جستجوي پيشرفته | کتابخانه مجازی الفبا

در پژوهش انجام شده، با موضوع جایگاه راستگویی در قرآن و سنت، آثار و پیامدهای فردی اجتماعی آن و با توجه به اینکه این صفت یک فضیلت و فطرت انسانی است، سعی ما برآن شد تا بتوانیم جایگاه این صفت را در فرد و جامعه بررسی کنیم و آن را در خود و دیگران احیاء کنیم. برای این کار ابتدا به بررسی مفهوم، مراتب، انگیزه ها و میزان آن پرداخته، بعد از آن این واژه را در قرآن کریم و روایات بررسی کردیم که در این بررسیهای به عمل آمده در آیات و روایات، صداقت را در گفتار، رفتار و نیز در اعمال می دانند و با برقراری ارتباط میان آیات قرآن و روایات، صداقت را ثبات ایمان معرفی کرده اند و هدف از بعثت انبیاء الهی، حاکمیت، صداقت و حفظ امانت در جامعه انسانی است. همه آیات و روایات مورد بررسی قرار گرفته ما را به این نتیجه رساند که راستگویی در تمام ابعاد وجودی، درونی، برونی، اعتقادی و علمی انسان را در ردیف انبیاء و شهیدان راه حق و فضیلت قرار می دهد. در پایان هم به آثار فردی و اجتماعی راستگویی و راه رهسپار شدن به کوی صداقت در ارتباط با خود و دیگران پرداختیم. این اطلاعات به دست آمده که جمع آوری آن به صورت کتابخانه ای بود، ما را به این نتیجه رساند که راستگویی یکی از مسائل مهم اخلاقی، انسانی، اسلامی و از صفات پسندبده و بارزترین نشانه های شخصیت هر انسان و کلیدی برای کشف باطن اشخاص از جنبه های مختلف است. واژگان کلیدی: راستگوئی- آثار راستگوئی- فضیلت راستگوئی

یکی از مهم ترین موانع رشد انسان کبر می باشد ، این صفت در رشد و تعالی یا ، سقوط و انحطاط نقش بسزایی داردو از این جهت بسیار حائز اهمیت است . چرا که کبر سر منشاء بسیاری از گناهان می باشد و در واقع کبر ویران کننده ایمان ، تقوی و شخصیت والای انسانی است با تکبر راه برای پلیدی ها باز می شود وحریم قلب آلوده به گناه می گردد ، گناهانی چون حرص ، حسد ، ریا و ... که انسان را مبتلا به ناراحتی و فشار روحی می سازند . این خوی زشت از بزرگ ترین دشمنان صمیمیت ، محبت و صفا و دوستی هاست و محیط زندگی را حداقل برای خود شخص تبدیل به جهنمی سوزان می کند و در هر صورت عوارض و پیامدهای خطرناک و زیان باری به دنبال دارد . با شناسایی علت آن می توانیم برای درمان آن قبل از این که روح مان عادت به این خصلت شیطانی کند اقدام کنیم . و از آثار و پیامدهای آن که یک جامعه را به تباهی می کشاند در امان باشیم و مهم ترین سرمایه اجتماع که اخلاق و رفتار نیکو می باشد را دارا شویم . واژه های مورد استفاده این تحقیق کبر، تکبر و متکبر می باشند. در این تحقیق در صدد آنیم با استفاده از رهنمودهای قرآن کریم و ائمه معصومین ( علیهم السلام ) که در این زمینه راهگشا می باشند ، به تعریف تکبر و انواع و آثار آن و عوامل و راه های درمان آن از لحاظ اخلاقی و روانشناسی بپردازیم .

