جستجوي پيشرفته | کتابخانه مجازی الفبا

التحقيق في نفى التحريف عن القرآن الشريف، نوشته سيد على حسينى ميلانى، كتابى است كه به نقد و بررسى شبهه تحريف قرآن كريم در منابع روايى و علمى اهل سنت و شيعه پرداخته و تحريف ناپذيرى قرآن را براساس آيات قرآنى و روايات وارده از معصومين عليهم‌السلام اثبات مى‌كند. كتاب؛ مشتمل بر مقدمه‌اى از مؤلف و دو باب كه هر يك دربر گيرندۀ فصولى چند است، مى‌باشد: الباب الاول: «الشيعة و التحريف» كه فصول ذيل را دربر مى‌گيرد: الفصل الاول: كلمات اعلام الشيعة في نفى التحريف. الفصل الثاني: ادلة الشيعة على نفى التحريف. الفصل الثالث: احاديث التحريف في كتب الشيعة. الفصل الرابع: شبهات حول القرآن على ضوء أخبار الشيعة الامامية. الفصل الخامس: الرواة لأحاديث التحريف من الشيعة. الباب الثاني: «اهل السنة و التحريف» مشتمل بر فصل‌هاى زير مى‌باشد: الفصل الاول: احاديث التحريف في كتب اهل السنة. الفصل الثاني: الرواة لاحاديث التحريف من السنة. الفصل الثالث: الاقوال و الآراء في اهل السنة. الفصل الرابع: نقد و تمحيص. الفصل الخامس: مشهوران لا أصل لهما. اين فصل دو عنوان: الكلام حول الصحيحين و الكلام حول الصحابة را دربر مى‌گيرد. ايقاظ، خاتمة الباب الثاني، خاتمة الكتاب، فهرست مصادر كتاب و فهرست موضوعات ديگر اجزاء ساختار كتاب را شكل مى‌دهند. در بخش اول اين كتاب ابتدا گفتار بزرگان شيعه؛ همچون ابن بابويه قمى، شيخ مفيد، شيخ طوسى، شيخ طبرسى، ابن طاووس، علامه حلّى، شيخ بهايى و... را در نفى تحريف يادآورى شده و سپس ادلۀ شيعه دربارۀ عدم وقوع تحريف در قرآن كريم را كه عبارتند از: آياتى از قرآن كريم، احاديث وارده از معصومين عليهم‌السلام، گفتۀ عمر «حسبنا كتاب اللّه»، اجماع، تواتر قرآن، اعجاز قرآن و غيره، يادآور مى‌شود. در فصلى ديگر از كتاب احاديث دال بر وقوع تحريف كه در كتب شيعى فراهم آمده است، مورد نقد قرار مى‌گيرد. در ادامه به نقد و پاسخ‌دهى شبهاتى كه در پرتو برخى احاديث شيعى در مورد تحريف قرآن ايراد شده، پرداخته مى‌شود. سپس راويان احاديث تحريف در منابع شيعى معرفى و جايگاه ايشان از نظر علم رجال و حديث مورد ارزيابى قرار مى‌گيرد. در بخش دوم كتاب، به بررسى ديدگاه اهل سنت در مورد شبهه تحريف پرداخته شده و احاديث تحريف در منابع سنى و راويان اين احاديث مورد نقد و ارزيابى قرار گرفته است. همچنين شبهاتى كه از طريق اين‌گونه احاديث ايراد شده، مطرح و بدان‌ها پاسخ داده شده است. سپس به بيان نظرات و ديدگاه‌هاى اهل سنت در مورد موضوع تحريف و احاديث وارد شده، در اين باب پرداخته شده است. نويسنده فصلى ديگر از كتاب را به نقد و بررسى روايات وارده دربارۀ وقوع خطا در قرآن، احاديث وارده در باب جمع و تدوين قرآن و احاديث نقصان قرآن اختصاص داده است. در آخرين فصل از كتاب هم به نقد و بررسى صحيح بخارى و صحيح مسلم كه از مهم‌ترين منابع روايى اهل سنت‌اند، پرداخته شده است. در اين فصل ديدگاه عالمان سنى دربارۀ دو شخصيت بخارى و مسلم و نيز صحيح مسلم و صحيح بخارى بيان شده و در نهايت دربارۀ عدالت و دانش صحابه مطالبى مطرح شده است.

