جستجوي پيشرفته | کتابخانه مجازی الفبا

کتاب مفصلي است درباره امام زمان عليه السلام وقيام آن حضرت ورجعت با استفاده بسيار از آيات وروايات وکتب شيعي وسني ، درآغاز فهرستي از اسامي کتبي که اهل سنت درباره امام زمان (ع) نگاشته اند را ارائه نموده ، و پس از آن به تفصيل آياتي را که به امام عصر (ع) تفسير وتأويل شده را با احاديث ذيل آنها آورده است که اين بخش خطبه خاصي هم دارد : نحمدک اللهم يا من خصنا بمحمد خاتم النبيين ... وپس از آن خطب وکلمات صادره ازاهل بيت درملاحم وفتن را آورده از جمله خطبة البيان وخطبه طتنجيه و ...وسپس فهرست کساني که امام (ع) را ديده اند ، شروع تأليف در1330 ق بوده است . « دحض البدعة » سنقري به شماره 26 گذشت . کتاب مفصلي است درباره امام زمان عليه السلام وقيام آن حضرت ورجعت با استفاده بسيار از آيات وروايات وکتب شيعي وسني ، درآغاز فهرستي از اسامي کتبي که اهل سنت درباره امام زمان (ع) نگاشته اند را ارائه نموده ، و پس از آن به تفصيل آياتي را که به امام عصر (ع) تفسير وتأويل شده را با احاديث ذيل آنها آورده است که اين بخش خطبه خاصي هم دارد : نحمدک اللهم يا من خصنا بمحمد خاتم النبيين ... وپس از آن خطب وکلمات صادره ازاهل بيت درملاحم وفتن را آورده از جمله خطبة البيان وخطبه طتنجيه و ...وسپس فهرست کساني که امام (ع) را ديده اند ، شروع تأليف در1330 ق بوده است . « دحض البدعة » سنقري به شماره 26 گذشت . ]الذريعة 1/47[

▪️محمدتقي دانش‌پژوه : فيلسوف كلامي عبدالرزاق فياض لاهيجي حاشيه‌ا‌ی بر جواهر و اعراض شرح جديد تجريد (شرح تجرید قوشچی) دارد و اين حاشيه بر يك عبارتي از طوسي در مبحث علم خدا از الهيات تجريد است و در آن سخنان انكسيمانس و ثاليس ملطي و پلاتون و ارسطو و فارابي و شيخ و سهروردي را مي آورد. گفته شيخ اشراق در تلويحات درباره ديدار او در خلسه از ارسطو و پرسش از دانائي خدا و مانند كردن او آن‌را بخود آگاهي جان در نزديك به نيمي از اين حاشيه ديده مي شود. ▪️احمد منزوي : اين دومين «حاشيه» اوست بر آن «شرح» و نسبت به نخستين گزيده تر است. و ظاهرا به همين دليل اين اثر چندان رواج نيافته و كمياب است و در منابع موجود تنها اشاره اي به آن كرده اند. ▪️فاضل : از اول بحث جواهر و اعراض تا قسمتي از مسئله تجرد نفس . لاهيجي در ديباجه اين حاشيه مي گويد که در گذشته، شرح مفصلي بر مبحث جواهر شرح تجريد نگاشته ام و چون مفصل و ملال آور بود لذا آن را گزين کرده و اين شرح را پديد آوردم.(). ▪️محمدكريم باريك‌بين : حاشيه اي متوسط بر حاشيه شمس الدين محمد خفري (-957 ق) بر الهيات شرح علاءالدين قوشچي (-879 ق) مشهور به شرح جديد بر متن تجريد الاعتقاد خواجه نصيرالدين طوسي (672 ق) كه به صورت قوله، قوله تنظيم شده است. ▪️عبدالله انوار : گويا مراد از حاشيه مفصل او، همان حاشية حاشية الخفري علي شرح التجريد باشد. لاهيجي مي گويد قبل بر اين مباحث كتاب "جواهر الشرح الجديد للتجريد" تعليقاتي نوشتم كه متضمن تحقيقات شافيه بود .ولي اطناب آن خوانندگان را گران آمد بر آن شدم كه صرف عزيمت كنم و بسوي ايجاز گرايم و بر اين اصل اين كتاب را پرداختم در پنج فصل زير : فصل اول : بحث از جواهر است باعتبار آنكه بر آن عارض شود احوالي بدون تخصص آن بنوع معيني. فصل دوم : بحث از اجسام مادي و اجسام فلكي. فصل سوم : بحث از اجسام بدون توجه به عنصريت و فلكيت آن . فصل چهارم : جواهر مادي كه جسم واقع مي شوند . فصل پنجم : بحث از عوارض. ▪️ابتدا و انتهای نسخه : آغاز كتاب: يا من تقدس ذاته عن مشاهدة الجوهر و العرض و تنزه فعله عن مقابلة الغرض و العوض ... قال المصنف ... و فيه فصول الاول في الجواهر اقول اي في تقسيم الجواهر الي الاقسام الخمسة و بيان بعض احواله من حيث العموم فانه ذكر في هذا المقصد خمس فصول ... انجام كتاب: و ثالثا احد جزئي الجسم و يمنع احتياجه الي آخر ما يدفع به هيهنا هناك يدفع هناك