این رساله به بررسی توکل از دیدگاه قرآن و سنت پرداخته است: 1-در فصل اول ابتدا تحت عنوان تعریف واژه: به تعریف لغوی و اصطلاحی توکل می پردازد و به دنبال آن توکل را با عنوان بیان مسئله توضیح و تفسیر نموده و ضرورت ها و پیشینه موضوع را ارائه می دهد و همچنین اهداف تحقیق را بیان می کند. 2-در فصل دوم تعاریفی از علمای اخلاق در باب توکل را بیان نموده و چند حدیث در این باب ذکر می شود به دنبال آن اهیمت و فضیلت توکل، حقیقت و درجات آن نیز توضیح داده می شود و در پایان این فصل طریقه تحصیل این فضیلت اخلاقی و علامت حصول آن را بیان می نماید. 3-در فصل سوم با توجه به آیات قرآن برخی از موارد توکل در قرآن را نام می برد که خود دلیل بر اهمیت توکل در قرآن و سنت می باشد. 4-در فصل سوم به برخی از آیات قرآنی که نشان دهنده توکل پیامبران است اشاره می کندو اهیمت توکل در زندگی آنان را بیان نموده و توضیح می دهد تا چه حد این فضیلت اخلاقی نز د آنان از مقام بالایی برخوردار بوده است و آنان را به عنوان برترین و بهترین الگوها و اسوه کامل تقوا و توکل معرفی می کند. 5-در فصل چهارم برخی از آثار توکل بیانی می شود که عبارت اند از: الف- دوستی خداوند ب- اراده و انگیزه قوی پ- قوه و شجاعت ت- ترک گناه و عدم سلطه شیطان ث- تأثیر ناپذیری از اقبال و ادبار مردم و عدم نگرانی از حوادث ج- آرامش و آسایش چ- توکل معیار ارزیابی ایمان ح- اعتماد به نفس خ- موفقیت و بی نیازی د- افزایش هوش و قدرت توکل 6- در پایان رساله به بیان خلاصه ای از تحقیق ارائه شده و نتیجه گیری می پردازد.

موضوع این پژوهش « تهذیب نفس در قرآن واحادیث » می باشد. مهمترین هدف در این تحقیق ،ارائه اثری جامع در موضوع تهذیب ومتناسب با فهم جوان امروزی وکمک به حل مشکلات اخلاقی جامعه است. نفس به معانی گوناگونی از جمله جان و روان و...وتهذیب به معنای پاکسازی وفرد مهذّب کسی است که دارای اخلاق پسندیده و نیکو و به دور از رذائل اخلاقی باشد بر این اساس نفس انسان دارای سه مرتبه مطمئنه ،لوّامه و امّاره است. نفس انسان درآفرینش دارای گرایش به بدی ها و نیکی هاست و انسان مکلف به پاکسازی و سرکوب بعد منفی آن شده است،زیرا راه رسیدن به رستگاری تنها درآن است. اهمیت تهذیب نفس به حدی است که درقرآن آیات اخلاقی بیشتراز آیات احکام دیده می شودوتهذیب بزرگترین مبارزه و وظیفه بزرگ الهی وهدف بزرگ پیامبران است. تهذیب نفس بوسیله عوامل فردی مانند توجه به فطرت و خود شناسی و...و عوامل اجتماعی مانند مصاحبت و معاشرت با صاحبان فضائل و مسئولیت دولت و... انجام می گیرد. مهذب نباید نفس را به خود واگذارد بلکه موظف به حراست از آن است: پاسداری از نفس با تقوی وانجام اعمال مستحب صورت می گیرد. آثارتهذیب نفس فردی مانند صبر و تسلیم در برابر حق و...،اجتماعی مانند انصاف،صلح و سازش و ... واخروی مانند آمرزش پروردگار و خشنودی خداوند و... است و موانع تهذیب نفس در مواردی از جانب خود فرد است مانند خودپسندی و غفلت و...و مواردی متأثر از جامعه است مانند محیط نا مناسب و ... لذا باید به هوش بود که موانع را از سر راه تهذیب به کنار زد. ویژگی این پژوهش در مقایسه با آثار پیش از خود ، برخورداری از ساختار منطقی و نظمی شیوا و تمرکز موضوع و بیان بیشترین عوامل و آثار و موانع به صورت روان با استناد به آیات و روایات است . این مطلب پنج بخش ذیل رادربر دارد. مفهوم شناسی و اهمیت تزکیه نفس،چگونگی تهذیب نفس،پاسداری از نفس، آثارتهذیب نفس ،موانع تهذیب نفس کلیدواژه ها : اخلاق اسلامی ،نفس،تهذیب،تزکیه،طیّب،طهارت ،تقوی،اصلاح نفس