در اين نوشتار، كتاب دفاعٌ عنِ الكافى، تأليف ثامر هاشم حبيب العميدى، از انتشارات مركز الغدير للدراسات الإسلامية قم (۱۴۱۵ ق) به صورت اجمالى معرفى گرديده است. نگارنده كتاب سعى كرده است تا تهاجم هاى گسترده به كتاب شريف الكافى در طول تاريخ را پاسخ گويد و شبهات و اشكالات وارده بر آن را نيز مطرح و رد نمايد. العميدى، ضمن بيان جايگاه ويژه كتاب الكافى به برجستگى هاى مهم اين كتاب و نگارنده آن يعنى شيخى كلينى رحمه الله پرداخته و به بررسى اصطلاحات و مفاهيم عقلى مهم اين كتاب، در باب امامت و خلافت مى پردازد. وى همچنين ادّعاهاى علماى اهل سنّت در مورد تناقض و ضعف سند روايات مربوط به مهدويت در كتاب الكافى را مطرح و پاسخ مى گويد. در فرازهايى ديگر از كتاب، العميدى، به مباحث مربوط به بداء، تقيه، قضا و قدر، تحريف قرآن و تهمت هاى وارده از اهل سنّت را در اين زمينه ها مطرح مى كند و دلايل جاهلانه آنان را پاسخ مى گويد. وى براى پاسخ به اين ادّعاها از منابع مهم شيعى و اهل سنّت، بهره گرفته است. كتاب ارزشمند الكافى، تأليف أبو جعفر محمّد بن يعقوب بن اسحاق الكلينى الرازى (م ۳۲۰ق )از مهم ترين منابع شيعه و متقن ترين آنها بعد از قرآن، از وجهه و اعتبار خاصى در ميان علما و دانشمندان و همچنين عامه شيعيان، برخوردار است. اين اعتبار و ارزش، مديون دقّت و تتبّع شيخ كلينى، در ميان منابع دست اوّل شيعه و گزينش آنها به بهترين شيوه، و گردآورى و تنظيم و سازماندهى آنها در اين مجموعه گران قدر است. از آن جا كه هر آنچه پر اهميت باشد و از محوريت بيشترى برخوردار باشد، بالطبع، از طعن و هجمه بيشترى نيز بهره مند خواهد شد و اين هجمه ها، آن گاه فزونى خواهند يافت كه كتاب، محور و معرّف مذهب و عقايد مذهبى فرقه اى دينى باشد، لذا از هر وسيله اى، در آسيب زدن و بى اهميت ساختن آن، كوتاهى نخواهد شد. كتاب ارزشمند الكافى نيز از اين گروه از كتب است. اين كتاب، بسيار مورد تهاجم و حمله قرارگرفته است و نويسنده دانشور و گران قدرى چون ثامر هاشم حبيب العميدى، در دفاع از الكافى و پاسخگويى به شبهات و اشكالات وارد بر آن، دست به قلم برده و قسمتى از عمر خود را صرف تحقيق و تفحص در اين زمينه كرده است. ايشان قبل از دفاع عن الكافى، با بررسى در الكافى، كتاب الشيخ الكلينى البغدادى و كتابه الكافى ـ الفروع را تأليف كرده اند كه البته اين تأليف، محصول پايان نامه ايشان در دوره كارشناسى ارشد بوده است. ۱ ايشان با برخوردارى از اين پشتوانه علمى و پژوهشى در الكافى، دست به نگارش كتاب دفاع عن الكافى زده است. ما نيز در اين نوشتار، بر آنيم تا معناى توصيفى اى از اين كتاب، ارائه دهيم. كتاب دفاع عن الكافى در دو جلد نگارش يافته است كه جلد اوّل آن، ۷۶۸ صفحه و جلد دوم