جستجوي پيشرفته | کتابخانه مجازی الفبا

«سیرةُ الائمّة الاثنی عَشَر» کتابی عربی نوشته سید هاشم معروف حسنی است. این کتاب درباره زندگانی دوازده امام و دارای سبکی نو است. مولف به صورت موضوعی به تحقیق پرداخته و تفصیل نداده است. او پیش از ورود به بحث اصلی درباره حضرت خدیجه و حضرت زهرا (س) سخن گفته و در برخی موارد به نقد پاره‌ ای موضوعات تاریخی پرداخته است. جلد اول از مجموعه حاضر كه به زبان عربی نگارش یافته، درباره زندگی حضرت خدیجه (ع)، حضرت فاطمه (ع)، حضرت علی (ع) و امام حسن (ع) و نقش آنان در تاریخ اسلام است. همچنین موضوعات این مجلد عبارت‌ اند از: معرفی شجره‌ نامه‌ دوازده امام و گریزی بر زندگانی فاطمه زهرا (س)، شرح زندگانی امام علی (ع) و ذكر رویدادهای مختلف زمان حیات و ولایت و خلافت ایشان تا زمان شهادت آن حضرت و شرح حال زندگانی امام حسن (ع) از زمان ولادت تا شهادت.

«القمقام الزخار و صمصام البتار» تألیف فرهاد میرزا فرزند عباس میرزا نوه فتح علی شاه قاجار، از مقاتل ارزشمند فارسی است. این کتاب از این نظر که تعمق در منابع اخبار مرویه درباره مقتل سیدالشهدا نموده و از کتب معتبره اتخاذ سند کرده است، داراى ارزش و اعتباری است که بسیاری از علماى بزرگ بر آن اعتماد کرده ‏اند. کتاب مشتمل بر مقدمه‌ ای در ذکر شرح حال نویسنده و آثار او به قلم عمادزاده، مقدمه مترجم و متن اثر در ضمن عناوین متعدد با لفظ ذکر است. از آنجا که محتوای کتاب درباره نسخه اصلی گزارش شده است، در این نوشتار تنها مطالبی درباره تعریب این اثر بیان می‌ شود. مترجم در مقدمه چنین نوشته که با عشق و علاقه نسبت به نظم و نثر فارسی رشد یافته است. وی سپس تصریح می‌کند که این آرزوی تمام عمرش بوده که برخی از گنجینه‌های علمی و ادبی را از لغت فارسی به عربی ترجمه کند. پس از آن با ابا زینب صاحب انتشارات شریف رضی در قم آشنا می‌ شود و کتاب‌ هایی را ترجمه می‌کند. پس از آن با کتاب فرهاد میرزا آشنا می‌شود. او از این شخصیت ابراز شگفتی می‌ کند و معتقد است که وی در کتاب قمقام زخار، با تیزهوشی و اخلاص تاریخ امام حسین (ع) را به‌ تفصیل شگفت برانگیزی، بدون مطالب بی‌ارزش و مبتذل نوشته است.

کتاب «حیاة الإمام الحسین بن علي علیه السلام (دراسة و تحلیل)» نوشته باقر شريف قرشی در موضوع امام حسین، سید الشهداء (علیه السلام) در سه جلد می باشد. جلد اول این کتاب شامل موضوعات زیر است: غرس الرّسالة، المکوّنات التربویّة، فی ظلال القرآن و السّنّة، لمحات من مثل الامام الحسین علیه السلام، مأساة الإسلام الکبری، حکومة الشّیخین، حکومة عثمان، عهد الامام امیر المؤمنین علیه السلام و غیره می باشد.

کتاب «فضائل أمیر المؤمنین علی بن أبي طالب (ع) فی القرآن الکریم »نوشته سعيد أبو معاش، به شرح و بررسی آیاتی از قرآن کریم در شان و «منزلت امام علی (ع)» می پردازد. در این نوشتار که اولین جلد از یک مجموعه ده جلدی است، به تفسیر اجمالی آیاتی از قرآن کریم از ابتدا تا انتهای آن که درباره فضیلتی از فضایل امام علی (ع) و وصفی از اوصاف آن امام می‌ باشد پرداخته شده است. نگارنده پس از ذکر هر آیه روایت یا روایات متعددی از معصومین در مورد تفسیر و تاویل آیه مورد نظر که در مورد امام علی (ع)، سایر اهل‌ بیت و یا شیعیان می‌ باشد نقل کرده و به توضیح مختصر این آیات پرداخته است.

«نزول سورة هل أتی في أهل‌بيت المصطفی(ص)»، نوشته سید علی حسینی میلانی، کتابی است به زبان عربی و با موضوع کلام شیعه. نویسنده در این اثر با استناد به روایات اهل تسنن به تفسیر آیاتی از سوره دهر (که در شأن اهل‌بیت (ع) نازل شده؛ یعنی آیات پنجم تا بیست‌ و دوم) پرداخته است. کتاب دارای سخن ناشر، مقدمه کوتاهی از مؤلف، محتوا در دو فصل و فهرست مطالب می‌ باشد. آیات مورد استناد در کتاب، آیه‌ های پنجم تا بیست‌ و دوم سوره انسان هستند که در شأن اهل‌ بیت رسول‌ الله (ص)؛ یعنی علی و فاطمه و حسن و حسین (ع) نازل شده‌ اند. نویسنده در فصل اول بیان می‌ کند که نزول سوره انسان در شأن اهل‌بیت (ع) در بسیاری از کتاب‌ های معتبر تفسیر، حدیث، مناقب، تراجم صحابه و... اهل تسنن آمده است. نویسنده در بخش دلالت حدیث به کلام علامه حلی مبنی بر دلالت شأن نزول آیه بر فضیلتی بی‌ بدیل برای امیرالمؤمنین (ع) استدلال می‌ کند و اشکال ابن تیمیه بر روایت و جعلی شمردن آن از جانب وی را ذکر کرده و به دو اشکال فوق‌ الذکر از وی پاسخ می‌ دهد. وی سپس به ترجمه راویان حدیث پرداخته و قسمت دوم اشکال ابن تیمیه مبنی بر ضعیف و مجعول بودن روایت را بدین طریق پاسخ می‌ گوید.