حاشيه اي است با عناوين «قوله-قوله» بر شرح اصفهاني بر تجريد الاعتقاد، محشي از فضلاي اماميه است. در منابع از اين حاشيه اطلاعي بدست نيامد. (حافظيان، ابوالفضل) [شورا 44/87]

تا قسمتي از امور عامه . كتابي كه در كار معرفي آن هستيم (بطوري كه در نسخه نوشته شده) از مولا محمد مسيحا فسايي است و به نظر مي رسد كه از تأليفات مسيحاي فسايي صاحب حاشيه بر حاشيه خفري است، زيرا تا آنجا كه نگارنده تتبع كرده براي آن ديگران، در فلسفه تأليفي ياد نشده است . «عبدالحسين حائري» آغاز كتاب: قال الشارح اي علي آله و اصحابه الموصوفون اعلم ان موصوف الاكرام اما متعدد فيتعين كونه محذوفا و كون اسم التفضيل المضاف بالمعني الاول الذي لا يعتبر فيه المطالبته و اما مفرد فاما متناول للمتعدد فيتعين كونه محذوفا ... نظرا الي انه ترد علي جعل الموصوف معينا ان استحقاق الصلوة بعد النبي لا ينحصر في واحد مع انه مخالف شريعة المصنفين ... و اما ... الباقيان فهما مستنبطان مما ذكره السيد الشريف انجام كتاب: ثم اعلم ان ما نقله المحشي في تلك المبحث عن حاشية المطالع و جعل هذا الكلام اشارة اليه فالظاهر انه غير واقع موقعه بل الظاهر من هذا الكلام ... ان العلوم المدونه قد يوجد في الذهن بكنهها الذي هو التصديق بجميع مسايلها ... و لا التفات في هذا الكلام الي ان الاول وجود ذهني لها بنفسها و الثاني وجود لها بصورتها و ان امكن تطبيقه علي ذلك المرام بتكلف فتدبر [كتابخانه مجلس شورا 5/99-103؛ اعيان الشيعه 45/344؛ تاريخ حزين چاپ سوم 33-34؛ تذكره حزين چاپ 2/13؛ نجوم السماء‌ 195-201؛ ريحانة الادب 4/27؛ سخن سرايان فارس 4/1018-1022؛ فهرست دانشگاه 4/5و 3/133؛ ذريعه 1/109؛ فرهنگ سخنوران : معني فسايي ؛ تذكره نصرآبادي ص 174 ؛ سفينه خوشگو و شمع انجمن ؛ علامه طباطبايي 2/146؛ كتابشناسي تجريد الاعتقاد ص 120؛ معجم التراث الكلامي 3/15 ؛ دانشگاه تهران 8/578 ؛ مركزمطالعات و تحقيقات اسلامي 2/276 ؛ مرعشي 2/216 و 13/266 ؛ كتابخانه مدرسه آخوند ص 1510 ؛ اهدائي به آستان قدس ص103؛ رايانه آستان قدس؛]

اين كتاب ازآغاز علم كلام است تا امامت، وحاشيه اي است از دانشمندي شيعي بر متني گمنام [فهرست سپهسالار 4/259]