آن، ۷۸۹ صفحه است. جلد دوم اين كتاب، در ادامه همان جلد اوّل، در دو باب آمده كه باب سوم آن، داراى چهار فصل و باب چهارم، داراى سه فصل است. باب سوم اين كتاب، در مورد «بداء» است. در اين جا نيز ابتدا بررسى لغوى و اصطلاحى اين واژه، ارائه شده است و سپس سوء برداشتى را كه از بداء شده، آورده است. در ادامه، نويسنده، اتّهاماتى كه با محوريت بداء، بر شيعه وارد ساخته اند، يكى يكى بر مى شمرد و بدانها پاسخ مى گويد كه در اين جا، فهرستوار، به اين اتّهامات و پاسخ ها اشاره مى كنيم: از جمله آن اتهامات: ۱. بداء، عقيده يهود است. وى، با مطرح كردن اين بحث كه يهود، خود، نسخ و بداء را انكار مى كنند، دلايل ديگرى هم براى ردّ اين اتّهام، آورده است. ۲. اصل بداء را ائمّه شيعه ـ كه از آنها به رافضه تعبير مى كنند ـ، وضع كرده اند. مؤلّف در اين جا با اشاره به اين كه در نزد خود اهل سنّت، امكان تغيير قضا وقدر وجود دارد، به آن پاسخ مى دهد و براى تبيين اين كلام، به نقل دو حديث از انس بن مالك ـ كه در صحيح البخارى آمده ـ مى پردازد كه در آنها تغيير قضا و قدر، به صراحت، آمده است. در ادامه، هشت حديث ديگر از بخارى (با نقل هاى متعدّد از راويان مختلف) را يك به يك مطرح و بررسى مى كند. سپس وارد مبحث محو و اثبات در نظر مفسّران اهل سنّت مى شود و بيان مى دارد كه همه صحابه و در رأس آنها عمر بن الخطّاب، به محو و اثبات، اعتقاد داشته اند و اين مطلب را از تفسير آيه ۳۹ سوره رعد: «يَمْحُواْ اللَّهُ مَا يَشَآءُ وَ يُثْبِتُ وَ عِندَهُ أُمُّ الْكِتَـبِ»، از منابع خود آنان مى آورد. فصل دوم اين باب، با متّهم كردن شيعه به «نسبت جهل دادن به خداى تعالى» آغاز مى شود كه ابتدا اقوال آنان را مطرح مى كند و سپس در پى ردّ آنها بر مى آيد و براى اين كار، ابتدا از قرآن، سپس از سنّت (با بيان سيزده قول از معصومان) و در آخر، از قول علماى شيعى با نقل بيست قول از بيست نفر علما، دالّ بر اين كه هيچ يك، قائل به جهل خداى تعالى در قبول بداء و محور اثبات نيستند، استفاده مى كند و بيان مى دارد كه بزرگان شيعه، چون شيخ صدوق، شيخ مفيد و شيخ طوسى، بر تكفير قائلان به جهل خدا فتوا داده اند. در ادامه، عقيده شيعيان را در صفات خدا مطرح مى كند كه هر چند اين بحث فلسفى است، ولى با بياناتى روشن و روان، اين بحث را به خوبى مطرح نموده، دامن شيعه را از اين اتّهام، پاك مى كند. فصل سوم اين باب، به موضع گيرى شيعه در مورد بداء و مفهوم آن نزد شيعيان مى پردازد كه بداء را نسخ در تكوين مى دانند و اين اعتقاد را به صحابه نيز نسبت مى دهند. مطلب چشمگير اين فصل، همان بيان و نقل اعتقاد بزرگان شيعه، درباره مسئله بداء است. فصل چهارم اين باب، به بيان و بررسى احاديث در بداء، اختصاص دارد. دسته