جستجوي پيشرفته | کتابخانه مجازی الفبا

بخش اول تحقیق که شامل چهار فصل می شود ، ابتدا با ضرورت شناخت معروف و منکر شروع شده، سپس معنای منکر که از نظر لغوی و اصطلاحی مورد بررسی قرار گرفته و بعد جایگاه امر به معروف و نهی از منکر در قرآن، سنت، مکتب انبیاء و سخنان بزرگان دین و همچنین از دیدگاه عقل بررسی شده است. فصل چهارم با اهمیت امر به معروف و نهی از منکر شروع می شود. بخش دوم به سه فصل شامل آثار، پیامدها و بهانه های تارکان امر به معروف و نهی از منکر اختصاص یافته و برقراری عدالت اجتماعی، سازندگی اجتماعی، استواری نظام اسلامی) از نظر سیاسی ( جلو گیری از تهاجم فرهنگی، همگانی شدن امر به معروف و نهی از منکر، امنیت، قدرتمندی مؤمنان و...) از لحاظ اقتصادی ( بهبود وضع اقتصادی فرد و اجتماع،فقر زدائی فردی و اجتماعی، ترویج فرهنگ قناعت، افزایش بیت المال مسلمین، پاکیزگی کسب و کار حلال بودن کسب و کار و...) از نظر معنوی ( نجات از قهر خدا، بهره مند بودن از الطاف خداوند، شرکت در همه ثوابها، خشنودی خداوند، فلاح و رستگاری، رهایی از دورزخ و....) و در نهایت از لحاظ فردی ( در پی داشتن سلامتی دین ودنیا و نصرت الهی) پرداخته است. همچنین در این فصل از انقلاب اسلامی ایران به عنوان یکی از ثمرات مهم و نتایج باارزش اصل مسلم امر به معروف و نهی از منکر در جنبه های سیاسی و حکومتی آن یاد شده است. فصل دوم با پیامدهای ترک امر به معروف و نهی از منکر شروع می شود . این پیامدها به دو بخش فردی و اجتماعی تقسیم می شود که این دو نیز هر کدام دارای پیامدهای فرهنگی ، اقتصادی، سیاسی، تربیتی و... می باشندکه ذیلأ فقط به ذکر برخی از مهمترین پیامدهای آن بسنده خواهیم کرد. پیامدهای فردی ترک امر به معروف و نهی از منکر ( تضعیف ایمان، شرک در گناه، محرومیت از سعادت و حیاط راستین، غضب الهی، سکوت در برابر گناه و...) پیامدهای اجتماعی( شیوع مفاسد اجتماعی و تبدیل منکر به معروف، عقوبت الهی ، غفلت از دشمن، تفرقه و...) پیامدهای اقتصادی( ربا، احتکار کم فروشی، رشوه دادن و رشوه گرفتن و...) پیامدهای سیاسی( پذیرفتن طا غوتها و رهبری نا اهلان،پذیرفتن عوامل بیگانه، مداهنه و سازش و...) پیامدهای تربیتی و خانوادگی( بی توجهی به فرزندان ، بی توجهی به همسر، مهریه های زیاد، توقع نا بجا از همسر و...) فصل سوم به توجیهات و بهانهجویی های تارکان امر به معروف و نهی از منکر در جامعه و علل و عوامل بی تفاوتی و بی اعتنایی به مسئولیتهای اجتماعی این گروه به دو فرضیه الهی اختصاص یافته است . ترس از ضررهای مالی و جانی، ضعف غیرت دینی، انحراف فکری، بی اثر پنداشتن امر و نهی، خودسازی، روحیه سازشکاری ، حفظ آبروی خود ( اعتراض نکردن در مقابل منکرات توسط برخی افراد جهت حفظ شخصیت) طمعکاری( سکوت در برابر منکرات به طمع مال و هدیه) قلمداد کردن امر به معروف و نهی از منکر به عنوان خلاف آزادی همه اینها مواردی است که به عنوان تو جیهات افراد بهانه جو و بی تفاوت در جهت ترک امر به معروف و نهی از منکر مورد استفاده قرار می گیرد. در بخش پایانی تحقیق ابتدا نتایج حاصل از تحقیق آورده شده و سپس پیشنهادهایی ارائه گردیده که امید است در جهت اصلاح جامعه و ایجاد زمینه جهت ظهور حضرت بقیه الله الاعظم – امام زمان(ع) روحی و ارواح العالمین له الفداء مورد استفاده و بهره برداری قرار گیرد.

