جستجوي پيشرفته | کتابخانه مجازی الفبا

تحولات ساختاری و ارزشی برآمده از چرخش فرهنگی در جوامع معاصر، به موازات رشد، توجه به مقوله حافظه را به دنبال داشته است. حافظه فرهنگی به ابزار مهمی در تولید گفتمان ها و بازنمایی ها و نیز شکل دهی هویت فرهنگی گروه های اجتماعی و ارتباط با بسیاری از نهادها و ساختارهای اجتماعی تبدیل شده است. پیوند حافظه با فرهنگ عامه پسند و نقش صنایع فرهنگی در تولید، بازآفرینی یا تغییر حافظه های فرهنگی اهمیت استراتژیک آن را در سیاست فرهنگ توضیح می دهد. مقاله حاضر در پی تشریح زمینه ها، کارکردها و آثار رواج مطالعات حافظه به عنوان یک سنت آکادمیک بین رشته ای و معرفی رویکردها و نیز روش های عمده آن به ویژه در سنت مطالعات فرهنگی است. مطالعات حافظه، علاوه بر افزودن دستورکارهایی پراهمیت در مطالعه زندگی روزمره و فرهنگ عامه پسند، سهم زیادی نیز در پیوند علوم انسانی و اجتماعی و درک بهتر از پیچیدگی های فرآیندهای اجتماعی و فرهنگی دارد.

مقدمه: تحقیق حاضر با هدف مقایسه سبک های اسنادی و سبک های یادگیری همگرا- واگرا در دانشجویان افسرده و عادی انجام شد.روش: این پژوهش از نوع علی- مقایسه ای است که با نمونه گیری در دسترس، سبک یادگیری و سبک اسنادی 170 دانشجو در مقطع کارشناسی را به کمک پرسش نامه سبک های یادگیری کلب (LSI) و پرسش نامه سبک های اسنادی (ASQ) برای وقایع خوشایند و ناخوشایند سنجید. افراد به کمک پرسش نامه افسردگی بِک به دو گروه افسرده (45 نفر) و عادی (125 نفر) تقسیم شدند. داده های به دست آمده با آزمون من- ویتنی و مجذور کای تجزیه و تحلیل شدند.یافته ها: دانشجویان افسرده در مقایسه با دانشجویان عادی، در موقعیت های مثبت از اسناد درونی و پایدار کمتری استفاده کردند و بین دو گروه از لحاظ سبک اسنادی کلی- اختصاصی در موقعیت مثبت تفاوت معنی داری وجود نداشت. درصورتی که در موقعیت منفی، دانشجویان افسرده در مقایسه با دانشجویان عادی از اسناد درونی بیشتری استفاده کردند و در سایر ابعاد اسنادی تفاوتی با هم نداشتند. به علاوه، بین گروه افسرده و غیرافسرده در استفاده از سبک یادگیری (همگرا- واگرا) تفاوت معنی داری مشاهده نشد. همچنین افراد دارای سبک یادگیری همگرا در مقایسه با افراد دارای سبک یادگیری واگرا، در موقعیت های منفی از اسنادهای بدبینانه بیشتری استفاده نکردند.نتیجه گیری: شنـاخت سبک اسنـادی و الگوی یادگـیری افـراد می تواند به عنوان دو متغیر مهم شناختی در فهم آسیب پذیری شناختی اختلالات هیجانی نقش مهمی ایفا کند.