اوّل اين احاديث، در اهميّت بداء است كه به نقل پنج حديث در آن زمينه مى پردازد و در ادامه، به طرح هاى بنيادى اى چون: دلايل اعتقاد به بداء، نتيجه اين اعتقاد، قبول داشتن خداى تعالى به طور جزم و نيز آزادى انسان در انتخاب سرنوشت و... مى پردازد. دسته دوم احاديث اين فصل، شامل رواياتى در تفسير برخى از آيات قرآن است كه نويسنده، مطالبى را در اين خصوص، استنتاج و استخراج كرده و به منصّه ظهور رسانيده است. دسته سوم احاديث، در بيان و تشريح انواع «قضا» است. در اين قسمت، نويسنده، به ذكر چهار حديث مى پردازد و در ادامه، قضا را به دو دسته تقسيم مى كند: قضايى كه فقط خدا از آن اطلاع دارد و قضايى كه خدا آن را به مقرّبان نيز ياد مى دهد كه در اين قسمت، برخى از اعترافات اهل سنّت، درباره قضاى موقوف نيز آورده شده است. گونه چهارم احاديث اين فصل، در «نفى جهل از خداى تعالى» است كه در اين جا نيز چهار حديث نقل شده است. در ادامه، چند حديث ديگر درباره «بداء در امامت» آورده و مى گويد: در امر امامت، بداء نيست و امامت از قضاياى محتوم است. وى با آوردن چند روايت، اين مطلب را نقد و بررسى مى كند. باب چهارم اين كتاب، به «شبهه تحريف قرآن كريم» اختصاص دارد. در ابتداى اين باب نيز به روش گذشته، ابتدا تعريفى از تحريف (چه در لغت و چه در اصطلاح) ارائه شده است و انواع تحريف (تحريف ترتيبى، تحريف معنوى و تحريف لفظى) را برشمرده است. در ادامه، نويسنده، اين ادّعا را كه: «شيعه، قائل به تحريف قرآن است»، مورد بررسى و نقد قرار مى دهد. قائلان اين كلام مى گويند: «شيعيان معتقدند در قرآن، آياتى وجود داشته است كه به صراحت، به مسئله امامت اشاره كرده است، وليكن تحريف يا حذف شده است». العميدى، در ردّ اين اتّهام، ابتدا آياتى را كه به مسئله امامت اشاره دارند و حذف و تحريف نشده اند، بيان مى كند، مثل: آيه ۵۵ سوره مائده: «إِنَّمَا وَلِيُّكُمُ اللَّهُ وَرَسُولُهُ وَالَّذِينَ ءَامَنُواْ الَّذِينَ يُقِيمُونَ الصَّلَوةَ وَيُؤْتُونَ الزَّكَوةَ وَهُمْ رَ كِعُونَ». و نيز آيه هفده سوره هود و آيه هفت سوره بيّنه و آيه ۲۴ سوره صافّات كه به اعترافات اهل سنّت، در شأن اهل بيت عليهم السلام نازل شده اند. پس از آن، به سنّت نبوى اشاره مى كند و مى گويد: «بر فرض كه هيچ آيه اى در قرآن، دالّ بر ولايت حضرت على عليه السلام نباشد، مگر در سنّت نبوى، به اين مسئله، كم اشاره شده است ؟» و بر اين مسئله، چندين شاهد ذكر مى كند. در اين ميان، تعدادى از احاديثى كه در كتب اهل سنّت، به رهبرى و امامت حضرت على عليه السلام بعد از رسول اكرم صلى الله عليه و آله اشاره دارند، مطرح كرده، كه البته اين روايات، به طور آشكار، دلالت بر امامت ندارند، بلكه از شأن و فضيلت ايشان خبر