حاشيه اي است برشرح تجريد با عناوين « قوله - قوله »، از محقّق خَفْري و شرح المواقف ياد کرده است . حاشيه اي است از ملاعبدالرزاق علي بن حسين لاهيجي قمي متخلص به - فياض - متوفي 1072 هـ.ق. بر حواشي شمس الدين خفري، محمد بن احمد متوفي 942 هـ.ق. بر شرح ملاعلي قوشچي متوفي 789 هـ.ق. بر تجريد العقائد خواجه نصيرالدين طوسي، محمد بن محمد متوفي 672 هـ.ق. ملاعبدالرزاق در اين حاشيه از ملاصدرا به - استادنا المحقق صدراالحکماء المتألهين ادام الله برکاته في العالمين - ياد کرده است و از محقق فخري، جبائيه، ابوالقاسم بلخي، شرح مواقف و مانويه و از حکمت الاشراق شيخ اشراق، و کتاب شفا و حواشي شرح حکمت الاشراق و اثولوجياي ارسطو و مثل افلاطونيه و ... ياد و بحث کرده. (فاضل) او مي گويد اين تعليقات را بوقت قرائت اين حواشي نوشتم و اميدوارم كه دوستداران را بكار آيد (عبدالله انوار) حاشيه اي است با عناوين <قال - اقول> بر حاشيه خفري، همراه با برخي تعليقات بر شرح تجريد به عنوان <قال الشارح> . اين حاشيه تا مبحث ادراک ادامه يافته و هنگام قرائت شرح قوشچي درنزد او به درخواست برخي از شاگردانش تأليف شده است . در برخي ازمباحث به ذکر مناقشات بسيار پرداخته است. عبدالرزاق حاشيه اي نيز بر جواهر شرح تجريد قوشچي (= مقصد دوم) نوشته . بر طبق نوشته خود او در ديباچه، وي نخست حاشيه اي مبسوط و محققانه بر مبحث جواهر نگاشته و چون طباع را باختصار راغب ديده بر آن شده است كه حاشيه اي موجز بر همان مباحث بنويسد و اين همان حاشيه موجز است .«عبدالحسين حائري» حاشيه مختصري بر كتاب «حاشية شرح التجريد» نگاشته شمس الدين محمد بن احمد خفري ( 942ق ) است كه به صورت «قوله-قوله» تنظيم شده است . ( طيار مراغي ) كتاب تعليقاتي است بر: حواشي شمس الدين خفري بر شرح ملاّ علي قوشجي بر بخش الهيات تجريد الاعتقاد خواجه نصيرالدين طوسي. (وفادار مرادي، محمد) كتاب تعليقاتي است بر: حواشي شمس الدين خفري بر شرح ملاّ علي قوشجي بر بخش الهيات تجريد الاعتقاد خواجه نصيرالدين طوسي. (وفادار مرادي، محمد) آغاز كتاب: الحمد لصانع السموات العلي و خالق الارضين السفلي و له الاسماء الحسني و الصفات العليا و هو الغاية القصوي و العمدة الوثقي في البدء و الرجعي و له الممات و المحيي في الاخرة و الاولي... قال المصنف اعلي الله مقامه المقصد الثالث في اثبات الصانع تعالي اقول اي صانع العالم علي ان اللام للعهد او للعوض لانه المتبادر عند الاطلاق... انجام كتاب: انجام 1: الاحساس الذي المراد به هو انکشاف الخصوصيات الزائدة علي اصل الوجود.. هو ثبوت للادراک المسمي بالاحساس بلا آلة. انجام 2: لكن مراد المحشي هو الاول كما سيظهر لمجيئ الكلام بمعني التكلم في اللغة كما لا يخفي علي من له ذوق سليم. [اهدائي به آستان قدس ص 98 و 363؛ نشريه 5/594؛ نسخه پژوهي 3/129 ؛ الذريعه 6/66؛ معجم التراث الكلامي 3/14؛ نسخه پژوهي 3/149 ؛ فهرست الفبائي آستان قدس ص 131 و 189 ؛ كتابخانه شخصي رضا استادي ص 14 و 60 ؛ مطالعات اسلامي ص 84 ؛ تراثنا س13ش/1 166 ؛ امام صادق چالوس ص 234؛التراث العربي 2/274؛كشف الحجب 173؛دانشگاه اصفهان 2/410؛ مجلس شورا 28/231 ؛ رايانه آستان قدس]

مؤلف: احتمالاً نواب قوام الدين خان(-1139ق). رساله استدلالي است در رد مباني عامه بر تعيين خلافت پيامبر (ص) و اثبات خلافت بلافصل اميرالمؤمنين (ع). عنوان دقيق رساله در منابع موجود به دست نيامد و نسخه خطي ديگري نيز از آن مشاهده نشد. [اهدائي رهبر 4-1]

حاشيه متوسطي است با عناوين «قوله - قوله» بر حاشية خفري بر شرح تجريد العقايد قوشچي.«زهره معيري» حاشيه مسيحا بر شرح تجريد قوشجي (جواهر و اعراض) بجز حاشيه ايست كه بر حاشيه خفري بر الهيات آن شرح دارد. كتابي كه اكنون در كار معرفي آن هستيم تعليقات مسيحاست بر حواشي خفري . و نزديك به روش تعليقات آقا جمال خوانساري تأليف شده و همانند او در بيشتر مسائل، عبارات ميرزا ابراهيم فرزند صدرالمتالهين را نقل و رد كرده با اين فرق كه بر خلاف آقا جمال كه با تجليل از او ياد مي كند و پس از ذكر او بعنوان الفاضل المعاصر، جمله «دام ظله العالي» يا «سمله الله» مي آورد، فسايي او را با عنوان بعض الفضلاء‌ ياد مي كند بدون هيچ گونه تجليل يا احترام و گاه نيز او را به «نفهميدن» منسوب مي دارد . در مسئله حدوث و قدم، در رد حدوث دهري كوشيده و خود قايل به زمان موهوم شده . مسئله مزبور را بتفصيل نگاشته و در پايان آن گفته است : «اين قسمت را مي توان رساله اي جداگانه قرار داد» . از صدرالمتألهين و حواشي خفري (فخرالدين سماكي حسيني) و لاهيجي نقل كرده است . (عبدالحسين حائري) آغاز كتاب: بسمله . نحمدك يا من هو لسلوك مقاصد التجريد نصير ... و بعد فيقول ... محمد مسيح بن اسمعيل الفسوي اني كنت برهة من الزمان مشغولا بمطالعة الحواشي التي علقها العلامة الخفري علي المقصد الثالث من الشرح الجديد للتجريد . انجام كتاب: و يرد علي الدفع ايضا ما اوردناه علي ذلك الجواب من عدم كفاية ... فبعد التامل في المقام و الاحاطة باطراف الكلام يظهر ان الدست للمعتزله فتامل [كتابخانه ملي 19/254 ؛ مجلس 5/99 ؛ مرعشي 2/216 ؛]