تحقیقی که پیش روست، پژوهشی درباره تهجّد(شب زنده داری) ازدیدگاه قرآن وسنت می باشد؛ در این تحقیق سعی شده است اکثرآیاتی که در قرآن کریم و روایاتی که درکتب روایی باواژه شب زنده داری آمده است، ذکر شود ولی ازآن جایی که آیات واحادیث دراین زمینه فراوان است؛به پاره ای از آنها با توجّه به هر فصل می پردازیم. علاوه برکتبی که دررابطه باشب زنده داری آمده است ازکتب تفسیری، روایی و اخلاقی فراوانی از جمله: تفسیر نمونه، تفسیر نور، تفسیر المیزان، میزان الحکمه، بحارالأنوار، وسائل الشیعه، اخلاق عبادی، اخلاق اسلامی در این تحقیق استفاده شده است. در این تحقیق ابتدا به عبادت شبانه به ترتیب در بخش اول به تفکر و شب زنده داری پرداخته شده است،اهمیت این موضوع زمانی روشن می شود که ما انسانها با تعقل و تفکّرپی به این موضوع ببریم که پروردگاری که ما را آفریده و این همه نعمت در اختیار ما گذاشته و اولیایی برای هدایت ما فرستاده، آیا تمام اینها فقط مخصوص به همین حیات حیوانی و اداره شهوات است؟ که در این صورت هیچ تفاوتی با حیوانات نخواهیم داشت؛ باید اندیشید و به حال بیچارگی خودمان رحم کنیم. متهجدین دردل شب ازخواب، استراحت و جایگاه گرم و نرم خودمی گذرند و باچهره ای نورانی به استقبال با معبود الهی خویش می روند، قرآن کریم را تلاوت می کنند، ذکر خداوند می گویند و دست بر دعا بر می دارند تا نور معرفت و کمال الهی دردل آنها بتابد و از خاصان الهی قرارگیرند. در این تحقیق در هر بخشی که به عبادات شبانه پرداخته ایم به اهمیت، فضیلت، آثار و موانع نیزذکرشده است. این تحقیق درصدد آن است تا شناخت بیشتری راجع به شب زنده داری و ابعاد آن ارائه نماید. ضرورتی که این موضوع را ایجاب می کند، نیاز بشربه ترک فحشا و گناه ودست یابی به منبع نورمی باشدکه شب زنده داری یکی از وسایل منبع گناه و فساد و رسیدن به آن نورالهی است و از طرف دیگر وجود کثیری ازآیات و روایات، اهمیت خاصی به موضوع می بخشد. کلیدواژه: تهجّد، نمازشب، مناجات

مجموعه ای که پیش روی شماست دربرگیرنده موضوع چیستی و چرایی زیارت می باشد. زیارت در فرهنگ شیعه جایگاه والایی دارد، امامان و اولیاء خدا تشویق به زیارت کرده اند، در زیارت پاداش و ثواب فراوانی به زائر عطا می شود. مزار و زیارتگاهها در اسلام از اعتبار خاصی برخوردار است و مورد تکریم فراوان است، زیارتنامه ها یک دنیا تعلیمات و فرهنگ و آموزش و تربیت دارند. این رساله بر اساس کتب دینی – وحیانی و با روش کتابخانه ای که از طریق فیش برداری از منابع معتبر، همچون بحاراالانوار، الکافی، شوق دیدار، زیارت و تفسیر المیزان و نمونه و ... در چهار فصل به رشته تحریر درآمده است، که در فصل اول به معنا و مفهوم زیارت و پیشینه آن اشاره شده است. که این مهم تنها مربوط به دین اسلام نمی شود بلکه ادیان و ملل مختلف دیگر همچون بابل، مصر باستان، یهود، مسیحیت و ... نیز بدان توجه دارند و در اسلام نیز با دقت در آیات و روایات متوجه می شویم که برای زیارت بسیار سفارش شده و تفاوتی ندارد از دور باشد، در حیات معصوم ( ع) باشد یا در ممات؛ یا نزدیک چرا که زیارت لازمه دین است و پیمان و عهد با امام؛ زیارت ملاقات با خدا و دیدار رسول خدا ( ص)می باشد و نجات از سختی های قیامت. در فصل دوم به فلسفه آن پرداختیم که طی مراجعه به منابع دینی و متون اسلامی چندین فلسفه و علت برای زیارت می توان یافت که از آن موارد است: 1. زیارت منبع الهام و الگوپذیری زائر است. 2. زیارت بال پرواز به ملکوت است. 3. زیارت احترام به مقام ولایت و امامت است. 4. زیارت موعظه جاودانه است و مایه تقرب به خداست. 