مى دهند. اتهام ديگر آن كه، ادعاى تحريف را به ائمّه شيعه نسبت مى دهند كه در جواب اين تهمت، بار ديگر از قرآن و سنّت، دلايل و شواهدى در نقض كلام آنها ذكر مى كند. نويسنده، در اين زمينه، به مناسبت، به ماجراى «وضع» و «وضّاعان» در اهل سنّت مى پردازد و به قضيه وضع در زمان صحابه و تابعيان نيز اشاره اى دارد. در پايان، چندين نمونه از حديث هاى موضوع را گزارش مى دهد و تعدادى از وضّاعان چون: ابو هريره، عمرو بن العاص، مغيرة بن شعبه و... را معرفى مى كند و به نقد و بررسى احاديث نقل شده از آنها مى پردازد. اين ادّعا را كه: «شيعه، قائل به صحّت همه احاديث در الكافى است»، تكذيب مى كند و مى فرمايد: «منشأ اين افترا، آلوسى است كه از بهتان به شيعه، دريغ نورزيده است». در ادامه، نظر عدّه اى از علماى شيعه را درباره الكافى و نظر بزرگان اهل سنّت را درباره صحيح البخارى بيان مى دارد و اين دو ديدگاه را مورد بحث و بررسى قرار مى دهد. فصل دوم اين باب، به بررسى سندى و متنى روايات تحريف اختصاص دارد كه در اين قسمت، به شكل گسترده، ۶۱ روايت را نقل كرده و بررسى سندى و متنى انجام داده است كه اين كار، به نوبه خود، از اهمّيت فقه الحديثى ويژه اى برخوردار است. فصل سوم اين باب، به تحريف در نزد اهل سنّت اختصاص دارد و انواع تحريف را در كتب آنها مطرح مى دارد: الف. تحريف آنچه متعلّق به حروف قرآن است. ب. تحريف آنچه متعلّق به كلمات قرآن است. ج. تحريف آنچه مربوط به آيات قرآن است. د. تحريف آنچه مربوط به سوره هاى قرآن است. ه. تحريف آنچه متعلّق به كل قرآن كريم است. آنان معتقدند قرآن، افزون بر بيست ميليون حرف داشته، ولى تحريف شده است كه نويسنده كتاب براى هر قسم از انواع تحريف، نقلى از كتب اهل سنّت، ذكر مى كند. در پايان كتاب، خلاصه مباحث و نتيجه گيرى كلى، در ۴۱ صفحه آمده است. نويسنده براى تأليف اين كتاب، از ۶۷۴ مأخذ مهمّ اهل شيعه و اهل سنّت، بهره گرفته است و اين، خود، هرچه بيشتر به غنا و ارزش علمى و پژوهشى كتاب افزوده است. روش و منش نويسنده در اين كتاب، اين بوده است كه مستدل و مستند سخن بگويد. به اعتقاد نگارنده، دفاع عن الكافى، كتابى است كه به خوبى توانسته است از ساحت مقدّس تشيّع دفاع كرده، دامن پاك شيعه را از بهتان ها و افتراهايى كه به ناحق و از روى كينه ورزى به شيعه و شيعيان روا مى دارند، پاك كند.

