جستجوي پيشرفته | کتابخانه مجازی الفبا

جستجوي پيشرفته | کتابخانه مجازی الفبا

کتابخانه مجازی الفبا،تولید و بازنشر کتب، مقالات، پایان نامه ها و نشریات علمی و تخصصی با موضوع کلام و عقاید اسلامی کتابخانه مجازی الفبا،تولید و بازنشر کتب، مقالات، پایان نامه ها و نشریات علمی و تخصصی با موضوع کلام و عقاید اسلامی

فارسی  |   العربیه  |   English  
telegram

در تلگرام به ما بپیوندید

public

کتابخانه مجازی الفبا
کتابخانه مجازی الفبا
header
headers
پایگاه جامع و تخصصی کلام و عقاید و اندیشه دینی
جستجو بر اساس ... همه موارد عنوان موضوع پدید آور جستجو در متن
: جستجو در الفبا در گوگل
مرتب سازی بر اساس و به صورت وتعداد نمایش فرارداده در صفحه باشد جستجو
  • تعداد رکورد ها : 160
نگاهی دیگر به بیتی از مثنوی (1)
نویسنده:
قیومی سمیرا
نوع منبع :
کتابخانه عمومی , نمایه مقاله
چکیده :
برترین شیوه شرح و تفسیر متون عرفانی - و در این جا به طور مشخص مثنوی مولانا - جستجوی معنای نهفته در متن از خلال دیگر بخش های آن، دیگر آثار ادیب عارف و آثار عرفای ماقبل اوست. چنین شیوه ای علاوه بر این که شرح متقنی از متن به دست خواهد داد، گاه ما را با جلوه های تازه ای از معنا و ژرف ساخت های دیگر متن رو به رو خواهد کرد. این مقاله نگاهی دیگر است به یکی از ابیات مثنوی مولانا با توجه به معنای اصطلاحی واژه «قدرت» در آثار عرفای پیش از او و نیز آثار دیگر وی.
صفحات :
از صفحه 119 تا 130
نگاهی دیگر به بیتی از مثنوی (2)
نویسنده:
راستگو سیدمحمد
نوع منبع :
کتابخانه عمومی , نمایه مقاله
چکیده :
می دانیم که پاره ای از متون به ویژه متون عرفانی و ادبی، چند سویه و توی در توی اند و همین ویژگی، آن ها را پذیرای تفسیرهای گوناگون می کند. این تفسیرهای گوناگون هر چند بیشتر درونی اند و بر پایه برداشت های معنایی استوار، گاه نیز برونی اند و بنیاد گرفته بر گونه گون خوانی متن. بر این پایه ها در این گفتار، واژه «قدرت» در بیت زیر از مثنوی را که در مقاله پیشین، هم گام با دیگر گزارشگران مثنوی، به گونه «قدرت» (=توانایی) خوانده و تفسیر شده بود، به گونه «قدرت» (=قدر تو) خوانده ایم و تفسیر دیگری از آن به دست داده ایم.گر جهان پیشت بزرگ و بی بنی است                      پیش قدرت ذره ای می دان که نیستبر پایه خوانش نخست، بیت بیانگر قدرت بی کران خداست که بر هر چیز تواناست و در زبان پاره ای از عارفان «جهان قدرت» خوانده شده است؛ و بر پایه خوانش دوم، بیت بیانگر شکوه بی کران انسان است که در زبان عارفان «عالم اکبر» خوانده شده و این که «بیرون ز تو نیست آن چه در عالم هست / از خود بطلب هر آن چه خواهی که تویی».به مناسبت، به چند بیت پیش و پس این بیت نیز نگاهی افکنده ایم و چند گونه خوانی ها و چند معنایی های آن ها را نیز نشان داده ایم.
صفحات :
از صفحه 131 تا 143
نشانه شناسی واقع دقوقی
نویسنده:
توکلی حمیدرضا
نوع منبع :
کتابخانه عمومی , نمایه مقاله
چکیده :
جان مایه قصه پیچیده دقوقی واقع مفصل دقوقی است که سرشار از جنبه های رمزی و عناصر تامل برانگیز است. در این نوشتار، نخست به معرفی نمادها و صحنه های مکاشفه دقوقی می پردازیم؛ آن گاه قصه را در پیوند با قصه موسوی و خضر، مورد مداقه قرار می دهیم. به گمان ما، قصه مثنوی برانگاره قصه قرآنی شکل گرفته است. رمز و رازهای واقعه دقوقی با توجه به گفتگوی قصه با داستان خضر و موسی نمایان تر می شود. هر دو روایت می کوشند تمایز منطق عالم غیب و شهادت را پدیدار سازند.
صفحات :
از صفحه 4 تا 34
بطن اول مثنوی، هنر داستان پردازی مولوی
نویسنده:
ذکاوتی قراگوزلو علیرضا
نوع منبع :
کتابخانه عمومی , نمایه مقاله
چکیده :