زکات در معنای لغوی نمو و زیادی می باشد و همچنین به معنای صدقه، در اصطلاح شرعی به میزان معین از مال گفته می شود این لفظ 32 بار در قرآن ذکر شده است. زکات از دیدگاه قرآن و سنت از جایگاه بالایی برخوردار است. به طوری که قرآن پرداخت زکات را شرط ورود به اسلام می داند، حضرت رسول ( ص) می فرمایند: زکات پل اسلام است. هدف و فلسفه ی تشریع زکات فقر زدایی و حفظ اموال ثروتمندان است، همچنین راه درمان دردهای اقتصادی جامعه است. وجوب زکات اختصاص به دین اسلام ندارد بلکه در ادیان گذشته نیز به پرداخت آن امر شده.همچنان که حضرت مسیح در گهواره می فرماید:((اوصانی بالصلواه و الزکات)). مشهور این است که زکات به موارد نه گانه ( غلات،«جو،گندم،خرما» نقدین « طلا، نقره» انعام سه گانه « گاو،شتر،گوسفند») تعلق می گیردو به مصارف خاص که در سوره توبه آیه 6 بیان شده می رسد.اخذ زکات و تقسیم آن توسط حاکم اسلامی انجام می شود تا بین مردم برادری و برابری ایجاد گردد.پرداخت زکات دارای اثرات فردی و اجتماعی فراوانی می باشد. از جمله اینکه فرد بواسطه پرداخت زکات از صفات ناپسند بخل ، حسد ... دور می شود و به صفات پسندیده نو عدوستی، احسان ... رو می آورد. و در اجتماع بواسطه زکات بسیاری از مردم از رفاه نسبی برخوردار می شوند و مشکلات اقتصادی نظام حل می شود. همچنان که پرداخت زکات دارای اثرات مثبتی است عدم پرداخت آن نیز پیامدهای منفی و مخربی دارد از جمله خشکسالی، مرگ و میر احشام ، کم شدن روزی ، حوادث ناگوار و ... می باشد. کلید واژه های مطرح شده در بحث: زکات، زکو، زکی، زکا : نمو و زیادت و همچنین حصه و میزان معین و معلومی از مال که به جهت پرداخت به مستحقان آن واجب شده است. انفاق : پر کردن شکاف. مصرف کردن انباشته. از بین بردن فقر و نیازمندی. صدقه : سنت حسنه و روش مستمر پیشوایان الهی.

