جستجوي پيشرفته | کتابخانه مجازی الفبا

صائب از جمله شاعران مشهور در مضمون‌پردازي و ابتکار معاني بديع است. تصويرآفريني‌هاي بکر و نغز مشخصه‌ي اصلي آثار شعري اوست. در ديوان وي چون ديگر شاعران از اکثر سازهاي رايج ياد شده است. هدف وي از کاربرد واژگان موسيقي، بيان اين هنر نبوده بلکه در بيشتر موارد به مدد موسيقي و اصطلاحات آن با صور ذهني خويش نکات حکمي، اخلاقي، عرفاني، عاشقانه و... را براي خواننده مطرح ساخته است. او گاهي براي بيان اين حقايق، اصطلاحات و ابزار موسيقي را به گونه‌اي سمبل يا رمز قرار مي‌دهد تا مقاصد و مفاهيم انتزاعي خويش را مصور سازد. در اين پژوهش به منظور بررسي ميزان آشنايي صائب با هنر موسيقي، مجموعه آلات و اصطلاحات موسيقي را در ديوان وي به همراه شاهد مثال‌هاي از ابيات او شرح و بررسي نموديم. هر ساز را ابتدا از نظر ساختار و آنگاه نمونه‌هايي از كاربرد آن را مطرح ساختيم و به تصويرآفريني، مضمون پردازي و در مجموع بيان مقاصد شاعر در استفاده از اين آلات پرداختيم. با توجه به بررسي‌هاي انجام شده در ميان سازها، ني‌ پربسامدترين و ارغنون كم كاربردترين آلات موسيقي به كار رفته در شعر صائب‌اند

زیبایی لازمه ی هنر است و با اعتقاد به اینکه شعر هم از اقسام هنر به شمار می رود، نیازمند زیبایی است. تعریف دقیق زیبایی، ممکن نیست از این رو برای شناخت زیبایی اثر هنری و خاصه شعر، باید تعریف کنار گذاشته شود و عناصر زیبایی شعر، شناخته و شعربا آنهاسنجیده شود. عناصر و عوامل زیبایی شعر متعددند و هر شاعری در هر دوره ایمی کوشد تا شعرش آراسته به همین عناصر زیبایی باشد. یکی از شاخه های علم بلاغت، بدیع است که آن را نیز سبب زینت و زیبایی کلام می دانند با وجود تفاوت های فراوانی که میان شعر سنتی و نو از لحاظ وزن و قافیه و مضمون و محتوا وجود دارد ، شاعران معاصر و نوپرداز از بدیع غافل نبودند و بدیع در اشعارشان حضور چشمگیری دارد که خود موجد موسیقی است و اگر درست و هنرمندانه به کار رود عاطفه را نیز تحت تأثیر قرار می دهد. ترفندهای بدیعی را می‌توان به فراوانی در شعر شاعران امروز نشان داد، یکی از این شاعران، حسین منزوی است اگر بخواهیم برجسته ترین مشخصه ی شعر منزوی را که هم آن مایه بخش زیبایی اشعارش شده بررسی کنیم ، این مشخصه در حوزه ی علم بدیع جای می گیرد. در این پایان نامه، بدیع در اشعار حسین منزوی بر اساس تقسیم بندی وحیدیان کامیار از بدیع به شش گروه (تکرار، تناسب، غافلگیری، بزرگنمایی، چندمعنایی و استدلال) از دیدگاه زیبایی شناسی بررسی شده است. آنچه که در زمینه ی بدیع از شعر او به چشم می خورد ، بیشتر مربوط به گروه تکرار است ترفندهایی نظیر تکرار و انواع آن، واج آرایی، جناس و ... که از به کارگرفتن آنها اهدافی را دنبال می کند، یکی از مهمترین آن ها غنای موسیقیایی اشعار است . و ترفندهایی که در گروه غافلگیری قرار دارند، ظهور و بروز کمتری دارند.