مولوی از داستان پردازان بزرگ ادب فارسی است که هنر داستان گویی او در مثنوی بسیار جالب، درس آموز و در مواردی نو و قابل مقایسه با شیوه های داستان پردازی نوین در مغرب زمین است.در این مقال، با توجه به فرضیه یاد شده، به بیان و تحلیل چند داستان مشهور از مثنوی پرداخته می شود و هنرهای پیدا و پنهان داستان پردازی و شخصیت سازی صاحب مثنوی معرفی می شود. در این میان، نویسنده می کوشد هنر مولوی را در ایجاز، فضاسازی، گفت و گو، و بیان ما فی الضمیر به شیوه تداعی آزاد یا جریان سیال ذهن، بیشتر از سایر هنرها نشان دهد.
صفحات :
از صفحه 54 تا 68
صورت: ره زن یا ره نما؟ بحثی در اصالت معنا و هویت دوگانه صورت در اندیشه مولانا
نویسنده:
رحیمیان سعید
نوع منبع :
کتابخانه عمومی , نمایه مقاله
چکیده :
اصالت معنا را می توان در تناظر با خدامحوری و وحدت هستی، رکن اساسی جهان بینی مولانا دانست. در این مقال، ضمن توضیح اصالت معنا در سه جنبه مبدایت، محتوا بودن و غائیت، به مجاز بودن عالم صورت و ویژگی های صورت از جمله: محدودیت، تکثر، فرعیت، زوال، تضاد و ابزار محوری پرداخته می شود، و ضمن بیان هویت دوگانه صورت که به جهت همین هویت هم می تواند ره زن و مانع، و هم ره نما و مقرب باشد، بیت «ای بسا کس را که صورت راه زد / قصد صورت کرد و بر اله زد» با بیان آرای پنج تن از شارحان مثنوی از قدما (لاهوری، اکبرآبادی، عبداللطیف، خواجه ایوب و سبزواری) تفسیر می شود و در نهایت، تفسیر منتخب با لحاظ دو ساحت منطقه درون متنی و برون متنی طرح و بر آن استدلال می شود.
صفحات :
از صفحه 69 تا 81
تقابل مرگ و زندگی در مثنوی
نویسنده:
عطایی تهمینه
نوع منبع :
کتابخانه عمومی , نمایه مقاله
چکیده :
مثنوی مجموعه نسبتا متنوعی از تقابل هاست که در این میان تقابل دو جهان یکی از مهم ترین بنیان های فکری شاعر را تشکیل می دهد. در منظومه فکری مولوی پیوسته سیطره جهان غیب بر عالم شهادت محسوس است و بحث رجعت یکی از مهم ترین بنیان های فکری شاعر است که با عناوین مختلف آدمی را به جانب جهان غیب رهنمون است. ما در این اثر با معانی گوناگونی از مرگ مواجهیم که هر چند همگی آدمی را به سوی جهان آن سری دعوت می کند، اما هر کدام از دیگری متمایز است. این مفاهیم عبارت اند از: مرگ طبیعی، مرگ تبدیلی، مرگ مصلحتی، شهادت که در این میان، شاعر بیش از همه به مرگ تبدیلی پرداخته است. مولانا در اقناع مخاطبان خویش درباره جهان غیب، بیش از دیگر تمهیدات ادبی، از تمثیل بهره برده است؛ زیرا هنگامی که وی می خواهد از جهانی سخن بگوید که هیچ مرز و صورتی ندارد، به ناچار از ابزاری بهره می گیرد که در جهان صورت قابل درک باشد.
صفحات :
از صفحه 98 تا 118
چهره های گونه گون نفس در مثنوی مولانا
نویسنده:
شجری رضا
نوع منبع :
کتابخانه عمومی , نمایه مقاله
کلیدواژه‌های اصلی :
چکیده :
نفس اماره، همواره به عنوان دشمنی درونی و خانگی و مانعی سترگ و ستبر در راه سلوک و بندگی، در آثار عرفا و مشایخ و دیگر بزرگان و معلمان اخلاق و تربیت، نشان تیر ملامت و نکوهش واقع شده و سالکان و مریدان، هوشیارانه به پرهیز و تجهیز در مقابل این دشمن مکار و فریبکار فرا خوانده شده اند.مولانا در دفاتر شش گانه مثنوی در ضمن داستان ها و حکایت ها، بارها فریب و مکر این دشمن دون و زبون را با استفاده از آیات و روایات گوشزد کرده و با تشبیه و تمثیل، ترفند و تزویر او را تبیین نموده است و می توان گفت هیچ شاعر و عارفی نتوانسته است همچون مولانا، با استفاده از هنرهای ادبی و شگردهای شعری از چهره های پوشیده و پنهان این دشمن غدار و خونخوار پرده بردارد و راه هایی موفقیت آمیز برای غلبه بر آن پیشنهاد کند.این مقاله کوششی است در راه شناخت انواع، آفات، خطرات و چهره های گوناگون نفس و همچنین راه های سازنده و نتایج غلبه بر این دشمن غول آسا که از منظر مثنوی معنوی مولوی، مورد بحث و تحلیل قرار گرفته است.
صفحات :