عنوان تحقیق موجود، « آثار نگاه از بینایی معمولی تا بصیرت ملکوتی» است. این تحقیق که در چهار بخش مفاهیم کلی، آثار نگاه از منظر قرآن و سنت، بخش اجتماعی و عرفانی تدوین شده، چند هدف عمده را دنبال می کند که عبارتند از: کشف حقایق بیشتر در زمینه ی آثار نگاه در قرآن و روایات همچنین بررسی علل و عوامل نگاه های حرام در جامعه و آثار و پیامدهای آن و پاسخگویی به برخی سؤالات مبهم در زمینه ی نگاه. در ضمنِ تحقیق، راهکارهایی برای حل معضل نگاه های حرام و آثار ناشی از آن در جامعه ارائه شده است. همچنین آشنا نمودن خوانندگان با نگاه های شهودی به منظور ترغیب آنان به پا گذاردن در این عرصه، از دیگر اهداف این تحقیق است. تحقیق در بخش اجتماعی، در صدد بررسی مشکلات ناشی از نگاه های حرام در جامعه ی کنونی و در زمان حاضر است. روش کلی کار از نوع کتابخانه ای است ؛ اما به تناسب بحث از نوار سخنرانی، سی دی و مشاهدات شخصی و توصیفات بهره گرفته شده است. در این تحقیق سعی بر آن بوده که از منابع دست اول و معتبر استفاده شود؛ چنان که در بخش قرآن، منبع اصلی قرآن کریم و تفاسیر معتبر بوده و در قسمت روایات، کتبی همچون « بحارالانوار»، « وسایل الشیعه» و « اصول کافی» جزو منابع بوده است. همچنین از کتاب هایی همچون « اشارات ابن سینا» و « شرح مقدمه ی قیصری» و کتاب « اللمع فی التصوف» که از جمله ی منابع معتبر عرفانی هستند، در این تحقیق استفاده شده است. البته به تناسب بحث در قسمت هایی نیاز بود که از منابع دست دوم نیز درطول تحقیق استفاده شود. کتاب هایی همچون « چشم برزخی» « بهای یک نگاه» و کتاب « چشم، نگاه، چشمک» از این نوع منابع هستند که در طول تحقیق از آن ها استفاده شده است. از مجموع این نوشتار چنین به دست می آید که نگاه می تواند آثار بسیار گسترده ای برای فرد داشته باشد. آثاری که منحصر به همین دنیا نمی گردد و بر سعادت یا شقاوت اخروی فرد نیز تأثیر می گذارد. تأکید قرآن کریم به اجتناب کردن از نگاه های حرام و امر نمودن به نگاه های همراه با تفکر و عبرت را بایستی در همین راستا ارزیابی نمود. از دیگر نتایج به دست آمده در این تحقیق می توان به شیوع عشق مجازی و چشم چرانی در جامعه در اثر رواج نگاه های حرام اشاره کرد که آثار مخرب و بنیان کنی برای فرد و جامعه با خود به همراه می آورد. همچنین مشخص گردید که نگاه کردن به اشیاء پیرامون ما علاوه بر روح، بر جسم ما نیز تأثیرگذار است. چنان که درمورد نگاه کردن به رنگ ها، این بیان شد. در بخش عرفانی نیز با نگاه های شهودی و باطنی آشنا شدیم و گفتیم که برای باز شدن چشم ملکوتی، اجتناب از محرمات الهی و انجام واجبات از لوازم اصلی راه است که عرفا از طریق پیمودن راه سیر و سلوک به این مرحله دست می یابند. از واژگان کلیدی این پایان نامه می توان به « نگاه، بصیرت، چشم چرانی، عشق مجازی، بصیرت ملکوتی، چشم باطنی» اشاره کرد. نوشتار حاضر در چهار بخش تدوین گردیده است. در بخش اول با عنوان « مفاهیم کلی نگاه»، برخی کارکردها و توانمندی های چشم بیان گردیده است. بخش دوم با عنوان « آثار نگاه از منظر قرآن و سنت»، در دو فصل کلی آثار نگاه از منظر قرآن و آثار نگاه از منظر روایات تدوین شده است. در بخش سوم « آثار نگاه از منظر اجتماعی» بررسی شده است که این بخش، خود، مشتمل بر چهار بحث چشم چرانی، عشق مجازی، آثار نگاه به رنگ ها و آثار نگاه به رسانه های دیداری می باشد. بخش آخر نیز با عنوان « آثار نگاه از منظر عرفانی» مشتمل بر سه فصل زیر است: فصل اول: دریچه ای به سوی ملکوت، فصل دوم: مفهوم عرفان و مراحل سیر و سلوک، فصل سوم: آشنایی با زندگی عارف سالک، محمد تقی بهجت.