«العسل المصفی من تهذيب زين الفتی في شرح سورة هل أتی» نوشته احمد بن محمد عاصمى عالم سنى قرن پنجم است. اين اثر تفسير و شرح سوره هل اتى و فضائل اهل بيت و امير مؤمنان عليهم السلام است. اصل كتاب زين الفتى نام داشته كه مشتمل بر ده باب بوده اما به دليل آنكه ابوابى از آن موجود نيست شيخ محمد باقر محمودى، فصول موجود و يافت شده را با عنوان العسل المصفى تحقيق و منتشر كرده است. مؤلف از فصول نخستين به سرعت گذشته و وارد شباهت هاى آن حضرت به انبياء پيشين شده و به تفصيل درباره هر يك از خصوصيات و مناقب على (ع) كه در آن شباهتى به يكى از انبياء وجود دارد، رواياتى نقل مى كند. محقق بنا به شيوه معمول خود، حجم قابل توجهى از كتاب را به پاورقى ها اختصاص داده و در آن به توضيح يا تخريج روايات پرداخته است.

کتاب «أهل البيت (ع) إمامتهم حياتهم» نوشته محمدعلی انصاری است. این کتاب به زبان عربی شامل معرفی امامان شیعه, و شرح احوال, فضایل و مکارم آنان است که با ذکر احادیث و روایات متعدد به طبع رسیده است. در آغاز کتاب تعریفی از اهل بیت و چگونگی امامت آنان بازگو شده است. مبحث آغازین کتاب شرح زندگی و فضایل و مناقب فاطمه زهرا (س) است.

الفرقة الناجية، تأليف شيخ ابراهيم قطيفى، معروف به فاضل قطيفى از جمله آثارى است كه در خصوص تعيين فرقۀ ناجيه و اثبات نجات شيعۀ اماميه به نگارش درآمده است. از اين كتاب در منابع مختلف با عناوين ديگرى؛ همچون: اثبات الفرقة الناجية، بيان الفرقة الناجية، تحقيق الفرقة الناجية و الوافية في تعيين الفرقة الناجية ياد شده است. ظاهرا اين كتاب آخرين تأليف قطيفى و از كتاب‌هاى ديگرش معروف‌تر بوده است و نام مؤلف با اين كتاب تداعى مى‌شده است. مؤلف كتاب را بر يك مقدمه و سه فصل و يك خاتمه مرتب نموده است: مقدمه مشتمل بر دو بحث است: بحث اول در ذكر حديث افتراق و چگونگى جمع ميان نقل قول‌هاى متفاوت شيعه و اهل سنت از حديث افتراق است. بحث دوم در معناى اين حديث به همراه نقل و نقد كلمات محقق دوانى در شرح عقايد عضدى و نيز گفتارى دربارۀ معناى ايمان و شرايط آن مى‌باشد. فصل اول كه دربارۀ اميرالمؤمنين (علیه السلام) است، خود مشتمل بر سه مطلب است: مطلب اول در اين كه حضرت على (علیه السلام) وصى و جانشين پيغمبر(صلی الله علیه و آله و سلم) است. مطلب دوم در اينست كه آن حضرت باب مدينه علم النبى(صلی الله علیه و آله و سلم) است. مطلب سوم، در اين كه امامت آن حضرت منصوص عليه و متعين است و در آن به ذكر حديث غدير و اشكالات وارد بر آن و پاسخ بدان‌ها پرداخته است و آن را با يك تذنيب و تتمه به پايان برده است. فصل دوم، دربارۀ عترت پيامبر(صلی الله علیه و آله و سلم) است و مشتمل بر دو مطلب: مطلب اول در تطهير آنان از پليدى و گناهان ظاهرى و باطنى. مطلب دوم در اين كه اهل بيت پيامبر(صلی الله علیه و آله و سلم) همانند قرآن واجب الاتباع هستند. فصل سوم، در بيان اين كه امامان دوازده تن هستند كه مشتمل است بر دو مطلب: مطلب اول در بيان اجمالى امامان دوازده‌گانه و مطلب دوم در بيان تفصيلى آنان. خاتمۀ كتاب نيز مشتمل بر دو تذنيب است: اول در ذكر اخبارى كه در خصوص نجات شيعه وارد شده است. دوم دربارۀ اعتقادات فرقۀ ناجيه. مؤلف سپس كتابش را با ذكر سه فايده خاتمه مى‌دهد و پس از آن مى‌گويد كه به دنبال مباحث قبلى دوست دارم احاديثى را نقل كنم كه علما به ندرت در يك مجموعه به آنها دسترسى مى‌يابند و آن گاه اين احاديث را كه تعدادشان هيجده تا است، نقل كرده و كتابش را به پايان مى‌برد. شيوۀ مؤلف در اين كتاب نقلى - كلامى است.