5. موجب تحول روحی و .. است. در فصل سوم آداب زیارت را بیان کردیم که رعایت آداب زیارت از مهمترین ارکان زیارت، می باشد که از جمله این آداب: غسل زیارت، خضوع و خشوع در هنگام تشرف، آراستگی ظاهری، اذن دخول، نزدیک شدن به ضریح و ... . در فصل چهارم عبرت و درسهای زیارت را یادآور شدیم که عبارتند از: ولایت و برائت، تسلیم دل، یاری دست، احیای فرهنگ، جهاد و شهادت، تبیین آموزش ارزشهای اخلاقی همچون حلم و تقوا و کرم و محبت و توسل و ... . لذا زیارت، دیدار و بزرگداشت شخصیتی است که در پیشگاه باریتعالی دارای ارزش والایی می باشد که منحصر به دین اسلام نمی باشد سایر ادیان نیز به زیارت می روند اما زیارت در دین اسلام بیشتر در مورد معصومین ( ع) مد نظر می باشد که تفاوتی ندارد از دور باشد یا از نزدیک، در حیات ایشان باشد یا در مماتشان و باید دانست که این رفت و آمدها بی هیچ نیست بلکه اگر با رعایت آداب آن باشد آثاری را برای زندگی دنیوی و اخروی زائر مترتب می شود و همچنین عبرتها و درسهای را برای زائر باقی می گذارد تا آنها را الگوی خود قرار دهد. امید است که مورد قبول حضرت حق و حجت بر حقش حضرت بقیه الله الاعظم امام عصر ( عج) قرار گیرد. کلید واژه ها: امام، زار، زیارت، زوار، زائر، مزار، خشوع، خضوع، ولایه.

موضوع رساله حاضر بررسی نقش زنان در پرورش منتظران حقیقی است و با هدف کمک به زنان در جهت رسیدن به خودباوری و آشنایی به وظیفه ی اصلی شان می باشد، که همانا تربیت فرزندان صالح ودر عصر غیبت، پرورش منتظرین حقیقی برای وصول به حکومت عدل الهی است. این رساله در دو بخش که هربخش دارای چهار فصل می باشد، تنظیم گردیده که در ابتدا به بحث استعدادهای منحصر به فرد زنان و تناسب آن ها با رسالت اصلی شان یعنی پرورش و انسان سازی پرداخته شده است. همچنین به این موضوع که در عصر کنونی با تبلیغات سوء دشمن درباره ی جابه جایی نقش ها، وظیفه ی اصلی زنان فراموش گشته است، اشاره نموده و سپس با هدف شناساندن ارزش واقعی پرورندگی و علاج بی توجهی زنان امروزی به این رسالت، نقش مؤثر زنان نمونه در گذشته و اثر محرک انتظار در زندگی زن امروز یادآوری شد. در اواخر بخش اوّل، راهکارهایی جهت نهادینه نمودن خصلت انتظار و کسب ویژگی های منتظر حقیقی ، پیش روی زنان قرار داده که ابتدا خود را منتظری حقیقی بسازند تا بتوانند در راه پرورش منتظرین راستین قدم بردارند. در بخش دوّم نیز، راهکارهای تربیتی متناسب با موضوع مورد بحث یعنی وظایفی که بطور غالب متوجه زنان است، ارائه گردید و برای این منظور به تقسیم دوره های مختلف زندگی کودک و بررسی عوامل و موانع تربیتی مربوط به هر دوران پرداخته شد تا قابل استفاده برای همگان گردد. منابع مورد استفاده در رساله حاضر بیشتر کتابخانه ای است ولی به جهت عدم مطالب مستقیم و مورد نیاز بحث اغلب بوسیله ی برداشت نگارنده با موضوع مد نظر متناسب گشته است. نتایج حاصل از این تحقیق را می توان چنین برشمرد اوّل این که زنان تاشأن وجایگاه والای خویش را نشناسند و به توانایی های دورنی خود واقف نگردند نمی توانند رسالت مهمی که بر دوششان است را به خوبی انجام دهند و از خطر توطئه های دشمن در امان بمانند. مسأله دوّم که به آن رسیدیم آن است که برای انجام هر چه بهتر این وظیفه ی مهم و دشوار در دنیای امروزی، ایجاد حالت انرژی بخش انتظار راستین، زنان ما را بسیار یاری خواهد نمود. نتیجه ی دیگر این تحقیق را می توان سرعت بخشی در پرورش مطلوب بوسیله ی استفاده ی بهینه از دستورات تربیتی اسلام دانست و این که اگر یک زن توصیه های اولیای دین را به درستی به کار بندد در مسیر پرورش منتظرین حقیقی راهی میان بر در پیش گرفته است چنان چه اغلب این توصیه ها در روانشناسی و تربیت نوین امروزی مورد استفاده قرار می گیرد. کلید واژه ها پرورش: در دو معنای تربیت و پرستاری است ( که در این جا، مد نظر همان تربیت نمودن است) منتظر: فردی که در انتظار کسی یا چیزی است، چشم به راه و درنگ کنند. حقیقی: اصلی و واقعی، راست ودرست، در مقابل مجازی منتظر حقیقی: کسی که با جسم و جان و به واقع در انتظار چیزی است و در قلب و زبان و عمل، منتظر است.