پژوهش حاضر مشتمل بر پنج فصل با این عنوان هاست: فصل اول، معنای لغوی و اصطلاحی روزه، فصل دوم، روزه از نظر فقهی: رمضان از نظر لغت و اصطلاح، دعای پیامبر(ص) هنگام رؤیت هلال ماه مبارک رمضان، فرمایش حضرت علی(ع) درباره ی ماه مبارک رمضان، انواع روزه، فرمایش امام چهارم درباره ی اقسام روزه، روزه ی پیامبر(ص) و علی(ع)، روزه داری حضرت داود و حضرت سلیمان، وجوب روزه ی رمضان در قرآن و حدیث، تفسیر آیه ی شریفه ی صوم؛ فصل سوم، سابقه ی روزه در امم گذشته: کیفیت و احکام روزه ی یهودیان، روزه ی نصاری، روزه ی صائبین، روزه در انجیل؛ فصل چهارم، اهمیت روزه از نظر بهداشت و پزشکی؛ فصل پنجم، اهمیت روزه در سازندگی شخصیت روحی و فوائد آن: اهمیت روزه از نظر فردی و اجتماعی (تزکیه ی نفس، نقش روزه در تزکیه ی نفس)، نتایج حاصله در پرتو روزه (بندگی، فقرزدایی، یاد آخرت، بارورشدن اخلاص، تقویت اراده، روزه و قناعت و کمک به اوضاع اقتصادی جامعه ی اسلامی، همدردی با فقرا، تقرّب به درگاه الهی، صبر، استغفار فرشتگان برای صائمین صابر.

کتابنامه: ص. ۲۹۱-‎۲۷۸؛ همچنین بصورت زیرنویس // مساله علم امام(ع) به طور اجمالی مورد اتفاق همه علمای شیعه می باشد و به قول مخالف در این باره دست نیافتیم، زیرا از طرفی ادله نقلی دلیل قطعی بر وقوع آن می باشد و تعارض ضاهری میان ادله، خللی بر مدعا وارد نکرده و قابل جمع است و عمده ترین طریق جمع آن است که علم غیب ذاتی و استقلالی در انحصار خداوند است، اما بندگان برگزیده الهی به تعلیم او و بالعرض، از غیب مطلعند. از طرف دیگر عقل آن را ممکن می داند و ما بر اساس مبانی فلسفه موجود در حکمت مشاء و حکمت متعالیه، امکان اطلاع بر غیب را بررسی نموده و وقوع آن را نسبت به ائمه(ع) که صاحب "نفوس قدسیه" اند و از برترین و بالاترین درجه وجودی در بین مخلوقات الهی برخوردارند، به اثبات رسانده ایم. اما با وجود اتفاق همه علما در اصل آگاهی امام(ع) از غیب، اختلاف نظزهای اساسی در پاره ای از مسائل موجود در علم غیب امام(ع) مطرح است که عمده ترین آنها عبارت است از- علم غیب امام (ع)، بعد تشریحی یا فراتر از آن،- کیفیت علم غیب امام(ع)، فعلی یا ارادی،- متعلق به علم غیب امام(ع)، لوح محفوظ یا لوح محو و اثبات،- علم غیب امام(ع) در میدان عمل و تکلیفشان در رابطه با این مسایل به طور خلاصه می توان گفت که بر اساس ادله نقلی و عقلی، دانش غیبی امام(ع) فراتر از بعد تشریع است، اما اینکه امتداد آن تا کجاست، ادله فوق صریحا آنرا بیان نکرده است. این علوم غیبی در محدوده تشریع قطعا به الفعل است لیکن در محدوده فراتر از آن، اختلاف نظر وجود دارد البته عده ای طریق جمع در این زمینه را در آن دیده اند که بالفعل بودن علم غیب امام (ع) مربوط به مقام نورانیت ایشان است و بالاراده بودن آن مربوط به مقام عنصری و جسمانی آن بزرگواران در رابطه با متعلق دانش غیبی ائمه(ع) نیز به دلیل ادله نقلی متفاوت اختلاف نظر است اما قدر مسلم این است که دانش غیبی ایشان در مورد مسایل دین و شریعت به لوح محفوظ تعلق گرفته که قابل محو و اثبات نیست و در مورد مسایل و رای آن نیز امتناعی برای این امر وجود ندارد اگر چه گاهی ممکن است حکمت و مصلحت الهی چنین اقتضا کند که آن بزرگواران از تغییرات موجود در لوح محو و اثبات اظهار بی اطلاعی کنند و البته این نقصی برای آنها محسوب نمی شود چرا که به عقیده برخی ایشان بر حسب مقام نورانیتشان از آن امو نیز مطلعند. نکته مهم و اساسی دیگر این است که ائمه(ع) در بکارگیری دانش غیبیخویش، پیرو تکالیف الهی و مصلحت های واقعی بوده اند و بر این اساس در بیشتر اوقات تنها علوم بشری خود را ملاک عمل قرار می دادند البته گاه همان مصلحت ها و حکمت ها اقتضا می کرد که آن بزرگواران از دانش غیبی خود استفاده نموده و آن را مبنای فعل و عمل خود قرار دهند این مسیله پایه و اساس حل بسیاری از شبهات پیرامون علم غیب امام(ع) است.