کتاب " معرفة الإمام" تعریب کتاب امام‌شناسى از مهمترين آثار علاّمۀ طهرانى بشمار مى‌رود كه در 18 جلد تدوين شده است اين كتاب مجموعه‌اى است از بحثهاى تفسيرى، فلسفى، روائى، تاريخى، اجتماعى دربارۀ امامت و ولايت به طور كلّى و دربارۀ امامت و ولايت اميرالمؤمنين (علیه السلام) ائمّۀ معصومين عليهم‌السلام بالخصوص كه به صورت درسهاى استدلالى علمى متّخذ از قرآن كريم و روايات وارده از خاصّه و عامّه و ابحاث حلّى و نقدى پيرامون ولايت مى‌باشد اين مجموعه كه شامل 270 درس است در سال 1391 هجرى قمرى در ماه مبارك رمضان براى برخى از دوستان ايمانى تدريس شده است. در "جلد چهاردهم" به مطالب زير اشاره شده است: امر قرآن و پيامبر به كتابت و تربيت كاتبان، منع عمر از كتابت حديث پيامبر صلی الله علیه و آله و سلم، بيان علاّمۀ طباطبايى دربارۀ عدم تحريف قرآن، نقدى بر كتاب فصل الخطاب در تحريف قرآن، معرّفى تأليفات اميرالمؤمنين (علیه السلام):مصحف على، مصحف فاطمه و كتابهاى جامعه، جفر، ديات، فرائض، السّتّين در علوم قرآن و...، تقدّم شيعه در تدوين به پيروى از اميرالمؤمنين (علیه السلام)، در حالى كه تدوين در اهل سنّت پس از دو قرن بوده است، كيفيّت تكوّن اسرائيليّات در حديث و سنت و روايات ابوهريره و عبدالله بن عمرو

مجموعه “لمحات فی الکتاب و الحدیث و المذهب” عنوان یکی از مهم‌ترین آثار آیت‌الله صافی گلپایگانی است که به زبان عربی در سه جلد به نگارش درآمده و منتشرشده است. این مجموعه شامل 23 رساله فقهی_ اعتقادی به قلم این عالم آگاه است که بعضی از این رساله‌ها در چند سال گذشته به‌صورت مستقل به چاپ رسیده و برخی دیگر نیز برای نخستین بار منتشر شد. "جلد دوم" رساله سیزدهم: “مع الخطیب فی خطوطه العریضة” در سال 1380هـ.ق محب الدین خطیب وهابی معروف، كتاب (الخطوط العریضة) را در ایراد اتهاماتی به مذهب شیعه نوشت و نوبت اول آن چاپ شد. او در مقدمه این رساله می‌گوید كه به خاطر اوضاع امّت اسلام بعد از چاپ اول، به این كتاب جوابی ندادم لیكن وقتی چاپ‌های مكرّر آن را دیدم به طوری كه حتی رایگان در موسم حج تقسیم می‌شد، به درخواست جمعی از آگاهان و بزرگان، جوابی به این كتاب نوشتم. این كتاب تا به حال در صدها هزار تیراژ مستقلاً به چاپ رسیده است. رساله چهاردهم: “صوت الحق و دعوة الصدق” این رساله در سال 1396 هـ.ق به رشته تحریر درآمد كه به بحث مهم تقریب بین مذاهب و اتحاد بین شیعه و اهل سنّت پرداخته است. در این كتاب، به عقائد مشترك و اختلافی بین این دو فرقه مهم اسلامی اشاره كرده و اشاره‌ای هم به بحث صیانت قرآن از تحریف دارد. او با طرح پیشنهاد “تشكیل مؤتمر من اقطاب فكرة ‌التقریب” به عنوان پیشنهاد اصولی برای پایان دادن اختلاف بین مذاهب این رساله را به پایان برده است. رساله پانزدهم: “أمان الأمة من الضلال و الإختلاف” “ایمنی امّت از گمراهی و اختلاف” عنوان پانزدهمین رساله این مجموعه نفیس می‌باشد كه به مباحث مهمی از جمله سبب اعراض اهل سنت از احادیث شیعه و نیز وجوب تقدیم روایات اهل بیت علیهم‌السلام بر روایات دیگران و نصوص صحیحه بر وجوب تمسك به اهل بیت علیهم‌السلام پرداخته است.