در پرتوی عنایات الهی و با استعنت از حضرت ولی عصر(عج)، در این تحقیق بر مبنای مطالعه قرآن با ترجمه آیت الله مکارم شیرازی و استفاده از تفاسیر گوناگون مانند نمونه، المیزان، برهان، صافی، فرات کوفی، مجمع البیان و جامع و سایر منابع فارسی و عربی از قبیل ینابیع الموده، اطیب البیان، المهدی الموعود عند علماء اهل السنه، آیات الولایه، صراط المستقیم، پیام امام زمان و سه گفتار، خورشید مغرب، اثبات مهدویت از دیدگاه قرآن، بحارالانوار، اصول کافی، الامام المهدی فی القرآن والسنه، غایة المرام، اثبات الهدی و غیره تلاش شده است، مجموعه ای از آیات قرآن پیرامون امام زمان(عج) گردآوری شود، این مجموعه شامل آیات مربوط به ولادت امام زمان(عج)، اثبات وجود حضرت ، اوصاف و ویژگی های ایشان، علائم و نشانه های ظهور، نشانه های آخرالزمان، انتظار فرج، رجعت مردگان پس از ظهور، اقسام غیبت حضرت(عج)، اصحاب و یاران حضرت(عج)، عصر ظهور امام زمان(عج)، چگونگی قیام قائم(عج)، محل زندگی امام، مشخات حکومت ایشان، ارتباط با ولی عصر(عج)، مشخصات و عاقبت دشمنان حضرت(عج)ف محفوظ بودن جان حضرت از خطر، نا امیدی کافران پس از ظهور و ایمان آوردن نصاری به امام می باشد. در ابتدای هر سوره تعداد آیات بررسی شده در آن سوره به همراه موضوعات بیان شده است. در کنار هر آیه تعداد آیات بررسی شده در آن سوره به همراه موضوعات بیان شده است. در کنار هر آیه، شماره آیه نوشته شده و پس از ترجمه آیه یک یا چند حدیث از منابع معتبر به عنوان شاهد ارائه و آیات به ترتیب سور دسته بندی شده است. در این پژوهش با بیان تأویل آیات به کمک کلام معصوم، افزون بر اثبات مهدویت از دیدگاه قرآن، اهمیت اعتقاد به ولی عصر در قرآن روشن می شود. این تحقیق علاوه بر این که می تواند برای مفسرین مفید باشد، برای عموم فارسی زبانان قابل استفاده است و امید می رود خلأ ناشی از کمبود کتب فارسی پیرامون این موضوع را بر طرف نماید.