محیی الدین ابن عربی عارف بنام قرن ششم هجری قمری و بنیان گذار عرفان نظری، در مورد مسألة نبوت و ولایت نظراتی ارائه داده است. امّا وی در هیچ مسأله ای به اندازة مسألة ختم ولایت و خاتمیت به طور مشوّش و مضطرب و به ظاهر متناقض، سخن نگفته است وی در آثارش به خصوص فتوحات مکیه و فصوص الحکم در مورد ختم ولایت سخن رانده است که شارحان و تابعان آن مانند علامه داوود قیصری، مؤید الدین محمد جندی، ملا عبدالرزاق کاشانی، سید حیدر آملی و آقا محمدرضا قمشه ای(حکیم صهبا) به تفسر و توضیح آن پرداخته اند. در میان شارحان وی سید حیدر آملی سخنان ابن عربی را در مورد ختم ولایت متناقض دانسته و گاهی در آثار خویش ابن عربی را مورد هجوم خویش قرار داده و نظرات ابن عربی و قیصری شارح او را حمل بر مذهب تسنّن می نماید. امّا حکیم الهی آقا محمد رضا قمشه ای (حکیم صهبا)(ره) با درایت و ظرافت و دقّت تمام کوشیده است تا میان آراء ابن عربی در مورد مسأله ختم ولایت تلفیق و تألیف ایجاد کند. شاید در میان شارحان وی در مورد این مسأله هیچ کس به پای حکیم صهبا نرسد زیرا وی با استادی تمام و با تقسیماتی که در مورد ولایت ارائه داده است توانسته است سخنان شیخ اکبر ابن عربی را به گونه ای ارائه دهد که حاکی از عدم تضاد و تناقض باشد. از نظر او خاتم ولایت مطلقة محمدیه همان امیرالمومنین علی(ع) یا مهدی موعود(ع) می باشد و معتقد است که ابن عربی هم مانند وی علی بن ابیطالب را ختم ولایت مطلقة محمدیه می داند.

پایان نامه حاضر و ترجمه چهارمقاله اول کتاب دکارت ویراسته جان کاتینگهام به همراه مقدمه و حواشی است. فلسفه دکارت و تاثیر وی در تاریخ تفکر و حائز اهمیت بسزایی است. بامطالعه تاریخ فلسفه بعد از دکارت نقش و تأثیر وی روشنتر می شود. این مقالات که توسط جان کاتینگهام ویراستاری شده است و منتجی از مقالاتی است که توسط نویسندگان نام آوری تألیف شده ا ند و در هر مقاله جنبه ای مهم از فلسفه دکارت مورد نقد و بررسی قرار گرفته و آرای متفکران و منتقدان دیگری نیز نقل قول شده است. در مقدمه پایان نامه به کلیت فلسفه دکارت اشاره شده تا کسانی که آشنایی کمتری با این فلسفه دارند یا آنرا نمی شناسند با درک بهتری مقالات بعدی را مطالعه کنند ودیدگاه بهتری از موضوع و اهدافش داشته باشند.