این مقاله به طرح نظریه های جدید ارتباطات درباره جامعه شبکه ای و ارتباطات مجازی و کاربرد آن در حوزه سایبر سایکولوژی می پردازد. در این چارچوب پس از ارائه مباحث جدید نظری، به منظور ارزیابی دقیق تر آثار اجتماعی و روان شناختی شبکه های مجازی و رسانه های اینترنتی، «وبلاگ» را با توجه به گسترش روزافزون و جایگاه آن در میان جوانان برگزیده است تا با اجرای تحقیقی پیمایشی، رابطه میان بهره مندی از این رسانه و نگرش افراد را درباره روابط مجازی تحلیل کند. بر این اساس، 310 تن از میان دانشجویان دوره کارشناسی دانشکده فنی پردیس 2 دانشگاه تهران به شیوه در دسترس داوطلبانه انتخاب شدند و بر مبنای میزان و نوع بهره مندی از وبلاگ در سه گروه اصلی «بلاگر»، «بلاگ گرد»، و «هیچ کدام» و دو زیرگروه جنسیتی (دختر و پسر) جای گرفتند. پرسش نامه سنجش نگرش مشتمل بر 22 پرسش در مقیاس لیکرت است که توسط پژوهشگران تدوین شد. نتایج این پژوهش معناداری رابطه میان بهره مندی از وبلاگ و نگرش دانشجویان را در باب روابط مجازی نشان داد. علاوه بر آن، رابطه میان میزان بهره مندی از وبلاگ و اعتماد افراد به وبلاگ و روابط بلاگی نیز با استفاده از ضریب همبستگی پیرسون به عنوان فرضیه دوم مورد ارزیابی قرار گرفت که در این سنجش معناداری رابطه میان دو شاخص به دست نیامد.

مقدمه: پژوهش حاضر به منظور بررسی رابطه بین افکار خودکشی و صفات شخصیتی در افراد معتاد وابسته به مواد افیونی انجام شد.روش: 80 آزمودنی در این پژوهش شرکت داشتند که به صورت تصادفی خوشه ای از بین معتادان خود معرف مراجعه کننده به مراکز ترک اعتیاد شیراز انتخاب شدند و به پرسش نامه های اصلاح شده افکار خودکشی و شخصیتی نئو پاسخ دادند. داده های پژوهش حاضر با استفاده از ضریب همبستگی پیرسون و رگرسیون خطی گام به گام تجزیه و تحلیل شدند.یافته ها: در معتادان، ویژگی های شخصیتی «روان نژندگرایی» و «باوجدان بودن» به ترتیب دارای رابطه مثبت و منفی با احساس گناه و خود تخریبی بودند. ویژگی های شخصیتی «برون گرایی» و «باز بودن در برابر تجارب» در معتادان با ناامیدی و احساس حقارت رابطه منفی داشتند. علاوه بر این، ویژگی های شخصیتی «برون گرایی» و «باوجدان بودن» نیز با نمره کل افکار خودکشی گرا رابطه منفی داشتند.نتیجه گیری: با توجه به خطرآفرین بودن افکار خودکشی و بالا بودن میزان اقدام به خودکشی در بین معتادان، به خصوص بعد از عودهای مکرر، شناسایی عوامل خطر آفرین و پیش بایست های شاخص شناسایی این افکار، میزان خطر را کاهش می دهد.

همانند سایر کشورها در ایران نیز برخی افراد از هویت جنسی خود راضی نیستند و تلاش می کنند آن را تغییر دهند. هر چند نظام حقوقی جامعه ایران عمل تغییر جنس را (تحت شرایطی) مجاز می داند، افراد تغییرجنس خواه در فرایند تغییر جنس و حتی بعد از آن در زندگی فردی و اجتماعی خود با محدودیت های زیادی روبه رو هستند. این وضعیت موجودی سرمایه اجتماعی و سطح کیفیت زندگی آن ها را کاهش می دهد. نوشتار حاضر با تکیه بر دیدگاه لین که معتقد است کیفیت زندگی نوعی بازگشت سرمایه اجتماعی است، ابتدا میزان سرمایه اجتماعی و کیفیت زندگی جوانان تغییرجنس خواه ایرانی را توصیف می کند، سپس با الهام از دیدگاه لین رابطه میان سرمایه اجتماعی و کیفیت زندگی آن ها را تحلیل می نماید. اطلاعات تحقیق در سال 1387 از طریق روش پیمایش و پرس وجو از 168 نفر از افراد تحت پوشش مراکز مختلف سازمان بهزیستی کل کشور گردآوری شده است. نتایج به دست آمده حاکی از آن است که میانگین سرمایه اجتماعی و کیفیت زندگی پاسخ گویان از میانگین ریاضی مورد انتظار پایین تر است و بین این دو عامل رابطه ای مستقیم وجود دارد. نازل بودن میزان سرمایه اجتماعی تغییرجنس خواهان باعث شده بازگشت در بعد اظهاری سرمایه اجتماعی آن ها یعنی کیفیت زندگی شان تضعیف شود.

