌های تفسیری، محور اصلی این سوره انذار و هشدار به انسان است. این تحقیق در نظر دارد که واژگان کلیدی این سوره را با توجه به کتب لغت و بر مبنای دو تفسیر از شیعه و اهل سنت- تفسیر المیزان علامه طباطبایی و تفسیر کبیر فخر رازی- بررسی کند و واژگان تکامد و غریب را مورد بحث قرار دهد تا مفهوم و مقصود اصلی کلام الهی آشکار گردد. از آنجا که قرآن کریم که کتاب هدایت بشر است و جهان‌بینی اصلی دین را برای زندگی انسان نشان می‌دهد به زبان عربی مبین نازل شده است، برای فهمیدن معانی واژگان آن باید از علم و دانش کافی برای شناخت معانی لغات آن بهره‌مند باشیم یا از کتب لغت و تفسیر مدد بگیریم، در غیر این صورت هرگز نخواهیم توانست به معنای واقعی کلمات این کتاب آسمانی پی ببریم، پس نتیجه می‌گیریم که علم مفردات یکی ازمهم ترین دانش‌های علوم قرآنی است که به بررسی این واژگان می‌پردازد. سوره مبارکه زخرف دارای لغاتی می‌باشد که معانی غریب و ویژه‌ای دارند که نمی‌توان در اولین برخورد و با یک بررسی ساده به آن معانی خاص به معنی دقیق آنها پی برد و فهم معنای آنها نیاز به بررسی عمیق‌تر و دقیق‌تر دارد. این ویژگی علت اصلی انتخاب این موضوع است تا بهتر بتوانیم به معنا و مفهوم کلام الهی پی ببریم. شناخت و فهم معنای دقیق واژگان قرآن کریم بسیار مهم و ضروری می‌باشد چرا که اگر این کار به درستی انجام نگیرد ممکن است موجب فهم ناصحیح و نادرست از مفاهیم قرآن کریم شود و در نتیجه به جای اینکه آیات مبارکه این کتاب آسمانی راه هدایت را برای انسان هموار سازد به عکس موجبات گمراهی و ضلالت انسان فراهم گردد. در نتیجه بهره‌مند شدن از مفاهیم لغوی و اصطلاحی بعضی از لغات سوره زخرف با استفاده از کتاب‌های لغت و تفسیر و تلاش برای دریافتن معانی و مفاهیم اصلی این سوره مبارکه سبب می‌شود که منظور دقیق و معانی عمیق کلام پروردگار عالم آشکار شود و این مسئله ضرورت کار بر روی این موضوع را بیشتر نمایان می‌سازد.
بررسی دیدگاه مفسران معاصر در تفسیر آیه 18 زخرف
نویسنده:
قربان ابراهیمی ، سید منذر حکیم
نوع منبع :
مقاله
منابع دیجیتالی :
چکیده :
علی رغم اذعان قرآن به بهره مندی زن و مرد از کرامت ذاتی، ابزارهای کسب ایمان و عمل صالح و قوای ادراکی حسی، عقلی و قلبی یکسان؛ اما برداشت اکثر مفسران معاصر از آیه ی 18 سوره ی زخرف، کاستی عقل زن نسبت به مرد است. از منظر این گروه از مفسران معاصر دو صفت ذکرشده در این آیه برای زن، یعنی علاقه مندی به زیور آلات و ضعف از بیان مقصود در نزاع و مخاصمه ناشی از موقعیت اجتماعی و روانی زن و خصوصیات خدادادی بوده و دلیلی بر نقصان عقل زن دانسته اند. در مقابل اندکی از مفسران معاصر دلالت آیه ی مذکور بر نقص عقلی زنان را برداشتی نادرست می دانند. این نوشته با روش توصیفی- تحلیلی بعد از بررسی سیاق آیه و تأمل در اطراف موضوع به این نتیجه انجامید که برخلاف دیدگاه اکثریت مفسران معاصر، پرورش زن در لابه لای زینت ها و ضعف وی در جدال و مخاصمه، وصفی ذاتی و تغییرناپذیر نیست و میان علاقه ی زن به زینت و زیور و عطوفت ورزی ملازمه ای وجود ندارد. بلکه این اوصاف اولاً از طریق آموزش و اکتساب قابل تغییر بوده و امکان تقویت و رشد خردورزی زن مقدور است، ثانیاً این نگرش حاکی از نوع نگاه عصر جاهلیت به زن و نظام های تربیتی غیر اسلامی می باشد. بنابراین در نظام تربیتی قرآنی زن می تواند با فراگیری حکمت های علمی و عملی، موجب رشد و طراوت قوه ی تعقل شود و قوای طبیعی خود را نیز تحت زعامت عقل درآورد.