موضوع این تحقیق برنامه های شیطان برای اغوای بشریت در قرآن و حدیث می باشد. انسان فطرتاً خداگرا و شیفته کمال است و انحراف و فساد بیرون از حقیقت انسان است که به وسیله شیطان به انسان تحمیل می شود. طبیعت انسان آشنایی با ملکوت آسمان و نیل به مقامات معنوی است لذا برای رسیدن به این مقامات ضرورت دارد که شیطان را که دشمن دیرینه بشر است و دائماً در صدد اغواء و اضلال بشر بر می آید بهتر بشناسد و با برنامه های او آَشنایی کامل داشته باشد تا به دام او نیفتد و هم کیش او نشود. از آنجا که برنامه انبیاء و اولیای خدا بیدار کردن و توجه دادن به دامها و گامها و برنامه های شیطان است و قرآن که کتاب هدایت او سعادت بشر است و در بیش از دهها آیه و سوره به عبارتهای گوناگون از شیطان و خطرات و یادآوری شده و همگان را به دوری از شیطان و کارهای شیطانی دعوت نموده لذا ضرورت دارد که انسان علاوه بر توجه به حضور خدا و توکل بر او به این دو یعنی قرآن و روایات معصومین تمسک جوید تا از بیراهه ای که شیطان برای آنها در نظر گرفته رهایی یابند. این تحقیق به بحثی تفسیری، روایی و اخلاقی پیرامون برنامه های شیطان می پردازد و روش در این پژوهش دینی، توسعه ای و توصیفی، تحلیلی و کتابخانه ای می باشد. از آشنایی با شیطان این دستاورد به دست می آید که پیروی از شیطان نتیجه ای جز هلاکت و پستی در دنیا و عذاب و عقاب در جهان آخرت ندارد. با شناخت راههای نفوذ شیطان و ابزار و دام های شیطان میزان گناه و جرایم ان شاء الله در جامعه کمرنگ خواهد شد. کلیدواژه ها: الشیطان، ابلیس، اغواء، راههای نفوذ شیطان، دامهای شیطان و ابزار شیطان. در نوشتار حاضر، پس از بررسی مفهوم شیطان و ابلیس و ماهیت شیطان به راههای نفوذ شیطان و دام ها و ابزارهای شیطان می پردازیم.

از بهترین و عالی ترین اعمال دینی امر نماز است که اسلام به آن توجه زیادی کرده است و برای آن آثار و فوائد زیادی در آیات و روایات مطرح نموده است. اگر چه عبادت در تمام ادیان آسمانی وجود دارد ولیکن بهترین و زیباترین نوع عبادت همین نمازی است که در اسلام به شکل و کیفیت خاصی آمده و مسلمانان دعوت به اقامه آن شده اند. در قرآن کریم فلسفه خلقت را عبادت خدای متعال بیان کرده است و در این راستا نماز، نقش مؤثری را ایفا می کند زیرا اکمل عبادت خدای متعال نماز است. لذا بحثی که در این پایان نامه مورد بررسی قرار گرفته قسمت اعظم آن مربوط به بیان علل و ریشه های بی توجهی نوجوانان و جوانان به نماز در این قشر پر نیرو و پر تحرک می باشد. همان طور که می دانید یکی از واقعیتهای موجود در بخشی از جامعه امروزی بی توجهی به معنویات مخصوصاً در امر عبادت و نماز است که اغلب در نسل جوان و نو پای امروزی وجود دارد و لذا وظیفه ایجاب می کند تا ریشه ها و علل این بی توجهی را کشف نمود و راهکارهایی مناسب برای آن بیان نمود و تا ریشه ها و علل کشف نشود راهکارها بی اثر و بی فایده است و باید ما تلاش کنیم تا این نسل پر ارزش را از این مهلکه نجات دهیم. مواردی که در این پایان نامه مورد بررسی و تحقیق قرار گرفته عبارتند از فصل اول شامل موضوع عبادت می باشد که این فصل به چند بخش تقسیم می گردد. 1-تعریف عبادت 2- اهمیت عبادت 3- فلسفه عبادت 4- اثرات عبادت 5- اهداف عبادت فصل دوم شامل موضوع نماز می باشد که این فصل هم به چند بخش تقسیم می گردد. 1-تعریف نماز 2- اهمیت نماز 3- فلسفه نماز 4- اثرات نماز 5- سابقه نماز فصل سوم که مهمترین و بیشترین فصل این پایان نامه را به خود اختصاص داده است آشنایی نسل جوان و نوجوان به نماز و بررسی راههای ترویج و گسترش فرهنگ نماز در میان آنها است. که شامل بخش هایی از قبیل : 1- شناخت نوجوانان و جوانان از نظر روانشناسی و اهمیت این دوره 2- نماز و ضرورت آن برای نسل نوجوان و جوان 3- علل بی توجهی جوانان به نماز و بیان راهکارهایی در این زمینه 4- عوامل موثر در گرایش جوانان به نماز 5- شیوه های مثبت در گرایش جوانان به نماز 6- بیان وظایف والدین، مدیران و مربیان ، الگوهای دینی و مبلغان ، مسئولان و دستگاهای فرهنگی، رسانه های گروهی در جذب نوجوانان و جوانان به نماز