مجموعه “لمحات فی الکتاب و الحدیث و المذهب” عنوان یکی از مهم‌ترین آثار آیت‌الله صافی گلپایگانی است که به زبان عربی در سه جلد به نگارش درآمده و منتشرشده است. این مجموعه شامل 23 رساله فقهی_ اعتقادی به قلم این عالم آگاه است که بعضی از این رساله‌ها در چند سال گذشته به‌صورت مستقل به چاپ رسیده و برخی دیگر نیز برای نخستین بار منتشر شد. "جلد سوم" رساله شانزدهم: “الأحكام الشرعیة ثابتة لا تتغیر” در سال 1410 هـ.ق مقاله‌ای در مجله كویتی “العربی” شماره 379 تحت عنوان “الفتاوی و الأحكام الإسلامیة بین التغیر و الثبات” به چاپ رسید كه او با توجه به اهمیت این مبحث، این رساله را در یازده فصل در جواب و نقد این مقاله به رشته تحریر درآورد. رساله هفدهم: “ مسألة التعصیب” شیخ جاد الحق در یكی از سخنرانی‌های خود كه در روزنامه “الأهرام” مصر به چاپ رسیده بود به درخواست استاد احمد بهاء الدین مالكی (كه درخواست مراجعه به فقه شیعه در باب مواریث و بخصوص منع عصبة از ارث باقی تركه و ردّ بقیه به اصحاب فرض كرده بود) جواب رد داده و مراجعه به فتوای شیعه را عمل بر خلاف نصوص قرآن و سنّت دانسته بود. او با توجه به اهمیت این بحث، و نیز بحث از اینكه فتاوای شیعه همه مبتنی بر نصوص قرآن و سنت است،‌این رساله را با قلمی مستدل نگاشته‌است. رساله هجدهم: “القرآن مصون عن التحریف” رساله “قرآن محفوظ از تحریف” به عنوان هجدهمین رساله مجموعه “لمحات”، اجابت درخواست برخی از فضلاء حوزه از او نسبت به كتابت رساله‌ای در این باب است كه می‌تواند جوابگوی بسیاری از شبهات مطرح پیرامون این موضوع باشد. رساله نوزدهم: “وقت الغداة فی بلاد الإغتراب” جمعی از مؤمنین لندن در ماه رمضان 1406 هـ.ق سؤالاتی را درباره اوقات نماز به خصوص نماز صبح و طلوع فجر پرسیده بودند كه آیت الله صافی مدظله جواب‌هایی تفصیلی به این سؤالات در لندن ارائه كرده و در این رساله به طبع رسیده است. رساله بیستم: “شرح حدیث عرض الدین” این رساله، ترجمه عربی اثر او “شرح حدیث عرض دین” است كه به مبحث مهم و جذاب عرض دین و احتیاج جامعه به آن و نیز شرح و تفسیر حدیث عرض دین حضرت عبدالعظیم حسنی نزد امام هادی علیه‌السلام پرداخته است. رساله بیست و یكم: “بین العلمین الشیخ الصدوق و الشیخ المفید” این رساله مهمّ اعتقادی، به داوری میان دو كتاب “اعتقادات شیخ صدوق” و “اعتقادات شیخ مفید” می‌پردازد. او در این رساله، به بیان اشتراكات و اختلافات مطالب موجود در این دو كتاب می‌پردازد كه می‌تواند منبع بسیار خوبی در جنبه مباحث اعتقادی باشد. رساله بیست و دوم: “سرّ البداء” “ راز بداء” عنوان بیست و دومین رساله این مجموعه است كه در هشت فصل به مبحث مهم بداء و معنای آن و اعتقاد شیعه نسبت به آن می‌پردازد كه پاسخگوی بسیاری از شبهات مطرح‌شده در این باب است. رساله بیست و سوم: “فتنة رد النصوص أو الإجتهاد فی مقابل النص” آخرین رساله این مجموعه ارزشمند، فتنه رد نصوص یا بحث اجتهاد در مقابل نص است كه از بهترین رساله‌های این مجموعه است كه به بحث تاریخی رد نصوص از ابتدای خلقت تا به حال پرداخته و با اشاره به بحث “فتنه متصوفة و عارف‌نماها”، “فتنه روشنفكران و متمدن‌نماها” و... در سال 1406 هـ.ق با قلمی زیبا و مستدل نوشته شده است.