صفحات :
از صفحه 7 تا 26
هنجارگریزی معنایی در سوره‌های زخرف و دخان
نویسنده:
علی شیخ جامی پشته‌ئی ، عباس گنجعلی ، سید مهدی نوری کیذقانی ، سید مرتضی حسینی
نوع منبع :
کتابخانه عمومی , نمایه مقاله
چکیده :
با ظهور مکتب فرمالیسم توسط زبان‌شناسان روسی، مباحثی چون آشنایی‌زدایی، برجسته‌سازی و هنجارگریزی در نقد صورتگرا مطرح شد که طی آن، شکل و ساختار سخن ادبی از دیگر سخن، متمایز می‌شود؛ امری که سبب شده تکنیک‌های هنری قرآن کریم بیشتر مورد توجه قرار گیرد. از این نظرگاه، قرآن با پرهیز از سخنان تکراری، کلیشه‌ای و ملال‌آور، دست به ابتکار زده و با جابه‌جایی، حذف و جایگزینی کلماتی خاص، توانسته تا با رمزآلود ساختن کلام و درنتیجه طولانی‌شدن فرایند ادراک، حس کنجکاوی را در مخاطب برانگیخته و وی را به کشف مفاهیم نهفته‌اش سوق دهد. این پژوهش بر آن است تا با روش توصیفی-تحلیلی، به بررسی نقش الفاظ در ایجاد هنجارگریزی به‌منظور القای مفاهیم خاص بپردازد. نتایج پژوهش نشان می‌دهد که ترکیب‌ها و هم‌نشینی‌های غیر عادی (تشبیه، تجسید، حس‌آمیزی و تناقض‌نما) و جابه‌جایی و جانشینی صورت‌های زبان (مجاز، استعاره)، منجر به خروج از هنجارهای دلالت و معنا گردیده و در نتیجه، فرایند ادراک پیام را با تأخیر مواجه نموده و زمینه تدبر در آیات را فراهم ساخته است. همچنین در سوره‌های زخرف و دخان، هر دو نوع مبالغه، یعنی مبالغه وصفی و مبالغه در صیغه دیده می‌شود که در گسترش و سیلان معنای مورد نظر، مفید واقع شده است.
صفحات :
از صفحه 5 تا 150
جریان‌شناسی آرای مفسران در تفسیر آیات مؤید علیت در جامعه: مطالعۀ موردی آیۀ ۳۲ زخرف
نویسنده:
سیده هانیه مومن ، زهرا قاسم نژاد
نوع منبع :
مقاله
منابع دیجیتالی :
چکیده :
یکی از قوانین ذکرشده در قرآن کریم، که در بسیاری از آیات اخلاقی، حقوقی، اجتماعی، طبیعی و جز آن به‌صورت مستقیم و غیرمستقیم بدان اشاره شده، قانون علیت است. اقسام مختلف این قانون، مانند علت فاعلی و غایی، مادی و صوری، در آیات قرآن قابل بررسی و شناسایی است. یکی از این آیات در حوزۀ اجتماعی، که در مقام بیان قانون علیت است و در آن به علت غایی اشاره شده است، آیۀ ۳۲ سورۀ زخرف است. در این آیه علت «ترفیع درجه» برخی نسبت به برخی دیگر «تسخیر» شناسانده شده است. بررسی سیر تفاسیر قرآن کریم دربارۀ عبارت یادشده در آیۀ موردبحث نشان می‌دهد که درک مفسران از این عبارت در دوره‌های مختلف، به‌ویژه در دورۀ اخیر، بسیار متفاوت بوده است. مفسران و قرآن‌پژوهان، در مقام بیان علت این اختلافات تفسیری، عوامل گوناگونی را بازنموده‌اند، اما در میان این عوامل، به نقش «جریان»ها، به‌عنوان عامل بیرونی‌ای که به‌صورت ناخودآگاه بر فهم مفسر از آیات قرآن اثر می‌گذارد، کم‌تر توجه شده است. در مقالۀ حاضر به شناسایی جریان یا جریان‌هایی که در تفسیر عبارت «وَرَفَعْنا بَعْضَهُمْ فَوْقَ بَعْض دَرَجات لِیَتَّخِذَ بَعْضُهُمْ بَعْضاً سُخْرِیًّا» در آیۀ موردبحث، نقش داشته است، پرداخته می‌شود. نتایج این پژوهش گویای آن است که نظام‌های «ارباب‌ــ‌رعیتی» و «سوسیالیسم» را می‌توان به‌عنوان دو جریان مؤثر بر اندیشۀ مفسران در تفسیر آیۀ موردبحث بازشناخت.