مقدمه: پیوستگی تنیدگی با شغل، به خصوص مشاغل نظامی، نیاز روزافزون به بررسی و تحقیق علمی درباره پیامدهای ناشی از محیط کار و نوع شغل را طلب می کند. هدف اصلی این مقاله بررسی و رتبه بندی علایم جسمانی و روانی ناشی از تنیدگی های زندگی در افراد نظامی بود.روش: این تحقیق از نوع توصیفی - مقطعی است. جامعه مورد مطالعه گروهی از کارکنان یکی از مراکز نظامی بودند. ابزار تحقیق متشکل از پرسش نامه محقق ساخته و پرسش نامه رویدادهای زندگی هلمز و راهه بود که توسط 766 نفر از کارکنان نظامی تکمیل شد.یافته ها: میانگین نمرات جسمانی افراد مورد مطالعه بر حسب نمره رویدادهای زندگی معنی دار بود. به علاوه، افرادی که نمره رویدادهای زندگی آنها بالاتر از 250 بود نسبت به افرادی که نمرات پایین تری داشتند به طور معنی داری میزان بیشتری از علایم جسمانی تنیدگی زا نشان دادند؛ هم چنین افرادی که نمره آنها کمتر از 200 بود نسبت به افرادی که نمره آنها زیر 100 بود، علایم جسمانی تنیدگی زای بیشتری نشان دادند.نتیجه گیری: در نیروهای نظامی، بین تنیدگی ناشی از رویدادهای زندگی و علایم جسمانی و روان شناختی تنیدگی رابطه معنی داری وجود دارد. با افزایش نمره رویداد زندگی، علایم جسمانی و روان شناختی تنیدگی نیز افزایش می یابد.

در مقاله پیش رو سعی بر آن است تا با استفاده از روش تحلیل گفتمان انتقادی، گفتمان ارائه شده از سوی محمود احمدی نژاد، نامزد دور دهم انتخابات ریاست جمهوری، تحلیل شود. روش به کار گرفته شده جهت استخراج دال های این گفتمان تحلیل بینامتنی و بیناگفتمانی پیشنهادی در روش - نظریه فرکلاف است. در ادامه دال های استخراج شده در چهارچوب نظری یعنی روش - نظریه لاکلاو و موفه قرار گرفتند تا با ارائه تصویری کلی ما را در فهم چگونگی مفصل بندی دال ها در کنار یکدیگر، نحوه تعریف و بازتعریف دال ها توسط دال مرکزی، چگونگی انسجام آن ها حول دال برتر و نیز ایجاد مرزهای ضدیتی به منظور غلبه هژمونیک بر سایر گفتمان های موجود در این عرصه یاری نمایند. دال برتری که به این گفتمان انسجام بخشیده و سایر دال ها را حول خود مفصل بندی کرده مدیریت مردمی است.

