جستجوي پيشرفته | کتابخانه مجازی الفبا

«مطلوب کل طالب» نوشته رشید الدین وطواط، کتاب ارزشمندی شامل شرح و تفسیر صد کلمه از کلمات قصار امیرالمؤمنین است که به انتخاب جاحظ در قرن سوم هجری تدوین شده است. وی اولین کسی است که به جمع آوری و تدوین سخنان گران سنگ امیرالمؤمنین همت گماشت. او صد کلمه از کلام آن حضرت را که در فصاحت و بلاغت برابر هزار کلمه بود گلچین کرد و سه قرن بعد از او رشیدالدین وطواط آنها را به فارسی و تازی شرح کرد. در این اثر علاوه بر احوال و آثار جاحظ و رشیدالدین، درباره تاثیر این نوع انتخاب، شرح، نظم و تفسیر آن تا قرن دهم هجری تحقیق به عمل آمده است.

«نهج‌ البلاغه موضوعى»، تألیف عباس عزیزى به زبان فارسى است. در این اثر خطبه‌ ها، نامه‌ ها و کلمات قصار در قالب موضوعات گوناگون، به‌ گونه‌ اى که قابل استفاده براى نسل جوان باشد، گرد آورى شده است. کتاب به هفت فصل تقسیم شده است: 1- اصول دین: در این فصل هر یک از اصول دین در ضمن بخش‌ هاى متعددى از نهج‌ البلاغه استخراج شده است. 2- فروع دین: در ذیل نه عنوان از فروع دین؛ یعنى نماز، روزه، زکات، حج، جهاد، امر به معروف و نهى از منکر، دوستى و دشمنى مطلب ذکر شده و تنها عنوان «خمس» که نویسنده مطلبى پیرامون آن نیافته نیامده است. مهم‌ ترین موضوع این فصل «نماز» است. 3- توصیف دنیا: نعمت خداوندى، فتنه و آزمایش الهى، پند و عبرت، وصف فقر، وصف دنیا و دنیاطلبان عناوینى است که این فصل از کتاب را به خود اختصاص داده است. 4- عبادت: مطالب مختلفى مانند: اطاعت از خدا و غیر خدا، قرآن، توبه، ذکر، دعا، صدقه در این فصل ذکر شده است. از زیباترین بخش‌ هاى این فصل شمه‌ اى از نیایش‌ هاى حضرت على (ع) آمده است. 5- فضایل اخلاقى: صله رحم، عیب پوشى، صبر و بردبارى، امانت دارى، قناعت، تقوا، زهد، عفت، گذشت، اعتدال و میانه‌ روى از جمله فضایلى که امیر بیان پیرامون آن سخن گفته است. 6- رذائل اخلاقى: این فصل در 21 بخش اهم رذائل اخلاقى؛ مانند: حسد، طمع، بخل، غیبت، عیب‌جویى را مورد بررسى قرار داده است. عناوینى دیگرى نیز؛ مانند زنا در این بخش دیده مى‌ شود که در واقع باید تحت محرمات الهى ذکر مى‌ شد و به جهت اینکه ناشى از رذیلت اخلاق است، در ذیل این بخش آمده است. 7- فصول دیگرى از نهج‌ البلاغه: عناوین مختلفى؛ مانند: دین اسلام، ایمان، حزب شیطان، حق و باطل، عمل به علم، بیمارى و متفرقات در این فصل از کتاب گنجانده شده است.