صفحات :
از صفحه 33 تا 54
معنای تعلیل لفظ «أنّ» و تأثیر آن در ترجمۀ آیه 39 سوره زخرف
نویسنده:
محسن حبیبی ، حسین رفیعی ، احمد شهرابی فراهانی
نوع منبع :
مقاله
منابع دیجیتالی :
چکیده :
برخی از تفاوت‍های موجود میان ترجمه‍ها و تفاسیر قرآن، به اختلاف در استفاده از قواعد ادبیات عربی باز می‍گردد؛ از این رو در بعضی موارد، دیدگاه ادبی پذیرفته شده، در توضیح آیه تأثیر می‍گذارد. میانِ ترجمه‍ها و تفاسیر موجود از عبارت «أنّکم فی العذاب مشترکون»، (زخرف/۳۹) تفاوت‍هایی است که امکان درستی تمامی آنها بعید است؛ ضروری بود تا پس از تبیین معانی «أنّ» و ترکیب‍های نحوی آیه، به بررسی معنای تعلیل در «أنّ» و تطبیق آن با ترجمه‍ها و تفاسیر پرداخته شود؛ سپس میزان مطابقت آنها با معانی «أنّ» و ترکیب‍های نحوی طرح شده در مورد این آیه، مورد ارزیابی قرارگیرد، تا صحیح ترین توضیح از مفاد این آیه برپایۀ قواعد ادبی استخراج گردد. در نتیجۀ ارزیابی، صحیح‍ترین ترکیب که مشتمل بر فاعل بودگی عبارت انتهای آیه و مصدری بونِ «أنّ» بود، می‍بایست به صورت «بخاطر ظلمی که در دنیا کرده‍اید، در آن روز اشتراک داشتنتان در عذاب نفعتان نمی‍دهد.» ترجمه گردد؛ اما بعضی دیگر با در نظر گرفتن معنای «تعلیل» بصورت «منطوقی» برای «أنّ»، به اشکالاتی مانند: نداشتن پشتوانۀ ادبی، وجود دو نشانۀ تعلیل در یک عبارت و تعیین معنای نادرست برای «إذ»، انتخاب فاعل غیرصحیح برای «لن ینفعکم»، دچار شده‍اند. مقالۀ حاضر با تکیه بر منابع کتابخانه‍ای و براساس روش توصیفی- تحلیلی به همراه نقد به بررسی درستی یا نادرستی استفاده معنای تعلیل برای «أنّ» و اثرگذاری آن در نقد تفاسیر و ترجمه‍های موجود از این آیه، پرداخته است.
صفحات :
از صفحه 187 تا 214
تفسیر جامع - جلد 6 (سوره ص - سوره قمر)
نویسنده:
سید ابراهیم بروجردی
نوع منبع :
کتاب , آثار مرجع , کتابخانه عمومی
وضعیت نشر :
تهران - ایران : انتشارات کتابخانه صدر,
فهرست گزیده متکلمان،فیلسوفان و عالمان شیعی :
چکیده :
تفسیر جامع اثر سید ابراهیم بروجردی از تفاسیر روایی معاصر و به زبان فارسی که از زاویه حدیث به تفسیر نگریسته و معانی آیات را با جستجو در روایات دنبال کرده است. این تفسیر در حقیقت، گردآوری شده روایات تفاسیر امام عسکری، عیاشی و قمی است نه جامع در معانی و روش‌های تفسیری. به همین دلیل باید تفسیر جامع را ترجمه این چند کتاب روایی دانست؛ زیرا مؤلف در این تفسیر جز ترجمه و نقل روایات و دیدگاه‌ها، در نقد و بررسی و تحلیل کلمات سخنی و توضیحی از خود نیاورده است. این تفسیر، احکام فقهی را به تفصیل بیان می‌کند و از قصص قرآن تا آنجا که اخبار و روایات نقل کرده‌اند آورده و نظرات مفسران شیعه را بیان می‌کند. مؤلف در ابتدای کتاب، دیدگاه خویش را این گونه بیان می‌کند: «کتاب‌های زیادی به نام تفسیر به زبان عربی و فارسی از طرف خاصه و عامه نگاشته شده، لیکن در حقیقت بیشتر آنها را نمی‌توان تفسیر نامید؛ زیرا اکثر آنها تفسیر به رأی بوده و تفسیر به رأی حرام است؛ چنانچه بعد از این شرح داده خواهد شد. در قرآن کریم خداوند عظیم فرموده تأویل قرآن را نمی‌داند کسی غیر از خدا و راسخون در علم که ائمه اطهار (ع) می باشند و تفسیر منحصراً بیان ائمه و روایات رسیده از آنهاست و اینگونه تفسیر معدود و آن هم بیش از چند تفسیر نیست و در بعضی از آنها هم به ذکر ادبیات و اِعرابِ قرآن پرداخته و از معانی صرف نظر شده و در اطراف قشر دور زده و از لُبّ قرآن دور گشتند.»
  • تعداد رکورد ها : 6