«القرآن الکریم و روایات المدرستین» نوشته علامه سید مرتضی عسکری و به زبان عربی است که در سه جلد نگارش یافته است. نویسنده در این کتاب به نقد و بررسی روایاتی که اهل سنت و شیعه درباره قرآن کریم روایت کرده‌ اند می‌ پردازد. محور بحث در این کتاب دو اثر ؛ یکی از عالمی شیعی؛ یعنی محدث نوری به نام «فصل الخطاب فی تحریف کتاب رب الارباب» و دیگری از عالمی سنی به نام احسان الهی ظهیر با نام «الشیعة و القرآن» می‌ باشد. هر یک از این دو نویسنده درصدد نقد و ارزیابی یکدیگر بر آمده‌ اند. نویسنده کتاب قسمت هایی از این دو اثر را که مربوط به ابحاث قرآنی است نقل و به نقد و بررسی آنها می‌ پردازد. جلد سوم: مقدمه کتاب و خطوط اصلی بحث. مؤلف در این جلد به طرح چهار مبحث به عنوان مباحث مقدماتی می‌ پردازد: ۱- کتابا فصل الخطاب و الشیعة فی القرآن ۲- اخطاء فی نسخ من مصادر الدراسات الاسلامیة ۳- نهج الاصولیین و الاخباریین فی شان الحدیث ۴- کیفیة تمحیص سنة الرسول صلی‌الله‌علیه‌ و‌ آله‌ و سلّم بمدرسة اهل البیت علیهم‌ السّلام سپس وارد موضوع اصلی یعنی نقد و بررسی گفته‌ های احسان الهی ظهیر در کتاب «الشیعة و القرآن» می‌ پردازد. در این بخش نویسنده مطالبی را عینا از کتاب «الشیعة و القرآن» نقل و سپس به نقد و ارزیابی آن می‌ پردازد.

" فى رحاب اهل البيت " مجموعه كتابچه‌هايى است كه در بیش از چهل مجلد موضوعات مختلف كلامى، فقهى و احياناً تاريخى و قرآنى را مورد بررسى قرار داده است. سيد عبدالرحيم موسوى و يك گروه تحقيقى تدوين و تنظيم آن را به انجام رسانده‌اند. "انگيزه تأليف" پاسخگويى و ردّ شبهاتى كه در عصر جديد از طرق شبكه‌هاى اينترنتى و ارتباطى در مسائل اسلامى مطرح مى‌شود، سبب ايجاد گروه‌هاى بحث و پاسخگويى به شبهات در مجمع جهانى اهل بيت علیهم السلام گرديد كه اين مجموعه حاصل آن جلسات است. "ساختار كتاب" در هر جلد از اين مجموعه مهم‌ترين مباحث پيرامون آن موضوع اعتقادى يا فقهى و نيز نظرات و آراء اهل سنت و شبهات مرتبط به اختصار آمده است. در پايان نيز نتيجه و خلاصه بحث ديده مى‌شود. "جلد1" موضوع مورد بحث کتاب درباره جمع آوری قرآن می باشد. آیا اولین قرآن بین جلدین در زمان خلیفه اول تهیه شد؟ تدوین قرآن در زمان رسول الله صلی الله علیه و آله چگونه بوده است؟

" فى رحاب اهل البيت " مجموعه كتابچه‌هايى است كه در بیش از چهل مجلد موضوعات مختلف كلامى، فقهى و احياناً تاريخى و قرآنى را مورد بررسى قرار داده است. سيد عبدالرحيم موسوى و يك گروه تحقيقى تدوين و تنظيم آن را به انجام رسانده‌اند. "انگيزه تأليف" پاسخگويى و ردّ شبهاتى كه در عصر جديد از طرق شبكه‌هاى اينترنتى و ارتباطى در مسائل اسلامى مطرح مى‌شود، سبب ايجاد گروه‌هاى بحث و پاسخگويى به شبهات در مجمع جهانى اهل بيت علیهم السلام گرديد كه اين مجموعه حاصل آن جلسات است. "ساختار كتاب" در هر جلد از اين مجموعه مهم‌ترين مباحث پيرامون آن موضوع اعتقادى يا فقهى و نيز نظرات و آراء اهل سنت و شبهات مرتبط به اختصار آمده است. در پايان نيز نتيجه و خلاصه بحث ديده مى‌شود. "جلد31" موضوع مورد بحث کتاب درباره تحریف قرآن می باشد. انواع تحریف وعوامل آن و نظر فرق مختلف درمورد تحریف قرآن، از موضوعات دیگر کتاب است.