مقدمه: هدف از پی ریزی این پژوهش، بررسی مهم ترین عوامل شخصیتی موثر در رضایت مندی زناشویی زوجین بود.روش: 600 نفر (300 زوج) به روش نمونه گیری تصادفی (چندمرحله ای) از میان دانشجویان 3 دانشگاه به عنوان گروه نمونه انتخاب شده و پرسش نامه های NEO-FFI و رضایت زناشویی ENRICH را تکمیل کردند. داده ها به کمک رگرسیون چندگانه، ضریب همبستگی پیرسون و آزمون T مستقل مورد تجزیه و تحلیل قرار گرفت.یافته ها: چهار عامل مسوولیت پذیری، روان آزرده خویی و سازگاری مردان و مسوولیت پذیری زنان، %29.2 واریانس رضایت مندی زناشویی مردان را به طور معنی داری تبیین کردند (p<0.03). همچنین، مسوولیت پذیری و روان آزرده خویی زنان و روان آزرده خویی مردان، %27 از تغییرات رضایت مندی زناشویی زنان را تبیین نمودند (p<0.002). نتیجه گیری: از میان ویژگی های شخصیتی، دو عامل مسوولیت پذیری و روان آزرده خویی بیشترین نقش را در تبیین تغییرات رضایت مندی زناشویی زوجین به خود اختصاص می دهند.

ارزش ها از بنیادی ترین عوامل جهت دهنده رفتارهای انسانی در هر جامعه ای به شمار می آیند و نقش مهمی در رشد و توسعه اقتصادی، اجتماعی و سیاسی ایفا می کنند. اولویت های ارزشی که از جامعه ای به جامعه دیگر تفاوت دارند بازتاب تجربه های متفاوت مردم مختلف هستند. این مطالعه با استفاده از نظریه تحول فرهنگی اینگلهارت، درصدد شناخت اولویت های ارزشی معلمان و ارتباط آن با برخی عوامل اقتصادی - اجتماعی است. داده های پژوهش به شیوه پیمایشی و با استفاده از پرسش نامه گردآوری شده است. حجم نمونه شامل 343 معلم شاغل در اداره آموزش و پرورش شهرستان بروجن بوده که به شیوه تصادفی چند مرحله ای انتخاب شده بودند. نتایج حاصل از یافته های پژوهش نشان دادند که معلمان دارای اولویت های ارزشی مادی گرایانه هستند و تفاوتی در اولویت های ارزشی گروه های سنی مختلف معلمان مشاهده نشد. از بین متغیرهای مستقل تحقیق «احساس امنیت اجتماعی»، «جنسیت» و «درآمد» رابطه معناداری با اولویت های ارزشی داشتند.

آیین های سوگواری ماه محرم در شهر اردبیل پدیده مذهبی ساده ای نیست، بلکه چنان کیفیتی را داراست که خصایص یک نمود زنده و فعال فرهنگی و اجتماعی را آشکار می سازد. هدف این مقاله درک و توصیف دقیق مراسم عاشورا در جامعه اردبیل به عنوان میراثی فرهنگی در زمان کنونی و تحلیل مردم شناختی کارکردهای اجتماعی این مراسم در جامعه مورد بررسی است. مقاله حاضر می کوشد با تکیه به روش مردم نگاری، توصیفی جامع، عینی و بدون استنتاج ارزشی از سنن و رسوم عزاداری حسینی در اردبیل ارائه دهد و بر مبنای نظریات امیل دورکیم و کلیفورد گیرتز کارکردهای این مراسم را در حیات اجتماعی و فرهنگی مردم بررسی کند. یافته های تحقیق در دو دسته کلی «ترتیب و کیفیت برگزاری مراسم عزاداری» و «علائم و نشانه ها در مراسم عزاداری» موضوع بندی شده اند. نتیجه کلی آن است که افراد با شرکت در مراسم عاشورا، هویت جمعی و تشخص اجتماعی می یابند و فردیت آن ها در خدمت «وجدان جمعی» قرار می گیرد. علائم و نمادهای به کاررفته در مراسم عزاداری که ماخوذ از نظام فرهنگی جامعه مورد بررسی است، تعلق عزاداران به یک جمع مشخص را نشان می دهد.