حقایق هستی واحد بوده و تکثرناپذیرند و فهم آنان بر ضرورتی از ناحیة عقل و دعوتی مصرانه ازسوی دین استوار است، اما تمام آنها به فهم تمام آدمیان در نمی آید و همین فریاد عجز فلسفه است؛ اما دین آمده است تا تمام مردم را از فهم و عمل بر طبق آن حقایق بهره مند کند و به دنبال آن بود. که تمثلات و تنزلات آن حقایق به گزاره های دینی بدل شده گزاره هایی که فهم ساده آنهاتضمین کننده مصالح عموم آدمیان است و تأویل آنها منحصر و مختص به عالمان است. برای رسیدن به هر کدام از این حقایق سه راه وجود دارد: راه دقیق و عمیق و استوار فلسفه، راه ساده وبرهانی و عامه پسند دین و یا راه پرپیچ و خم و بی محتوای عقلی در میانة مردم و فیلسوفان بهترین راه برای عموم مردم راه دوم است و برای فیلسفوان راه اول مناسب است و راه سوم که اشعریان و معتزلیان از آن رفته اند هم خطا است و هم مضر. این مدعای فیلسوفی بزرگ از غرب دنیای اسلام است. ابن رشد فیلسوف قرن ششم، اندیشمندی است که در فلسفه به ارسطو توقف کرده است و در فقه از یکی از ظاهرگراترین فرقه های زمان خویش حمایت می کند. خدا وجوددارد. راه دینی، یقینی و عمومی رسیدن به این حقیقت کدام است؟ خدا یکی است. راه دینی، یقینی و عمومی رسیدن به این حقیقت کدام است؟ چه صفات و چه رفتارهایی را می توان به خدا نسبت داد؟ کدامشان حقیقی و کدامشان دینی است و راه رسیدن به آنها چگونه است؟ متکلمان زمان ابن رشد که قرار بود پاسدار دین باشند، در اکثر این موارد به مسیری قدم گذاشتند که نه عالمانه بود و نه دینی و نه برای عموم مردم قابل فهم بود. اینان بر مبنای فهم خطای خویش، هر روز دین را به شکلی تغییر دادند و فواید آن را از میان بردند و تشتت را برای مسلمانان به ارمغان آوردند. ابن رشد از تک تک موارد بالا و از راه متکلمان مفصلا بحث می کند. در تمام این موارد، آنچه برای آدمیان، مفید و ضروری است، معنای روشن عبارتهای دینی است و نه تأویل آن. اما تأویل نیزجایی و جایگاهی دارد که ابن رشد خاتمه کتاب را به آن اختصاص داده است.

کتاب حکمه الاشراق، تصنیف شیخ شهاب الدین سهروردی و شرح قطب الدین شیرازی است. مؤلف ابتدا به شرح حال مصنف؛ یعنی شیخ اشراق(سهروردی) به طور اختصار می پردازد و سپس شرح حال شارح آن یعنی قطب الدین شیرازی را بیان می کند. رساله حاضر متشکل از چند فصل است شامل: سبب بیم دادن و آگاهی یافتن برنهانیها، و اینکه «صورت کائنات به طور پیوسته و همیشگی در عالم برزخ استوارند» و «صور کائنات باید تکرار شوند» نتیجه ای که مترجم از این شرح به آن رسیده به این قراراست؛ صورت های کائنات که نفس بر آنها آگاهی می یابد اگر اثر آنها در نیروی ذاکره باقی نماند، حکمی و اثری برای آن نخواهد بود، و به شیوه های سیر و سلوک و صاحبان عبرت و راز توفیقات الهی می پردازد. رساله فوق جز کتاب«شرح حکمه الاشراق» منبع دیگری ندارد.

در این پایان نامه دیدگاه قرینه گرایان و بنیان انگاران چون(توماس آکویناس ) در مورد عقاید پایه و عقاید غیرپایه مطرح شده است و در پی آن دیدگاه قائلین به معرفت شناسی اصلاح شده، مطرح شده و در نهایت به این بحث ختم شده است که باور به خدا جزو عقاید واقعا" پایه هست