از صفحه 115 تا 140
آسمان جان و نردبان آن
نویسنده:
کزازی میرجلال الدین
نوع منبع :
کتابخانه عمومی , نمایه مقاله
کلیدواژه‌های اصلی :
چکیده :
مولانا جلال الدین یکی از برومند ترین فرزندان ایران زمین است که ادب نهان گرایانه و صوفیانه فارسی با او به اوج رسیده است و شعر شررخیز او همواره آتش در سوختگان جهان می زند. او مثنوی خویش، شگرف ترین نامه راز را با نای و نوای آن آغاز کرده است و از آن، چونان نمادی از خویش و از هر درد آشنای دیگری سخن گفته است. مولانا از میان همه سازها، نای را از این روی برگزیده است که نای تهی شده از خویش، خود را یک سره به دست و دم نایی می سپارد و از دم او جان و جنب می گیرد و در جان دیگران شور و شرر می افکند. مولانا خود نیز نای است که با دم شمس تبریزی از خود تهی شد و خویشتن خویش را بازیافت و مثنوی با همه دراز آهنگی اش ناله های این نای است که در نایی رنگ باخته و دم گرم نایی پرده های او را دریده و رازهایش را بر آفتاب افکنده است. از این جاست که مثنوی با این که کتابی آموختاری است و باید آگاهانه باشد، بیشتر ناخودآگاهانه است و برآمده از گونه ای تداعی غول آسا و از سویی نیز سر رشته این کتاب که نردبان آسمان است، به دست حسام الدین چلپی است که بی او غنچه های مثنوی ناگفته می ماند. این ها و پاره ای نکته های دیگر در این گفتار باز نموده شده اند.
صفحات :
از صفحه 53 تا 62
بررسی سیمای پیر در ابیات عرفانی با تکیه بر مثنوی مولوی
نویسنده:
ملک محمد فرخ زاد، نسیم اکبر بالایی
نوع منبع :
مقاله
منابع دیجیتالی :
وضعیت نشر :
ساوه: دانشگاه آزاد اسلامی واحد ساوه,
چکیده :
سیمای پیر در عرفان اسلامی دارای جایگاه ویژه ای است. کتاب های عرفانی نیز کم و بیش، به ترسیم و توصیف سیمای پیر پرداخته اند و اهمیت و لزوم آن را به روشنی برشمرده اند که در این میان حدیقه سنائی، منطق الطیر عطار، مثنوی مولوی و دیوان حافظ دارای اهمیت خاص و نقش بنیادی بوده اند. با نگاهی عمیق به واژه پیر و بررسی تجلی شخصیت عرفانی او و وجودش در ادبیات عرفانی در ابتدا و سپس در آثار این شاعران و عارفان بزرگ می توان به اهمیت و تاثیر سیمای پیر در هر یک از آثار فوق و جامعه آن زمان دست یافت، در این مقاله در فصل های مختلف به صورت مجزا و به تفصیل به توضیح و بررسی سیمای پیر در هر یک از این آثار پرداخته شده است، و باید توجه داشت که این بزرگان با آفرینش این آثار به فهم هر چه بیشتر اوضاع و احوال عرفانی شاعران بزرگ از ورای آموزه های عرفانی و تجربیات شخصی آنان کمک شایانی کرده اند. مقایسه سیمای پیر در این چهار اثر در روشن شدن هر چه بهتر برخی از زوایای اعمال و رفتار پیر و درک صحیح این متون بی تاثیر نخواهد بود.
صفحات :
از صفحه 143 تا 159
از علی آموز اخلاص عمل (مناقب علوی در مثنوی مولوی)
نویسنده:
محمد حسن فوادیان
نوع منبع :
مقاله
منابع دیجیتالی :
وضعیت نشر :
تهران: دانشگاه تهران,
کلیدواژه‌های اصلی :
چکیده :
امام علی (ع) شهسوار بی شکست و نام آور بی همتایی است که مناقب و فضائل بسیارش زینت بخش دفتر صاحبدلان و کلام عارفان است. جلال الدین محمد مولوی که سرمست از محبت و ولایت علوی است با استناد به داستان رویارویی آن حضرت (ع) با عمروبن عبدود در جنگ خندق به بیان مناقب آن امام بزرگ پرداخته و به جهت اثر بخشی هر چه بیشتر و نتیجه گیری بهتر با تصرفی اندک در بیان حادثه مذکور برخی از مناقب آن حضرت را از زبان خصم بیان میدارد. در این مقاله تلاش گردیده مناقب مذکور در آن داستان استخراج و در حد امکان با آیات و روایاتی که در شأن آن احوال است مستند گردد. مناقبی مانند: علی (ع) آموزگار اخلاص، شیر خدا، منزه از هر بدی، پیشتاز میدان نبرد، فخر پیامبران و اولیای الهی، مسجود آفرینش و... .
صفحات :
از صفحه 21 تا 39
  • تعداد رکورد ها : 160