جستجوي پيشرفته | کتابخانه مجازی الفبا

پایان نامه حاضر درباره بررسی آداب و رسوم اجتماعی موجود در کتاب دارابنامه مولانا محمد بیغمی نویسنده قرن نهم هجری تدوین شده است.به گفته ذبیح الله صفا در جلد اول کتاب دارابنامه، درباره مولانا بیغمی اطلاعات زیادی در دست نیست اما از قرائن موجود در کتاب می‌توان فهمید که او از قصاصانقرن نهم بوده‌ است. وی داستان کهنه ای را که مسلما مربوط به پیش از اسلام و بازمانده از هیئت قدیم بود را از حفظ داشت و در حضور جمع می‌خواند و " محمود دفترخان" آن را می‌نوشت و به این ترتیب کتاب دارابنامه ،که در اصل باید "فیروزشاه نامه" یا "کارنامه فیروز شاه پسر داراب"نامیده شود، به وجود آمد.یقینا مو لانا محمد بیغمی خود نیز این داستان را از قصاصان دیگر گرفته بود که ایشاننیز سینه به سینه از پیشینیان خود این داستان قدیمی را آموخته بودند.درباره محتوای داستان باید گفت داراب پسر بهمن پسر اسفندیار پسر گشتاسب از جمله پادشاهان پایانی سلسله داستانی کیانی است که درباره او از ادبیات پهلوی به بعد داستان‌هایی مشهوری نقل شده که از آن جمله می‌توان به داستان "دارا و بت زرین" که گویا به زبان عربی بوده‌است، اشاره کرد.این داراب که در داستان‌های ملی ما پسر بهمن و همای چهرزاد است، پدر دارای دارایان آخرین پادشاه کیانی بود، لیکن در این کتابفرزندش "فیروز شاه" نامیده می‌شودکه پادشاهی جهانگشا است که داستان حول او زندگی وی می‌چرخد.با توجه به تاثیر متقابل ادبیات و جامعه بر یکدیگر بویژه اثرگذاری تحولات اجتماعی بر ادبیات داستانی،که خود برشی از زندگی اجتماعی است در این پایان نامه کوشش شده آداب و رسوم اجتماعی مطرح شده در دارابنامه بیغمی، بدقت استخراج و دسته بندی شود تا از این طریق بخشی از آداب و رسوم رایج در عصر نویسنده برای خوانندگان مشخص شود. براساس محتوای داستان، آدابی که در این پژوهش استخراج شده‌اند؛ عبارتنداز: آداب جنگاوری، نامه نگاری، مذهبی، شکار , عزاداری ، مرگ و میر ، سفر، اسارت ، طالع بینی ، احترام ، پذیرایی از مهمان ، مجالس بزم ، دربار ، عروسی و ازدواج ، کشور گشایی و علوم غریبه و در پایان هم نتیجه گیری مباحث ارائه شده است.

با توجه به جنبه‌های واقع گرایانۀ رمان فارسی و هم چنین پیوندی که با تاریخ معاصر دارد، جامعه شناسی رمان فارسی از اهمیت بالایی برخوردار شده است. رمان فارسی، که از ابتدا در فضا و محیط اجتماعی شکل گرفته است، در دوره‌های مختلف بازگو کنندۀ مسائل، مشکلات و معضلات اجتماعی بوده است. با رشد و توسعۀ رمان فارسی که متأثر از رشد و توسعۀ جامعۀ ایرانی است، شخصیت‌های رمان از فردیت و هویت خاصی برخوردار شده‌اند. این موضوع عاملی شده است که نویسندگان معاصر در جهت تحقق این امر به جای توضیح و توصیف صرفِ مشکلات و مسائل اجتماعی، آن ها را از دریچۀ زندگی شخصیت‌ها نشان دهند و شیوه‌های جدیدی از شخصیت پردازی را در کنار شیوه‌های سابق ارائه کنند. هدف این تحقیق نیز بررسی و تحلیل جامعه شناختی شخصیت در دو رمان سمفونی مردگان و سال بلوا از عباس معروفی است. معروفی توانسته است با درونی کردن مسائل و مشکلات جامعه در زندگی شخصیت‌ها و نشان دادن آن‌ها از طریق تأثیراتی که بر شخصیت‌ها می‌گذارند، شخصیت‌های منحصر به فرد و پیچیده‌ای خلق نماید که از هویت فردی و ژرفای عمیقی برخوردارند؛ شخصیت‌هایی که در پیوند با مسائل اجتماعی حقیقی و باورپذیر شده‌اند.